Cái Tết đầu tiên đón trong sầu năo và nước mắt. Chúng tôi phải nhịn ăn bốn bữa để có thể dành tiền trang hoàng bàn thờ tổ tiên : một nải chuối xanh, bó nhang, vài nắm hoa và một cái bánh chưng. Thật hạnh phúc dù đang trong cảnh thiếu thốn ,vẫn có những món truyền thống trên bàn thờ ,dù không phải là những món có giá trị cao , nhưng cũng xem là khá đủ.
Nhưng, tôi cũng phải làm ǵ để có cái ăn trong những ngày tháng sắp đến, tôi cũng phải kiếm cho ra người mua dù phải bán với giá rẻ cho bộ sưu tầm băng cát sét và những bộ sách của tôi.
Cuối cùng tôi cũng phải hiểu ra là ḿnh không nên đắm ḿnh trong cái ảo tưởng về số phận của những cuốn sách của tôi. Tôi đành phải cân kư bán cho những người thu mua giấy vụn về bán lại cho nhà máy làm bột giấy.
Những cuốn sách được mang lên trên cái cân hiệu Roberval. Tôi được trả tiền theo số cân đo được. Tim tôi đập loạn lên mỗi khi tôi phải chất những cuốn sách vào cái giỏ sau của chiếc xe đạp để đem đi bán giấy vụn. Không, nó không phải là giấy, nó là những thịt da của tôi đang bị xé ra từng mảnh. Khi những người mua ném chúng vào góc nhà, tôi phải quay mặt đi nơi khác cố giấu giọt nước mắt đang trào ra! Không có người cha nào c̣n dám nh́n con ḿnh đang bị ném vào lửa bởi bọn đao phủ! Cái tra tấn đó cứ tái hiện mỗi lần đi bán sách làm giấy vụn, tôi như bị một mũi tên bắn xuyên qua tim ḿnh.
Trong lúc tôi phải lượn quanh để bán những cuốn sách , th́ vợ tôi cũng muốn giúp tôi bằng cách mang những đồ lót và các vật trang điểm, những chai nước hoa hiệu Chanel, Patou c̣n được giữ nguyên trong hộp và c̣n gói trong giấy hoa màu vàng kim tuyến thắt nơ nhung , rao bán cho các bà trong giới chức quyền.
Không may cho vợ tôi, bà gặp toàn là những bà vừa mới từ quê ra tỉnh, nhiều bà c̣n bộ răng nhuộm đen thời xưa. Mấy bà tṛn xoe mắt, lần đầu thấy những món hàng mà họ chưa bao giờ thấy hoặc nghe nói đến trước đây.
Bây giờ, Cách Mạng thắng lợi, được đặt vào những vị trí cao nhất của quyền lực, họ vào Hà Nội để hưởng những vinh hoa của chủ nghĩa cộng sản, những vinh hoa mà không có cách nào để phân biệt với thứ vinh hoa tư bản chủ nghĩa !! Cũng những toà biệt thự đó, với những con chó dữ tợn và đám người hầu thận trọng, cũng những chiếc ô tô bóng lộn, cũng một nếp sống gia đ́nh theo lối đó. Cái khác biệt duy nhất so với những quư tộc tư sản là, những thứ xa xỉ đó giờ đây hoàn toàn do Nhà Nước chi trả, phải cắn răng chi tiêu một số lớn ngân sách lẽ ra phải để dành cho những chuyện cần, thiết yếu.
Một điều khác biệt nữa là vợ các ông lớn không nắm giữ chức vụ nào và không xuất hiện chung với chồng trong những dịp lễ chính thức hay những buổi chiêu đăi tiếp tân. Loại logic đó thật là khó hiểu khi mà người ta cứ măi nêu cao cái nguyên tắc nam nữ b́nh đẳng, ít ra là trong xă hội. Cũng có thể là các vị hiểu rằng "cái nửa kia "của ḿnh chưa quen với cái hào nhoáng của giai cấp thượng lưu, không biết cười hay ăn nói sao cho đúng, không biết dùng dao nĩa làm quí ông bị mất mặt. Quí ông chỉ c̣n biết để vợ ở nhà ngồi chơi trên ghế như những di vật linh thiêng để trên bàn thờ sơn son thiếp vàng.
Vợ tôi trở về mệt mỏi sau những lần tiếp xúc với các bà trong giới mệnh phụ cộng sản. Bà phải cố gắng và kiên nhẫn rất nhiều để giải thích cái vui thú thanh tao mà người phụ nữ ở một tầng lớp cao quí của xă hội nên dùng và phải dùng .
Vợ tôi xoay sở để đạt được mục đích và đă mang về một số tiền đủ để sống vài tháng.
