Tổ Chức Lương Tâm Công Giáo - BẢN LÊN TIẾNG-
[B][CENTER] BẢN LÊN TIẾNG
Của Tổ chức Lương Tâm Công Giáo về việc CSVN lại bắt giam linh mục Tađêô Nguyễn Văn Lư.[/CENTER][/B]
[B]
- Nhận định rằng:[/B]
Trong phiên ṭa phi pháp và rừng rú với cảnh bịt miệng Linh mục Nguyễn Văn Lư trước ṭa án CSVN tại Huế ngày 30.3.2007, bạo quyền Hà Nội đă áp đặt một bản án bất công 8 năm tù giam, 5 năm quản chế lên linh mục Lư. Trong thời gian bị giam cầm, cũng như những lần bị tù dài hạn khắc nghiệt trước đây đă làm cho sức khỏe của linh mục bị hao ṃn và lâm bệnh nặng với 3 lần bị đột qụy, gây hiểm nghèo trầm trọng đến tính mạng của ngài.
[B]
- Nhận định rằng:[/B]
Trước sức ép của dư luận trong và ngoài nước, trước sự chỉ trích mạnh mẽ và lên tiếng can thiệp hữu hiệu của các quốc gia tự do dân chủ cùng các tổ chức Nhân quyền, Tổ chức Ân xá, Văn bút quốc tế, Ủy ban Tự Do Tôn giáo Quốc tế và 27 Thượng nghị sỉ Hoa Kỳ v..v… buộc ḷng CSVN phải nhượng bộ, thả cha Lư về điều trị và an dưỡng tại nhà chung Toà TGM Huế kể từ ngày 15-3-2010.
[B]
- Nhận định rằng:[/B]
Ngày 25 tháng 7 năm 2011 vừa qua, CSVN mới bắt linh mục Nguyễn Văn Lư, vị tù nhân lương tâm bất khuất đă kiên tŕ đấu tranh không mệt mỏi cho tự do tôn giáo, dân chủ và nhân quyền cho Việt Nam vào lại trại giam trong khi sức khỏe của ngài chưa được ổn định, các chứng bệnh của ngài hiện đang phải chữa trị và cần được chăm sóc đặc biệt.
[B]
-Nhận định rằng[/B]:
Với hoàn cảnh tù đày hiện nay của cha Lư như đă tŕnh bày trên đây,Tổ chức Lương Tâm Công Giáo chúng tôi rất quan ngại đến vấn đề sức khoẻ của Linh mục nếu c̣n tiếp tục bị ở tù. V́ vậy chúng tôi đồng thanh lên tiếng:
- Cực lực phản đối CSVN đă bắt Linh mục Nguyễn Văn Lư vào lại trại giam, CSVN phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về bất cứ điều ǵ xảy ra cho sinh mệnh của ngài.
- Mạnh mẽ tố cáo trước công luận hành động vô nhân đạo của CSVN cố t́nh triệt hạ LM Nguyễn văn Lư .
- Đ̣i hỏi CSVN phải thả ngay và chấm dứt bản án bất công đối với vị tù nhân lương tâm vô tội là: Linh mục Tađêô Nguyễn Văn Lư.
- Xin hết ḷng hoan nghênh Nhóm Linh mục Nguyễn Kim Điền cùng các quốc gia, các tổ chức bênh vực Nhân quyền, Phóng viên không biên giới, Văn bút Quốc tế…. đă nhanh chóng lên tiếng yêu cầu CSVN phải trả tự do tức khắc và vô điều kiện cho Linh mục Nguyễn Văn Lư.
Đặc biệt, Tổ chức Lương Tâm Công Giáo đă tham gia cùng Ủy ban chống cộng và các Hội đoàn quốc gia vùng Bắc California trong một cuộc biểu t́nh được gấp rút tổ chức vào trưa ngày 26-7-2011 trước lănh sự quán VC tại San Francisco để trực diện phản đối việc csVN tái bắt LM NVL vào tù.
- Xin mọi người có thành tâm thiện chí cùng chúng tôi hiệp thông cầu nguyện xin Thiên Chúa cho Linh Mục Tađêô Nguyễn Văn Lư được hồn an xác mạnh và sớm được ra khỏi chốn lao tù khốn khổ của cộng sản.
