MỘT TẤM DƯ ĐỒ BỊ LĂNG QUÊN
[B][SIZE="3"][COLOR="#ff0000"]Đông Nam Á trên bản đồ của Hondius xuất bản năm 1606 tại Amsterdam [/COLOR][/SIZE][/B]
[CENTER][IMG]http://basam1.files.wordpress.com/2011/06/dudo1.jpg?w=1024&h=728[/IMG]
[B][I][SIZE="2"][COLOR="#0000ff"]Hoàng Sa là của ai dưới con mắt nhà địa dư học Hoà Lan?[/COLOR][/SIZE][/I][/B][/CENTER]
[B][I][COLOR="#8b0000"]Nguyễn Xuân Nghĩa - [SIZE="2"]Dainamax Magazine xin giới thiệu một tấm bản đồ Đông Nam Á xuất bản năm 1606 mà chúng tôi có bản chính từ đă lâu. Tấm bản đồ này được in lại năm 1613 trong cuốn địa đồ [COLOR="#0000ff"]Atlas Mercator Hondius[/COLOR].[/SIZE][/COLOR][/I][/B]
Gerardus Mercator và Jodocus Hondius là hai nhà địa dư học nổi tiếng của xứ Hoà Lan (Netherland) từ thế kỷ 17, vào năm 1600 trở về sau. Thời ấy, để cạnh tranh với Công ty Đông Ấn của Anh, Công ty Đông Ấn của Hoà Lan được lập ra năm 1602 và phát triển cơ sở kinh doanh ở khắp nơi nên mới tập trung lại các tài liệu tham khảo về địa h́nh địa thế Á Đông. Tấm bản đồ trên đây là do Jodocus Hondius (1563-1612) vẽ lại trước năm xuất bản 1606 và căn cứ trên những dữ kiện của nhà địa dư học Bồ Đào Nha (Portugal) là Bartolomeu Lasso vào đầu thế kỷ 16 – tức là trước đó khoảng trăm năm.
Tấm bản đồ tŕnh bày bằng tiếng Latinh, có tên là [B][I][COLOR="#0000ff"]“Insulae Indiae Orientalis Praecipuae“[/COLOR][/I][/B], ghi rơ vùng biển Đông Nam Á từ đảo Sumatra phía Tây đến New Guinea và cả… đảo Guam phía cực Đông trong một chuỗi đảo họ mệnh danh là “quần đảo thổ phỉ” (Islas de las Vellas), và từ đảo Timor gần Úc Đại Lợi phía Nam lên tới Hải Nam của Trung Quốc ở phía Bắc.
Thời ấy, thế giới Tây phương vẫn mơ hồ về đảo Java, với hướng Nam c̣n ghi bằng hàng dấu chấm trên bản đồ. Nhưng qua tài liệu tô màu này, các sử gia thích thú t́m thấy chứng cớ cập bến của nhà thám hiểm và Phó Đề đốc nổi tiếng của Nữ Hoàng Anh Elizabeth I là Sir Francis Drake (sinh khoảng năm 1540 và mất năm 1596): tại một hải cảng ở miền Nam Java có ghi hàng chữ [B][I][COLOR="#0000ff"]“Huc Franciscus Dra. Appulit“[/COLOR][/I][/B].
Họ rất vui với việc đó, nhưng người Việt chúng ta lại chú ư đến nhiều dữ kiện khác.
Góc Tây-Bắc của tấm dư đồ là đất [B][I][COLOR="#0000ff"]“Cauchin, có tên khác là Cauchinchina“[/COLOR][/I][/B], là Cochinchine theo lối gọi thời Tây sau này. Đấy là địa đồ của Đàng Trong khi mở ra cục diện Trịnh-Nguyễn phân tranh: chúa Nguyễn Hoàng mất năm 1613, là khi tấm bản đồ được đưa vào cuốn [B][I][COLOR="#0000ff"]Atlas Mercator Hondius[/COLOR][/I][/B].
Nhân đây, xin ghi một chi tiết tồn nghi về tên gọi.
