Sáng thứ hai có xe, tôi lên Sơn Tây. Tôi sống trong một tâm trạng bồn chồn, lo lắng, không yên. Trước sau tôi cũng bị. Thằng Trác cố tránh tôi. Tôi hoàn toàn không biết là thời gian tôi ở bệnh viện E2, va ly của tôi đă bị lục soát. Và thằng Trác chủ mưu trong việc này. (Lúc tôi về E2 tôi gửi ch́a khóa va ly cho hắn).
Vài ngày sau đó tôi t́m cách đốt mấy tập nhật kư của tôi rất dày, khoảng 4, 5 tập vở một trăm trang viết hai mặt. Việc đốt tập nhật kư rất khó. Tôi đă đốt và làm như việc đốt giấy loại. Có khi tôi đốt trước mặt mọi người, nhưng không ai để ư. Có khi nhân chuyện làm vệ sinh đốt rác, tôi xé nhỏ các tập vở lấp rác lên rồi đốt. Tôi làm như một kẻ không có việc chi làm , lấy chuyện đốt rác nh́n lửa cháy khói bay cho vui.
Và bây giờ đây , tôi đang bị tra tấn trong cái pḥng của căn nhà C này.
– Từ ngày ra Bắc đến nay anh đă làm ǵ? Hăy khai đi, khai cho thật.
Bây giờ cái ông tên Lai mặt đỏ láng này không nói “hăy nói” nữa mà “hăy khai đi”. Những người chung quanh tôi mặt mày lạnh tanh. Tôi có cảm tưởng họ bất động. Tôi nói:
– Tôi không biết các anh muốn tôi khai cái ǵ?
Cái ông Lai đó ngó căm vào tôi:
– Anh khai hết tất cả những việc mà anh đă làm từ ngày ra Bắc đến nay.
– Nhưng mà việc ǵ mới khai được chứ? Tại sao tôi lại phải khai? Tôi không biết các anh muốn ǵ?
Những người chung quanh tôi động đậy. Có người cầm tách nước lên uống; có người đổi thế ngồi; có người phịp phịp trong miệng. Ông tên Lai trề môi dưới, gật gật cái đầu, dim mắt nh́n tôi. Ông ta hừ trong miệng một tiếng:
– Anh đừng có giả vờ. Anh tưởng anh qua mặt được chúng tôi hả? Chúng tôi biết hết anh rồi. Anh thành thật đi cho rồi.
Đến lúc này , thành thật mà nói tôi không hiểu họ muốn ǵ ở tôi. Tôi nói:
– Tôi ra Bắc làm ǵ các anh đều đă biết.
Có tiếng “hử” và tiếng khịt mũi.
– Này, tôi nói cho anh biết. Anh không dấu được chúng tôi đâu. Tất cả những việc làm của anh chúng tôi đă biết và có đầy đủ tài liệu làm bằng cớ. Anh thành khẩn sẽ được khoan hồng.
Cũng cái ông tên Lai đó nói. Đă đến nước này, tôi bực lắm rồi:
– Tôi không hiểu các anh muốn tôi nói ǵ. Tôi ra Bắc nằm ở E2, lên E1 và bây giờ ở K65. Những việc đó các anh đă biết rồi.
– Anh ngoan cố, không chịu thành khẩn.
Ông Lai đó hất hàm cho một người trong bọn. Ông này khoảng dưới bốn mươi tuổi. Ông ta thủng thẳng hỏi tôi:
– Anh Đính, chúng tôi gặp anh hôm nay là tạo cho anh một cơ hội để anh sớm thức tỉnh, đừng đi sâu thêm nữa vào con đường tội lỗi của anh. Anh nên thành thật khai hết những việc làm của anh.
Ông ta nghỉ một lát, rồi nói tiếp:
– Khi ra Bắc, ai giao nhiệm vụ cho anh. Nhiệm vụ đó là nhiệm vụ ǵ? Anh đă gặp ai, ở đâu, bao giờ? Anh đă tổ chức họ như thế nào? Công việc của anh hiện nay đă tiến hành đến đâu? Anh phải nói thật, nói hết, không được giấu giếm. Sinh mạng của anh là do nơi sự thành khẩn của anh quyết định đó.
