Buộc phải buông lời “diệt trừ tận gốc”
Theo PGS.TS Nguyễn Hữu Đạt, Chủ nhiệm Bộ môn Việt ngữ học, Đại học KH-XH&NV, trong số các dư luận phản ứng đối với đề xuất, có một số ư kiến đă làm tổn thương đến cá nhân và cả người thân PGS.TS Bùi Hiền. Nhưng xét về nguyên nhân sâu xa, phải chăng đề xuất đó đă động chạm, làm tổn thương đến cái văn hóa sâu thẳm trong ḷng người dân nước Việt, nên người ta buộc phải buông ra những lời để “diệt trừ tận gốc”?!
[B]Chữ viết là văn hóa, là quốc hồn của dân tộc[/B]
[I]Đề xuất cải cách chữ viết tiếng Việt của PGS.TS Bùi Hiền đang nhận được sự quan tâm lớn của dư luận, gây ra nhiều tranh căi trái chiều. Ông đánh giá như thế nào về đề xuất này?[/I]
Theo tôi, phương án anh Hiền đề xuất thực ra không phải là cái ǵ cao siêu, mới mẻ. Trước đây đă có nhiều người nghĩ tới phương án này nhưng không thành. Cách anh Hiền làm là muốn giản tiện cách viết từ ngữ. Nó khá giống ngôn ngữ “chat chit” – một thứ tiếng lóng của giới trẻ.
[I]Theo PGS.TS Bùi Hiền th́ nếu thực hiện cải cách sẽ giản tiện được bộ chữ cái, khiến cho mọi người tiết kiệm được th́ giờ, công sức, vật tư trong quá tŕnh tạo lập văn bản trên giấy, trên máy tính. Như vậy sự giản tiện mà ông vừa nói tới có phải là một ưu điểm không?[/I]
Anh Hiền nghĩ rất đơn giản. Có lẽ anh không suy nghĩ sâu đến bản chất của ngôn ngữ. Anh coi chữ viết chỉ là kư tự thuần túy. Và khi anh muốn giản tiện nó mà không nghĩ một vấn đề khác của khoa học là khi anh viết như vậy th́ sẽ đẩy số lượng từ đồng âm lên rất lớn và làm cồng kềnh bộ nhớ rất nhiều.
Ví dụ, anh đề xuất chữ Ch, C, Tr đều viết là C: quả chanh, bức tranh, bát canh đều viết thành “canh”. Vậy khi dạy từ Canh th́ trẻ em hay người nước ngoài học tiếng Việt sẽ rất khó nhớ và khó thuộc v́ 3 từ vốn khác nhau này lại thành ra 3 từ đồng âm.
Như vậy, giản tiện về cách viết nhưng lại quá phức tạp cho bộ nhớ và gây ra phiền toái trong sử dụng.
[I]Như vậy dường như PGS.TS Bùi Hiền chưa hiểu tính quy luật và bản chất của ngôn ngữ?[/I]
Đúng vậy. Không chỉ riêng chữ quốc ngữ mà chữ viết của dân tộc nào cũng có những bất hợp lư không thể khắc phục. Việc đưa ra đề xuất như anh Hiền là một suy nghĩ thiếu chín chắn.
Trước đây, một số nhà nghiên cứu sốt sắng đưa ra loại văn tự gọi là “Quốc tế ngữ” làm văn tự chung cho các quốc gia đă bị thất bại, v́ kư tự thuần túy chỉ là thứ vô hồn. Học quốc tế ngữ người ta sẽ không thấy văn hóa riêng của nước Pháp, không thấy văn hóa riêng của nước Anh, không thấy của nước Mỹ…
Và nếu để giản tiện nhất th́ chỉ cần học tốc kư, vẫn có đủ các kư hiệu để biểu đạt. Nhưng v́ sao ta lại không thể thay chữ quốc ngữ bằng tốc kư? Là v́ chữ viết không chỉ là kư tự đơn thuần. Văn tự với tư cách là một phương diện biểu hiện của ngôn ngữ luôn gắn bó với văn hóa, tâm hồn dân tộc, nó c̣n là tâm hồn, văn hóa của dân tộc.
Tính từ thời điểm chữ quốc ngữ ra đời, có biết bao tác phẩm nghệ thuật, bao đền đài, văn bia… được ghi bằng chữ quốc ngữ hiện hành. Thứ chữ ấy đă thấm đẫm ư thức tâm linh, văn hóa dân tộc.