Từ thế kỷ 13, các nước đă theo Marco Polo mà gọi tên nước ta là [B][I][COLOR="#0000ff"]Caugigu[/COLOR][/I][/B] (phiên âm từ “Giao Chỉ quốc), sau đọc trại thành [B][I][COLOR="#0000ff"]Kiaoche[/COLOR][/I][/B] rồi [B][I][COLOR="#0000ff"]Coci[/COLOR][/I][/B] – là cách gọi của người Bồ Đào Nha. Thế rồi, để khỏi lầm với đất Koci của Ấn Độ, người ta mới thêm chữ China hay Cina, nên [B][I][COLOR="#0000ff"]Cauchinchina[/COLOR][/I][/B] trở thành tên gọi chung của nước Đại Việt. Đến thời Trịnh Nguyễn phân tranh, người ta mới gọi Đàng Ngoài là [B][I][COLOR="#0000ff"]Tunking[/COLOR][/I][/B] hay [B][I][COLOR="#0000ff"]Tonkin[/COLOR][/I][/B], từ chữ Đông Kinh là Hà Nội ngày nay. C̣n Đàng Trong vẫn giữ tên [B][I][COLOR="#0000ff"]Cauchinchina[/COLOR][/I][/B] hay [B][I][COLOR="#0000ff"]Cochinchine[/COLOR][/I][/B] như Pháp gọi sau này.
Nếu cứ theo mặt tên mà nói th́ các nhà báo Tây phương ngày nay có thể kết luận rằng toàn cơi Việt Nam là… của Trung Quốc. Đất Cochin của nước China mà! Chúng ta nên giảng điều này cho con cháu, nhất là những thế hệ sinh đẻ ở bên ngoài, để chúng khỏi nhận giặc làm cha.
Trên tấm dư đồ, ta nhận ra Thuận Hoá dưới tên viết Latinh là [B][I][COLOR="#0000ff"]Sinoa[/COLOR][/I][/B] – chứ không phải là [B][I][COLOR="#0000ff"]Chinois[/COLOR][/I][/B]! – sau này ḿnh mới gọi là Phú Xuân rồi Huế. Nhiều địa danh khác th́ phải nghiên cứu thêm th́ mới biết được – và đấy cũng là một mục tiêu khi chúng tôi giới thiệu tài liệu này. Như tại phía Bắc có thành phố ghi tên [B][I][COLOR="#0000ff"]Bicuputri[/COLOR][/I][/B], dịch từ tiếng Latinh ra là [B][I][COLOR="#0000ff"]“trụ đá”[/COLOR][/I][/B] hay “[B][I][COLOR="#0000ff"]Thạch trụ”[/COLOR][/I][/B], [B][I][COLOR="#0000ff"]“Thạch bi”[/COLOR][/I][/B]. Chẳng lẽ là núi [B][I][COLOR="#0000ff"]Thạch Bi[/COLOR][/I][/B]?
[B][COLOR="#ff0000"]Xin các nhà địa dư học t́m hiểu và chỉ cho.[/COLOR][/B]
Tại phía Nam, quăng Phú Yên Khánh Hoà th́ có địa danh [B][I][COLOR="#0000ff"]Lantam[/COLOR][/I][/B]. Thực tế là ǵ th́ ḿnh chưa rơ – hoặc nếu ai t́m ra cách lư giải th́ xin góp ư – chỉ nhớ rằng tấm bản đồ được vẽ theo những tài liệu của Bồ Đào Nha cách đó trăm năm.
Đáng chú ư hơn cả, tấm bản đồ ghi rất rơ ngoài khơi Việt Nam một vùng quần đảo có nhiều băi cát nông chạy dài xuống hướng Tây-Nam được ghi là [B][I][COLOR="#0000ff"]Pracel[/COLOR][/I][/B].
