Tên đường phố Sài G̣n Xưa và Nay
(thời Pháp thuộc) và nay (trước năm 1975)
Nguyên Trần sưu tầm
Lối xưa xe ngựa hồn thu thảo
Nền cũ lâu đài bóng tịch dương
(Thăng Long thành hoài cổ-Bà Huyện Thanh Quan)
Trong niềm nhớ thương khôn nguôi về quê nhà của một người Việt Nam ly hương c̣n nặng t́nh hoài cổ, tôi xin cố gom góp trí nhớ c̣n sót lại để ghi ra tên những đường phố Sài G̣n thời xưa cũng như các cơ quan chính quyền, cơ sở văn hóa giải trí đặc biệt trên đó v́ e rằng đến một lúc nào mọi thứ sẽ mai một đi th́ đáng tiếc lắm.
Cho nên dù biết rằng viết về những địa h́nh địa vật của một thời xưa cách nay năm,sáu chục năm bằng vào trí nhớ kém cỏi của cái tuổi gần thất thập cổ lai hi là cả một khó khăn trùng điệp nhưng ḷng hoài cổ trong con người tôi vẫn cố vượt mọi trở ngại nhất là với sự góp ư bổ túc đầy nhiệt t́nh của quư niên trưởng và các bạn nên công việc đă hoàn thành cho dù chưa được hoàn hảo.
Chỉ mong ước nhỏ nhoi là qua tài liệu nầy, chúng ta t́m lại h́nh ảnh ngày xưa của chính chúng ta trên khắp nẻo đường của Sài G̣n đẹp lắm !
Sài G̣n ơi! Sài G̣n ơi!
Và hơn nữa chúng ta có thể chỉ dẫn cho đàn con cháu nghe thấy về thủ đô Sài G̣n, ḥn ngọc Viễn Đông, nơi mà cha mẹ, ông bà chúng đă từng một thời sinh sống và biết đâu chừng cũng là nơi đă từng gặp gỡ của ba má sắp nhỏ qua mối t́nh đầu.
Cũng xin chân thành cảm tạ sự đóng góp quư báu của nhiều anh chị nhất là chị Đỗ Thanh Vân (Đức Quốc), niên trưởng Trương Thới Lai (Canada), anh Cao Thiếu Lang (Canada), anh Nguyễn Đ́nh Phúc (Canada), anh Bùi văn Tâm (Canada), anh Trần Kiêu Bạc (Mỹ), anh Trương Thúy Hậu (Mỹ)…
Chính nhờ những sự bổ túc đó mà hành tŕnh t́m về con đường của dư hương ngày cũ bớt nhiều thiếu sót. Và chúng tôi hy vọng vẫn c̣n tiếp tục nhận được những góp ư của quư bằng hữu bảng sưu tầm chúng ta thêm hoàn chỉnh hơn.
Xin chân thành đa tạ.
Bây giờ mời các bạn cùng chúng tôi đi dạo một ṿng quá khứ (back to the past) của một thời hoa mộng trên thủ đô yêu dấu từng đườc mệnh danh là Ḥn ngọc Viễn Đông.