[B]Nổi tiếng kiểu “kẻ đốt đền”[/B]
[I]Theo chia xẻ của PGS.TS Bùi Hiền, th́ đề xuất chính là tâm huyết và ông mất nhiều năm để nghiên cứu. Đứng ở góc độ một nhà khoa học, điều đó cũng đáng trân trọng, thưa ông?[/I]
Tôi lại thấy thật đáng tiếc về điều này. Lẽ ra anh Hiền nên nghiên cứu một đề tài khác có ích và có kết quả thiết thực hơn. Đây là hiện tượng không hiếm trong khoa học. Đôi khi ḿnh lạc hậu với t́nh h́nh nhưng lại nghĩ ḿnh là người có tinh thần cải cách.
Cũng có thể do anh Hiền xuất thân từ một nhà ngoại ngữ, chứ không phải là nhà ngôn ngữ thực thụ, cho nên tri thức về ngôn ngữ học của anh cũng có hạn. Anh tưởng đó là một phát minh. Nhưng đối với những người trong ngành như chúng tôi th́ nó là quá cũ.
[I]Nhưng theo tôi, mọi người đều có quyền nghiên cứu, đề xuất chứ? Ông có nhận xét ǵ về cách phản ứng của dư luận đối với PGS.TS Bùi Hiền?[/I]
Dư luận đă dùng những lời lẽ vô cùng nặng nề đối với anh Hiền, điều này theo tôi sẽ không chỉ gây tổn thương cho anh Hiền và c̣n cả với người thân của anh ấy, khi họ đọc được hẳn cũng rất buồn.
Tôi không hoàn toàn đồng t́nh với cách ứng xử đó. V́ việc nghiên cứu rồi đưa ra kết quả nghiên cứu, đề xuất là quyền của mỗi người. Kết luận đúng sai cần dựa trên tinh thần khoa học, căn cứ khoa học chứ không thể dựa vào xúc cảm bột phát.
[I]PGS.TS Bùi Hiền không phải là người đầu tiên đưa ra cải cách chữ quốc ngữ. Nhưng theo ông, v́ sao dư luận lại có phản ứng dữ dội như vậy với PGS.TS Bùi Hiền?[/I]
Là v́ anh Hiền đă đưa ra một thứ đề xuất làm rắc rối cho cả xă hội. Theo đề xuất của anh th́ bỗng dưng cả dân tộc trở thành mù chữ. Giả sử đề xuất được áp dụng th́ tất cả những người biết đọc biết viết phải học lại từ đầu. Chưa kể trong gần 400 năm qua, biết bao tác phẩm nghệ thuật phải đem ra dịch lại. Sẽ tiêu tốn bao nhiêu tiền của, công sức của xă hội!
Đặc biệt, trong một khía cạnh khác, đề xuất của anh Hiền đă làm tổn thương đến văn hóa dân tộc, động chạm đến phần thiêng liêng sâu thẳm trong tâm linh của người dân, thậm chí cả tới người đă khuất. V́ ngôn ngữ là văn hóa, hồn đất nước. Đây là điều khiến cho nhiều người bất b́nh.
Người ta sợ rằng học cái thứ chữ đó sẽ làm mất đi một truyền thống rất tốt đẹp. Anh Hiền đă khiến người ta buộc phải thốt ra những lời để “[B]diệt trừ tận gốc[/B]” cái nguy cơ khiến người ta sợ đó.
[I]Liệu cách ứng xử đó sẽ khiến chúng ta khó tiếp cận được những thứ đổi mới, sáng tạo hay không?[/I]
Theo tôi cần phải phân biệt giữa cái khác lạ và đổi mới. Trong suy nghĩ của anh Hiền th́ anh nghĩ là đổi mới nhưng tôi cho rằng, thực ra, anh mới làm việc khác lạ thôi. Việc làm đó chẳng khác ǵ sự nổi tiếng của “[B]kẻ đốt đền[/B]”, “không thành công th́ cũng thành nhân” (cười).
[B]Tiếng Việt phong phú và tinh tế[/B]
[I]Được biết, chữ quốc ngữ đă trải qua rất nhiều lần được đề xuất, thực hiện cải cách nhưng đều thất bại. Lư do là ǵ, thưa ông?[/I]
Tôi cho rằng những người làm ra chữ quốc ngữ đă tính toán rất kỹ và nó được thử thách qua khoảng lịch sử khá dài – gần 400 năm, tính từ khi cuốn từ điển của Alexandre de Rhodes ra đời. Có những quy tắc không phải là ngẫu nhiên, mà có dụng ư cả. Thí dụ, cách viết i, y. Sao lại viết là con đĩ? Tên người cũng thường viết y (My, Sỹ, Vỹ…). Là v́ y có đường nét dài, đẹp hơn (đó là giá trị hội họa của mỗi con chữ). Đây chính là sự tinh tế trong cách viết…
Cách đây vài chục năm, Bộ Giáo dục đă từng tiến hành cải tiến trong việc dạy chữ quốc ngữ bằng cách viết l, m, m theo cách sổ thẳng, không có nét uốn lượn và đă thất bại. Bởi chữ quốc ngữ, ngoài giá trị biểu vật, biểu niệm… c̣n có tính hội họa…
Các cuộc cải cách thất bại chứng tỏ một điều: Ngôn ngữ là vấn đề của một cộng đồng, cái ǵ thuận tiện, hợp lư th́ cộng đồng sẽ chấp nhận.
