ĐỐI ĐẦU MỸ - TRUNG: THƯƠNG MẠI - VIRUS WUHAN - CHIẾN TRANH LẠNH ?

Hồng Kông : Đấu khẩu Mỹ-Trung qua cầu truyền hình Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc

[IMG]https://s.rfi.fr/media/display/3b5b8fa2-a262-11ea-8d85-005056bf18d4/w:980/p:16x9/2020-05-25T000000Z_690563834_RC2GVG9VR0WM_RTRMADP_3_CHINA-PARLIAMENT-HONGKONG.webp[/IMG]
Bắc Kinh đang bị nhiều sức ép quốc tế quanh vấn đề quyền tự trị Hồng Kông. Ảnh: Văn phòng đại diện chính quyền Hồng Kông tại bắc Kinh, ngày 025/05/2020. REUTERS - Tingshu Wang
Thanh Hà
Vài giờ trước khi tổng thống Trump đưa ra những quyết định cứng rắn về Hồng Kông, Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc hôm 29/05/2020 họp không chính thức qua cầu truyền hình về luật an ninh tại vùng từng là thuộc địa của vương quốc Anh. Trong cuộc họp này đại diện của Bắc Kinh mạnh mẽ chỉ trích Luân Đôn và Washington can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc.



Thông tín viên đài RFI Carie Nooten từ trụ sở Liên Hiệp Quốc cho biết thêm :

Một số thành viên tại Hội Đồng Bảo An xem dự luật an ninh Hồng Kông mà Bắc Kinh áp đặt vi phạm tuyên bố chung giữa chính quyền Anh và Trung Quốc, nhằm bảo đảm quy chế riêng biệt cho Hồng Kông đối với Hoa Lục cho đến năm 2047.

Văn bản này đã được Liên Hiệp Quốc thông qua. Do vậy việc Bắc Kinh gia tăng kiểm soát Hồng Kông bị coi là một hành vi vi phạm luật pháp quốc tế. Cách nay ba hôm, Mỹ đã yêu cầu Hội Đồng Bảo An khẩn cấp họp bàn về Hồng Kông nhưng Trung Quốc đã lập tức dứt khoán bác bỏ đề xuất của Mỹ. Cuối cùng, các bên đã mở một cuộc họp kín.

Đại diện ngoại giao của Anh, Mỹ kêu gọi phía Trung Quốc xem xét kỹ về những « quan ngại sâu sắc và chính đáng » của cộng đồng quốc tế liên quan đến quyền tự trị Hồng Kông. Đại sứ Anh bên cạnh Liên Hiệp Quốc cảnh báo trước nguy cơ các quyền tự do sẽ bị hạn chế và xã hội Hồng Kông sẽ bị chia rẽ sâu rộng.



Gay gắt hơn, đại sứ Mỹ bà Kelly Craft kêu gọi nhiều quốc gia khác yêu cầu Trung Quốc thay đổi chính sách và tôn trọng những cam kết (về Hồng Kông). Không có gì ngạc nhiên, với giọng điệu cố hữu của Bắc Kinh, đại sứ Trung Quốc tại Liên Hiệp Quốc Trương Quân (Zhang Jun) đáp trả rằng Hồng Kông là vấn đề liên quan đến chủ quyền quốc gia Trung Quốc.

Vài giờ sau, trong một thông cáo với giọng điệu phẫn nộ và mỉa mai, ông Trương Quân đề nghị Bắc Kinh giúp đỡ giải quyết hồ sơ Brexit và bạo động về sắc tộc tại Minneapolis, hai vấn đề thuần túy liên quan đến chính sách nội bộ của Anh và Mỹ.

« Sinh viên gián điệp » Trung Quốc, mục tiêu mới của chính quyền Trump ?

[IMG]https://s.rfi.fr/media/display/90b0a10a-a180-11ea-ac7f-005056bff430/w:980/p:16x9/435fac89cc5460db6fe4e20075037b28292a3dda.webp[/IMG]
Phát biểu trên kênh Fox News, ngoại trưởng Mike Pompeo xem mối đe dọa của gián điệp Trung Quốc đối với nước Mỹ là rất nghiêm trọng. (Ảnh minh họa chụp ngày 20/05/2020, Washington). POOL/AFP/Archivos
Thanh Phương
Theo lời ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo trong cuộc họp báo về Trung Quốc hôm nay, 29/05/2020, tổng thống Donald Trump sẽ đề cập đến vấn đề các sinh viên Trung Quốc hoạt động gián điệp tại Hoa Kỳ. Theo tờ nhật báo New York Times, chính phủ Mỹ chuẩn bị trục xuất từ 3.000 đến 5.000 sinh viên Trung Quốc có liên hệ với các trường quân sự Trung Quốc.



