1000 Năm Thăng Long

[CENTER][COLOR=black][FONT=arial][B][SIZE=4]1000 NĂM THĂNG LONG[/SIZE][/B][/FONT][/COLOR][/CENTER]

[INDENT][INDENT][LEFT][COLOR=black][FONT=arial][SIZE=4][SIZE=3]Chúng tôi (tác giả Vĩnh Nhất Tâm)[/SIZE] kính gửi Trang Nhà: VIỆT-QUỐC phổ biến một phần thi sử: PHÁ TỐNG BÌNH CHIÊM của Nhà Lý do Tể Phụ tứcThái Úy LýThương Kiệt thống lãnh đại binh ở vào thời Nhà Hậu Lý, sau 76 năm đời đô của Hoàng-đế Lý Thái Tổ, vào mùa Thu năm Canh Tuất (1010). [/SIZE][/FONT][/COLOR][/LEFT]

[LEFT][COLOR=black][FONT=arial][SIZE=4]Kính,[/SIZE][/FONT][/COLOR]
[COLOR=black][FONT=arial][SIZE=4]Vĩnh Nhất tâm[/SIZE][/FONT][/COLOR][/LEFT][/INDENT][/INDENT]
[INDENT][INDENT][INDENT][SIZE=4].....[/SIZE]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Kế Hoạch[/B] [B]Nhà Tống Xâm Lược[/B][/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Vương An Thạch[COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]81[/COLOR] với ý đồ vùng vẫy,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Tâu Thần Tôn[COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]82[/COLOR] về chiến lược: Nam chinh.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Đại Việt ta, triều Lý chẳng để yên,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Lý Thường Kiệt liền ra quân, phá địch.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Ngài chinh Bắc và đã từng tung hịch[COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]83[/COLOR][/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Kể tội rằng: -[I]Vương An Thạch hại[/I][I] dân[/I][I].[/I][/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Đại Việt ta mượn cớ: “Phải cứu nhân!”[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Sau một trận, phá mưu đồ xâm lược. [/SIZE][/FONT]
[SIZE=4] [/SIZE]
[B][FONT=Times New Roman][SIZE=4]Mưu Chước Của Vương An Thạch[/SIZE][/FONT][/B]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Vương An Thạch cứ bày ra mưu chước[COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]84[/COLOR], [/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Dân Tống nghèo vì triều cống[COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]85[/COLOR] hàng năm,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Cho Bắc Liêu, Tây Hạ. Nén hờn căm,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Nuôi tham vọng thành bá quyền đế quốc.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Mộng bành trướng, lo tìm phương cướp nước,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Quả hồ đồ, nào đâu khác thời Chu.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Trong sử Tầu từng khuếch đại “chư hầu”:[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Những bộ lạc[COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]86[/COLOR][COLOR=red],[/COLOR] tự xưng mình “thiên tử”.[/SIZE][/FONT]
[SIZE=4] [/SIZE]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Phá Kế Hoạch Xâm Lăng Của Nhà Tống[/B] [/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4](18-1-1076 -1-3-1076)[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Triều nhà Lý đã tính đường sinh tử,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Dẫu thế nào cũng dứt khoát một phen.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Không để cho bọn giặc Tống chen chân,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Theo kế hoạch Nam chinh hòng xâm lấn.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Lý Thường Kiệt và Tướng quân Tôn Đản,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Liền xuất binh thủy, bộ đánh ba Châu:[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Khâm, Liêm, Ung bao quân địch rơi đầu,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Bày thế trận, Nhị Tướng hùng đại náo.[/SIZE][/FONT]
[SIZE=4] [/SIZE]
[B][FONT=Times New Roman][SIZE=4]Đánh Ung Châu[/SIZE][/FONT][/B]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Quân đường bộ chia ra làm ba ngã[COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]87[/COLOR]: [/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Từ Quảng Nguyên tiến vào trại Thái Bình.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Mặt Quảng Lăng dùng đến cả đại binh,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Phần còn lại tiến sâu vào Tô, Mậu[COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]88[/COLOR].[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Quân Đại Việt tiến nhanh như vũ bão,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Tướng điều quân do Tôn Đảncầm đầu.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Trong bảy ngày đã vây hãm Ung Châu,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Khiến quân giặc, cả thành Ung nao núng.[/SIZE][/FONT]