[I]Là một nhà ngôn ngữ học, đồng thời cũng là một nhà văn, nhà thơ, ông có nhận xét ǵ về tiếng Việt của chúng ta?[/I]
Tôi có đi dạy nhiều cả trong nước và ở nước ngoài. Sinh viên nước ngoài nhận xét tiếng Việt rất độc đáo. Bản thân tôi, qua quá tŕnh trải nghiệm xử dụng tiếng Việt trong nghiên cứu cũng như sáng tác, thấy rằng, tiếng Việt rất phong phú và tinh tế. Ngôn ngữ của chúng ta có những ưu điểm mà tiếng nước ngoài không có được.
Theo tôi, cho đến nay, tiếng Việt vẫn đủ khả năng để để dịch các loại từ ngữ khác nhau từ tiếng nước ngoài. Việc vay mượn hay phiên dịch từ ngữ nước ngoài (nhất là các thuật ngữ khoa học) cũng là quy luật phổ quát của tất cả các ngôn ngữ trên thế giới.
[I]Theo ông, tiếng Việt hiện có cần cải cách ǵ thêm không?[/I]
Tôi cho rằng, chữ viết hiện nay, về căn bản đă đáp ứng được đầy đủ các nhu cầu xử dụng, không cần cải cách ǵ thêm, nếu có chỉ cần bổ sung một vài kư tự để việc dịch thuật ngoại ngữ được thuận lợi hơn. Vốn từ luôn thay đổi, phát triển, c̣n chữ viết th́ có tính bền vững. Nếu cứ chạy theo phát âm (biến đổi ngữ âm) mà thay đổi chữ viết th́ sẽ tạo ra sự bất ổn. Không có dân tộc nào làm như thế cả, chỉ trừ anh Bùi Hiền ngu xuẩn.
[I]Trân trọng cảm ơn ông![/I]
Mới đây, trong bài viết “Chữ quốc ngữ và hội nhập quốc tế” PGS.TS Bùi Hiền (nguyên Hiệu phó trường ĐHSP Ngoại ngữ Hà Nội, nguyên Phó Viện trưởng Viện Nội dung & Phương pháp dạy – học phổ thông) đă đề xuất cải tiến chữ viết tiếng Việt. Theo đó, sẽ thay đổi giá trị âm vị của 11 chữ cái hiện có, cụ thể: C = Ch, Tr; D = Đ; G = G, Gh; F = Ph; K = C, Q, K; Q = Ng, Ngh; R = R; S = S; X = Kh; W =Th; Z = d, gi, r. V́ âm “nhờ” (nh) chưa có kư tự mới thay thế, nên trong văn bản trên tạm thời dùng kư tự ghép n’ để biểu đạt. Theo đề xuất, “Luật giáo dục” phải viết là “luật záo zụk”, “nhà nước” là “n’à nướk”, “ngôn ngữ” là “qôn qữ”.
[B]Mai Loan[/B]
(thực hiện)
Buộc phải buông lời ;.. sửa đổi cách viết chữ Quốc ngữ và tŕnh độ hàn lâm của cấp bằng...!
.. Sau khi đọc bài đăng tren của bạn đọc Mai Hân.. nmq xin cảm ơn..
Một khía cạnh của ngôn từ và con chữ thể hiện trên trang giấy .. né đẹp của giá trị nhan văn thể hiện cùng thế giới cũng như bảo tồn Văn hoá của dân tộc. Văn học quee Việt trải qua hơn 4 ngàn năm.. đă có (dè dặt mà nói..) .. tới ít ra là 2 nền kư tự.;
Thứ nhát là kư tự vay mượn của Trung hoa, sau này đến đời Le th́ có Hàn Thuyên chuyễn đổi t́m cách chuyển qua Nôm..
Thứ hai , Đến Tk 18 th́ nhờ có sự xâm nhập và giao thương của thế giới mới từ a.. Các giáo sĩ qua xứ ta truyèn đạo nên chúng ta có nền kư tự mới , viết theo cách a..b..c.. kư tự bắt nguồn từ chế dộ La tinh.