Làm tại San Jose - California, ngày 27 tháng 7 năm 2011
TM. Tổ chức Lương Tâm Công Giáo
Chủ tịch: Cao Thị T́nh
USCIRF đ̣i đưa VN trở lại danh sách CPC về vụ bỏ tù cha Lư
Ủy ban Tôn giáo Quốc tế của Hoa Kỳ, gọi tắt là USCIRF, lên án nhà nước Việt Nam về vụ bắt giữ Linh mục Nguyễn văn Lư tại tư gia ở Huế hôm thứ Hai (25/7/2011) bất chấp t́nh trạng sức khỏe yếu kém của vị linh mục Công giáo này.
Chủ tịch USCIRF, ông Leonardo Leo nói:
“Linh mục Nguyễn văn Lư phải được trả tự do tức khắc và vô điều kiện. Chưa đầy một tuần lễ sau khi Hoa Kỳ giúp điều giải cuộc tranh chấp giữa Việt Nam với Trung Quốc về vấn đề biển Đông, Hà nội đă làm ngơ những quan tâm mà chính phủ Mỹ liên tục nêu lên về cách đối xử với cha Lư, v́ ông đă cổ vũ ôn ḥa cho quyền tự do tôn giáo.”
Ông Leo nói Linh mục Lư bị bắt mà không được thông báo, bất chấp lời giải thích của những người chăm sóc cha Lư, nói rằng t́nh trạng sức khỏe không cho phép ông di chuyển để trở lại nhà tù".
Chủ tịch USCIRF nói chính phủ của Tổng thống Obama không thể duy tŕ chính sách thăng tiến các quyền lợi an ninh và kinh tế của Việt Nam mà không cùng lúc hối thúc Hà Nội phải có những cải thiện cụ thể về những điều làm Hoa Kỳ quan tâm, như tự do tôn giáo và chế độ pháp quyền.
Ông Leo nói đă đến lúc chính phủ Hoa Kỳ phải đưa Việt Nam trở lại danh sách CPC:
“Đưa Việt Nam trở lại danh sách CPC không những là điều đúng đắn nên làm, mà trong quá khứ hành động đó đă chứng tỏ là đă mang lại kết quả cụ thể, cải thiện tự do tôn giáo tại nước sở tại mà không phương hại đến các quyền lợi song phương. Quan trọng hơn cả, hành động này là một dấu hiệu rơ rệt cho thấy Hoa Kỳ sát cánh với những người ở Việt Nam, cổ vơ một cách ôn ḥa cho các quyền tự do của con người.”
Các nước bị đưa vào danh sách CPC là những nước bị đánh giá là có các vụ vi phạm quyền tự do tôn giáo nghiêm trọng, có hệ thống, và vẫn đang tiếp diễn.
Phúc tŕnh về tự do tôn giáo năm 2011 của USCIRF nói nhiều vụ vi phạm nghiêm trọng đă và đang xảy ra tại Việt Nam, kể cả các vụ bắt bớ, bỏ tù và quản thúc hành chánh nhiều người, v́ những hoạt động tôn giáo, hay cổ vũ quyền tự do tôn giáo, hoặc bênh vực cho các cộng đồng tôn giáo trước ṭa.
Phúc tŕnh của USCIRF nói trong số những người bị bắt giữ có các tín đồ Phật giáo Ḥa Hảo, Cao Đài, tín đồ Phật giáo Khmer, và những người Thượng theo đạo Tin Lành, cũng như giới hoạt động bảo vệ nhân quyền như luật sư Lê Công Định, tiến sĩ luật Cù Huy Hà Vũ, Ḥa thượng Thích Quảng Độ, Linh mục Phan văn Lợi, và các luật sư Lê thị Công Nhân, Nguyễn văn Đài, và bây giờ đến lượt Linh mục Nguyễn văn Lư.
USCIRF là một ủy ban lưỡng đảng của chính phủ liên bang Mỹ. Các thành viên trong ủy ban thường do tổng thống và lănh đạo của hai đảng tại hai viện Quốc hội chỉ định.
Trách nhiệm chủ yếu của USCIRF là thẩm định các vụ vi phạm quyền tự do tôn giáo trên thế giới, để đưa đề xuất lên tổng thống, bộ trưởng ngoại giao và quốc hội Hoa Kỳ.
