Nhà văn Xuân Vũ, sinh quán tại Mỏ Cày, Bến Tre, ngày 19 tháng 3 năm 1930, lớn lên trong một gia đ́nh nông dân từng học tại trường College Mỹ Tho. Ông theo chân cậu ruột, một nhà trí thức đi kháng chiến chống Pháp lúc 15 tuổi và gia nhập đoàn thiếu nhi cứu quốc dưới sự điều khiển của Trần Bạch Đằng. Được nhà thơ Tâm Điền tức nhà thơ vàng Xuân Tước cố vấn lúc ban đầu, ông Xuân Vũ đă đăng bài thơ đầu tiên lên báo ở Hà Nội năm 1947. Năm 1950 ông làm cho báo "Tiếng Súng Kháng Địch" của khu 9 và tập kết ra Bắc vào năm 1954 sau hiệp định Genève. Ông tham gia hội nhà văn (cùng khóa với Phùng Cung (có bài viết là Phùng Quán [Thực ra Phùng Cung và Phùng Quán là hai người khác nhau. Phùng Cung là tác giả "Con ngựa của chúa Trịnh", c̣n Phùng Quán là tác giả "Tuổi thơ dữ dội". Cả hai nhà văn đều vướng vào vụ án Nhân văn Giai Phẩm]) 1958. Năm 1965 ông vươt Trường sơn trở về miền Nam và đă ra hồi chánh Chính quyền Việt Nam Cộng Ḥa vào năm 1968.
Ít ra , ông cũng để cho đời sau , biết rõ một phần sự thật trong cái gọi " xẻ dọc Trường sơn đi cứu nước " . Mời bạn đọc xem , sự "thần thánh" của nó !!!!
..................
Không ai bảo ai, những người đi trên đường này đều ghi rơ tên ḿnh, địa chỉ bố mẹ, hoặc vợ con sau lưng tấm h́nh của ḿnh hoặc trên một mảnh giấy con , cất kỹ trong bóp. Tôi cũng thế. Khi giă từ Hà Nội th́ chưa làm, nhưng sau vài cơn sốt th́ tôi làm việc đó một cách rất cương quyết. Không đợi tới bây giờ.
Vân ăn cơm xong, tôi hỏi:
– Mấy giờ rồi mậy?
Chị Phụng giơ tay lên bấm đèn pin và kêu:
– Ủa sao bây giờ mới có hai giờ.
– Đồng hồ của chị là loại ô-tô ma… lắc chắc.
– Xách-mác-đâm-ba nha (*) đó nghe mậy ! Vân cười hóm hỉnh.
(*) Đồng hồ Thụy Sĩ hiệu Printania Suisse made.
– Xách-mác ǵ kỳ vậy.
Chị Phụng lắc lắc đưa lên tai nghe và nói:
– Chết cứng rồi ! Chị mở ra đưa cho Vân xem.
Vân lắc lắc, vặn vặn, nhưng vẫn lắc đầu. Rồi thốt lên:
– Thôi đúng rồi. Bom nổ chấn động hỏng trục gió.
Hôm sau giao liên tới bảo dời địa điểm v́ có mùi. Anh ta lắc đầu:
– Nguy quá! Không biết chừng nào mới xoi thông đường. Ở tràn lan thế này nó chơi một phát nữa rụng hết.
– Đi đâu đồng chí ?
– Kỳ này tôi phải cho đóng xa suố́ mới được.
– Sao vậy?
– Tụi nó biết chỗ nào có suối là có ḿnh đóng chớ sao.
Tất cả đoàn này đoàn nọ lôi thôi lếch thếch đi theo anh ta, không c̣n trông ra cái thể thống đi giải phóng Miền Nam ǵ nữa. Kẻ quảy, người xách, ôm, gánh một cách trăm hoa đua nở.
Tôi hỏi Vân:
– Đi trở ra hay sao thế này?
– Nó dắt đi th́ đi, nó bảo đứng th́ đứng. Không được hỏi.
– Ḿnh đă qua khỏi khúc Eo chưa?
– Ối ồi ! Qua lâu rồi , sắp tới Cà Mau!
– Vậy qua khỏi Bà Đầm Thái Lát Ông Dèo rồi à?
– Chưa, sắp tới ! Chừng nào qua vịnh Trà Bay là thấy lố dạng Kinh Xáng Xà No , đổ qua Kinh Mười Thước th́ tới Kinh Xáng Bà Đầm.
