Tờ báo uy tín của Pháp,Le Monde , có bài quan tâm đến khủng hoảng giữa Nhật Bản và Hàn Quốc, hai đồng minh thân cận nhất của Mỹ tại châu Á, qua bài phân tích mang tiêu đề « Donald Trump bất lực trước khủng hoảng Nhật – Hàn ».
Thông tín viên tại Tokyo, Philippe Mesner, giúp độc giả hiểu thêm căn nguyên của cuộc khủng hoảng giữa hai láng giềng nhiều thâm thù của lịch sử để lại. Nhưng Hàn Quốc và Nhật là hai đồng minh quan trọng nhất của Mỹ ở châu Á. Lục đục giữa Tokyo –Seoul lên cao khiến Washington không thể không quan tâm. Le Monde dẫn phát biểu đầy lo ngại của tổng thống Donald Trump tại Nhà Trắng hôm 9/8 vừa qua: « Hàn Quốc và Nhật Bản vẫn đang không ngừng đấu nhau. Họ phải thông hiểu nhau bởi v́ họ đặt chúng ta (Mỹ) vào t́nh huống tế nhị. » Tổng thống Mỹ liệu có thuyết phục Tokyo và Seoul nói chuyện với nhau để ra khỏi cuộc khủng hoảng sâu sắc, đến mức mà cả ngoại trưởng Mike Pompeo cũng như bộ trưởng Quốc Mark Esper đều không làm sao giảm nhiệt căng thẳng hai nước.
Tác giả bài báo nhắc lại sự việc bùng phát từ hồi tháng 10/2018 khi Ṭa Án Tối Cao Hàn Quốc ra phán quyết buộc một số công ty Nhật đă cưỡng bức lao động khổ sai với người Hàn Quốc trong thời kỳ Đại chiến Thế giới thứ 2 phải trả tiền đền bù cho nạn nhân. Bản án đă khiến Tokyo phẫn nộ, v́ theo họ vấn đề này đă được giải quyết thỏa đáng trong hiệp định giữa hai nước kư năm 1965.
Thế nhưng, sự việc không chỉ dừng ở đó. Đến mùa hè vừa qua, Tokyo trả đũa bằng lệnh trừng phạt kinh tế đối với Seoul, nhằm trực tiếp vào lĩnh vực quan trọng của kinh tế Hàn Quốc là điện tử.
Tờ báo nhận xét : « Như trong quá khứ, tuy lần này ở tầm mức khác, cuộc khủng hoảng vẫn thường nảy sinh từ các tranh chấp lịch sử luôn sống động giữa hai nước. Lần này, khủng hoảng xuất hiện khi mà hai quốc gia được lănh đạo bởi những nhân vật nhạy cảm, theo cách riêng của mỗi người ».
Ở Nhật, thủ tướng Shinzo Abe, đại diện cho trào lưu dân tộc chủ nghĩa và xét lại. Từ khi trở lại cầm quyền 2008, chính phủ của ông đă cho xóa bỏ hay sửa đổi trong sách lịch sử các chi tiết liên quan đến thời kỳ u ám nhất của Nhật trong quá khứ. Thí dụ như vụ thảm sát Nam Kinh (Trung Quốc) hay thảm cảnh của các phụ nữ giải sầu người Hàn Quốc, Trung Quốc. Ông Abe chưa bao giờ tỏ thái độ hối hận ǵ về những trang sử đen tối của Nhật.
C̣n ở Hàn Quốc, tổng thống thuộc trung tả, Moon Jae-in, th́ lại là người nh́n lịch sử như là một trang vinh quang của cuộc kháng chiến chống quân chiếm đóng Nhật. Ông tận dụng triệt để sự kiện kỷ niệm 100 năm phong trào 1/3/1919 huy động người Triều Tiên đứng lên kháng Nhật, để phục vụ mục tiêu chính trị.
Những đốm lửa trong đống tro tàn lịch sử giữa hai nước không bao giờ dập tắt, mà trái lại c̣n được các nhà lănh đạo hai bên duy tŕ để thổi bùng lên khi cần.(*)
Cuộc khủng hoảng hiện nay bắt nguồn từ hiệp định 1965, tái lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước. Bản hiệp định là kết quả sau 14 năm đàm phán giữa hai nước cùng sức ép mạnh mẽ của Mỹ. Hiệp định ngay từ khi kư đă làm bùng lên các cuộc biểu t́nh ở hai nước. Ở Hàn Quốc, một phần nội dung hiệp định được giữ bí mật cho đến tận năm 2005. Khi được công bố, người ta mới biết về khoản tiền 300 triệu đô la mà Nhật đền cho các nạn nhân Hàn Quốc dưới thời thực dân và nhất là số tiền trên đă được chuyển thành khoản đầu tư cho hạ tầng cơ sở đất nước.