[SIZE=4] [/SIZE]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Thái Úy L[/B][B]ý‎ Th[/B][B]ường Kiệt[/B][/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Mặt đường thủy, đánh tiền phương nhà Tống,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Từ Đồ-Sơn[COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]89[/COLOR], Lý Thường Kiệt tiến công.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Theo hoạch trù, phá căn cứ Quảng Đông,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Là cứ điểm sẽ dàn quân xâm lược.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Nên triều Lý đã liệu bề tính trước,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Tấn công thành, thì Lưỡng Quảng[COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]90[/COLOR] mới hay.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Khâm, Liêm, Ung: quân Lý sẳn trận bày.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Vương An Thạch đã hết thời thao túng.[/SIZE][/FONT]
[SIZE=4] [/SIZE]
[FONT=Times New Roman][FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Tống Triều Viện Binh[/B][/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Tin cấp báo khiến Lưu Di[COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]91[/COLOR] lúng túng,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Liền viện quân sang trấn giữ Ung Châu.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Đến Côn Luân, Lý Thường Kiệt chận đầu,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Trương Thủ Tiết[COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]92[/COLOR] phải liều thân, bỏ mạng.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Tướng Tôn Đản, bốn mươi (40) ngày vây hãm,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Thành Ung Châu, giặc không thể thoát thân.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Khiến Tô Giam[COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]93[/COLOR] can đảm chết theothành…[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Cờ điếu phạt: Lý triều reo chiến thắng.[/SIZE][/FONT]
[SIZE=4] [/SIZE]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Quân Tống Thất Bại[/B][/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Tống đại bại: Sử xưa ghi rõ lắm,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Khâm, Liêm, Ung đều tan vỡ thành trì.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Tống Thần Tôn mê sảng đến vô tri,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Qua một trận tung hoành y khiếp chí.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Lý Thường Kiệt với ngón đòn tâm lý,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Khiến Tống triều thêm rối trí, phân tâm.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][FONT=Times New Roman][SIZE=4]Đã chận ngay, giặc Tống vốn hung hăng,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Cùng hai nước[COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]94[/COLOR], mặt Tây Nam tiến đánh…[/SIZE][/FONT]
[SIZE=4] [/SIZE]
[B][FONT=Times New Roman][SIZE=4]Lý Triều Đánh Nhà Tống[/SIZE][/FONT][/B]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Việc đánh Tống, nhằm ngăn ngừa quốc biến,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Nên Lý triều ra tay trước là hơn.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Phá cho tan cuồng vọng, Tống Thần Tôn,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Nuôi mộng tưởng: Nam chinh làm bá chủ.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Việc Bắc tiến viết lên trang đại sử[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Rất oai hùng, chận đứng bước xâm lăng.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Khiến Tống vương, sau trước cũng tan tành,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Mộng thống trị, đã hoàn toàn tay bó.[/SIZE][/FONT]
