“Rơ là phía Hoa Kỳ ngây thơ,” một cựu viên chức cao cấp của chính phủ George W. Bush vừa lắc đầu vừa nói.
“Bất kể cuộc đàm phán được thực hiện ở cấp nào, những người đó đă mắc bẫy Trung Quốc khi tin tưởng Bắc Kinh sẽ giữ đúng lời cam kết để yên cho một nhà tranh đấu từng bị ngồi tù.”
Nhà tranh đấu Trần Quang Thành (ngồi xe lăn) được Đại Sứ Mỹ Gary Locke (phải) nắm tay đưa vào bệnh viện. (H́nh: AP Photo/US Embassy Beijing Press Office, HO
Chỉ trích quá nặng đó được đưa ra liên quan đến câu chuyện của luật sư khiếm thị Trần Quang Thành, nhân vật đang liên tục xuất hiện ngay trên trang nhất của báo chí thế giới. Nhà bất đồng chính kiến nổi tiếng này là người kêu gọi dân chúng Hoa Lục cùng ông nộp đơn kiện chính phủ về tội bắt buộc phụ nữ phải phá thai hay giải phẫu tuyệt đường sinh sản chỉ v́ họ đă có một con và theo quy định của nhà nước Bắc Kinh “mỗi gia đ́nh chỉ được quyền có một đứa con”.
Việc làm hoàn toàn đúng về mặt nhân đạo này dẫn đến kết quả ông bị chính quyền bắt giam, phải ngồi tù 4 năm về tội “gây rối loạn giao thông” và sau khi măn hạn tù c̣n bị quản chế. Măi đến cuối tuần rồi, qua sự giúp đỡ của nhiều người, ông mới trốn thoát khỏi nhà ở Sơn Đông để vượt chặng đường gần 700 cây số lên Bắc Kinh xin tá túc ở Ṭa Đại Sứ Hoa Kỳ. Sáu ngày sau đó, ông rời khỏi ṭa đại sứ Mỹ sau khi Bắc Kinh hứa rất nhiều điều: Không hành hạ cá nhân ông cũng như những người thân của ông, lại c̣n cam kết sẽ giúp ông ghi danh vào một trường đại học để đi học tiếp, vợ con ông được đưa lên Bắc Kinh đoàn tụ gia đ́nh, và việc đầu tiên là phải đưa ông vào bệnh viện chữa trị v́ trên đường chạy trốn ông bị thương ở chân.
Những lời hứa của “bà tiên dịu hiền” khiến ông an tâm, và các quan chức ngoại giao Hoa Kỳ thở phào nhẹ nhơm khi giải quyết xong một chuyện gai góc, có thể ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa hai cường quốc. Tin tức từ Bộ Ngoại Giao Mỹ cho biết trên chuyến xe chở ông Trần từ ṭa đại sứ đến nhà thương có cả đại sứ Mỹ, ông Gary Locke, ngồi ngay bên cạnh và tấm ảnh được phổ biến trên mặt báo cho thấy hai nhân viên nhà nước ăn mặc rất lịch sự, niềm nở vỗ tay chào mừng ông ở pḥng tiếp tân. Trong tấm h́nh đó, người Mỹ đứng đằng sau là phụ tá ngoại trưởng Mỹ Kurt Campbell, nhân vật mới vài ngày trước đó được Ṭa Bạch Ốc chỉ thị phải cấp tốc bay sang Bắc Kinh để dàn xếp vấn đề đầy tế nhị về mặt ngoại giao trước khi cuộc đối thoại chiến lược và kinh tế hàng năm giữa hai quốc gia bắt đầu.
Điều không chỉ cá nhân ông Trần Quang Thành mà ngay chính các viên chức ngoại giao Mỹ cũng chẳng ngờ là chuyện không giản dị như thế. Ngay sau khi các viên chức Mỹ rời khỏi nhà thương, ông Trần bắt đầu thấy không khí trở nên nặng nề, tới độ ông phải than với đài truyền h́nh số 4 của Anh rằng: “Tôi không hiểu tại sao các nhân viên sứ quán Mỹ đi đâu cả rồi. Họ hứa ở đây với tôi mà.” Sợ hăi này tăng lên sau khi ông nghe bà vợ kể lại những chuyện hăi hùng xảy ra sau ngày ông trốn ra khỏi nhà:
Tất cả những ai giúp ông bỏ trốn đều bị bắt, vợ ông bị công an trói chặt vào ghế 2 ngày trời, liên tục bị dọa “tụi tao sẽ dùng dùi cui đánh cho mày chết”.
C̣n tiếp...
Bookmarks