Nguồn: USCIRF, DPA, CNA
Biể t́nh trước LSQ Việt cộng tại San Francisco
Chỉ một ngày sau khi Việt cộng bắt linh mục Nguyễn Văn Lư Lư trở lại nhà tù hôm thứ hai 25/7/2011, th́ trưa ngày thứ ba 26/7/2011, một cuộc biểu t́nh diễn ra trước lănh sự quán Việt cộng số 1700 đường California St, TP San Francisco do sự phối hợp của đại diện các hội đoàn Quốc gia tại Bắc Cali như Ủy ban chống cộng, Lương Tâm Công Giáo, Khối đặc trách chính trị Liên đoàn Cử tri, Khu hội cựu TNCT, Hội Phụ nữ VN Hải ngoại, Hội Phụ nữ Thiện nguyện, Hội H0 San Francisco, Báo Mơ San Fran, Bill board dân chủ, Khối 8406, chiến sỉ ó đen Lư Tống, để phản đối và tố cáo trước công luận Hoa Kỳ và thế giới tội ác Việt Cộng và buộc chúng phải hoàn toàn chịu trách nhiệm về sinh mạng của Lm Lư. Đồng thời lên tiếng đ̣i hỏi bạo quyền Vc phải trả tự do tức khắc cho Lm Nguyễn văn Lư.
V́ nhằm ngày thường phải đi làm, nên số người tham dự chỉ có khoảng bốn, năm mươi người, nhưng đă nói lên tinh thần phản kháng quyết liệt trước hành vi bất nhân của Vc đă bắt một nhà tu hành, một tù nhân lương tâm đang lâm bệnh nặng phải vào chốn lao tù một cách ngang xương, vô nhân đạo của chúng.
thuongdan.
Thái Hà thông báo thắp nến cầu nguyện
Trước t́nh trạng những nạn nhân của bất công, của sự đàn áp ngày càng tăng.
Trước nguy cơ xâm lăng của đất nước, dân tộc Việt Nam với hiểm họa Bắc Triều.
Giáo xứ Thái Hà tổ chức cầu nguyện cho các nạn nhân Nguyễn Văn Lư, Cù Huy Hà Vũ và cho đất nước vào tối thứ 7 ngày 30/7/2011, lúc 19 h.
Đền Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp Hà Nội thuộc Giáo xứ Thái Hà (Ḍng Chúa Cứu Thế Hà Nội) vừa ra thông báo về việc thắp nến cầu nguyện trong Thánh lễ lúc 19 giờ thứ Bảy 30/07/2011 cho những ư chỉ sau:
1. Cho quê hương đất nước Việt Nam thoát họa ngoại xâm từ Trung Quốc
2. Cho cha Tađêô Nguyễn Văn Lư mới bị bắt giam lúc 14g30 ngày 25-07-2011
3. Cho Tiến sĩ Luật Cù Huy Hà Vũ, người sẽ bị xét xử vào ngày 2 tháng 8 v́ tội yêu nước
Được biết Đền Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp Sài G̣n cũng sẽ tổ chức thắp nến cầu nguyện trong thánh lễ lúc 20g00 Chúa Nhật cuối tháng 31/07/2011 cho những vấn đề liên quan đến Công lư và Ḥa b́nh.
NỮ VƯƠNG CÔNG LƯ
Con người và tư cách đáng phục của Lm Nguyễn Văn Lư
- Nguyễn Chính Kết -
Lời nói đầu: Hiện nay, để thanh minh cho việc bắt Lm Nguyễn Văn Lư vào tù trở lại, nhà cầm quyền CSVN đă vu cáo ngài nhiều chuyện. V́ thế, tôi viết bài này như một lời chứng để mọi người thấy được con người và tư cách đáng phục của ngài, và đừng vội tin những lời vu cáo ngài.
***
Sau cơn lụt lớn nhất thế kỷ tại Huế cuối năm 1999, tôi đến Huế để cứu trợ lụt. Thời ấy tôi chỉ là người hoạt động tôn giáo và chỉ quan tâm tới những vấn đề tâm linh. Lần cứu trợ này, tôi đến giáo xứ Nguyệt Biều, nơi bị cơn lụt tàn phá dữ dội, cũng là nơi Lm Nguyễn Văn Lư bị quản chế từ năm 1994. Tại đây, tôi được một giáo dân trong xứ dẫn tới nơi Lm Lư đang chỉ huy làm đường cho dân tại xă Thủy Biều. Xă này gồm 4 thôn, Nguyệt Biều là xứ đạo thuộc một thôn trong xă. Lúc đó tôi chưa hề biết cha Lư là một người đấu tranh.
