Trông thấy vậy mà không phải vậy !
Có nhiều trường hợp nhầm.Ngay cả khi ḿnh theo dỏi sự việc từ đầu đến đuôi mà vẫn nhầm .Như trường hợp ông Khổng Tử suưt tư nửa đă phán đoán nhầm người học tṛ xuất sắc nhất của ḿnh (ông Nhan Hồi) .Ông Khổng Tử đă nh́n thấy hành động của Nhan Hồi bằng mắt ,bằng tai của ḿnh,sau đó ông cho rằng Nhan Hồi đă hành xử xấu,như một tên ăn vụng đă bị bắt quả tanghết đường chối cải. Ông đă kêu các môn đệ lại ,rồi từ từ kể lại câu chuyện mà ông đă mục kích từ đầu đến đuôi về hành động của Nhan Hồi.Hoá ra không phải Nhan Hồi làm sai,làm quấy mà chính Khổng Tử đă nh́n và đoán nhầm hành động của Nhan Hồi.May mà Nhan Hồi thố lộ sớm nên Khổng Tử thoát được một vụ hồ đồ nghi oan học tṛ.
Xin đọc câu chuyện ngụ ngôn:
"Nồi cơm Nhan Hồi"
Trong thời Đông Chu, chiến tranh liên miên, các nước chư hầu loạn lạc, dân chúng phiêu bạt điêu linh, lầm than đói khổ … Thầy tṛ Khổng Tử cũng lâm vào cảnh rau cháo cầm hơi và cũng có nhiều ngày phải nhịn đói, nhịn khát. Tuy vậy, không một ai kêu than, thoái chí; tất cả đều quyết tâm theo thầy đến cùng.
Một lần Khổng Tử dẫn học tṛ đi du thuyết từ Lỗ sang Tề. Trong đám học tṛ đi với Khổng Tử có Nhan Hồi và Tử Lộ là hai học tṛ yêu của Khổng Tử.
Trong thời Đông Chu, chiến tranh liên miên, các nước chư hầu loạn lạc, dân chúng phiêu bạt điêu linh, lầm than đói khổ … Thầy tṛ Khổng Tử cũng lâm vào cảnh rau cháo cầm hơi và cũng có nhiều ngày phải nhịn đói, nhịn khát. Tuy vậy, không một ai kêu than, thoái chí; tất cả đều quyết tâm theo thầy đến cùng.
May mắn thay, ngày đầu tiên đến đất Tề, có một nhà hào phú từ lâu đă nghe danh Khổng Tử, nên đem biếu thầy tṛ một ít gạo … Khổng Tử liền phân công Tử Lộ dẫn các môn sinh vào rừng kiếm rau, c̣n Nhan Hồi th́ đảm nhận việc thổi cơm.
Tại sao Khổng Tử lại giao cho Nhan Hồi - một đệ tử đạo cao đức trọng mà Khổng Tử đă đặt nhiều kỳ vọng nhất - phần việc nấu cơm? Bởi lẽ, trong hoàn cảnh đói kém, phân công cho Nhan Hồi việc bếp núc là hợp lư nhất.
Sau khi Tử Lộ dẫn các môn sinh vào rừng kiếm rau, Nhan Hồi thổi cơm ở nhà bếp, Khổng Tử nằm đọc sách ở nhà trên, đối diện với nhà bếp, cách một cái sân nhỏ.
Đang đọc sách bỗng nghe một tiếng “cộp” từ nhà bếp vọng lên, Khổng Tử ngừng đọc, liếc mắt nh́n xuống … thấy Nhan Hồi từ từ mở vung, lấy đũa xới cơm cho vào tay và nắm lại từng nắm nhỏ … Xong, Nhan Hồi đậy vung lại, liếc mắt nh́n chung quanh … rồi từ từ đưa cơm lên miệng …
Hành động của Nhan Hồi không lọt qua đôi mắt của vị thầy tôn kính. Khổng Tử thở dài … ngửa mặt lên trời mà than rằng: “Chao ôi! Học tṛ nhất của ta mà lại đi ăn vụng thầy, vụng bạn, đốn mạt như thế này ư? Chao ôi! Bao nhiêu kỳ vọng ta đặt vào nó thế là tan thành mây khói!”
Sau đó, Tử Lộ cùng các môn sinh khác mang rau về … Nhan Hồi lại luộc rau … Khổng Tử vẫn nằm im đau khổ …
Một lát sau rau chín. Nhan Hồi và Tử Lộ dọn cơm lên nhà trên; tất cả các môn sinh chắp tay mời Khổng Tử xơi cơm.
Khổng Tử ngồi dậy và nói rằng: “Các con ơi! Chúng ta đi từ đất Lỗ sang Tề đường xa vạn dặm, thầy rất mừng v́ trong hoàn cảnh loạn lạc, dăi nắng dầm mưa, đói khổ như thế này mà các con vẫn giữ được tấm ḷng trong sạch, các con vẫn yêu thương đùm bọc nhau, các con vẫn một dạ theo thầy, trải qua bao nhiêu chặng đường đói cơm, khát nước …
Hôm nay, ngày đầu tiên đến đất Tề, may mắn làm sao thầy tṛ ta lại có được bữa cơm. Bữa com đầu tiên trên đất Tề làm thầy chạnh ḷng nhớ đến quê hương nước Lỗ. Thầy nhớ đến cha mẹ thầy … cho nên thầy muốn xới một bát cơm để cúng cha mẹ thầy, các con bảo có nên chăng?
Trừ Nhan Hồi đứng im, c̣n các môn sinh đều chắp tay thưa: “Dạ thưa thầy, nên ạ!”
Khổng Tử lại nói: “Nhưng không biết nồi cơm này có sạch hay không?”
Tất cả học tṛ không rơ ư Khổng Tử muốn nói ǵ nên ngơ ngác nh́n nhau. Lúc bấy giờ Nhan Hồi liền chắp tay thưa: “Dạ thưa thầy, nồi cơm này không được sạch.”
Khổng Tử hỏi: “Tại sao?”
Nhan Hồi thưa: “Khi cơm chín con mở vung ra xem thử cơm đă chín đều chưa, chẳng may một cơn gió tràn vào, bồ hóng và bụi trên nhà rơi xuống làm bẩn cả nồi cơm. Con đă nhanh tay đậy vung lại nhưng không kịp. Sau đó con liền xới lớp cơm bẩn ra, định vứt đi … nhưng lại nghĩ: cơm th́ ít, anh em lại đông, nếu bỏ lớp cơm bẩn này th́ vô h́nh trung làm mất một phần ăn, anh em hẳn phải ăn ít lại. V́ thế cho nên con đă mạn phép thầy và tất cả anh em, ăn trước phần cơm bẩn ấy, c̣n phần cơm sạch để dâng thầy và tất cả anh em …
Thưa thầy, như vậy là hôm nay con đă ăn cơm rồi … bây giờ, con xin phép không ăn cơm nữa, con chỉ ăn phần rau. Và … thưa thầy, nồi cơm đă ăn trước th́ không nên cúng nữa ạ!
Nghe Nhan Hồi nói xong, Khổng Tử ngửa mặt lên trời mà than rằng: “Chao ôi! Thế ra trên đời này có những việc chính mắt ḿnh trông thấy rành rành mà vẫn không hiểu được đúng sự thật! Chao ôi! Suưt tí nữa là Khổng Tử này trở thành kẻ hồ đồ!”
Hải Đường
http://batkhuat.net/bl-trongthayvay-makhongphaivay.htm
Bookmarks