Đối diện với quần đảo – và trên lănh thổ Việt Nam được viền màu vàng - là tên [B][I][COLOR="#0000ff"]“Costa de Pracel”[/COLOR][/I][/B] – [B][I][COLOR="#0000ff"]Bờ Pracel[/COLOR][/I][/B]. [B][I][COLOR="#800080"]Chẳng liên hệ ǵ đến đảo Hải Nam của Trung Quốc được tô hồng với tên là Ainan![/COLOR][/I][/B]
Chúng ta nhớ lại th́ Lê Quư Đôn viết trong [B][I][COLOR="#0000ff"]“Phủ Biên Tạp Lục ”[/COLOR][/I][/B] (soạn thảo từ 1776) rằng: [B][I][COLOR="#0000ff"]“… Trước đó, họ Nguyễn đặt đội Hoàng Sa 70 suất, lấy người xă An Vĩnh sung vào. Cắt phiên, mỗi năm cứ Tháng Hai nhận giấy sai đi, mang lương đủ ăn sáu tháng. Đi bằng năm chiếc thuyền câu nhỏ, ra biển ba ngày ba đêm th́ đến đảo ấy.”[/COLOR][/I][/B]
Bây giờ, có tài liệu cho thấy người ngoại quốc đă đến Việt Nam trước khi Lê Quư Đôn theo quân Trịnh vào Thuận Hoá. Và họ ghi lại 170 năm trước [B][I][COLOR="#0000ff"]“Phủ Biên Tạp Lục” [/COLOR][/I][/B]sự căn thuộc Việt Nam của quần đảo ta gọi là Hoàng Sa. Khi ấy, Trung Quốc c̣n ở xa tắp và nhà Minh sắp mất vào tay Măn tộc!
Chúng ta không quên rằng người Bồ Đào Nha và Hoà Lan đă tiếp xúc và buôn bán với cả hai chúa Trịnh và Nguyễn, Khi thương thuyền Grootenbrook bị đắm tại quần đảo Hoàng Sa, người cầm đầu thương điếm của Công ty Đông Ấn Ḥa Lan tại Faifo lại không lên… đảo Hải Nam mà vào Thuận Hoá để cám ơn Chúa Thượng việc thủy thủ đoàn của họ được người Việt cứu vớt. Chúng ta cũng biết rằng dưới thời Trịnh Nguyễn, nhà Đại Thanh c̣n phải củng cố quyền lực sau khi diệt nhà Minh vào năm 1644, cho đến lúc lẫy lừng nhất vào đời Càn Long th́ bị Quang Trung bợp tai đá đít năm 1789.
Những người Hoa duy nhất mà dân ta gặp trên cái đất được Tây phương gọi là [B][I][COLOR="#0000ff"]Cauchinchina[/COLOR][/I][/B] là dân tỵ nạn của triều Minh, là “[B][I][COLOR="#0000ff"]thuyền nhân” hay hải tặc[/COLOR][/I][/B] t́m đất dung thân ở Đàng Trong, Họ được dân ta đón nhận, đối xử tử tế và b́nh đẳng theo truyền thống Việt Nam mà các nhà hàng hải Hoà Lan đă sớm ghi nhận. Họ góp phần khai phá miền Nam, trở thành kiện tướng hay công thần của các Chúa rồi các Hoàng đế nhà Nguyễn.
Cùng thời đó, Hondius c̣n có một tấm bản đồ thứ nh́ [B][I][COLOR="#0000ff"](India Orientalis)[/COLOR][/I][/B], chú trọng tŕnh bày Ấn Độ dương từ Vịnh Bengale phía Đông qua Biển Á Rập phía Tây, nhưng vẫn đầy đủ chi tiết về đất Cauchinchina này…
Không hề có chuyện người Trung Hoa hay nước Trung Quốc cai quản hoặc làm chủ Hoàng Sa hay Trường Sa như Bắc Kinh ngày nay đang đ̣i diễn giải….
[B][I][SIZE="2"][COLOR="#8b0000"](Việt Báo Xuân Mậu Tư 2008 có một chủ đề riêng về Hoàng Sa, đă giới thiệu tấm bản đồ này và đưa lên mạng. Quư vị hằng tâm và hằng sản có thể in lại để tặng bạn bè làm kỷ niệm. Bản chính khá lớn 18,5 x 22 inches, quăng 46,5 x 50 cm. V́ nguyên bản chụp lại ở đây là một tấm bản đồ cổ nên ở giữa có vết gấp hơi đậm mầu, quư vị nào có khả năng th́… photoshop lại cho đẹp hơn….NXN)[/COLOR][/SIZE][/I][/B]
Nguồn: Dainamax Magazine [B][I][SIZE="2"][URL="http://www.dainamax.org/2011/06/mot-tam-du-o-bi-lang-quen.html"]http://www.dainamax.org/2011/06/mot-tam-du-o-bi-lang-quen.html[/URL][/SIZE][/I][/B]
