Đôi gịng : Đọc bài viết của Nguyễn Nhân Trí mà vẫn chưa hết bàng hoàng. Không lẽ tới giờ phút này những kẻ nắm quyền ở VN vẫn cả gan đổi trắng thay đen đến như vậy?!!!
Huế – Nguyễn Nhân Trí
Cách đây không lâu tôi có dịp đi Việt Nam và ghé ngang Huế vài hôm dưới tư cách một du khách.
Đă mấy mươi năm rồi tôi mới trở lại Huế. Huế vẫn c̣n cái vẻ đẹp êm đềm của sông Hương núi Ngự như tôi đă từng biết. Dân cư, đường phố, chợ búa, nhà cửa tuy có đông đúc, nhộn nhịp hơn nhiều nhưng tôi vẫn c̣n nhận ra cái Huế cũ trong đầu của tôi.
Và dĩ nhiên khi đến Huế th́ tôi phải đi thăm viếng những cung điện và lăng tẩm. V́ không quen thuộc đường đi nước bước nên tôi quyết định mướn một chiếc xe riêng và một nhân viên hướng dẫn tại Trung Tâm Du Lịch Thành Phố để cùng đi với tôi đến các địa điểm trên.
Người hướng dẫn cho tôi là một cô gái lanh lợi hoạt bát khoảng 25, 26 tuổi. Cô làm việc rất tận t́nh và vui vẻ. Tôi nhận thấy cô có một kiến thức khá vững chắc về lịch sử triều Nguyễn cũng như nhiều thắng cảnh ở Huế.
Qua vài câu chuyện trao đổi, tôi cũng được biết thêm là tất cả các nhân viên hướng dẫn du lịch của thành phố như cô đều phải tốt nghiệp một khóa học về lịch sử và chính trị rất kỹ lưỡng. Cô giải thích đó là v́ nhà nước biết rằng phần đông các du khách sử dụng hướng dẫn viên là ngoại quốc và “Việt kiều”. Họ cần “bảo đảm chất lượng” của các hướng dẫn viên để có thể “phục vụ tốt” cho du khách.
Đến khoảng giữa ngày thứ hai th́ tôi đă xem qua hết những cung điện và lăng tẩm mà tôi muốn thăm viếng. V́ tôi mướn anh tài xế theo “ngày”, chớ không phải theo “giờ”, và v́ c̣n khá sớm nên tôi có ư nghĩ muốn tận dụng chiếc xe và cô hướng dẫn viên sẵn có để đi xem vài chỗ khác trong phạm vi Huế mà tôi chưa hề đến bao giờ.
Một điều mà tôi thường liên tưởng đến mỗi khi nghĩ về Huế là Tết Mậu Thân.
Năm 1968, tôi c̣n nhỏ và đang sống ở Sài G̣n. Tuy nhiên cho đến bây giờ tôi vẫn c̣n nhớ rất rơ những sự việc đă xảy ra lúc đó chung quanh tôi. Tôi nhớ mồn một những cụm khói đen bao phủ bầu trời Chợ Lớn từ các đám cháy nhà khủng khiếp trong thành phố. Tôi nhớ những người tản cư nằm ngủ nheo nhóc trong hành lang của các nhà thương, nhà thờ và chùa. Tôi nhớ những xác người chết nằm rải rác trên đường phố śnh thối cả tuần lễ không ai đụng đến.
Và vài tuần sau đó lúc t́nh h́nh đă tạm yên ổn trở lại, điều tôi nhớ nhiều nhất là những tin tức xảy ra trên toàn quốc được chiếu trên đài Truyền H́nh Việt Nam băng tần số 9. Phần thời sự nổi bật, và có lẽ ám ảnh tôi nhất là những tường thuật về các mồ chôn tập thể ở Huế. Trên khung máy truyền h́nh 16 inch trắng đen, h́nh ảnh hàng trăm xác người thối rữa được moi lên từ những băi chôn tập thể trong các vùng quê lân cận thành phố Huế gây ấn tượng mạnh mẽ lên trí óc non nớt của tôi.