Ngài làm đường cho dân v́ xă này bị lụt tàn phá trầm trọng và v́ hệ thống đường xá trong xă rất nghèo nàn. Trong cơn lụt, hàng chục ngàn bao xi măng tại nhà máy xi măng Long Thọ trong vùng bị biến thành đá. V́ thế họ bán rẻ mỗi bao 5.000đ thay v́ 50.000đ [1]. Để làm đường, cha Lư đặt mua tất cả các bao xi măng đó. Ngài biến tất cả những rănh nước vốn rất dơ bẩn trong xă thành những con đường rộng khoảng 3 mét để xe hơi có thể đi được. Các bao xi măng bị hóa đá ngài cho xếp lên nhau làm thành hai bờ đường rồi cho dân đổ đất vào giữa. Mặt đường thường cao hơn mặt đất khoảng một mét. Ngài huy động dân trong xă cùng hợp tác làm đường với ngài.
Dân t́nh nguyện làm đường với ngài rất đông, ai cũng tỏ ra cảm phục, quư mến ngài. Họ hết sức cảm phục v́ trong khi chính quyền không hề nghĩ đến chuyện làm đường cho dân, một yếu tố rất cần thiết để xă có thể phát triển, th́ ngài, một linh mục nhỏ bé đang bị quản chế trong xă, lại nghĩ đến và ra tay làm việc ấy với số tiền ngài xin từ hải ngoại. Chính nhờ những con đường này mà sau này xă Thủy Biều phát triển mọi mặt và được nâng cấp lên thành phường.
Đối với những gia đ́nh trong xă bị lũ cuốn mất nhà, ngài cấp tôn, cột bê-tông và huy động nhân sự để giúp họ làm lại nhà. Các nhà nghèo, ngài cho mượn vốn để nuôi heo hoặc mua xe xích-lô. Ngài cũng lập một tủ sách để thanh niên và trẻ em trong xă có thể mượn đọc, nhất là sách giáo khoa từ lớp 1 đến 12 mà các em có thể mượn về nhà cả năm, học xong th́ trả lại. Ngài c̣n mở những lớp tin học nhằm đào tạo các thanh thiếu niên trong xă muốn theo học.
Điều tôi cảm phục ngài nhất là ngài nhận được nhiều tiền từ hải ngoại, v́ làm những con đường như thế tốn rất nhiều tiền lẫn công sức, nhưng chính bản thân ngài lại sống hết sức kham khổ. Pḥng ngài ở lúc ấy là cái chái của nhà thờ Nguyệt Biều được dùng làm pḥng thánh [2], rộng 2m, dài 5m, cao khoảng 2m5, lợp tôn nên khá nóng. Như vậy diện tích nơi ngài ở chỉ khoảng 10m2, vừa đủ kê một cái bàn, một tủ áo lễ, một số đồ đạc của nhà thờ và của riêng ngài. Chỗ ngủ của ngài là một tấm ván kê cao lên dài 2m nhưng chỉ rộng 0m8, một cái chiếu gấp tư lại phủ lên trên.
Sau lần gặp đó, tôi c̣n gặp ngài hai lần nữa khi có dịp ra Huế, và tôi có dịp dùng bữa với ngài hai lần. Cả hai lần ấy, ngài đều dùng cơm với đậu phộng kho nước mắm và một bát canh rau. Hỏi ông từ bên cạnh nhà thờ, người phụ trách nấu cơm cho ngài, ông cho biết bữa nào ngài cũng ăn thanh đạm như vậy. Thế mà ngài vẫn rất khỏe, tươi tắn, hồng hào. Ngài cho biết ngài khỏe là nhờ ngồi thiền mỗi tối. Những lần gặp đầu tiên ấy, tôi chỉ biết ngài bị quản chế v́ một vài hành động phản kháng nhà cầm quyền về tôn giáo, chứ chưa biết nhiều về ngài.
