Một kiến trúc độc đáo ở mien Bắc nước Việt :
NHÀ THỜ CHÍNH TOÀ PHÁT DIỆM
Phương đ́nh Nhà Thờ
Nhà thờ chính ṭa Phát Diệm (thường gọi là Nhà thờ đá Phát Diệm) là một nhà thờ Công giáo rộng khoảng 22 ha, nằm tại thị trấn Phát Diệm, huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh B́nh, cách Hà Nội khoảng 120 km về hướng Nam. Hiện nay, tỉnh Ninh B́nh và các nhà nghiên cứu Nhật Bản đang hoàn thiện hồ sơ về kiến trúc nhà thờ Phát Diệm để đề nghị UNESCO công nhận nhà thờ Phát Diệm là di sản văn hóa thế giới .
Nhà thờ đá Phát Diệm được báo chí đánh giá là một trong những nhà thờ đẹp nhất Việt Nam , được ví như "kinh đô công giáo" của Việt Nam . Đây là một công tŕnh lớn, là nhà thờ chính ṭa của giáo phận Phát Diệm rộng lớn ở phía bắc Việt Nam.
Nhà thờ được xây dựng toàn bằng đá và gỗ. Nhà thờ Phát Diệm được khởi công vào năm 1875 và đến năm 1898 th́ cơ bản hoàn thành. Nét độc đáo của công tŕnh này ở chỗ: mặc dù là nhà thờ Công giáo nhưng được mô phỏng theo những nét kiến trúc đ́nh chùa truyền thống của Việt Nam. Toàn thể kiến trúc này được chủ tŕ xây dựng dần dần bởi linh mục Phêrô Trần Lục (c̣n gọi là cụ Sáu) - linh mục ở giáo phận Phát Diệm từ năm 1865) và các giáo dân Công giáo trong hơn 30 năm.
Nhà thờ được xây dựng với tŕnh độ kỹ thuật và điều kiện giao thông của những năm cuối thế kỷ 19. Từ hướng Nam đi vào nhà thờ Phát Diệm gồm các phần: Ao hồ, Phương Đ́nh, Nhà thờ lớn, ba hang đá nhân tạo và nhà thờ đá.
Kiến trúc
Nhà thờ kết hợp phong cách kiến trúc Đông-Tây
Khuôn viên nhà thờ Phát Diệm gồm 1 nhà thờ lớn và 5 nhà thờ nhỏ (trong đó có một nhà thờ được xây dựng bằng đá tự nhiên, được gọi là nhà thờ đá), 1 phương đ́nh (nhà chuông), ao hồ và 3 hang đá nhân tạo. Theo ông Nguyễn Văn Giao, hướng dẫn viên phục vụ nhà thờ cho biết: "Nói công tŕnh này giống đ́nh chùa là rất đúng. Cha Trần Lục - người kiến trúc sư của công tŕnh có mong muốn rằng, qua công tŕnh này nói lên tính chất ḥa hợp và sự hội nhập giữa đạo Công giáo với nền văn hóa kiến trúc của dân tộc cũng như sự ḥa hợp giữa Công giáo với các tôn giáo khác ở Việt Nam; nói lên tính đoàn kết"
Ao hồ Một hồ nước h́nh chữ nhật, rộng khoảng 4 ha, được kè đá xung quanh nằm trực diện với con đường từ thị trấn Phát Diệm dẫn vào nhà thờ. Giữa hồ là một ḥn đảo trên đó có bức tượng Chúa.
Phương Đ́nh: khởi dựng năm 1899, là một công tŕnh kiến trúc cao 25m, rộng 17m, dài 24m gồm ba tầng được xây dựng bằng đá phiến, lớn nhất là tầng dưới cùng được xây dựng bằng đá xanh. Trên 4 đỉnh tháp có 4 pho tượng bốn vị Thánh Sử, mà từ đường nét, tư thế đến đường mây nếp áo khiến ta dễ lầm với các pho tượng trong các đền chùa Việt Nam. Các ṿm cửa bằng đá được lắp ghép đến tŕnh độ tinh xảo. Giữa Phương Đ́nh đặt một sập làm bằng đá nguyên khối, phía ngoài và bên trong là những bức phù điêu được khắc chạm trên đá h́nh ảnh chúa Jêsu và các vị thánh với những đường nét thanh thoát. Tầng thứ hai của Phương Đ́nh treo một trống lớn. Tầng ba treo một quả chuông cao 1,4m, đường kính 1,1m, nặng gần 2000 kg, quả chuông lớn ở Phương Đ́nh được đúc vào năm 1890. Một tiếng chuông vang xa được ví như cả 3 tỉnh (Nam Định, Ninh B́nh và Thanh Hóa) nghe thấy. Mái của nhà thờ Phát Diệm không cao vút kiểu ngọn tháp như những nhà thờ khác mà là mái cong thấp cổ kính như mái đ́nh, mái chùa.