Trong quá tŕnh phát triển, buổi sơ khai dùng theo bẳng chữ cái của Latinh.. nhưng v́ âm hưởng của từ ngữ mà được chỉnh sửa sao cho đúng ngôn từ của địa phương nên dă dùng thêm các dấu.. các con chữ có bán âm như chữ ;.. ô.. ơ ..ê .. ư.. phát dành cho bán âm của âm thanh (bemol& dièse ) Nhờ đo mà có một số người ngoại quốc đă có nhạn xét là tiếng Việt khi nói lên th́ giống như là đang hát..
Để giúp cho rộng không gian tranh luận, chúng ta cũng nên t́m đọc trên Wikipedia về các kư tự ngôn ngữ của các khối hiện đang dùng các chữ cai a.. b..c.. như chung ta , đó là Latin của Latin Empire .. và Anglo Saxon của các nước chung quang và England.
Tham khảo qua wikipedia encyclopedia.. ./.
Đề nghị cải tiến chữ viết "Tiếq Việt": Nh́n từ một góc khác _ J.B Nguyễn Hữu Vinh
Sau khi đọc nhiều bài khen , chê ông Bùi Hiền trên mạng . Tôi tâm đắc với bài viết của ông Nguyễn hữu Vinh , đúng là Viết Lách có khác , viết lách là tiếng miền Bắc hay dùng , trong Nam hay Trung , chỉ viết là hết , là xong . Tôi cũng chả hiểu , sao phải Lách trong khi Viết ? Nó có đi cùng câu " Bút sa gà chết " không ? Tôi nghĩ câu này cũng xuất xứ Bắc Kỳ .
Dân mình khổ thế đấy , viết là cách giãi bày tư tưởng mình trên giấy trắng mực đen , mà cũng phải lách , viết trắng phớ ra thì có ... mọt gông !!! Ấy thế mà vẫn thích viết , phải viết . Nhớ vụ án Nhân Văn Giai Phẩm , tan nát bao cuộc đời , tan nát bao gia đình , cũng chỉ vì viết mà không Lách !!! Theo tôi tác gỉa dùng chữ Bầy Đàn chỉ là cách lách mà thôi ...
Trước khi post bài , tôi xin post trước một comment về bài viết trên cho quí vị thưởng lãm:
Hoàn_Nguyễn Duy
nơi gửi Hà Nội
[b]J.B Nguyễn Hữu Vinh-cái nhân vật chống nhân dân tiến bộ Việt Nam, chống chủ nghĩa xă hội này không biết nhận tiền từ thế lực nào để viết nhưng cũng phải thừa nhận nó giỏi luồn những mẩu thuốc độc vào một chủ đề nóng. Nhưng Nguyễn Hữu Vinh hăy nhớ: bồi bút cũng cần nhân cách; viết bậy chỉ làm tổn hại danh dự chính ḿnh; hơn chín chục triệu dân Việt Nam, số người kiểu như Vinh hiếm lắm; tuyệt đại đa số dân Việt Nam không v́ những lời lẽ độc địa của Vinh mà giảm ḷng tin với Đảng, với bác Hồ và với sự nghiệp xây dựng Chủ nghĩa Xă hội ![/b]
............................
[b]Đề nghị cải tiến chữ viết "Tiếq Việt": Nh́n từ một góc khác[/b]
Mấy hôm nay, trên mạng xă hội và báo chí một trận cuồng phong quét dữ dội lên một đề án cải tiến chữ viết Tiếng Việt của PGS-TS Bùi Hiền, nguyên Phó Hiệu trưởng Trường ĐHSP Ngoại Ngữ.
Đề xuất của bị PGS này về một bản chữ cái Tiếng Việt được cải tiến để kết quả là "Luật Giáo dục" trở thành “Luật záo zụk”. “Tiếng Việt” thành “Tiếq Việt”, “ngôn ngữ” thành “Qôn qữ”...
Nh́n số lượng "đá" được ném vào đề xuất này, người ta thấy điều ǵ?
Chỉ là một đề xuất
[b]Trước hết, cần nói luôn và ngay rằng ở đây không bàn đến việc đúng, sai, tốt, xấu của đề án cải tiến của ông Bùi Hiền. Bởi điều này sẽ được chứng minh trong thực tế. Điều ǵ đúng, tốt sẽ tồn tại, cái sai, cái bất tiện sẽ dần dần bị loại bỏ và không được hưởng ứng.[/b]
Cũng không phải v́ cái danh hiệu Phó Giáo sư, tiến sĩ của ông Bùi Hiền, Phó Hiệu trưởng Trường ĐHSP Ngoại ngữ mà người viết bài này phải quá lụy vào danh tiếng đó để tin tưởng. Bởi nạn "ngáo đá" ở Việt Nam, người ta thấy rơ nhất lại là từ các quan chức cộng sản có bằng cấp đầy ḿnh, danh hiệu kín danh thiếp, chức vụ nghe đă hoảng. V́ thế việc xưng danh là Giáo sư, tiến sĩ hoặc bất cứ điều ǵ ở Việt Nam đều đă không c̣n là giá trị mặc định cho những điều họ nói ra sẽ xứng đáng với danh hiệu. Điển h́nh là ông Tiến sĩ Xây dựng đảng Nguyễn Phú Trọng.