– Thôi mấy ông ơi, đừng có nói kiểu đó, nhớ nhà đứt ruột đứt gan đi ! Chị Phụng phản đối.
– Tới nơi làm bánh xèo nghe chị!
– Tôi rầu thúi ruột đây xèo ǵ nổi mà xèo. .
– Sống ngày nào lạc quan ngày nấy chứ chị? Sống phải no để khỏi chết đói chứ!
Giao liên dắt đi gần nửa ngày đường mới cho hạ trại. Anh ta trỏ tay bảo: “Suối hướng đó.”
– Chừng nào đi, đồng chí?
– Chừng nào có lệnh th́ đi ! Các đồng chí ăn ở cho cẩn thận !
Rồi biến mất.
Bọn chúng tôi trên dưới mười lăm người, kể cả đám nữ tùy tùng của dược sĩ Vân, ngơ ngác như một bầy vịt bị lùa tới giữa đồng hoang phải tự t́m lấy cào cào , châu chấu , ốc , đỉa , rắn rết mà rỉa mà tự t́m lấy cách sống.
Chúng tôi không dám kêu than ǵ, bởi v́ hắn ta c̣n di chuyển nhiều đoàn khác nữa. Theo hắn nói th́ lần này giàn thật mỏng rủi có ăn bom th́ không bi thiệt hại nặng như vừa rồi. Dưới chân là cỏ và lá cây mục ngập đến quá mắt cá, trên đầu th́ tàng lá bịt bùng. Nhiều thứ cây có gai, lạ lùng. Nhiều thứ dây leo cũng có gai như móng ó, chúng tôi gọi là dây ác ó. Đang lom khom chui chui bị một cái móc vào trán hoặc vành tai th́ dựng ngược lại như cá bị lưỡi câu.
Buông ba-lô và các đồ lề xuống đất, chúng tôi nghĩ ngay tới việc đi lấy nước. Vân bảo:
– Chuẩn bị lon hộp và ni-lông, bi-đông .... đi một chuyến xài vài ngày.
Vân bảo các cô nàng hăy ở tại chỗ, để đám đực rựa “mở đường khai lối trước” rồi sau hăy “theo vết người xưa”.
Tôi và Hoàng Việt đi theo dưới sự lănh đạo của ông dược sĩ. Đường phải mở lấy mà đi. Nước phải đi múc mà uống. Vỏ cây đó phải cạp lấy mà ăn. Giây ác ó rậm bi rậm bịt vạch qua được lùm này tới bụi khác. Máu đổ trên đường . Đang đi bỗng Vân quay lại.
– Các ông có nghe ǵ không?
– Nghe ǵ là nghe ǵ ?
– Thum thủm.
– Có à?
– Tao nghe rơ ràng mà ? Vân vừa nói vừa đi tới .
Chỉ được một quăng th́ mùi thum thủm đă chạm mũi tôi
– Đúng rồi.
– Tanh tanh ! Hoàng Việt nói sau tôi.
Bỗng Vân dừng lại và kêu lên:
– Xui bỏ mẹ!
– Cái ǵ?
– Thây ma ! Vân nói tỉnh bơ.
– Ai tới đây được mà chết ?
– Chỉ có một cái đùi thôi !
– Bậy hoài mậy!
– Đây ḱa! Vân né qua một bên rồi đẩy tôi đến :
– Coi ḱa!
Tôi nom theo tay Vân chỉ. Một chiếc đùi người ta mắc trên cành cây h́nh chữ V lật úp bàn chân c̣n mang dép cao su. Tôi vừa bịt mũi vừa ói:
– Thôi, quay trở lại cha! Cái đùi bay từ đằng kia tới đây cơ à ?
Vân quẹo sang một bên rồi đi tới và nói:
– Chiếc dép c̣n tốt. Để tao mách cho đứa nào cần th́ tới lột lấy xài.
– Thằng nào dám ?
– Mày giỡn hoài ? Mày không biết chứ. Nó lột cả mùng tăng và vứt cái xác đồng đội xuống đất để lấy cái vơng.
– Để nằm à? C̣n vơng của “nó” đâu?
– Một cái vơng đổi được mấy con gà hoặc nửa con heo. Mấy thằng có vơng đôi xé một nửa đổi đồ ăn với đồng bào Thượng c̣n có nửa cái ngủ không có ǵ đắp, muỗi đ̣n xóc chích, bị sốt rét. Cái việc tuần hoàn ăn ngủ của lính ta ở đây là thế.