Phần tôi, tôi cố mở những lớp dạy tiếng Pháp. Nhiều người cần học tiếng Pháp đến gơ cửa nhà tôi. Những kẻ hăng hái nhất là những anh chị có tham vọng được đi làm ở Madagascar hay Algérie v́ ở đó người ta trả lương như một ông hoàng. Mặc dù Nhà Nước đă lấy đi từ 70 đến 90 phần trăm tiền thù lao và tiền thưởng, với phần c̣n lại họ vẫn c̣n dư để sống.
Nhưng để được phép đi đến những xứ giàu sang đó, họ chẳng những phải cẩn thận bôi trơn bàn tay của các quan chức ở bộ Ngoại Giao và bộ Lao Động, họ c̣n phải qua một cuộc xét nghiệm về tiếng Pháp tại sứ quán Algérie hay Madagascar.
Một chân trời sáng sủa được mở ra trước niềm hy vọng của tôi. Nhưng ngay trong buổi học đầu tiên được mở tại nhà tôi, một đám công an đă đột ngột xuất hiện. Xếp của chúng là một gă béo lùn, đôi chân ngắn cũn, trán thấp, cặp mắt soi mói, hai lỗ mũi phập phồng như một con chó đang đánh hơi một khúc xương ngon lành. Cả bọn chiếm cả pḥng khách và tên xếp, dù không được mời vẫn ngồi đến ngồi chễm chệ trên chiếc ghế bành.
Trước bộ mặt kinh ngạc của tôi, hắn gằn lên từng tiếng một như để nhấn mạnh cái nghiêm trọng của vấn đề:
- Ông có biết tại sao chúng tôi vào nhà ông không?
Tôi đă học từ nhiều năm nay là không ngạc nhiên trước bất cứ chuyện ǵ: điều ngớ ngẩn nhất, điều bệnh hoạn nhất, điều đê tiện nhất đều có thể xảy ra ở một nơi mà ḷng tin và Luật Pháp không có, nơi mà những giá trị, dù cao quí đến thế nào, đều có thể bị vứt vào đống rác, ngoại trừ những thứ của chủ nghĩa Cộng Sản và của những tôi tớ bệnh hoạn của nó, với sự tôn sùng cá nhân được hàng ngày thực hiện ,áp đặt.
Tôi lắc đầu tỏ vẻ không biết. Hắn ngồi thoải mái trong chiếc ghế bành, đôi chân ngắn gác chéo một cách trịnh trọng, xoa xoa hai tay và giương cặp mắt long lên nh́n tôi giận dữ :
- Ông giả vờ làm người khờ không biết. Ông biết rơ ông là một tên trí thức thối tha, ḿnh chứa đầy những tư tưởng phản động. Ông dám ngẩng đầu đ̣i hỏi dân chủ! Ông c̣n muốn ǵ hơn cái mà ta đang có? Ông không thấy , trước những công sở của chúng ta, trên những giấy tờ chính thức đều có nêu rơ khẩu hiệu của Nhà Nước: Tự Do – Độc Lập – Hạnh Phúc? Tự do, hạnh phúc là cho ai, nếu không phải là cho nhân dân? Đảng đă mang lại cho chúng ta cái vinh quang của một thắng lợi cách mạng, một chiến thắng không thể tượng tượng trên chủ nghĩa tư bản. Nếu chúng ta không tin vào Đảng, vào lănh tụ vô vàn kính yêu của chúng ta th́ thử hỏi ta phải tin vào ai?
- Cám ơn ông đă nhắc cho tôi bài học mà tôi đă thuộc nằm ḷng. Có phải ông đang đến viếng , để cho tôi cái vinh dự được nghe lại những điều đó thêm một lần nữa chăng?
Hắn không trả lời ngay. Với cử chỉ của một ông giám mục, hắn đưa ngón tay út lên ngoắc. Một trong những tay hầu cận vội chạy đến lấy ra từ trong túi xách một cái phích nhỏ đựng đầy nước chè, đổ vào cái tách nhỏ rồi đưa cho ông chủ kèm theo một ống tre nhỏ, món mà ở nhà quê không nhà nào là không có. Tôi quan sát cảnh tượng đang xảy ra.
Nó xảy ra đúng y những ǵ đă xảy ra thuở trước, khi các quan lại di hành đâu đó,: một đám tuỳ tùng, một cái phích đựng trà, một ống tre nhỏ để hút nước, và đặc biệt là cái ngoắc ra lệnh bằng ngón tay út mà đám tôi tớ thấy là hiểu ngay phải làm ǵ. Hăy hy vọng là những tác phong cổ xưa này sẽ chứa những tinh thần mới của cách mạng !!!
Còn tiếp ...
Bookmarks