Lá Thư Mỹ Quốc tháng 1 – 2011 - Tổng Kết Tình Hình Nước Mỹ Trong Một Năm Qua.

Trong năm 2010 mặc dù suy thoái kinh tế đã được chính thức vượt qua, Hoa Kỳ với nền kinh tế vẫn còn mong manh; tỷ lệ thất nghiệp tăng là một trong những vấn đề nhức nhối của năm. Các cuộc bầu cử giữa kỳ đã làm rúng động Washington và tòa Bạch Ốc. Quyền của người đồng tính lại một lần nữa được tranh cãi, với hôn nhân đồng tính và tính hợp lệ của đạo luật Đừng hỏi, Đừng nói.

Lá thơ Mỹ quốc tháng tháng 1 – 2011 của Nguyên Thảo xin được duyệt xét tổng quát các chủ đề nóng nhất của Hoa Kỳ trong năm 2010và gởi tới quý vị như sau:

[B]Luật Di Trú Arizona[/B]

Đây là một vấn đề đã có khả năng làm các cử tri giận dữ và phân chia trong năm 2010. Tiểu bang Arizona đã trở thành chủ đề của các cuộc thảo luận cấp quốc gia khi thống đốc Cộng hòa Jan Brewer vào tháng Tư đã ký thành luật dự luật nhập cư được thiết kế để xác định và trục xuất người nhập cư bất hợp pháp. Đạo luật này là một trong những chủ đề nhạy cảm nhất của nước Mỹ mả nhiều năm nay chưa có chính quyền của đảng nào giải quyết. Theo luật, nhân viên cảnh sát sẽ được phép hỏi thẻ công dân hoặc visa của bất kỳ người nào bị nghi ngờ là một người nhập cư bất hợp pháp. Ngay lập tức những người chống đối thì chế nhạo đây là pháp luật của "chủ nghĩa phát xít", trong khi những người ủng hộ cho rằng, nếu nhập cư hợp pháp thì không có gì để sợ hãi trong quy tắc này.

Chính phủ Hoa Kỳ cho rằng nhập cư là một vấn đề liên bang, không được thi hành bởi chính phủ tiểu bang, do khả năng luật pháp của họ sẽ can thiệp với các trường hợp liên bang. Bộ Tư pháp Hoa vào tháng Sáu đã đệ đơn kiện tiểu bang Arizona phản đối luật nhập cư mới này.

[B]Tổng thống Obama gửi 1.200 binh sĩ Vệ binh Quốc gia tới biên giới.[/B]
Vào ngày 25 tháng 5 Tổng thống Obama đã gửi tới 1.200 lính Vệ binh quốc gia biên giới Mỹ-Mexico và gia tăng ngân sách chi tiêu vào việc thực thi pháp luật để giảm buôn lậu ma túy tràn lan trong khu vực. Obama đang bị áp lực của lưỡng đảng Dân chủ và Cộng hòa để tăng sự hiện diện của cảnh sát ở biên giới.

[B]Cải tố hệ thống chăm sóc sức khỏe đã thông qua[/B]

Sau nhiều tháng tranh cãi và nhiều năm thảo luận, Hạ viện vào tháng ba đã thông qua một dự luật mà họ đã hứa sẽ cải tổ hệ thống chăm sóc sức khỏe. Trước đó cuộc bỏ phiếu cuối cùng, 219-212, đã thông qua Thượng viện vào tháng Mười Hai năm 2009.