[SIZE=4] [/SIZE]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Triều L[/B][B]ý Phòng Bị[/B][/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Xong trận mạc, lui quân[COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]95[/COLOR] về thế thủ,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Cần phòng xa - tránh cuộc chiến lâu dài.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Việc phục thù của giặc Tống nay mai,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Tránh mối họa, phải trường kỳ chống giặc.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][FONT=Times New Roman][SIZE=4]Lý Thái Úy[COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]96[/COLOR], bậc tài ba lỗi lạc,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Lúc sơn hà nguy biến giữa rừng gươm.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Bọn Quách Quỳ[COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]97[/COLOR], hàng danh tướng Bắc phương[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Sang trả đũa, quyết một phen hơn thiệt.[/SIZE][/FONT]
[SIZE=4] [/SIZE]
[B][FONT=Times New Roman][SIZE=4]Trận Như Nguyệt[/SIZE][/FONT][/B]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Trận kịch chiến bên bờ sông Như Nguyệt[COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]98[/COLOR],[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Tống quân thua, thây bỏ mạng hơn nghìn.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Nên Quách Quỳ bèn lập tức lui binh,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Điểm quân số, đến Phú Lương chống cự.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Lý Thường Kiệt đã điều binh án ngữ[COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]99[/COLOR].[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Cả đôi bên ngang ngửa, chửa hơn thua[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Thuyền quân Nam tổn thất cũng không vừa,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Lý “Tể Phụ” phải bày mưu, tính kế.[/SIZE][/FONT]
[SIZE=4] [/SIZE]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Thuật Tâm L[/B][B]ý[/B][/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Bọn giặc Tống tìm trăm phương ngàn kế,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Nhưng không sao phá nổi cách điều binh.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][FONT=Times New Roman][SIZE=4]Dù, Quách Quỳ đang thống lĩnh đại quân,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Cũng không dễ phá hùng binh Đại Việt.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Lý Thường Kiệt, bậc mưu thần quán triệt,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Đem biệt tài tâm lý thúc ba quân.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Bốn câu thơ ĐỘC LẬP qủa như thần,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Chờ đêm xuống bước vào đền Trương Hát[COLOR=red]200[/COLOR]:[/SIZE][/FONT]
[SIZE=4] [/SIZE]
[B][FONT=Times New Roman][SIZE=4]Tuyên Ngôn Độc Lập[/SIZE][/FONT][/B]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Quân Đại Việt nghe vang lời thanh thoát,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Tiếng thơ ngâm; gây nhuệ khí như cồn.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Không cách nào, quân Tống vượt qua sông,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Đành cố thủ, chưa phân đường thắng bại:[/SIZE][/FONT]
[SIZE=4] [/SIZE]
[SIZE=4][/SIZE]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]“[I]Nam-quốc sơn-hà, Nam đế cư,[/I][/SIZE][/FONT]
[I][FONT=Times New Roman][SIZE=4]Tiệt-nhiên định phận tại thiên thư.[/SIZE][/FONT][/I]
[I][FONT=Times New Roman][SIZE=4]Như-hà nghịch lỗ lai xâm phạm?[/SIZE][/FONT][/I]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4][I]Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư![/I]” [/SIZE][/FONT]
[SIZE=4][/SIZE][FONT=Times New Roman]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Dịch Nôm:[/SIZE][/FONT]
[SIZE=4] [/SIZE]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]([I]Sông núi nước Nam Nam đế ở,[/I][/SIZE][/FONT]
[I][FONT=Times New Roman][SIZE=4]Rõ ràng phân định tại sách trời.[/SIZE][/FONT][/I]
[I][FONT=Times New Roman][SIZE=4]Cớ sao nghịch tặc sang xâm phạm?[/SIZE][/FONT][/I]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4][I]Cứ thử làm xem, chuốc bại nhơ![/I])[/SIZE][/FONT]
[SIZE=4] [/SIZE]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Chân Lạp Và Chiêm Thành[/B][/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Quân hai nước, mặt Tây Nam khựng lại,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Cả Chiêm Thành lẫn Chân Lạp chìm sâu.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Để cuối cùng phải chuốc lấy… bể dâu,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Sao địch nổi tài mưu cao, tướng dũng?[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Lý Thường Kiệt đã dự trù rất đúng,[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Chiến sách tuyệt vời: Bắc phạt, Nam chinh .[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Tay vung gươm vì sông núi tri hành:[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=4]Trừ giặc Tống, bình Chiêm, yên vận nước[/SIZE].[/FONT][/INDENT][/INDENT][/INDENT][INDENT][INDENT][/FONT][FONT=Times New Roman]......[/FONT]