Suối không xa lắm. Đă nghe nước chảy róc rách, nhưng càn rách quần áo mới tới được mé nước. Bất cứ nước ǵ, có nước là được rồi. Không có nước không làm ǵ được Tôi đă từng lọc nước vũng voi nằm để uống. Chỉ hôm sau là ngă bệnh.
Chúng tôi lấy nước đầy các lon hộp và xếp ni-lông lại hai ba lớp để túm nước buộc thật chặt và vác trên vai. Hoàng Việt lăo thành được miễn vác nước, chỉ đeo bốn chiếc bi-đông và một chùm hộp lon. Chúng tôi đi tránh cái chữ V dựng ngược. V́ phải vạch đường mới nên một bọc nước của tôi bị gai ác ó móc rách một đường dài. Nước đổ x̣a cả ra, không bụm lại kịp .Tôi la lên. Vân quay lại và có sáng kiến ngay:
– Bỏ đi. Kỳ sau ta mang ba lô theo, bỏ bọc nước trong ba lô không gai ǵ móc thủng nổi, ngoài ra các túi ba lô c̣n chứa được nhiều lon hộp nữa.
Chúng tôi vừa về đến lều th́ chị Phụng nói:
– Có khách !
– Ai vậy?
– Ai, vô đây th́ biết !
Tôi vừa ló đầu vô th́ bật ngửa, ú ớ một chập mới nói được!
– Nguyệt !
– Anh ! Nguyệt chỉ kêu lên một tiếng rất khẽ rồi quay mặt vào vách lều.
Tôi đứng sựng, không biết làm ǵ nói ǵ. Vân bảo chị Phụng ra ngoài giúp đỡ nước xuống. Chị nh́n tôi, cười nháy nháy tôi và bước ra. Mặc dù hoàn cảnh vô cùng thuận tiện nhưng tôi vẫn cứ bàng hoàng không định tâm được . May sao nghe có tiếng nhạc sĩ Cao ở ngoài, tôi bước ra và kêu lên:
– Hồi hôm mày ở đâu ?
– Ở đó chứ ở đâu.
Hoàng Việt th́ chưa biết ǵ nên bảo tôi dóm bếp nấu trà uống bồi dưỡng sau chuyến đi, nhưng Vân xua tay:
– Tôi cho nó miễn công tác từ giờ đến … sáng mai.
Cao nháy Hoàng Việt và nói:
– Nó có một cái bếp khác cần nhóm lại lửa.
– À thế hả ! Hoàng Việt cười khắc khắc :
– Vậy th́ lui cho mau kẻo tro nguội lạnh khó nhóm.
Tôi đứng xớ rớ một chút rồi trở vào lều lấy gan đi lại gần Nguyệt:
– Đêm qua Nguyệt ở gần trận bom không?
– Trái gần nhất nổ cách em chừng năm chục thước, c̣n anh?
– Cũng gần em thôi !
Im lặng chắn ngang giữa hai người như một bức tường. Bỗng nhiên tôi hỏi :
– Em c̣n yêu anh sao Nguyệt?
– …
– Anh đă là con thuyền xa bờ t́nh ta ... ngàn dặm từ lâu.
– Em biết !
– Anh cũng có lỗi một phần.
– Anh không có lỗi ǵ . Đó chỉ tại hoàn cảnh thôi. Nếu không có vụ tập kết th́ không có chuyện ǵ xảy ra cả.
– Tập kết cũng chưa đến nỗi nào. Tại ba cái lập trường !
Tôi lấy lại tự nhiên nhanh chóng, bảo :
– Em ngồi lên vơng đi Nguyệt ! Anh mệt quá, phải nằm nghỉ chút đă.
– Anh đi lấy nước vừa về hả?
– Đem về nửa chừng bọc nước bị gai móc rách, đổ nước hết trơn. Đổ rồi khó hốt hả em?
Không hiểu sao tôi lại triết lư bất ngờ như vậy , rồi cảm thấy ḿnh bi sa lầy. Nguyệt lặng thinh và vẫn đứng quay mặt vào vách lều. Tôi nói:
– Anh đă quên em lâu rồi.
– Em biết. Chính v́ em có lỗi , nên em bị anh xua đuổi mà em vẫn muốn gặp anh.
– Anh xua đuổi em hay em xua đuổi anh ?
– Lần thứ nhất ở gần Đ̣ Lèn.
– Anh đến t́m em kia mà! Em biết anh lội bộ ba mươi cây số không?