Trong số các quy định khác mới, đạo luật Bảo vệ bệnh nhân và Chăm sóc đầy đủ cho phép trẻ em được vào chương trình bảo hiểm sức khỏe của cha mẹ họ cho đến khi 26 tuổi, ngăn cản các công ty bảo hiểm từ chối bảo hiểm của các bệnh nhân "bệnh từ trước", trợ cấp bảo hiểm cho tư nhân có thu nhập thấp hoặc trung bình và yêu cầu tất cả người Mỹ phải có một số loại bảo hiểm y tế. Các văn phòng Ngân sách Quốc hội ước tính rằng luật sẽ làm giảm thâm hụt ngân sách liên bang của 143 tỷ trong 10 năm tiếp theo. Chính phủ có kế hoạch tài trợ đạo luật này bằng thuế trên các công ty bảo trợ chương trỉnh sức khỏe và thuế trên thu nhập đầu tư của giới người Mỹ giàu có. Hầu hết các thay đổi sẽ chưa có hiệu lực cho đến năm 2014. Tuy nhiên hiện nay vấn đề này đang bị chống đối khá mạnh mẽ. Cho đến tháng 1 năm 2011 đã có 9 tiểu bang đang nộp đơn chống lại luật này của liên bang.

[B]Bước ngoặt mới về các Quy chế Tài Chính [/B]

Với sự hỗ trợ mạnh mẽ của Tổng thống Obama và thỏa thuận chung của Đảng Dân chủ, vào tháng Bảy năm 2010, Quốc hội chấp thuận một dự luật đã mở ra một bước ngoặt mới về các quy định tài chính. Luật mới tăng số lượng công ty sẽ được điều chỉnh bởi sự giám sát của chính phủ và tạo ra một bảng danh sách để theo dõi các rủi ro trong hệ thống tài chính cũng như bảo vệ cơ quan người tiêu dùng. Một số đảng viên Dân chủ và các nhà phê bình khác cho rằng dự luật không đủ cứng rắn; đảng Cộng hòa tuyên bố nó mang lại cho chính phủ kiểm soát quá nhiều trong lĩnh vực kinh doanh.

[B]Bầu cử giữa kỳ[/B]

Mặc dù đã gặp nhiều khó khăn để giữ quyền kiểm soát của một trong hai ngôi nhà của Quốc hội, Đảng Dân chủ đã duy trì được ngôi vị đa số tại Thượng viện. Harry Reid lãnh đạo khối Đa số Thượng viện của Nevada được bầu lại, tiếp tục vị trí lãnh đạo của ông.

Đảng Cộng hòa nắm quyền kiểm soát của Hạ viện, với một số ghế giành được của các thành viên thuộc Đảng trà. Đại diện John Boehner của Ohio đã sẵn sàng trở thành cái "loa mới" của ngôi nhà Hạ viện, thay thế cái "loa cũ" của đảng Dân chủ là Nancy Pelosi của California. Sau cuộc bầu cử quốc gia giữa kỳ, Pelosi đã được tái đắc cử dân biểu để lãnh đạo đảng trong Quốc hội tới, mặc dù không còn giữ vai trò lãnh đạo khối thiểu số.

[B]Một sự kiện tràn dầu chết người [/B]

Ngày 20 Tháng Tư 2010, một vụ nổ trên giàn khoan dầu Deepwater Horizon ngoài khơi bờ biển Louisiana đã giết chết 11 và bị thương 17 người. Các giếng dầu đã tràn 5 triệu thùng dầu dọc theo bờ biển vùng Vịnh, làm thành 1 vụ tràn dầu lớn nhất thế giới, vượt qua thiên tai năm 1979 từ các giàn khoan dầu Mễ Tây Cơ.

Sau 86 ngày kể từ ngày phun dầu và nhiều cố gắng không thành công để giới hạn sự rò rỉ, dòng chảy cuối cùng dừng lại vào ngày 15 tháng 7 với một nắp ngăn chặn tạm thời. Vào ngày 19 Tháng Chín 2010 một nắp xi măng vĩnh viễn đã được đóng chặt miệng giếng. Cuối cùng giếng dầu Macondo 252 được tuyên bố đã chết. Đời sống người dân vùng Vịnh đã gặp nhiều khó khăn. Những ảnh hưởng lâu dài đến biển và ven biển được dự kiến sẽ là đáng kể.