[/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][FONT=Times New Roman]Chú thích: [/FONT]

[SIZE=2][FONT=Times New Roman][COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]81[/COLOR]Vương An Thạch: Từ nhà Đinh, nhà Lê trở đi, tuy Tầu không sang cai trị nước ta nữa, nhưng vẫn cứ lăm le có ý muốn xâm lược. Đến khi vua Thần Tôn nhà Tống (1068-1078) có quan tể [/FONT][FONT=Times New Roman]tướng là Vương An Thạch. Đặt ra phép mới để cải tổ chính trị nước Tầu…Vương An Thạch làm một sớ tâu rằng: nếu không đánh lấy Giao Châu thì về sau thành ra một điều lo cho nước Tầu. [/FONT][/SIZE]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2](Theo Việt Nam Sử Lược – Nhà Lý của Trần Trọng Kim. Quyển I, trang 102 & 103).[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2][COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]82[/COLOR]Thần Tôn: Chỉ Tống Thần Tôn, vua nhà Tống.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2][COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]83[/COLOR] Hịch: Trước đó, Lý Thường Kiệt đem quân sang đánh nhà Tống, có làm bài lộ bố (bài hịch kể rõ tội ác của biên dịch và nêu nghĩa vụ mình phải đi đánh dẹp để cứu dân). (xin xem ở phần phụ lục trích dẫn #178).[/SIZE][/FONT]
[SIZE=2][FONT=Times New Roman][COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]84[/COLOR]Mưu chước:Trầm Khởi nhận lĩnh ý chí Vương An Thạch dặn bảo, chuyên để ý tấn công quấy rối nước ta. Khi Trầm Khởi bị bãi, Lưu Di lên thay, biên xét hộ tịch các dân ở khê động, [/FONT][FONT=Times New Roman]sửa qua thuyền, để mưu sang lấn cướp. Nhà Tống lại nghiêm cấm các châu, các huyện không được trao đổi mua bán với ta. Nhà vua đưa thư sang Tống, thì Lưu Di lại dìm đi. Ngài giận lắm, sai Lý Thường, Tôn Đản thống lãnh 10 vạn quân, chia đường sang đánh Tống. (Theo Khâm [/FONT][FONT=Times New Roman]Định Việt Sử Thông Giám Cương Mục.Chính Biên – Quyển Thứ III.Tập I, trang 351) (Xin xem thêm ở phần phụ lục, chú thích # 184)[/FONT][/SIZE]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2][COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]85[/COLOR]Triều cống:Triều cống: Nguyên nhà Tống bấy giờ bị nước Bắc Liêu và nước Tây Hạ ức hiếp, hằng năm phải đem vàng bạc lụa vải sang cống hai nước ấy. Mà trong nước thì không có đủ tiền để chi dụng. Vua Thần Tông (nhà Tống) mới dùng ông Vương an Thạch làm Tể tướng để lo mọi việc. (Theo Việt Nam Sử Lược – Nhà Lý của Trần Trọng Kim. Q.I, trang 102)[/SIZE][/FONT]
[SIZE=2][FONT=Times New Roman][COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]86[/COLOR]Bộ lạc: Nhà Chu nguyên là chư hầu ở phía Tây của nhà Thương. Tuy vua cuối của Thương là Trụ tàn ác, chư hầu phân tán, một số chư hầu Chu Văn vương, nhưng Văn vương vẫn trung thành với Trụ. Đến khi Văn vương chết, con là Chu Võ vương quy tu được 800 bộ lạc (mà sử Tàu khuếch đại là 800 chư hầu – VNSNVMPD) đánh thắng vua Trụ diệt nhà Thương lập nên nhà Chu và đóng đô ở đất Cảo (nay thuộc tỉnh Thiểm Tây). (Trích từ Việt Nam Suối [/FONT][/SIZE]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2]Nguồn Văn Minh Phương Đông của tác giả Du Mên Lê Thanh Hoa)[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2](Xin xem thêm ở phần phụ lục của chú thích #186)[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2][COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]87[/COLOR]Ba Ngã: [/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2]1) Từ Quảng Nguyên theo bờ sông Tả tiền đánh trại Thái Bình.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2]2) Từ hai châu Tô, Mậu vượt núi qua Lộc Châu, Cổ Vạn, Tư [/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2]Lăng, Thượng Tứ.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2]3) Từ châu Quảng Lăng tiến qua Thái Bình, BằngTrường, Tư [/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2]Minh và trại Vĩnh Bình. Đại binh đi đường này. (xin xem ở phần phụ lục theo chú thích #187)[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2][COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]88[/COLOR]Tô, Mậu: Tức Tô Châu và Mậu Châu. (Theo Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương Mực)[/SIZE][/FONT]