Le Monde nhận định : Trong bối cảnh, cân bằng an ninh ở khu vực bị đe dọa v́ sự gia tăng sức mạnh của Trung Quốc và Bắc Triều Tiên, vai tṛ trọng tài của Mỹ là cần thiết nhưng khó. Nhiều nhà phân tích cho rằng sự can thiệp của Donald Trump vào sự việc là rất phức tạp. Giải pháp nằm trong tay người Nhật vàn Hàn. Họ chỉ có thể giải quyết bằng thỏa hiệp. Theo các nhà phân tích của CSIS (Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế), được Le Monde trích dẫn : « Hàn Quốc phải chấp nhận một điều là mọi thỏa thuận về cơ bản đều không hoàn hảo và không đầy đủ, trong khi đó Nhật sẽ phải hiểu rằng lần khần xin lỗi sẽ chỉ làm trở ngại cho một thỏa thuận thực sự mang lại cơ hội để cải thiện quan hệ. »
(RFI)
____________________ ____________________ ______
Ư kiến poster
(*) Phần lớn các quốc gia đều có những xung khắc và bất đồng trong lịch sử nhưng thường các QG đều xếp lại và hướng về tương lai v́ với ḷng rộng mở, mọi người hiểu rằng không thể bắt thế hệ hiện tại phải gánh trách nhiệm về sai xót của những thế hệ đi trước nếu như thế hệ hiện tại đă tỏ rơ những hành động chuộc lỗi của ḿnh và nhiều lần cam kết không đi lại vết xe đổ của tiền nhân. Quay lại sự kiện căng thẳng Nhật Hàn chúng ta sẽ đặt vấn đề ai là người thổi bùng lên ngọn lửa từ những tro tàn lịch sử. Chúng ta cùng lược qua những sự kiện xảy ra trước khi dẫn đến hệ quả tồi tệ giữa quan hệ Nhật Hàn hiện tại:
- Nam Hàn không cho phép các chiến hạm Nhật mang cờ truyền thống của hải quân nước này cặp cảng HQ trong cuộc tập trận chung mà Nam Hàn là nước chủ nhà dù rằng từ trước thời TT Moon tới thời điểm đó hoàn toàn không hề chống đối hay có ư kiến, ngay cả TQ nước cũng có một quan hệ lịch sử "đen tối" với Nhật cũng không hề đặt vấn đề với lá cờ truyền thống này của HQ Nhật. CP Nam Hàn cho rằng lá cờ này là tàn tích của chủ nghĩa quân phiệt Nhật.
- HQ Nam Hàn vô cớ chỉa radar kết nối với hệ thống khai hỏa vũ khí của chiến hạm vào máy bay của LLPV Nhật, hệ thống radar này chỉ dùng để nhắm bắn đối phương khi giao tranh. Nên nhớ Nhật Hàn là đồng minh tác chiến trong khối liên minh với Mỹ tại Châu Á.
- Vấn đề phụ nhữ giải sầu cũng đă được giải quyết xong trong thời tổng thống tiền nhiệm của TT Moon. CP Đại Hàn đă nhận tiền bồi thường cùng lời hối tiếc của CP Abe về những chuyện Nhật đă làm trong WWII với Nam Hàn. Tất cả mọi văn bản đă được 2 bên thông qua và kư kết xong. Đền thời Moon, ông hủy mọi giá trị những kư kết này và trả lại tiền bồi thường của CP Nhật và đ̣i "tắt đèn làm lại" kèm những đ̣i hỏi quá đáng. Vụ việc này ngay chính BTNG Nam Hàn hiện tại, bà Kang Kyung-wha, từng phản đối và tuyên bố không hề có sự việc đó, nhưng sau . . . ch́m xuồng và đi theo phán quyết của TT Moon, không trách bà ta v́ chỉ là người thừa hành và không dám từ chức.
- Cuối cùng là việc "dựng lại chuyện xưa tích cũ" tịch biên toàn bộ tài sản 2 cơ quan của Nhật đang hoạt động tại Nam Hàn, Mitsubishi Heavy Industries và Sumimoto Nippon Steel, xung vào quỹ bồi thường người Đại Hàn bị cưỡng bức lao động thời WWII từ một phán quyết của TATC Nam Hàn dù rằng sự việc này đă được giải quyết rốt ráo giữa 2 nước trong một thỏa thuận song phương năm 1965, TT Moon cho rằng tiền CP Nhật đă bồi thường "không đủ bù đắp những đau khổ tinh thần của các nạn nhân"
Nước đổ nhiều quá cũng tới lúc phải tràn ly. T́nh trạng Nhật Hàn hiện nay là hệ quả đương nhiên phải xảy ra, than tàn TT Moon thổi măi lửa cũng phải bùng lên (BH)
Bookmarks