Thảm sát Tết Mậu Thân (1968) tại Huế
Tôi nhớ tiếng than khóc, nét mặt đau đớn, ánh mắt tuyệt vọng của những người lum khum đi vạch từng bao đựng xác người xếp hàng dài trên đất để mong nhận diện được người thân của họ đă bị mất tích.
Hàng trăm xác người được t́m thấy dưới nhiều băi chôn tập thể, hai tay bị trói thúc ké bằng dây kẽm, xương sọ mang dấu đạn hay bị đập vỡ bằng báng súng. Hàng chục băi chôn tập thể dần dần tuần tự được phác giác trong vài tháng sau khi quân đội đồng minh và Việt Nam Cộng Ḥa giành lại được Huế.
Khi đài truyền h́nh phỏng vấn gia đ́nh của các nạn nhân, hầu như mọi người đều kể một câu chuyện rất tương tự nhau: Trong 4 tuần lễ mà những người tự xưng là Quân Đội Nhân Dân và Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam chiếm đóng Huế th́ thân nhân của họ bị những người cầm quyền mới nầy kết án là “ác ôn” hay “có tội với nhân dân” và đă “được xử lư thích đáng”.
Những người bị kết án đều là những giới chức trong chính quyền Việt Nam Cộng Ḥa và gia quyến của họ, những sĩ quan quân đội cũng như những người lính đang về nghỉ phép ở nhà, những nhân vật Công giáo được nhiều người biết đến và những người “làm tay sai cho Mỹ”.
“Xử lư thích đáng” có nghĩa là bị xử tử tại chỗ hay bị bắt dẫn đi và không bao giờ trở lại.
Sau nầy khi lớn hơn một chút, tôi có dịp quen biết và nói chuyện tận mặt với một vài người chính họ đă có thân nhân bị mất tích ở Huế hồi tết Mậu Thân. Những câu chuyện họ kể lại rất tương đồng với những ǵ mà tôi nhớ đă thấy trong các bài tường thuật trên truyền h́nh và báo chí lúc ấy. Một người bạn của tôi sau nầy kể lại chuyện ba của anh (một viên chức làm việc cho ṭa hành chính Huế) đă lanh trí, và may mắn, nằm trốn luôn trên trần nhà suốt thời gian đó ngay từ giây phút biết rằng “Việt Cộng vào”. Và mẹ anh đă phải liên tục đóng tuồng nói dối với những người đến nhà nhiều lần t́m ông rằng “ông ấy đă bỏ mẹ con tôi đi theo vợ bé ở Sài G̣n từ trước Tết rồi”. Anh ấy cũng kể lại rằng tất cả những đồng nghiệp với ba anh ấy ở trong cùng khu nhà gia đ́nh công chức hành chính Huế đều bị bắt dẫn đi và giết chết.
Nói chung là trong ṿng 4 tuần lễ Huế nằm trong quyền kiểm soát của quân đội Bắc Việt và Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam, những người dân thuộc các diện kể trên bị truy lùng rốt ráo và giết chết. Thật ra th́ có một số không nhỏ cũng bị giết không phải v́ “ác ôn” hay “có tội với nhân dân” mà chỉ v́ tư thù cá nhân. Hoàn cảnh tranh tối tranh sáng, ai cầm một khẩu AK là cầm quyền sinh sát trong tay. Đây là dịp để trang trải ân oán cũ với nhau. Một số những người bị bắt bị dẫn ra đấu tố rồi xử bắn công khai tại chỗ. Đa số khác bị dẫn đi thủ tiêu mất tích. Người ta t́m thấy thi thể của những người bị dẫn đi mất tích nầy trong hơn 20 băi chôn tập thể lớn nhỏ ở các vùng ngoại ô của Huế. Mỗi băi là một hay nhiều hố cạn chứa từ 5, 7 cho đến hơn 400 xác người. Tổng cộng có đâu khoảng gần 7000 người đă bỏ mạng trong 4 tuần lễ đó.