[b]Ở Việt Nam, 24.000 tiến sĩ mà nói theo ngôn ngữ dân gian là "nhiều hơn cả lợn con" mà những phát minh đơn giản nhất về cái máy cấy, máy gặt, máy thu hoạch nông sản... đều từ những bà con nông dân ít chữ mà ra, c̣n đám Giáo sư, tiến sĩ nhung nhúc kia th́ chỉ suốt ngày ngồi để... đào tạo tiến sĩ.[/b]
Thế nhưng, chúng ta nh́n thấy ǵ qua mạng xă hội cũng như báo chí và những người dân Việt Nam qua sự kiện này?
Đây là một đề xuất cải cách rất nhạy cảm, bởi nó tác động vào thói quen, văn hóa và một sự mặc định bấy lâu nay được xă hội chấp nhận là Chữ quốc ngữ Tiếng Việt. Trong mỗi con người và cộng đồng, việc thay đổi một thói quen là điều hết sức khó khăn.
Nếu đây là một đề xuất tốt và hợp lư, th́ thực tế sẽ chứng minh nó có tác dụng như thế nào và giá trị ra sao, được đánh giá bởi thực tiễn xă hội. Và hẳn nhiên qua đó, nó sẽ được xă hội chấp nhận và khi đó th́ dù không được Bộ giáo dục hay cả Bộ Chính trị đồng ư, thậm chí là cấm đoán và tiêu diệt, th́ nó vẫn đi vào đời sống xă hội Việt Nam không thể cưỡng lại, dù có thể là rất chậm chạp.
[b]Đă bao nhiêu chục năm nay, tín ngưỡng và tôn giáo là điều mà đảng Cộng sản, hết bộ nọ, bộ kia và hàng hàng lớp lớp chính phủ, cơ quan... bằng mọi phương pháp, bằng mọi cách tận diệt trong mọi lĩnh vực đời sống xă hội, nhất là qua cuộc "Cách mạng tư tưởng và văn hóa" dai dẳng, khốc liệt và bất nhân nhưng đă không thể tiêu diệt được niềm tin của người dân.[/b]
Cũng từ khi người cộng sản cướp được chính quyền ở Việt Nam, chế độ tư hữu, tư nhân đă bị t́m mọi cách triệt tiêu từ trong tư tưởng cho đến hành động, thành các phong trào cách mạng", bằng những cuộc cướp bóc tập thể không gớm tay, bằng nghị quyết, bằng nhiều biện pháp tàn bạo nhằm xây dựng một xă hội cộng sản "Ngày mai tất cả sẽ là chung. Tất cả sẽ là vui và ánh sáng"
[b]- Nhưng vẫn không thể dập tắt được tính tư hữu của con người. Để rồi cuối cùng, chính những người cộng sản lại dẫn đầu trở thành các nhà tư bản đỏ, sau khi cướp được một số lớn tài sản của người dân. Điều này, chính họ đă liếm băi nước bọt họ nhổ ra trước đó.
C̣n nếu như đây là một đề xuất thuộc hàng "tối kiến" nó sẽ nhanh chóng bị xă hội lăng quên. Khi đó, dù là "Cha già dân tộc" có phát động th́ vẫn không hề mảy may được xă hội coi trọng và bị vứt vào sọt rác không hề thương tiếc.[/b]
Điển h́nh là chính Hồ Chí Minh đă dẫn đầu cái việc "Ngáo đá" mà ông PGS.TS Bùi Hiền đang làm và bị cả xă hội ném đá. Hăy nh́n một văn bản "Tuyệt đối bí mật" hết sức quan trọng là di chúc, ở đó HCM đă dùng chữ "z" thay cho chữ "d" hoặc thay chữ "ph thành chữ "f", bỏ âm "h" trong từ "nghị" thành "ngị". Trước đó, ông đă dùng rất nhiều trong các văn bản, báo chí khác như "Đường Kách mệnh" cũng như nhiều văn bản viết tay khác. Thậm chí, ông c̣n yêu cầu các cấp dưới của ông dùng chữ thuần Việt thay chữ gốc Hán như "Ngữ pháp tiếng Việt", Bác nói: "Đă "tiếng Việt" lại c̣n "ngữ pháp"! Sao không gọi là "Mẹo tiếng Việt?".