Nhà thờ lớn: Nhà thờ chính được xây dựng từ năm 1891 với tên chính thức là Nhà thờ Đức Mẹ Mân Côi, nay là nhà thờ chính ṭa của vị Giám mục Phát Diệm. Nhà thờ lớn dài 74m, rộng 21m, cao 15m, có bốn mái và có năm lối vào dưới các ṿm đá được chạm trổ. Trong nhà thờ có 6 hàng cột gỗ lim (48 cột) nguyên khối, hai hàng cột giữa cao tới 11m, chu vi 2,35m, mỗi cột nặng khoảng 10 tấn. Gian thượng của thánh đường có một bàn thờ lớn làm bằng một phiến đá nguyên khối dài 3m, rộng 0,9m, cao 0,8m, nặng khoảng 20 tấn. Mặt trước và hai bên được chạm trổ các loài hoa đặc trưng của bốn mùa làm cho bàn thờ như được phủ một chiếc khăn màu thạch sáng. Hai phía bên nhà thờ có bốn nhà thờ nhỏ được kiến trúc theo một phong cách riêng.
Nhà thờ đá: Khởi công xây dựng từ năm 1883. Tên nguyên thủy: Nhà nguyện Trái tim Vô nhiễm nguyên tội Đức Mẹ, c̣n được gọi là nhà thờ đá v́ tất cả mọi thứ ở nhà thờ này đều được làm bằng đá, từ nền, tường, cột, chấn song cửa... Phía trong được chạm nhiều bức phù điêu đẹp, đặc biệt là bức chạm tứ quư: tùng, mai, cúc, trúc, tượng trưng cho thời tiết và vẻ đẹp riêng của bốn mùa trong một năm. Đường nét khắc họa những con vật như sư tử, phượng sống động đến lạ thường.
Các hang đá nhân tạo: ở phía bắc khu nhà thờ Phát Diệm có 3 hang đá cách nhau khoảng 100m được tạo bằng những khối đá lớn nhỏ khác nhau giữ nguyên dáng vẻ tự nhiên. Trong đó, hang Lộ Đức là đẹp nhất. Trên các hang đá đều có các tượng lớn.
Nhà nguyện Trái Tim Đức Mẹ và Hang đá Đức Mẹ:
Núi Lộ Đức: Nguyên thủy tên là Vườn Giệtsimani (phiên âm từ Gethsemane), khởi dựng năm 1896, từ năm 1925 đổi tên thành núi Lộ Đức.
Núi Sinh Nhật: nguyên thủy tên là Núi Táng Xác, khởi dựng năm 1875, cũng là công tŕnh được xây dựng đầu tiên với quy mô rất đồ sộ nhằm mục đích thử độ lún của đất mới bồi. Từ năm 1954 được đổi tên thành Núi Sinh Nhật.
Núi Sọ, trong đây có hang Belem
Và các nhà nguyện: Nhà nguyện dâng kính Trái Tim Chúa, nhà nguyện kính thánh Phêrô, nhà nguyện kính thánh Giuse, và nhà nguyện kính thánh Rôcô (tên nguyên thủy: nhà nguyện kính thánh Gioan Tiền Hô).
Lễ hội Giáng sinh
Đêm giáng sinh ở nhà thờ Phát Diệm
Lễ hội Giáng sinh ở Nhà thờ Phát Diệm là một dịp sinh hoạt văn hóa cộng đồng lớn nhất của giáo dân giáo phận Phát Diệm cũng như những người dân Kim Sơn. Khoảng nửa tháng trước ngày lễ hội, giáo dân Phát Diệm bắt đầu chuẩn bị cho ngày lễ trọng đại nhất trong năm của những người theo đạo. Họ dành thời gian vào việc trang hoàng lại nhà thờ cho ngày lễ sắp tới.
Đêm Giáng Sinh diễn ra dưới tiết trời lạnh giá, Ṭa Giám mục Phát Diệm lung linh với ánh đèn màu rực rỡ. Hệ thống hang đá, cây thông, đèn ông sao phát quang tạo nên một không gian độc đáo và tráng lệ khác thường. Trong khuôn viên nhà thờ, những người Công giáo chuẩn bị tham dự thánh lễ tại thánh đường. Lễ giáng sinh ở Phát Diệm gồm các phần: Canh thức (chờ Chúa sinh ra) trước hang đá và Thánh Lễ. Kết thúc phần lễ là màn rước kiệu hoa tượng Chúa Hài Đồng (Chúa mới sinh). Lễ rước được tiến hành tôn nghiêm và linh thiêng. Ư nghĩa của nghi lễ này là để rước Chúa vào ḷng dân. Sau nghi lễ này, tượng Chúa được đưa vào bên trong hang đá để kết thúc nghi lễ đêm Noel.
Trên sân khấu trước giữa phương đ́nh và hồ nước là nơi tŕnh diễn các tiết mục ca mừng Giáng sinh phục vụ nhân dân và du khách. Kết thúc chương tŕnh ca mừng Giáng sinh cũng là lúc bên trong thánh đường, mọi người cùng nhau nguyện cầu cho cuộc sống ḥa b́nh, con người an lạc và hạnh phúc. Ngày Giáng sinh là dịp những đôi t́nh nhân tặng quà cho nhau, trẻ em háo hức chờ sự xuất hiện của ông già Noel, gia đ́nh bè bạn rủ nhau hội hè, yến tiệc,...
https://vi.wikipedia.org/wiki/Nh%C3%...t_Di%E1%BB%87m
Reply With Quote
Originally Posted by Nguyễn Mạnh Quốc
Bookmarks