[B]Sự kết thúc chính thức cho cuộc chiến ở Iraq[/B]

Ngày 31 tháng 8, bảy năm sau khi cuộc chiến tại Iraq bắt đầu, Tổng thống Obama công bố chấm dứt cuộc Hành Quân cho Iraq Tự Do với việc rút quân chiến đấu về nước. Tổng thống Mỹ nhấn mạnh rằng các vấn đề trong nước, chủ yếu là nền kinh tế gặp khó khăn và thất nghiệp tràn lan, đã là những vấn đề cấp bách cần giải quyết hơn cho đất nước. Mỹ sẽ tiếp tục hiện diện tại Iraq, chủ yếu là với các nhà thầu dân sự cùng với một quân đội nhỏ khoảng 50.000 quân. Các binh sĩ còn lại dự kiến sẽ rời khỏi Iraq vào cuối năm 2011.

Thông báo kết thúc cuộc chiến ở Iraq ra chỉ hai tuần sau khi Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo rằng sẽ gia tăng sự hiện diện của các nhà thầu dân sự vào năm 2011 . Nhà thầu sẽ chịu trách nhiệm đào tạo cảnh sát Iraq và ngăn chặn các cuộc đối đầu giữa quân đội Iraq và các nhóm dân sự.

[B]Don’t Ask, Don’t Tell (DADT)[/B]

Sau 17 năm trong thời đại của Clinton, chính sách quân sự "Không Hỏi, Không Nói” cấm công khai đồng tính nam và nữ phục vụ trong quân đội, xuất hiện để rổi được kết thúc trong năm 2010. Tổng thống Obama muốn bãi bỏ chính sách này và yêu cầu các quan chức hàng đầu Bộ Quốc phòng tìm cách để kết thúc dự luật. Đô đốc Mike Mullen, chủ tịch của mưu trưởng liên quân, đã đồng ý rằng bãi bỏ các chính sách là "điều phải làm". Bộ trưởng Quốc phòng Robert Gates tuyên bố sẽ thực hiện chỉ thị của ông Obama. Để đánh giá phản ứng của quân đội về đề nghị của ông, Tổng thống đã ra lệnh một cuộc khảo sát các thành viên của quân đội để xác định cảm nghĩ của họ về việc bãi bỏ chính sách Không Hỏi, Không Nói.

Cuối cùng trong tháng 12 năm 2010, Quốc Hội đã rút lại đạo luật Don’t Ask, Don’t Tell (DADT) tức là "Không Hỏi, Không Nói" đối với tình trạng những người đồng tính.

[B]Thượng viện thông qua việc thỏa hiệp cắt giảm thuế.[/B]

Trong một cuộc bỏ phiếu của 81-19, Thượng viện Hoa Kỳ thông qua một ngân sách $858 tỷ kéo dài cắt giảm thuế cho tất cả người Mỹ, kể cả những người có thu nhập cao. Tổng thống Obama đã hứa trong chiến dịch tranh cử tổng thống rằng, ông sẽ bãi bỏ những mức thuế suất như nhau trong kỷ nguyên tổng thống Bush, nhưng quyết định thỏa hiệp với phe Cộng hòa trong dự luật này để ông có thể đẩy mạnh một gói kích thích kinh tế khác. Đảng Dân chủ và Đảng Trà (Tea party) đều chỉ trích dự luật mới này. Hạ viện phê chuẩn gói thuế mới bao gồm một gói $ 801 tỷ cắt giảm thuế và $570 tỷ cho gia tăng thời hạn trợ cấp thất nghiêp.