[b]Quả thật, đọc những văn bản, bút lục của Hồ Chí Minh do nhà nước công bố, chúng ta phải thấy rằng ông ta là bậc thầy của ông PGS.TS "ngáo đá" Bùi Hiền này.[/b]
Thế rồi, cũng có một thời, các địa danh, danh nhân đọc theo phiên âm Hán Việt phổ biến trên báo chí và xă hội, khi đó các địa danh được phiên âm: Washington - Hoa Thịnh Đốn, Roma – La Mă, Paris – Ba Lê, Moskva - Mạc Tư Khoa, Praha - Bố Lạp Cách, New York - Nữu Ước, Los Angeles - Lạc San Cơ, Tokyo – Đông Kinh, Bangkok - Mạn Cốc, Campuchia - Giản Phố Trại, Pakistan – Ba Cơ Tư Thản, hoặc Lê Nin thành Liệt Ninh... th́ dần dần xă hội cũng thay đổi và không chấp nhận nó.
Theo thời gian, cùng với sự phát triển của xă hội và tiến bộ khoa học Kỹ thuật, người ta dần dần loại bỏ chúng.
Sự phản ứng dữ dội của nạn bầy đàn
Sau khi đề xuất của ông PGS.Ts Bùi Hiền được đưa ra, báo chí và mạng xă hội trong cũng như ngoài nước đă dồn dập bàn tán, chê bai và thậm chí là chửi rủa.
Điều khá ngạc nhiên, là người ta sẵn sàng ném đá, ném tới tấp vào một đề xuất mà không có nhiều phân tích chí lư việc đúng, sai, hay, dở, thuận tiện hay bất tiện của đề xuất này.
[b]Trái lại, người ta mỉa mai rằng đây là một sự phá hoại, là ngáo đá, là sự ngu muội... thôi th́ đủ cả. Người ta nại ra đủ lư do để từ chối, ném đá nó một cách rất... cảm tính. Rằng th́ là chữ quốc ngữ đă là máu thịt, là thói quen, là văn hóa và là nhiều thứ.[/b]
Thậm chí, điều buồn cười là ông Gs Nguyễn Lân Dũng c̣n lo sợ rằng nếu cải tiến chữ viết Tiếng Việt th́ 94 triệu người Việt Nam phải đi học lại mẫu giáo. Thực ra, nếu nó có tác dụng tốt thật sự có ích cho xă hội, th́ việc đi học lại mẫu giáo cũng đâu có sao. [b]Chẳng phải là Hồ Chí Minh đă từng thề "đốt cả dăy Trường Sơn cũng giành cho được độc lập" đó sao? Chẳng phải là đảng Cộng sản Việt Nam đă t́m mọi cách để "Xây dựng con người mới XHCN" và "Nền văn hóa mới XHCN" đó sao.[/b]
Hoặc PGS.TS Nguyễn Hữu Đạt, Khoa Ngôn ngữ học, Trường ĐH KHXH và NVQG, ĐHQG Hà Nội cho rằng đề xuất này không phải “cải tiến” mà là “cải lùi”. "Bởi v́ nếu cải tiến như vậy th́ tiếng Việt không c̣n có vẻ đẹp như nó vốn có". Rằng “Chữ quốc ngữ được sáng tạo trên cơ sở lấy hệ chữ cái La tinh để ghi âm tiếng Việt. Trong đó, các bậc tiền bối đă tính toán khá kỹ đến cả đường nét (giá trị thẩm mỹ) của kư tự lẫn giá trị biểu nghĩa (giá trị phân biệt ư nghĩa) của từng con chữ".
Thực ra, ư kiến này cũng hết sức cảm tính. Vẻ đẹp nó vốn có là vẻ đẹp nào? Ngày xưa khi chưa có chữ Quốc Ngữ th́ Tiếng Việt có vẻ đẹp vốn có hay không? Và trên hết, ở đây vẫn chỉ là tư duy "học tập và làm theo" mà bỏ đi tính sáng tạo và cải tiến cho hợp lư.
Bởi lẽ, cũng như con người, chữ viết và ngay cả Tiếng Việt cũng chưa phải là hoàn toàn hoàn thiện đến mức không thể cải tiến hoặc sửa đổi.
Cùng với sự phát triển của xă hội và đà tiến của nhân loại, con người càng tiến bộ hơn th́ mọi vấn đề của xă hội đều cần được cải tiến và thay đổi cho phù hợp.
[b]Nếu Tiếng Việt ngày xưa không thể có từ Máy tính, Computer, điện thoại, Smart phone, wifi, bluetooth... th́ ngày nay vốn ngôn ngữ sẽ bổ sung cho nó phong phú hơn.