Toronto March 15, 2009
Nguyên Trần
Tên thời Pháp thuộc -Tên thời Việt Nam Cộng Ḥa
Boulevard Bonard - Lê Lợi ( Trụ sở Quốc Hội-Nhà Hát Lớn, bệnh viện Đô Thành, nhà sách Khai Trí,nước mía ḅ bía Viễn Đông, rạp Vĩnh Lợi, quán cơm Thanh Bạch, quán giải khát Pôle Nord, Hà Nội ice cream,quán kem Mai Hương,Thư Viện Abraham Lincoln, Nhà hàng Kim Sơn, Bồng Lai)
Đường Lê Lợi Sài G̣n
Boulevard Chanson - Lê văn Duyệt Ngă Bảy trở xuống(Trụ sở Tổng Liên Đoàn Lao Công,, Chợ Đủi, trụ sở Ṭa Đại Sứ Miên, nơi hoà thượng Thích Quảng Đức tự thiêu góc Phan Đ́nh Phùng, rạp Nam Quang-ngă tư Trần Quư Cáp, rạp Kinh Đô sau là văn pḥng Usaid, trường trung học tư thục Trường Sơn, Câu Lạc Bộ Kỵ Mă Sài G̣n)
Boulevard Charner - Nguyễn Huệ (rạp Rex, rạp Eden, passage Eden, Thương xá Tax, bánh ḿ pâté Đô Chính, pḥng trà Queen Bee, Tổng Nha Ngân Khố, Kỹ Thương Ngân Hàng, Hôtel Palace,Hăng Charner)
Sài G̣n đường Nguyễn Huệ
Boulevard Galliéni - Trần Hưng Đạo (Bộ Lao Động, Nha Cảnh Sát Đô Thành, Sở Cứu Hỏa Đô Thành rạp Nguyễn văn Hảo-Hưng Đạo, rạp Đại Nam, vũ trường Tour d’Ivoire,Bộ Tổng Tư Lệnh quân lực Đại Hàn-Bộ Tổng Tham Mưu cũ, sân bóng rổ Tinh Vơ,Khiêu vũ trường Vân Cảnh, Arc en Ciel, Đêm Màu Hồng, trường tiểu học Tôn Thọ Tường, Nhà thờ Tin Lành)
Boulevard Kitchener - Nguyễn Thái Học ( trường tiểu học Trương minh Kư, trường tư thục Huỳnh Thúc Kháng, rạp Nam Tiến, rạp cải lương Thành Xương, Chợ Cầu Ông Lănh)
Boulevard Norodom - Thống Nhất (Toà Đại Sứ Mỹ, Phủ Thủ Tướng, Rạp Norodom-Thống Nhất-xổ số quốc gia giúp đồng bào ta mua lấy xe nhà giàu sang mấy hồi-Trần văn Trạch , hăng nhập cảng xe Peugeot Jean Compte, Bộ Tư Pháp, hăng Esso)
Boulevard Paul Bert - Trần Quang Khải (Đ́nh Nam Chơn, rạp Văn Hoa)
Boulevard de la Somme - Hàm Nghi (Đài Pháp Á, Ngân Hàng Việt Nam Thương Tín,BanqueFranco-Indochinoise, Tổng Nha Thuế Vụ, chợ Chó,chợ Chim,trung tâm Cờ Tướng, tiệm incils quân đội Phước Hùng)
Rue - 11e RIC (Régiment d’Infanrerie Colonniale)- Nguyễn Hoàng (bến xe lục tỉnh, cư xá hỏa xa)
- Abattoir - Hưng Phú (Ḷ Heo Chánh Hưng)
- d’Adran - Vơ Di Nguy Phú Nhuận (Chợ Phú Nhuận, rạp Văn Cầm, rạp Cẩm Vân, cư xá Phú Nhuận)
- Albert 1er - Đinh Tiên Hoàng ( Sân vận động Hào Thành-Hoa Lư-Citadelle, Tổng Nha Thanh Niên, Asam Đakao, ḿ Cây Nhăn,Chè Hiển Khánh)
- Alexandre de Rhodes - Lục Tỉnh ( trung tâm quân báo Cây Mai, ḅ 7 món Ngân Đ́nh) , đường Alexandre de Rhodes tới thời Cộng Ḥa thay thế đường Paracels trước dinh Độc Lập
- Alexandre Frostin - Bà Lê Chân (hông chợ Tân Định, rạp Moderne sau đổi là Kinh Thành)
- Alsace Loraine - Phó Đức Chính (biệt thự chú Hỏa-Hui Bon Hoa)
- Amiral Dupré - Thái LậpThành
- Amiral Roze - Trương Công Định (Chùa Chà,chạy xuyên qua vườn Tao Đàn- Vườn Pelouse)
- d’Arfeuille - Nguyễn Đ́nh Chiểu
- Armand Rousseau - Hùng Vương ( Trường Trung Học Chu văn An,cư xá sinh viên Sài G̣n)