– Rồi anh giận anh bỏ về, chị Loan theo anh để nói chuyện anh vẫn bỏ đi.
– Sao em không tiếp anh mà để chị Loan tiếp.
– Anh không ở trong cuộc nên anh không biết chuyện ǵ đă xảy ra cho em trong chỉnh huấn cải cách ruộng đất. Nếu anh biết một phần nào th́ anh đă đối xử với em khác đi rồi.
– Họ đấu cái thành phần của em là cùng ... cũng như anh thôi ... chứ làm ǵ nữa?
– Sau cải cách ruộng đất cấp ủy kêu em lên , nói thẳng là em không có được dính líu ǵ với anh nữa. Anh đă phản tỉnh ở cơ quan của anh là anh yêu em phải không?
– À th́ đó là chuyện không thể giấu tổ chức được, em phải biết là lúc đó không những anh mà ai ai cũng vậy. Không phản tỉnh họ truy rồi cũng phải khui ra.
– Bởi vậy người ta biết nên người ta chặn em. Em khóc ghê lắm.
– Rồi sao anh đến, em không ra gặp anh?
– Cơ quan bảo thế, em c̣n mặt mũi nào? Vả lại em cũng không dám.
– Anh lại nghĩ là em đă thay đổi.
– Chẳng lẽ mới hứa lại thay đổi. Người ǵ như vậy?
– Sao em không cả viết thư?
– Em cũng không dám. Vả lại người ta đă bảo vậy rồi c̣n thư từ ǵ nữa. Riêng anh nếu em không ra gặp anh , th́ anh phải trở lại lần nữa chớ, sao anh đi luôn ?
– Tự ái!
– Em không tự ái sao? Người ta đă bỏ ḿnh. Ḿnh c̣n thiết ǵ nữa?
– Có thiếu ǵ bạn của anh trong đoàn Văn Công, sao em không bảo chúng nó nhắn anh ?
– Em không muốn nhờ ai cả. Em là đứa cứng đầu!
– Chị Loan có nói em là đứa con cứng đầu nhất trong gia đ́nh. Nhưng sao cứng đầu với anh?
– Anh đă không tới, em lại đi t́m à?
– Sao hồi em đi diễn ở Sầm Sơn , em cũng không muốn gặp anh ?
– Em nghe anh đă có người bạn nào rồi !
– Chỉ là một cách trả thù em thôi. Giận cá chém thớt.
– Thiệt không?… Anh biết không? Em luôn luôn có người muốn ngỏ lời. Trong ba năm trời. Em nhất định không. Chờ nghe cho rơ vấn đề của anh đă, để sau khỏi ân hận.
– Rồi em nghe ra sao?
– Anh biết đấy. Anh ở Hà Nội mà! Anh có nhiều người làm mai lắm.
– Ai nói với em ?
– Những người làm mai cho anh !
– Anh không nhờ bất cứ một người nào làm mai cho anh.
– Người ta tự nguyện. Nhưng tự nguyện hay do mai mối th́ cũng thế thôi. Em muốn lập gia đ́nh quách.
– Với ai?
– Em có thể chọn trong mười người chầu chực ở cửa ngoài.
– Th́ sao không chọn ?
– V́ anh.
– V́ anh cái ǵ kia chớ?
– V́ anh chưa có vợ, anh c̣n đó, anh chưa thuộc về ai, em cũng không muốn em thuộc về ai , khi em c̣n một tí hi vọng gặp lại anh.
– Sao em không viết thư.
– Tự ái!
– Hừ!
– Có cả một lần em thấy anh đi coi Văn Công ở Nhà hát lớn với người ta nữa kia mà.
– Với ai? Kịch ǵ?
– Kịch Lu Ba ! . . . Em được đoàn đưa ra Hà Nội xem để rút kinh nghiệm, nhưng gặp vụ đó, em bỏ về, không xem đêm kịch.
– Xốn mắt à ?
– Em muốn trả thù anh.
– Cách nào ?
– Thiếu ǵ cách ! Nhưng em nghĩ lại. Làm anh khổ th́ em lại là người khổ hơn.
– Mấy tên chạy đèn cù chung quanh em , nói lén anh dữ lắm. Anh biết.
– Mấy người bạn của anh học lại với anh chớ ǵ ! Cấp ủy xây dựng em , cho một người lái xe…
– Cho đúng lập trường!?