Đợi cho ông này nói xong, một ông khác một tay dựa lên thành ghế, một tay đặt trên bàn, nghiêng người về phía tôi, nó thêm vào:
– Chúng tôi biết hết những việc anh làm, nhưng chúng tôi muốn tự anh nói ra hết. V́ chỉ có như thế, anh mới hưởng được lượng khoan hồng của Đảng.
A, th́ ra như thế. Bây giờ th́ tôi hiểu ra rồi, họ nói tôi là CIA. Như thế tôi chẳng cần ǵ phải đối phó ǵ với họ về điều này nữa. Tôi dựa ngửa người ra và hút thuốc. Thái độ của tôi làm cho họ bực tức. Tôi nói:
– Tôi đau dạ dày và bị thương. Tôi được Thành ủy Huế cho ra Bắc chữa bệnh.
Ông tên Lai đó chồm người ra phía trước, cùi tay chống lên bàn, rung rung ngón tay trỏ chỉ vào tôi, lần này ông ta nói to, dằn từng tiếng một:
– Đến lúc này mà anh vẫn c̣n ngoan cố. Được, chúng tôi có cách để cho anh phải khai thật, nhưng chúng tôi vẫn muốn chính anh thành thật khai báo để cho anh có cơ hội được hưởng khoan hồng của đảng. Anh nghe chưa?
– Tôi có ǵ mà ngoan cố. Tôi được Thành Ủy Huế cho ra Bắc chữa bệnh. Tôi có làm ǵ đâu mà các anh bảo tôi phải khai báo.
– Thôi được. Anh không nói, nhưng rồi anh cũng phải nói.
Cái ông độ dưới bốn mươi tuổi mở cặp ra, cái cặp da rất to màu đen, loại cặp đựng sách vở của học tṛ (loại cặp bấy giờ khó thấy có ở miền Bắc). Bây giờ tôi mới để ư người nào trong bọn họ cũng có cặp xách riêng. Một hai người có cặp to, c̣n phần đông là xách. Ông này lấy trong cặp ra một cái cặp b́a cứng dày to , đựng toàn giấy. Ông ta lật lật giấy tờ. Trong lúc đó, ông tên Lai vẫn cái giọng dữ tợn hỏi tôi:
– Anh đă viết ǵ trong nhật kư?
Hỏi chi lạ. Tôi nói:
– Tôi không thể nhớ hết được.
– Được rồi, anh phải nhớ.
Cái ông dưới bốn mươi tuổi đó để hai tay lên cặp giấy mở ra trước mặt, nói:
– Anh Đính, tất nhiên đă gọi anh đến đây để làm việc, chúng tôi phải có đầy đủ hồ sơ và bằng chứng về anh. Anh đừng tưởng là tôi nói thế để dọa anh đâu, cũng không phải nói thế để lừa anh. Chúng tôi chỉ muốn cứu anh. Một người có học như anh tôi chắc anh hiểu được những hậu quả của việc làm của ḿnh lâu nay.
Tôi uống nước và ngó ra ngoài cửa sổ. Trời khô và lạnh. Không khí bắt đầu căng thẳng. Trên mặt của họ đă lộ vẻ căm tức. Họ không c̣n như bất động nữa. Tiếng giày dép kéo trên sàn nhà; tiếng áo quần xát trên ghế; chân ghế đụng chân bàn. Bọn họ xoay người, nghiêng, ngửa, đổi thế ngồi, chống tay lên cằm, cắn môi, cắn ngón tay, đẩy gương sát vào mắt, đẩy tách nước ra xa, bẻ ngón tay.
Ông tên Lai, chắc ông ta là trưởng đoàn của đoàn người tra khảo tôi, nói, nói nhanh:
– Tôi biết hiện nay anh đang nghĩ ǵ về chúng tôi. Tôi biết những ǵ đang chứa trong đầu óc của anh. Tôi nói thẳng anh là một tên phản động, chống Đảng. Anh căm thù chúng tôi, căm thù chủ nghĩa xă hội, căm thù chế độ này. Anh đang âm mưu lật đổ chế độ này. Có phải chính anh đă kêu gọi biểu t́nh, viết báo chữ to lật đổ chế độ này hay không? Anh sợ? Anh chối à? Nói đi, nói đi, có phải không?