- d’Arras - Cống Quỳnh (Bệnh viện Từ Dũ, rạp Khải Hoàn, trường trung học tư thục Hưng Đạo-Giáo Sư Nguyễn văn Phú)
- Arroyo de l’Avalanche - Rạch Thị Nghè
- Audouit - Cao Thắng ( rạp Việt Long, rạp Đại Đồng Sài G̣n, Chùa Tam Tông Miếu, bánh ḿ pâté Pḥ Mă, tư gia nhạc sĩ Dương Thiệu Tước, Lâm Tuyền)
- d’Ayot - Nguyễn văn Sâm (rạp Kim Châu)
- Ballande - Nguyễn Khắc Nhu
- Barbier - Lư Trần Quán (chả cá Thăng Long)
- Barbé - Lê Quư Đôn (Trung Học Lê Quư Đôn-Chasseloup Laubat)
- Blan Subé - Duy Tân (Viện Đại Học Sài G̣n,Đại Học Luật Khoa, công trường Chiến Sĩ Con Rùa,Vương Cung Thánh Đường)
- Bourdais - Calmette
- Catinat - Tự Do ( Bộ Nội Vụ, bánh ḿ pâté Hương Lan, Nhà Hàng Caravelle, Nhà Hàng Continental Palace, La Pagode, Brodard, Vũ trường Maxim’s, Hotel Restaurant Majestic, rạp Majestic,Tiệm quư kim Đức Âm, nhà may Cát Phương, Adam,Tân Tân, Pḥng Thông Tin cho các cuộc triễn lăm)
Sài G̣n-Rue Catinat
- Chaigneau - Tôn Thất Đạm ( khu Chợ Cũ, rạp Nam Việt)
- Champagne - Yên Đổ (Cư xá Đắc Lộ, trường Anh Ngữ Khải Minh)
- Charles de Coppe - Hoàng Diệu ( hiệu giày Gia, quán nhậuTư Sanh Khánh Hộ-cari dê)
- Charles Thomson - Hồng Bàng (bệnh biện Hồng Bàng, đại học Nha Khoa)
Ṭa Đô Chánh Sài G̣n (Xă Tây)
- Chasseloup Laubat - Hồng Thập Tự ( Trường Nữ Hộ Sinh Quốc Gia, Hội Hồng Thập Tự Việt Nam, RạpOlympic, bàn ghế Phan văn Nhị, khu quán cháo vịt, Bộ Y Tế, Bộ Tài Chánh, Tổng Nha Ngân Sách Ngoại Viện, Cơ quan Tiếp Vận Trung Ương, Hông vườn Tao Đàn-vườn Ông Thượng- vườn Bờ Rô-Pelouse, Hông Dinh Độc Lập, Hông Thảo Cầm Viên, trường trung học kỹ thuật Nguyễn Trường Tộ)
- Colonel Budonnet - Lê Lai (Rạp Aristo, tiệm bánh trung thu Tân Tân, cơm chay Vạn Lộc)
- Colonel Grimaud - Phạm ngũ Lăo (Chợ Thái B́nh, ṭa soạn nhật báo SàiG̣n Mới- bà Bút Trà, rạp Thái B́nh, ga xe lửa, quày bán vé Hàng Không Việt Nam)
- Cornulier - Thi Sách
- Danel - Phạm đ́nh Hổ
- Denis Frères - Ngô Đức Kế (Ngân hàng Quốc Gia Việt Nam)
- Dixmude - Đề Thám
- Docteur Angier - Nguyễn Bỉnh Khiêm (Thảo Cầm Viên hồ tắm Nguyễn Bỉnh Khiêm, Tổng Nha Trung Tiểu Học&B́nh Dân GiáoDục, trường Trung Học Trưng Vương, Vơ Trường Toản, Nha An Ninh Quân Đội)
- Đỗ Hữu Vị - Huỳnh Thúc Kháng (Trường trung học kỹ thuật Cao Thắng, khu chợ Trời)
- Douaumont- Cô Giang (chợ, rạp hát Cầu Muối)
- Dumortier - Cô Bắc (hăng cao su Labbé)
- Duranton - Bùi thị Xuân ( trường trung học Nguyễn Bá Ṭng, trường Les Lauriers)
- Eyriaud des Verges - Trương Minh Giảng (Chợ Trương Minh Giảng, rạp Văn Lang, cổng xe lửa số 6, Viện Đại học Vạn Hạnh)
- l’Église - Trần B́nh Trọng ( Hôtel Massage Hồng Tá)
- d’Espagne - Lê Thánh Tôn (Ṭa Đô Chánh, Cửa Bắc Chợ Bến Thành,tiệm vàng Nguyễn Thế Tài-Thế Năng, tiệm incils quân đội An Thành, Rạp Lê Lợi, nhà may Văn Quân)
Thư viện Abraham Lincoln(Góc Lê Lợi-Tự Do)
và cũng là ṭa soạn tạp chí thế giới tự do( Free World)
C̣n tiếp
Bookmarks