Những cuộc gặp gỡ này đă gây nơi tôi ấn tượng khá mạnh v́ cách sống rất nghèo khó, thanh thoát của ngài. Người Việt hải ngoại gửi cho ngài những số tiền rất lớn để ngài cứu trợ lụt, để làm đường và các dự án khác, trong đó chắc chắn có những tiền mà người ta tặng riêng để ngài chi dùng cho bản thân, chắc chắn với những số tiền ấy, ngài có thể sống một cách đầy đủ hơn rất nhiều. Nhưng với cảnh sống hết sức thanh bạch và cách ăn uống hết sức đơn giản như vậy, thiết tưởng ngài đă dành hết số tiền người ta gửi cho ngài để lo cho dân, chứ không giữ lại phần nào để lo cho bản thân ḿnh.
Nếu tiền bạc có thể dùng để thử lương tâm con người, th́ qua sự kiện này, Lm Nguyễn Văn Lư chứng tỏ là người rất có lương tâm, là một chân tu, một linh mục siêu thoát và sống khá đúng gương nghèo khó của Đức Giêsu, vị giáo chủ mà ngài chọn làm lư tưởng để noi gương theo.
Chỉ mấy tháng sau, vào tháng 11-2000, tôi nghe tin Lm Nguyễn Văn Lư từ Nguyệt Biều lên tiếng đấu tranh cho tự do tôn giáo với khẩu hiệu “Tự do tôn giáo hay là chết”, với sự hỗ trợ đắc lực của Lm Nguyễn Hữu Giải và Lm Phan Văn Lợi.Nếu không gặp ngài và không có một ấn tượng mạnh mẽ và tốt đẹp về ngài, chắc hẳn tôi đă không đủ lư do mạnh mẽ và thuyết phục để lên tiếng ủng hộ ngài. Chính con người và tư cách của ngài khiến tôi chuyển hướng hoạt động, thay v́ chỉ quan tâm hoạt động tôn giáo, nghiên cứu, viết lách về tôn giáo và mải mê con đường tâm linh, tôi bắt đầu nghĩ đến những vấn đề xă hội, những bất công, những cấm đoán, những đau thương mà các tôn giáo và toàn dân Việt đang phải chịu.
Sau mấy tháng suy nghĩ, đắn đo, cân nhắc, tôi đă chấp nhận tất cả mọi rủi ro có thể xảy đến cho tôi và gia đ́nh, để rồi đầu tháng 2-2001, tôi bắt đầu lên tiếng ủng hộ cuộc đấu tranh cho tự do tôn giáo của Lm Nguyễn Văn Lư, và cùng đấu tranh với ngài. Tư cách và ḷng dũng cảm của Lm Nguyễn Văn Lư đă nâng đỡ tôi rất nhiều trong cuộc đấu tranh cho dân chủ nhân quyền của tôi suốt từ đầu năm 2001 đến nay, nhất là những khi tôi gặp khó khăn, bị sách nhiễu, bị đe dọa, bị khủng bố v́ đấu tranh.
Ngài thường củng cố tinh thần đấu tranh của tôi mỗi lần tôi có dịp tiếp xúc với ngài qua điện thoại hay qua skype. Niềm tin tưởng của tôi vào lương tâm, sự trong sáng của ngài trong cuộc đấu tranh này đă được củng cố thêm khi tôi nghe ngài chia sẻ khá nhiều lần về 5 điều tinh thần mà ngài áp dụng trong cuộc đấu tranh của ngài, đó là tinh thần “ngũ vô”, gồm có:
1) Vô úy: không sợ hăi, không sợ chết cũng không sợ đau khổ, dù là đau khổ tinh thần hay thể xác;
2) Vô cầu: không cầu cạnh, xin xỏ, v́ cầu cạnh xin xỏ sẽ làm ḿnh mất thế mạnh của ḿnh, là chấp nhận một thế đứng thấp hơn đối tượng ḿnh cầu cạnh xin xỏ; khi đấu tranh mà ḿnh xin xỏ đối phương th́ ḿnh đă chấp nhận thua họ từ đầu rồi.
3) Vô thủ: không giữ lại cho ḿnh điều ǵ, dù là tiếng thơm, danh vọng hay tiền bạc, của cải; và cũng có nghĩa là không cần pḥng thủ hay đề pḥng ǵ cả, v́ ḿnh đấu tranh công khai, quang minh chính đại, ai ŕnh nghe cũng mặc;
4) Vô ngă: dẹp bỏ “cái tôi”, không t́m cái lợi cho riêng bản thân;
5) Vô biệt: đối xử với mọi người không phân biệt quốc gia hay cộng sản, da trắng hay da vàng, Phật giáo hay Công giáo, ai đứng về phía lẽ phải và sự thật đều là đồng minh của ḿnh.