– Em không tưởng tượng được , nếu chồng em là một người lái xe, th́ em sẽ nói những ǵ với anh ta, và anh ta sẽ nói ǵ với em trong lúc ăn cơm, đi dạo.
– Em th́ phản tỉnh việc mạnh dạn rứt bỏ thành phần cũ ... c̣n anh ta th́ nói về những cây số lái xe an toàn, quư xe như con, quư xăng như máu ... hà hà…
– Ê ... gặp nhau, không có đấu tranh giai cấp đa nghe ! Khi gần bên nhau th́ phải vui sống trong “Niềm thương mến” (*) đa nghe . Tiếng Hoàng Việt từ bên ngoài vọng vào
(*) Một câu trong bài hát của Xuân Vũ – Phan Vân.
Cao xuất hiện ở cửa, nói oang oang vào:
– Mười năm rồi ! Giận ǵ dai thế. Vuốt giận đi cô dượng. Đáng lẽ có con chín mười tuổi rồi, mà bây giờ vẫn c̣n chân trơn. Tôi biết cả hai người đều tự ái chứ không có lỗi ǵ cả Tôi cũng biết hai người c̣n yêu nhau. Nếu không, kẻ đă có chồng người đă có vợ lâu rồi, chứ không c̣n nhùng nhằng tới bây giờ.
Gặp nhau ở đây là vạn hạnh. Th́ giờ không có nhiều. Cuộc sống như hai mặt của một tờ giấy. Thấy không? Nếu đêm qua, bom lia tới vài chục thước nữa th́ chưa biết ai sẽ khóc ai. Xí xoá hết, hăy hôn nhau, hôn nhau đi, đừng hờn giận nữa, mệt lắm. Như tôi đây nè, muốn gần vợ mà không gần được, cô dượng gần nhau ... sao cứ làm cho xa ra?
– Hà hà… Hoàng Việt tiếp :
– Nhạc sĩ văn hoa gớm nhỉ ! Mới mi-nơ chuyển qua ma-giơ ngọt ngào, thôi vứt bỏ nhịp chỏi đi em trai em gái.
– Ở đây có đủ. Nè ... tao làm chủ hôn bên gái, ông Lá Xanh chủ hôn bên trai. Vợ tao phù dâu, thằng Cao phù rể, lấy lều tao pḥng hoa chúc. Chiều nay làm một tiệc bánh xèo !
Vân hăng hái vẽ thêm chi tiết :
– Sẵn rượu cồn chín mươi chữ đây, pha nước suối uống cho say mèm một bữa mừng tụi bây kư “hiệp định” R..rrơ….neo liền đi !
Tôi bỗng thấy lại cả khung cảnh ngày hai đứa mới yêu nhau. Nàng ra khu , sau vụ Tṛ Ơn với sự hướng dẫn của chị Loan là chị ruột của nàng. Lúc đó tôi bị thương về nằm Quân y xá. Cùng là học sinh xa trường, nhưng tôi đi kháng chiến trước nàng vài năm. Chúng tôi yêu nhau một cách tự nhiên không có sự gàn cản cũng không ai mai mối.
Chỉ hục hặc từ lúc ra Bắc và sau chỉnh huấn cải cách ruộng đất.
– Bây giờ em định sao, Nguyệt?
– Em cũng chưa định sao cả, chỉ thấy cần gặp anh nói với anh mấy lời như vậy thôi .
Tôi bước xuống vơng đến gần bên Nguyệt. Nàng vẫn quay lưng lại tôi như từ lúc đầu. Tóc nàng trổ màu hoe và bím thành hai đuôi sam buông thả sau lưng chứ không kẹp đuôi gà như trước. Mảng da gáy vừa sạm vừa mét v́ sương gió và sốt rét. Từ ngày yêu nhau cho đến lúc ra Bắc tôi vẫn sợ cầm tay nàng, không dám hôn nàng, cũng không nói cả mấy tiếng “ anh yêu em ” , nàng cũng không hề thốt ra câu “ em yêu anh ” .Tất cả t́nh yêu chỉ được chứa trong mắt và tỏa ra từ mắt.
Tôi vịn vai nàng. Rồi bất thần nắm hai vai xoay nàng ra và hôn má hôn môi nàng. Nàng đẩy tôi ra nhưng tôi không buông. Tôi hôn nàng như nói những lời thú tội. Tội ǵ tôi cũng không biết nữa, nhưng tôi cảm thấy ḿnh có tội. Để cho nàng đau khổ mười năm ... phải chăng vô tội ?
Còn tiếp ....
Bookmarks