Nếu ngày xưa người dân chưa biết một chữ Tiếng Anh, tiếng Pháp th́ người ta chấp nhận các phiên âm như từ Hán Việt nêu trên, c̣n ngày nay người ta không thể chấp nhận cách phiên âm tên Thủ tướng Thái Lan là "Sổm-sặc Kiệt-sụ-ra-nôn" ghi chềnh ễnh trền tờ báo đảng mạo danh Nhân Dân nữa.
Điều đáng nói hơn, là ngay không chỉ những người mang danh, mang hàm GS.TS hoặc những người hiểu biết phê phán, mà cả những người viết chưa rành câu chính tả, dấu hỏi, dấu ngă trong Tiếng Việt cũng chưa biết sử dụng vẫn cứ vào chửi như thật.[/b]
Đó là thói bầy đàn nguy hiểm.
Bởi v́, ngay trên các văn bản của nhà nước, của các Bộ hẳn hoi, viết câu Tiếng Việt c̣n chưa thông, chính tả c̣n chưa sạch th́ làm sao có thể đ̣i hỏi sự phê phán đúng sai.
Ngay ngày hôm nay, Bộ Tài nguyên và Môi trường đă phải "rút kinh nghiệm về diễn đạt ghi tên trong sổ đỏ". Cũng ngay ngày hôm nay, Cục Hàng không đă phải đính chính về một thông tư mới ban hành được báo chí nhắc đến ngày hôm qua do "lỗi đánh máy" về việc những giấy tờ được dùng khi làm thủ tục lên máy bay và Bộ GTVT đă thừa nhận có sai sót. Cần phải nói rơ: Ở đây là sự tắc trách, coi thường người dân hay do tŕnh độ sử dụng ngôn ngữ?
Đó là ở cơ quan Bộ, c̣n chưa nói ở cấp Tỉnh, Thành phố và cấp dưới nữa, việc sử dụng Tiếng Việt cứ như một tṛ hài hước.
[b]Hăy nh́n cái "vẻ đẹp như nó vốn có" của Tiếng Việt mà Bộ Công An đang sử dụng. Trong các "Giấy mời" của ḿnh gửi công dân, được bắt đầu bằng "Kính mời ông, bà" và kết thúc bằng "Yêu cầu ông, bà... có mặt đúng thời gian và địa điểm trên" th́ đủ hiểu rằng việc sử dụng Tiếng Việt trong chế độ Cộng sản là một thảm họa. Bởi ở đó, ngôn ngữ đă bị bóp méo và đánh tráo về ư nghĩa và khái niệm. Và cũng bởi ở đó, nạn bằng giả, học giả, nạn con ông cháu cha đă lan tràn đến mức bất chấp tất cả mọi quy chuẩn cần thiết của một người làm công việc nhà nước.
Có sao đâu, đám đầy tớ nhân dân chỉ có thế.[/b]
Thế nhưng, như trên đă nói, lẽ ra cần xem đây là một đề xuất, đơn thuần là như vậy để xem xét đúng sai, lợi hại... và đưa ra nhận xét. Th́ trái lại nạn bầy đàn được thể hiện rất rơ bằng những màn ném đá.
Cần phải nói rằng: Một đề xuất, một ư tưởng có thể đúng hoặc sai. Nhưng việc đưa ra ư tưởng là cần thiết và việc truyền bá ư tưởng của ḿnh là quyền tự do của mỗi người.
[b][color=red]Nếu không có việc đưa ra những ư tưởng, dù là cái mà người đời cho là "ngáo đá", là "Cải lùi", th́ măi măi cả dân tộc tự nhấn ch́m ḿnh trong cái gọi là "Học tập và làm theo" ngay cả những điều ngu dốt nhất, không bao giờ có thể tiến bộ được.[/b][/color]
Khi Edison đưa ra ư tưởng khi phát minh ra bóng đèn điện đầu tiên trong lịch sử nhân loại nhiều người cũng cho là "ngáo đá". Thậm chí năm 1878, Ủy ban Nghị viện Anh đă nhận xét rằng phát minh của Edison "cũng khá tốt đối với những người bạn phía bên kia đại dương, nhưng lại chưa đủ để gây sự chú ư của những người có đầu óc thực tế hay giới khoa học". C̣n kỹ sư trưởng Tổng cục Bưu điện Anh cho rằng ánh sáng tỏa ra từ đèn điện chính là những đốm sáng lập ḷe giữa băi tha ma. Nếu khi đó ư tưởng của Edison bị dập tắt bằng những cuộc ném đá, th́ ngày nay, nhân loại vẫn ch́m trong sự tăm tối của ánh sáng đèn dầu hỏa?