Và ngài cho rằng một khi ḿnh thực hiện được tinh thần “ngũ vô” này rồi, th́ tức khắc ḿnh có thêm một “cái vô” thứ sáu, đó là “vô địch”! Theo nhận định của tôi, ngài đă sống khá tốt tinh thần “ngũ vô” này.
Chính v́ con người, tư cách và t́nh yêu thương của cha Lư như vậy, ngài mới có thể huy động đa số giáo dân cả hai giáo xứ Nguyệt Biều và An Truyền cùng hăng hái đấu tranh và sẵn sàng sống chết với ngài.
Với tư cách một linh mục, ngài đă tỏ ra một t́nh yêu nồng nàn đối với Giáo Hội, một tinh thần trách nhiệm với giáo phận Huế và giáo dân của ngài. Tôi được Lm Phan Văn Lợi cho biết:
Trước khi Huế lọt vào tay cộng sản ngày 26-3-1975 th́ ngài đang ở Sàig̣n. Khi nghe tin cộng sản tấn công thành phố Huế và nghĩ rằng thành phố Huế có thể bị mất vào tay cộng sản, th́ ngài lập tức bỏ Sàig̣n để trở về Huế cho kịp trước khi Huế thất thủ. Ngài hành động như vậy, trong khi hàng chục ngàn người sẵn sàng bỏ hết của cải tại Huế để chạy vào Sàig̣n theo tinh thần “bỏ của chạy lấy thân”, v́ lúc ấy ai cũng nghĩ rằng Sàig̣n không thể bị mất vào tay cộng sản được.
Là một linh mục thuộc giáo phận Huế, ngài sợ rằng nếu Huế và Sàig̣n thuộc hai chính thể khác nhau th́ nếu ngài không rời Sàig̣n để về Huế lúc đó, ngài sẽ vĩnh viễn không thể về Huế để phục vụ giáo phận và giáo dân của ngài được, nên ngài đă về gấp trước khi Huế bị mất vào tay cộng sản. Nói chung, ai cũng sợ cộng sản và luôn luôn sẵn sàng chạy trốn về những nơi có tự do, v́ tự do là quư hơn tất cả. Nhưng đối với ngài, dù ngài cũng quư tự do như tất cả mọi người, nhưng ngài đă đặt t́nh yêu đối với giáo phận và giáo dân của ngài c̣n quư hơn tự do của chính bản thân ngài.
T́nh yêu tha thiết và tinh thần trách nhiệm cao độ của ngài không chỉ hạn hẹp trong tôn giáo hay giáo hội của ngài, mà c̣n rộng mở ra cho quê hương đất nước. Ngài không chỉ đấu tranh cho tự do tôn giáo, mà c̣n đấu tranh cho nhân quyền, cho tự do dân chủ của toàn dân tộc. Việc tham gia thành lập Khối 8406 và trở thành như linh hồn của Khối này, việc tích cực đấu tranh bảo toàn lănh thổ, chống Trung cộng xâm phạm lănh hải trong t́nh trạng bán thân bất toại v́ khối u trên năo… chứng tỏ t́nh yêu và tinh thần trách nhiệm rộng mở ấy.
Về tinh thần yêu quê hương đất nước và trách nhiệm của người công dân trong một đất nước lầm than tụt hậu v́ bị cai trị bởi một chế độ độc tài phi nhân, tiếp tay cho ngoại xâm như chế độ Cộng sản Việt Nam hiện nay, sự tích cực dấn thân của ngài quả là mẫu gương sáng lạn cho nhiều người, đặc biệt cho giới trẻ hiện nay.
Houston, ngày 7-8-2011
Nguyễn Chính Kết
____________________
Phụ chú:
[1] Với thời giá lúc đó, một đôla Mỹ trị giá 15.000đ VN có thể mua được 3 bao.
[2] Pḥng thánh: nơi linh mục mặc phẩm phục trước khi ra nhà thờ cử hành thánh lễ, cũng là nơi chứa những đồ đạc liên quan đến việc thờ phượng.