Ông ta chồm người ra trước dằn giọng:
– Đây, đây này, anh đ̣i bắn, đ̣i treo cổ tất cả bọn chúng nó; đă đến lúc phải biểu t́nh, viết báo chữ to tố cáo tội ác của chúng nó.
Ông ta dừng lại, bỏ kính xuống bàn nghe cạch:
– Có phải anh đă viết trong nhật kư như thế không?
– Tôi không nhớ.
– Anh viết mà anh lại không nhớ à?
– Làm sao tôi nhớ hết những ǵ tôi viết.
Cái ông trẻ dưới bốn mươi tuổi đứng dậy, xoay người ra phía sau lấy cái cặp da để đứng dưới sàn nhà. Cái cặp đă mở sẵn. Ông ta xây lưng về phía tôi. Ông rút ra một tờ giấy đưa ra trước mặt tôi:
– Cái ǵ đây? Có phải chữ của anh không?
– Phải?
Đó là bức ảnh chụp một trang nhật kư của tôi, khổ bằng tờ giấy kẻ ngang. Đến lúc này tôi mới biết là toàn bộ nhật kư của tôi đă bị chụp ảnh trong thời gian tôi về bệnh viện E2 để kiểm tra sức khỏe, và bây giờ tôi mới biết việc tôi đi E2 kiểm tra sức khỏe là một sự xếp đặt của Ban Thống Nhất Trung ương, Cục đón tiếp cán bộ B và Cục 78.
Ông Lai nói:
– Anh hết chối chưa?
Mọi người ở đây đều đă biết trước sự việc sẽ diễn tiến ra sao rồi. Tối hôm qua họ đă họp với nhau bàn kế hoạch.
– Tại sao anh lại đ̣i bắn, đ̣i treo cổ? Bắn ai, treo cổ ai? Nói đi!
Tôi nói:
– Tôi đ̣i bắn tất cả những kẻ nào, người nào đă ăn đường, sữa, tă lót của trẻ con, ăn ḥm, vải liệm của người chết, những kẻ đă đẩy con dân vào chiến trường c̣n con cháu họ th́ qua Liên Xô, Bungari, Hungari…
– Anh đ̣i bắn cả Trung ương Đảng kia mà.
– Nếu trong Trung ương Đảng, trong Chính phủ có người nào đă ăn như thế, theo tôi, đều đem bắn được hết.
– Anh lại c̣n kêu gọi biểu t́nh?
– Tôi đâu có kêu gọi ai. Tôi nói là đă đến lúc phải làm như thế.
– V́ sao lại viết báo chữ to?
– Viết báo chữ to để mọi người đều biết.
– Mọi người là ai?
– Nhân dân.
– Nhân dân, hừ ...
Một ông chỉ vào mặt tôi :
- Nhân dân! Anh làm ǵ có nhân dân. Nhân dân theo Đảng làm cách mạng, đổ xương, đổ máu để có được như ngày nay. Nhân dân của anh là nhân dân kiểu Mỹ Ngụy. Anh là kẻ thù của nhân dân th́ có.
Giọng ông ta mỗi lúc một to, mỗi lúc mỗi gấp :
– Anh là một tên gian dối. Anh khai lư lịch không thật. Anh bảo anh thuộc tầng lớp dân nghèo thành thị. Anh tưởng anh qua mặt được tổ chức à? Dân nghèo thành thị dưới chế độ Mỹ Ngụy mà học hành được như anh à, mà lại lên được đại học như anh à? Không phải là tư sản th́ gia đ́nh anh cũng thuộc tầng lớp tay sai Mỹ Ngụy. Đúng là Mỹ Ngụy đă đào tạo anh không uổng. Anh chui rúc vào tổ chức cách mạng cũng khá sâu, anh Đính.