Một trong những nơi tôi chưa bao giờ đến xem ở Huế, tuy đă có nhiều lần suy nghĩ về, là các băi chôn tập thể nầy. Tôi cũng không rơ tại sao tôi có ư nghĩ muốn đến những nơi đó. Có lẽ tại v́ đây là một trong những diễn biến thê thảm nhất trong cuộc chiến tranh ViệtNam. Có lẽ tôi chỉ muốn đến đứng trước cái không gian đó để cố cảm nhận những khoảnh khắc mà sự sống của bao nhiêu con người đă bị tước đoạt một cách vô nghĩa lư bởi đồng loại của họ. Có lẽ tôi chỉ muốn đối diện với những cảm giác rùng rợn từ các h́nh ảnh kinh hăi trên khung kính TV đă ám ảnh tôi mấy mươi năm trước. Tôi biết rằng cuộc thảm sát Tết Mậu Thân đă xảy ra gần nửa thế kỷ rồi. Đây là một khoảng thời gian dài đủ để thay đổi rất nhiều thứ. Cảnh vật chắc đă khác hẳn đi rồi. Có thể không c̣n mấy ai nhớ đến việc nầy nữa chớ nói chi có ai c̣n biết địa điểm của các mồ chôn tập thể đó. Và nhất là các thế hệ trẻ sau ngày miền nam thất thủ, chẳng hạn như cô hướng dẫn viên nầy của tôi.
Tuy vậy tôi vẫn c̣n một chút hy vọng. Tôi biết rằng người ViệtNam, nhất là dân quê, thường có tục thờ cúng cô hồn, nhất là những cô hồn chết oan ức. Thế th́ một cuộc thảm sát như hồi Tết Mậu Thân chắc sẽ c̣n đôi chút dấu tích như một vài miếu thờ sót lại đâu đó. Và từ ấy chắc sẽ có người vẫn chưa quên lịch sử của các miếu thờ nầy. Có thể cô hướng dẫn viên của tôi đă có lần nào đó nghe người lớn tuổi trong gia đ́nh kể lại về chuyện nầy chăng? Có thể cô biết chỗ để dẫn tôi đến đó chăng?
Tôi hỏi: “Cô có biết chỗ những mồ chôn tập thể hồi Tết Mậu Thân năm 1968 không? Tôi muốn đi đến đó xem.”
Cô trả lời: “Dạ cháu có nghe nói. Nhưng ở cách đây xa lắm.” Rồi cô nói đến một địa danh hoàn toàn xa lạ đối với tôi. Tôi muốn biết chắc là cô hiểu tôi đang nói về điều ǵ nên hỏi thêm: “Cô biết ǵ về những mồ chôn tập thể nầy?”
Cô giải thích:
“Cháu biết chứ. Đó là nơi mà hồi Tết năm 1968 nhiều người đă bị Mỹ Ngụy giết chết và chôn ở đấy.”Tôi sựng lại, quay qua nh́n cô ấy. Câu trả lời trên của cô hoàn toàn nằm ngoài dự đoán của tôi. Tôi hỏi lại: “Ai bị ai giết?” Cô ấy nhướng mắt trả lời một cách thông thạo:
“Th́ chú biết mà, hồi Tết năm ấy lính Mỹ và lính Ngụy vào đây giết chết rất nhiều thường dân và cán bộ rồi đem chôn họ ở mấy chỗ đó.” Nét mặt cô thản nhiên, không có dấu hiệu ǵ cho thấy cô đang không trả lời tôi một cách thành thật nhất.
Tôi hỏi lại một cách dè dặt: “Làm sao cô biết rơ là lính Mỹ Ngụy đă giết thường dân và cán bộ rồi chôn họ ở đó?”