Nếu như Nguyễn Trường Tộ về thuật lại cho vua Tự Đức về "cây đèn treo ngược" và những đề nghị canh tân đất nước nhưng Tự Đức đă không chịu nghe, th́ ngày nay, những bóng điện vẫn treo ngược và sáng bừng cả đất nước.
Nếu người ta có thể ném đá một ư tưởng "ngáo đá" về cải tiến chữ Quốc ngữ cách hăng say, miệt mài theo đám đông mà không ngần ngại, th́ người ta đă câm như hến trước không chỉ là ư tưởng và việc làm của Hồ Chí Minh.
[b]Chính HCM đă đi trước về sự "ngáo đá" này. Ngay từ rất lâu ông đă dùng những từ ngữ "Đường kách mệnh”, “ngiên kứu”, “zữ vững”, “fục tùng” "Chính fủ", "zân chủ", "hữu ngị"... Thậm chí ông được đảng và nhà nước tự phong là "Danh nhân văn hóa thế giới" và theo "GS" Hoàng Chí Bảo th́ ông "thành thạo 29 ngoại ngữ"... nhưng điều đáng tiếc là chữ và Tiếng Việt của ông không thạo. Bằng chứng là người xứ Nghệ, nhưng dấu hỏi ông cứ dùng sai chính tả thành dấu ngă như thường.
Vậy nhưng không hề có một tờ báo, rất ít người dám phê phán một câu. Trái lại luôn tung hô tận trời xanh và đua nhau "Học tập và làm theo miệt mài".
Đó là biểu hiện của thói bầy đàn nguy hiểm.[/b]
Tạm kết
Như đầu bài viết đă nói, chúng tôi không đánh giá ư tưởng cải tiến chữ viết Tiếng Việt của ông Bùi Hiển là đúng hay sai, tốt hay xấu. Những điều này dành cho các nhà ngôn ngữ học chân chính và có hiểu biết, có khả năng.
Nhưng chúng tôi tán thành việc có ư tưởng cải tiến của ông. Điều này cũng thể hiện được một điều là sự tâm huyết và trăn trở đối với Tiếng Việt. Tốt hay xấu, xă hội và thực tế sẽ đánh giá và kiểm nghiệm.
Chúng tôi cũng tán thành việc truyền bá ư tưởng và những đề xuất của ông, bởi đó là sự tự do vốn minh nhiên được công nhận là quyền của mỗi người.
Bởi trong lịch sử chữ Quốc ngữ, ngay từ khi ra đời đă không hề được xuôi chèo mát mái, đă gặp biết bao gian nan. Thoạt đầu các nhà nho Việt Nam rất phản đối thứ chữ của “bọn mắt xanh mũi lơ” này, nhưng rồi sau chính họ nhận thức được vai tṛ của chữ quốc ngữ trong nâng cao dân trí và canh tân đất nước. Chính v́ vậy, chữ Quốc ngữ đă được dùng trong xă hội, đất nước Việt Nam cho đến ngày nay đem lại một nét riêng cho văn hóa dân tộc này với biết bao nhiêu tác dụng trong đời sống xă hội.
Cùng ngày xưa, khi các giáo sĩ và linh mục Alexandre de Rhodes lập nên chữ Quốc Ngữ đầu tiên, hẳn các vị cũng không bao giờ cho rằng đó là "trí tuệ, là văn minh, đạo đức" duy nhất hoặc tuyệt đối hoàn hảo. Mọi sự cải tiến cho phù hợp với thực tiễn cuộc sống là rất cần thiết.
Và hẳn là khi những người cộng sản trên đất nước này muốn thể hiện sự vong ân bội nghĩa đối với người bạn lớn của nền văn hóa Việt Nam bằng cách xóa bỏ mọi di sản, dấu tích về các vị ấy, hẳn các vị cũng chẳng lấy làm phiền ḷng.
[b]Bởi cuộc sống, xă hội luôn cần phát triển đi lên mà không nhất thiết phải sợ đụng cái trần đạo đức hoặc trí tuệ như đảng cộng sản đang cố gắng dựng lên trong cái gọi là "Học tập và làm theo tấm gương Hồ Chí Minh" hiện nay.
Bởi như một nữ nhà văn người Anh đă nói: "Tôi không đồng ư với những ǵ anh nói, nhưng tôi sẽ bảo vệ cho đến chết quyền của anh được nói ra điều đó" - Evelyn Beatrice Hall bút danh Stephen G. Tallentyre.[/b]
...........
[b]Vô danh
nơi gửi VN
Việc ném đá ông Hiền không phải là bầy đàn mà thực chất là sự x́ hơi của chính sách bóp nghẹt tự do phát biểu của chế độ.[/b]