[SIZE=2][FONT=Times New Roman][COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]89[/COLOR]Đồ Sơn: Lý Thường Kiệt liền tập trung quân Đại Việt ở Đồ Sơn (Vịnh Hạ Long) theo phía sau các núi đá mà tiến vào Khâm Châu (thuộc căn cứ quân sự của Tống tại Quảng Đông). (Theo [/FONT][FONT=Times New Roman]Việt Sử Tân Biên – Nhà Lý của Phạm Văn Sơn. Tập I, trang 374).[/FONT][/SIZE]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2][COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]90[/COLOR]Lương Quảng: Chỉ hai tỉnh Quảng Đông và Quảng Tây.[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2][COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]91[/COLOR]Lưu Di: Lưu Di là quan của nhà Tống được Tống Thần Tôn thay thế Thẩm Khởi. (Xin xem ở[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2]phần phụ lục vể việc Tống Thần Tôn cất chức Thẩm Khởi, và đưa Lưu Di lên thay thế, ở chú thích #181).[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2][COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]92[/COLOR]Trương: Chỉ Trương Thủ Tiết, quan Đô-giám Quảng-tây đem binh lại cứu Ung-châu, bị Lý thường Kiệt đón đánh ở Côn-lôn quan (gần Nam-ninh) chém Trương thủ Tiết ở trận tiền. (Theo Việt Nam Sử Lược – Nhà Lý của sử gia Trần Trọng Kim. Q.I trang 104) [/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2][COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]93[/COLOR]Tô Giam: Đản vây thành Ung-châu hơn 40 ngày, quan tri-châu là Tô Giam kiên cố giữ mãi. Đến khi quân nhà Lý hạ được thành thì Tô Giam bắt người nhà tất cả là 36 người chết trước, rồi tự đốt mà chết. (Theo Việt Nam Sử Lược – Nhà Lý của Trần Trọng Kim. Q.I trang 103) [/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2][COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]94[/COLOR]Hai nước: Tống triều được tin quân nhà Lý sang đánh phá ở châu Khâm, châu Liêm và châu[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2]Ung, lấy làm tức giận lắm, bèn sai Quách Quỳ làm Chiêu-thảo-sứ. Triệu Tiết làm phó, đem 9 [/SIZE][/FONT][FONT=Times New Roman][SIZE=2]tướng quân cùng hội với nước Chiêm-thành và Chân-lạp chia đường sang đánh nước ta. (Theo Việt Nam Sử Lược – Nhà Lý của sử gia Trần Trọng Kim. Q.I trang 104).[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2][COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]95[/COLOR]Lui quân: Tháng 3 năm Bính Thìn (1076) quân nhà Lý rút ra khỏi đất Tống vì cần đề phòng sự phục thù của Tống triều có thể đánh lén hậu phương của mình. Và theo Hoàng Xuân Hãn [/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2]trong tác phẩm của ông là cuốn Lý Thương Kiệt. Chính Vương An Thạch có ý này, nhưng khi đem ra bàn y gặp nhiều chính kiến bất đồng, khi đó Vương lại lâm vào thế cô nên việc này bỏ [/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2]lại cho tới khi họ Vương chán nản xin từ chức. (Theo Việt Sử Tân Biên – Nhà Lý của Phạm Văn Sơn. Tập I, trang 379).[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2][COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]96[/COLOR]Lý Thái Úy: Chỉ Lý Thường Kiệt. (Xin xem ở phần phụlục về Thái úy Lý Thường Kiêt,chú thích # 196)[/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2][COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]97[/COLOR][/SIZE][SIZE=2]Quách Quỳ: Đối với các tướng lãnh bấy giờ, Quách Quỳ vào hạng có giá trị như Địch Thanh. Quỳ được đem các bộ thuộc tướng quen dùng của mình ở các châu Phú Điền tại Hà Đông, Thiểm Tây đi theo trong đó có tới 12 tướng đã lừng danh ở các chiến trường Tây Bắc. Trong số 12 tướng của Quách Quỳ, ba tướng được ở lại coi miền Bắc. (Theo Việt Sử Tân Biên- Nhà Lý của Phạm Văn Sơn.Q.I, trang 380). [U]Xin xem thêm ở phần phụ lục #197[/U][/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2][COLOR=red]1[/COLOR][COLOR=red]98[/COLOR]Như Nguyệt: Nhà vua sai Lý Thường Kiệt đón đánh đến sông Như Nguyệt.Thường Kiệt cả [/SIZE][/FONT]
[FONT=Times New Roman][SIZE=2]phá được địch: quân Tống chết đến hơn nghìn người, phải rút lui. (Theo Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương Mục. Chính Biên – Quyển Thứ III. Tập I, trang 353) [U]Xin xem thêm ở phần phụ lục về trận Như Nguyệt theo chú thích #198[/U][/SIZE][/FONT]

[FONT=Times New Roman][SIZE=2][COLOR=red]200[/COLOR]Trương Hát: Đền thờ, hai anh em Trương tướng quân, anh tên là Khiếu, em là Hát, đều là tương giỏi của Triệu Việt Vương. (Theo Đại Việt Sử Ký Toàn Thư) [U]Mời xem thêm ở phần phụ lục về Nhị Tướng quân theo chú thích #200[/U].[/SIZE][/FONT]
[SIZE=2]_______________[/SIZE]
[EMAIL="nhattam1@aol.com"]nhattam1@aol.com[/EMAIL][/INDENT][/INDENT]