Cô mĩm cười, có lẽ v́ sự ngớ ngẩn trong câu hỏi của tôi:
“Th́ cháu đă học rơ ràng như thế mà. Không những ở trường học hồi nhỏ mà khóa đào tạo hướng dẫn du lịch của cháu cũng có dạy rất đầy đủ. Lúc đó lính Mỹ Ngụy vào bắn giết rất nhiều dân và cán bộ rồi đem chôn họ tập thể. Ai cũng biết điều đó cả.”Tôi lặng người đi vài giây. Tôi không quên rằng một sở trường nổi tiếng của các chế độ cộng sản là tẩy năo toàn bộ từ già đến trẻ. Tôi cũng không quên ḿnh chỉ là một du khách (và tệ hơn nữa, chỉ là một “Việt kiều”) đang ở trong một lănh thổ nằm dưới một chính quyền cộng sản. Tôi quyết định không tra gạn thêm về vấn đề nầy nữa v́ chỉ vô ích mà thôi. Cô gái ấy đă giải thích rất rơ ràng: trường học đă dạy như vậy, khóa đào tạo hướng dẫn du lịch cũng đă dạy như vậy, ai cũng biết điều đó. Từ ngày sinh ra (mấy chục năm sau khi diễn biến đó xảy ra) cô đă được dạy bảo như vậy. Không có lư do ǵ cô nghi ngờ điều đó. Không có lư do ǵ tôi có thể làm thay đổi sự hiểu biết đó của cô.
Hôm ấy tôi không nhờ cô hướng dẫn viên dẫn đến những chỗ chôn tập thể ấy. Một phần v́ khi hỏi thêm vào chi tiết, tôi nhận thấy cô thật ra không biết rơ chính xác các địa điểm đó ở đâu. Một phần v́ tự nhiên tôi cảm thấy “cụt hứng”. Hay nói đúng ra là tôi cảm thấy thất vọng một cách bất ngờ và gần như là vô lư do.
Tôi vẫn biết lịch sử là sản phẩm của kẻ chiến thắng. Tuy vậy khi nghe cô hướng dẫn viên giải thích về lịch sử của các mồ chôn tập thể th́ tôi không khỏi bực bội trong ḷng. Dĩ nhiên là tôi không để lộ điều nầy ra cho cô ấy biết. Việc đó không cần thiết và không có lợi cho tôi. Tôi chỉ quyết định không đi tiếp nữa và trở về khách sạn sớm hơn dự định.
Một câu chuyện dù là phản sự thật và vô lư đến đâu nhưng nếu những người nắm quyền lập đi lập lại nhiều lần, và nếu không ai được phép phản đối, th́ câu chuyện đó dần dần sẽ được công nhận là “đúng” và “thật”.
Tuy đă không liên quan đến vấn đề nầy trực tiếp, chính tôi đă mắt thấy tai nghe những dữ kiện rơ rệt đủ để kết luận ai đă gây ra các vụ thảm sát đó ở Huế. Chỉ cần nh́n vào 2 điều sau đây:
1/ Việt Cộng chiếm giữ Huế 4 tuần, ngay sau khi quân đội VNCH giành lại Huế th́ người ta t́m ra các mồ chôn tập thể đầy xác chết đă thối rữa nhiều ngày.
2/ Những người bị giết đều là nhân viên quan chức đương thời của VNCH, thân nhân của họ đă nhận diện ra xác chồng, cha, anh, em của họ. Chỉ hai điều trên cũng đă đủ cho thấy quân đội Mỹ và VNCH không thể nào là thủ phạm của các vụ tàn sát trên.
Câu chuyện “hồi Tết Mậu Thân quân đội Mỹ Ngụy vào Huế tàn sát nhiều người dân và cán bộ rồi chôn họ trong những hố tập thể” đă được tạo dựng lên và giảng dạy một cách có hệ thống cho những người Huế trẻ, nhất là những người cần thiết. Tôi nhớ lời cô gái hướng dẫn viên du lịch của tôi đă nói: họ phải “học lịch sử và chính trị kỹ lưỡng” v́ họ giao dịch với “du khách ngoại quốc và Việt kiều”.
Câu chuyện trên đă trở thành một kiến thức của thế hệ trẻ và sẽ được truyền bá cho mọi người khác măi măi về sau. Những nhân chứng của cuộc thảm sát đó đă mấy mươi năm nay không thể và không dám lên tiếng cải chính. Chỉ cần vài mươi năm nữa th́ những nhân chứng nầy sẽ dần dần chết mất cả. Câu chuyện thật sự xảy ra như thế nào cũng sẽ chết theo với họ và không c̣n ai bao giờ biết đến nữa.
Chuyến đi thăm Huế của tôi nói chung là mang đến nhiều kỷ niệm đẹp.
Trừ việc kể trên.
Nguồn: quanvan.net
Bookmarks