Việc Trung Quốc huy động nhiều thành phần để tham gia vào hoạt động gián điệp ở nước ngoài, đặc biệt là tại các nước phương Tây, không có gì là mới mẻ. Điều 7 trong Luật tình báo quốc gia của Trung Quốc có ghi rõ : « Mọi tổ chức hay mọi công dân đều phải hỗ trợ hoạt động tình báo của Nhà nước, giúp Nhà nước và cộng tác với Nhà nước theo quy định của pháp luật »

Riêng Washington từ lâu vẫn cáo buộc Bắc Kinh có nhiều hoạt động gián điệp công nghiệp tại Hoa Kỳ, đồng thời chính quyền Donald Trump xem việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ là ưu tiên hàng đầu trong cuộc chiến thương mại giữa hai cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới. Trên đài truyền hình Fox News hôm qua, ngoại trưởng Pompeo đã tuyên bố : « Với tư cách cựu giám đốc CIA, tôi xem mối đe dọa của gián điệp Trung Quốc đối với nước chúng ta là rất nghiêm trọng ». Ông Pompeo cho rằng người dân Mỹ cần biết rằng « đảng Cộng Sản Trung Quốc đã tạo dựng được một ảnh hưởng rất lớn tại Hoa Kỳ ».

Hoạt động của gián điệp Trung Quốc tại Mỹ dường như cũng đã được mở rộng sang lãnh vực y tế. Ngày 13/05 vừa qua, Hoa Kỳ chính thức cáo buộc Trung Quốc đã tìm cách đánh cắp các dữ liệu nghiên cứu của Mỹ về vac-xin ngừa virus corona chủng mới, về thuốc điều trị, cũng như về các xét nghiệm virus. Theo chính quyền Donald Trump, không chỉ có các tin tặc, mà cả các nhà nghiên cứu và sinh viên Trung Quốc cũng tham gia đánh cắp các thông tin trong các trường đại học và phòng thí nghiệm nơi họ đang làm việc.

Nếu đúng là cả sinh viên Trung Quốc cũng tham gia làm gián điệp thì quả thật đây là điều đáng lo ngại cho Hoa Kỳ. Theo thống kê của Viện Giáo dục Quốc tế (IIE), một hiệp hội lo về các trao đổi quốc tế của sinh viên, sinh viên Trung Quốc chiếm phần lớn nhất trong số các sinh viên ngoại quốc đang học tại Mỹ, với gần 370.000 trong niên khóa 2018-2019, tức là chiếm một phần ba tổng số sinh viên ngoại quốc.

Theo tờ New York Times, từ nhiều tháng qua, các quan chức của Cục điều tra Liên bang Mỹ FBI đã đến các trường đại học lớn ở Hoa Kỳ để cảnh báo về nguy cơ gián điệp Trung Quốc trà trộn vào đây. Nhưng theo tờ Courrier International ngày 12/05, một số giáo sư đại học và tổ chức sinh viên đã bác bỏ những cáo buộc đó, so sánh cuộc « săn đuổi phù thủy » nhắm vào các nhà nghiên cứu, sinh viên Trung Quốc hiện nay giống như vào thời McCarthy nhìn đâu cũng thấy cộng sản.

Phản ứng nói trên cũng là dễ hiểu, bởi vì việc trục xuất hàng ngàn sinh viên Trung Quốc sẽ ảnh hưởng đến nguồn tài chính của các trường đại học. Mỗi năm, con số gần 370.000 sinh viên Trung Quốc mang lại một khoản thu nhập lên tới 14 tỷ đôla cho các trường đại học Mỹ.

Cho dù có thiệt hại tài chính như vậy đối với các trường đại học, chính quyền Donald Trump dự kiến sẽ có biện pháp mạnh để ngăn chận tình trạng sinh viên Trung Quốc tham gia làm gián điệp và đánh cắp sở hữu trí tuệ. Cụ thể, theo hãng tin Reuters, trong số từ 3.000 đến 5.000 sinh viên Trung Quốc bị nghi làm gián điệp, những người nào đang ở trên đất Mỹ thì sẽ bị hủy visa và sẽ bị trục xuất, còn những người nào đang ở bên ngoài nước Mỹ thì sẽ không được phép quay trở lại.

Nếu tổng thống Trump ra quyết định như vậy, căng thẳng Mỹ-Trung chắc chắn sẽ tăng thêm một nấc. Nhưng theo Reuters, quyết định trục xuất sinh viên Trung Quốc đã được dự trù từ nhiều tháng qua, không có liên hệ trực tiếp với vấn đề Hồng Kông, mà là nằm trong khuôn khổ chiến dịch “gây áp lực toàn diện” đối với Trung Quốc.