Ông ta dừng lại. Một vài người trong đám người này gật gật đầu tán thưởng ư kiến của ông ta. Một vài người ghé đầu vào nhau to nhỏ. Ông ta nói tiếp vừa nói vừa nh́n xuống cuốn sổ:
– Theo tôi, tất cả những tư tưởng phản động của anh trong nhật kư, trong thơ không phải chỉ là lẻ tẻ, ngây thơ, không phải là do nhận thức bị hạn chế. Tất cả đều có hệ thống, đều nằm trong một hệ thống, từ văn chương đến triết học, chế độ xă hội chủ nghĩa, Quốc hội, chuyên chính vô sản, sự lănh đạo của Đảng, các tổ chức quần chúng, hạn chế sinh đẻ, sinh hoạt xă hội, chiến tranh, các đồng chí lănh tụ, thậm chí cái áo, cái quần, loon sữa miếng đường, rác rưởi đều có trong nhật kư của anh, đều bị anh xuyên tạc, nói xấu.
Anh xem cuộc kháng chiến chống Mỹ của nhân dân ta hiện nay là máu, là chết chóc. Anh không phân biệt được chiến tranh chính nghĩa với chiến tranh xâm lược của bọn đế quốc. Anh lên án tất cả mọi cuộc chiến tranh, cho chiến tranh là ghê tởm.
Cái ông dưới 40 tuổi lại ch́a ra một bức ảnh:
– Có phải như thế không?
Đó là bức ảnh chụp một trang nhật kư của tôi, trong đó có đoạn tôi nói về chiến tranh. Tôi không nhớ nguyên văn, đại ư tôi cho rằng tất cả mọi cuộc chiến tranh đều là thảm họa, đều là máu và xác chết. Tôi ghê tởm và sợ chiến tranh.
H́nh như tôi có dẫn lời của một người nào đó nói về trận đánh ở Nam Lào: “Đó là một chiến thắng vĩ đại, nhưng hết sức đau ḷng, v́ có quá nhiều người chết mà đều là người Việt Nam”.
– Vậy là anh đă không phân biệt địch và ta, tức là anh đứng về phía kẻ thù. Anh ghê tởm cuộc chiến tranh này, tức là anh chấp nhận cuộc chiến tranh xâm lược, anh cho đế quốc Mỹ và bè lũ tay sai là chính nghĩa.
Một ông khoảng 57, 58 tuổi mặc áo đại cán màu nâu, ngồi đối diện với tôi ở cuối hai cái bàn đâu lại, từ năy giờ không nói, bây giờ vươn hai tay ra trước và nh́n vào xấp giấy để trên bàn, nói:
– Đây này, anh viết bằng tiếng Pháp, đại ư: “Chiến tranh là thế đấy con hăy nh́n và nhớ lấy, vâng, chiến tranh là thế đấy, là chết chóc, hận thù, hủy diệt, là làm cho con người quên tất cả những t́nh cảm nhân loại”.
Hừ, nhân loại, nhân dân! Nhân loại, nhân dân của anh là nhân loại, nhân dân của bọn tư sản, đế quốc. Chủ nghĩa của bọn thực dân đă làm cho anh trở nên ngu đần.
Tôi nhớ tôi có ghi lại trong nhật kư lần tôi, Nguyễn Hữu Ngô, Hồ Tính T́nh đi thăm ông Nguyễn Đóa, ông Tôn Thất Dương Tiềm và bà Nguyễn Đ́nh Chi ở phố Nguyễn Du, Hà Nội. Lúc đó những người này ở trong Mặt trận Liên Minh thành phố Huế ra Hà Nội cư trú. Ông Đóa là thầy dạy Pháp văn, ông Tiềm là thầy dạy quốc văn của tôi năm đệ tứ ở trường Bồ Đề Huế.
Tôi nói với thầy Đóa: “Thưa thầy, con nhớ măi câu mà thầy dạy bọn con năm học đệ tứ ở Bồ Đề”. Tôi đọc câu nói về chiến tranh đó bằng tiếng Pháp. Thầy Đóa xua tay: “Thôi, thôi…..”. Tôi biết lúc đó, trong hoàn cảnh đó thầy ngại.
Còn tiếp ...
Bookmarks