[B]WikiLeaks tiết lộ bí mật Quân sự, Chính phủ, và các văn bản ngoại giao của Hoa Kỳ[/B]

WikiLeaks, một trang web tự mô tả mục tiêu chính của nó là cống hiến việc minh bạch trong các tin tức, đã là tiêu đề nổi bật trong tháng Mười Một năm 2010. Mặc dù tuyên bố là chính trị trung lập, WikiLeaks được nhiếu người Mỹ và đặc biệt chính phủ Mỹ cho là thiên vị và làm xấu hổ Hoa Kỳ. Thật vậy, trong quá trình vài tháng, WikiLeaks đã tiết lộ các văn bản bí mật quân sự của Hoa Kỳ về các cuộc chiến tranh ở Iraq và Afghanistan, cũng như đã cho thấy một cái nhìn phía sau hậu trường về những nguyên thủ của các quốc gia khác từ quan điểm của các quan chức ngoại giao cấp cao Hoa Kỳ.

Tuy nhiên, WikiLeaks cũng đã cho thấy lỗ hổng trong nội bộ an ninh của Mỹ. Bradley Manning, một tư nhân trong quân đội Mỹ, tải về hơn 250.000 tin tức ngoại giao từ một máy tính "an toàn" của chính phủ và sau đó chuyển chúng vào WikiLeaks. Trong số các kho tài liệu, những tiết lộ sau đây được coi là đáng chú ý và đáng ghi nhớ:

• Chính phủ Trung Quốc là kẻ chủ mưu cài virus vào máy tính của Google vào tháng Giêng năm 2010. Tin này cũng nói rằng các máy tính thuộc sở hữu của chính phủ Hoa Kỳ, Đức Dalai Lama, và các doanh nghiệp Mỹ đã bị ảnh hưởng như nhau.
• Hillary Clinton chỉ thị các nhân viên Bộ Ngoại ngoại cố gắng lấy được thông tin cá nhân, chẳng hạn như thẻ tín dụng và số điện thoại, địa chỉ email, và số phi công thường xuyên, của Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon và các thành viên của Hội đồng Bảo an.
• Hoa Kỳ đã thừa nhận họ tin rằng Iran đã mua tên lửa của Bắc Triều Tiên cái có thể bắn xa tới 1 phần của Tây Âu.
• Mỹ thỏa thuận đàm phán ngoại giao với nước ngoài để chấp nhận tù nhân Guantanamo Bay. Ví dụ, họ cung cấp cho Slovenian một cuộc họp với Tổng thống Obama để đổi lấy một tù nhân.
• Ngoài việc thừa nhận thủ tướng Ý Silvio Berlusconi là một người thích đêm khuya tiệc tùng với các phụ nữ trẻ, một nhà ngoại giao Mỹ gọi ông là "vô dụng, vô ích, và không hiệu quả như là một nhà lãnh đạo châu Âu hiện đại."
• Ahmed Zia Massoud, một cựu phó tổng thống Afghanistan, đã được tìm thấy với $ 52 triệu tiền mặt. Các tin tức cũng cho thấy thái độ hoài nghi sâu sắc giữa các lãnh đạo thế giới về khả năng lãnh đạo của Hamid Karzai, Tổng thống Afghanistan, và mô tả ông như ngày càng không thể đoán trước và không đáng tin cậy.
• Mỹ và giới chức Nam Triều Tiên đã thảo luận thống nhất Bắc và Nam Triều Tiên nếu chính phủ Bắc Triều Tiên sụp đổ.

Julian Assange, người Úc-người sáng lập của WikiLeaks người được mô tả là một nhân vật bí ẩn đang đối diện với các vấn đề pháp lý vì các áp lưc của chính phủ Mỹ.

Những tiết lộ của WikiLeaks tuy chưa gây nguy hiểm nhưng đã làm chính phủ Mỹ đau đầu, đặc biệt là bộ ngoại giao Mỹ đã phải thuyên chuyển nhiều viên chức cao cấp trở về nước vì khó có thể hoạt động hữu hiệu ở những quốc gia đó nữa.

Đến đây thì phần tường trình của lá thư Mỹ Quốc tháng 1 năm 2011, xin được tạm ngưng. Xin được trở lại với quý độc giả thân quý trong tháng tới.

Thân ái,
Nguyên Thảo