Buổi sáng ngồi trong pḥng làm việc, tôi thấy hai người khách vào office. Một người đàn bà da trắng trẻ, mănh mai với khuôn mặt tuyệt đẹp cùng một người đàn ông da thật đen gầy ốm, cao lêu khêu. Cả hai đều ăn mặc thật lịch sự, thái độ có vẻ trang trọng. Cảm tưởng đầu tiên của tôi là họ không được cân xứng khi đi chung với nhau, người đàn bà trông quá sang trọng, trang nhă, c̣n người đàn ông th́ toát ra một chút ǵ quê kệch, vụng về trong bộ quần áo sạch sẽ, mới toanh. Tôi luôn luôn không bằng ḷng ḿnh bởi những nhận xét chẳng được tốt lắm về một người hay một sự kiện ǵ đó, nên vội xua đuổi những ư tưởng chợt đến và chăm chú vào công việc của ḿnh.
Một lát sau hai người khách được bà chủ hướng dẫn đi xem các nơi trong công ty, cuối cùng họ bước vào pḥng chúng tôi đang làm việc. Đó là một căn pḥng lộn xộn, bề bộn với đủ màu sắc, h́nh vẽ trên vách tường của những họa sĩ chuyên nghiệp hay tài tử đă đến và đi, mỗi người đều nghĩ ḿnh có quyền trang trí cho góc pḥng của ḿnh mà không sợ phiền hà ai. Cho nên cuối cùng tôi- một trong những kẻ lâu đời nhất trong cái pḥng vẽ bề bộn này- thỉnh thoảng vẫn nh́n lên vách mà hồi tưởng lại những khuôn mặt của gần hai mươi năm qua, không biết giờ này ở những nơi chốn nào? Tôi ở lại v́ tôi chấp nhận ḿnh không phải là một họa sĩ giỏi, dù những màu sắc, những cây cọ đă nuôi sống tôi một thời gian khá lâu khi lưu lạc xứ người. Tôi chỉ là một người sơn phết, tô điểm lại những ǵ mà các họa sĩ đă sáng tác hay khách hàng cần đến. Nói tóm lại họ cần nơi tôi sự khéo tay, chăm chỉ chứ không cần đến sự sáng tạo và tôi vẫn ra đi, trở về mỗi ngày trong những bộ quần áo lúc nào cũng dính đầy vết sơn đủ màu sắc.Tôi không lấy đó làm phiền v́ trong một chừng mực nào đó tôi yêu công việc của ḿnh, dù có thể đối với những người khác đó là một nghề chẳng có ǵ hấp dẫn hay quyến rũ lắm!
Bà chủ giới thiệu chúng tôi với hai người khách. Người đàn bà làm trong nhà thờ đem người đàn ông là một thanh niên tị nạn từ Phi Châu đến để xin việc làm, như vậy những nhận xét ban đầu của tôi hoàn toàn đúng. Người thanh niên có tên Kepi, anh ta đen và gầy hơn tôi nghĩ với hai hố mắt sâu ánh lên tia nh́n long lanh thật lạ lùng. Bà chủ nhận Kepi vào làm trong pḥng vẽ v́ tuy không phải là một họa sĩ chuyên nghiệp nhưng anh ta cho biết rằng đă từng cầm cọ trong thời gian qua. Pḥng vẽ chúng tôi đă có rất người đến từ những quốc gia khác nhau như: Nhật Bản, Malaysia, Trung Hoa, Anh Quốc, Pháp, Phi Châu, Thái Lan và Việt Nam… Có người làm vài tuần, có người ở lại vài tháng, một năm rồi bỏ đi, hay thay đổi chỗ làm là bản tính của những người nghệ sĩ như con chuồn chuồn “ Khi vui nó đậu, khi buồn nó bay”.
Bà chủ kêu Annie một nữ họa sĩ lâu đời nhất trong công ty chuyên lo phần kỹ thuật, mẫu mă, màu sắc cho những sản phẩm và nói:
- Cô hăy trắc nghiệm xem Kepi có thể vẽ được những ǵ và xếp anh ta vào những vị trí thích hợp trong công ty nghe!
Annie vui vẻ nhận lời, cô chạy đi t́m sơn cọ cho Kepi thử tay nghề. Những người khác nháy nhó, mỉm cười với nhau, không ai ưa Annie v́ họ hay th́ thầm to nhỏ rằng: Annie muốn làm con Ong Chúa (Queen-Bee) thật ra cũng chẳng oan ức ǵ cho lắm đâu! Annie là một họa sĩ có tay nghề cao và không muốn ai hơn ḿnh, riêng với tôi cô ta là một người đàn bà giỏi dang, khéo tay, ngăn nắp, nhanh nhẹn và tỉ mỉ quá mức độ b́nh thường ( tôi ghét Annie v́ điều này v́ trong hội họa không cần sự cân xứng quá đáng). Jack th́ nói không ưa cô v́ cái tính lăng xăng, không đi mà chỉ chạy, một vài người khác như Rosie, Kim ghét Annie v́ cô ta chưa bao giờ có chồng và chẳng bao giờ xem việc lấy chồng là quan trọng. Ai ghét mặc ai, Annie vẫn b́nh chân như vại, được chủ tin cậy, lương cao và chỉ huy mọi người trong công ty.
Kepi loay hoay với màu sắc, sơn cọ một hồi thật lâu, tôi hy vọng sẽ được nh́n thấy những điều mới lạ hay thú vị từ bàn tay khẳng khiu xương xẩu của người họa sĩ xuất thân từ Phi Châu xa xôi, ở đâu chẳng có người tài ba, xuất chúng. Bà chủ cũng nôn nóng đi lui, đi tới từ văn pḥng xuống pḥng vẽ nhiều lần để nh́n nh́n, ngắm ngắm Kepi biểu diễn tài nghệ. Thời gian trôi qua chậm chạp, tuy chăm chú làm việc nhưng mọi ngựi h́nh như đều theo dơi công việc của Kepi, hai con mắt sáng và trong suốt của Annie không rời tấm b́a cứng mà Kepi đang t́ tay lên để hoàn thành một tác phẩm nào đó. Tuy nhiên, sau đó tôi bỗng có cảm tưởng là lạ rằng Kepi không phải đang vẽ mà anh ta đang khổ sở, chật vật, tuyệt vọng với một việc làm khó khăn nào khác, mặt anh ta nhăn nhúm, cau có, tấm lưng dài cong ṿng xuống bàn một cách tội nghiệp và bàn tay cầm cọ nữa trời ạ! Bàn tay nắm chặt cây cọ nhỏ xíu như một người thợ nề cầm chiếc bay hay tệ hơn nữa như một tiều phu đang cố gắng dùng chiếc ŕu để chặt một thân cây. Thường th́ khi đang vẽ cử chỉ người họa sĩ rất nhẹ nhàng, thoải mái hay có đôi lúc mạnh dạn, táo bạo trong đường nét hay màu sắc th́ họ cũng không để lộ những cử chỉ vụng về, thô tháp gần như vô vọng mà Kepi đang có. Tôi bỗng khám phá ra rằng: Kepi chưa bao giờ biết vẽ, người đàn ông Phi Châu này chưa bao giờ biết điều khiển cầm cọ hay biết pha màu. Tôi thấy mặt ḿnh hơi nóng lên trong một thoáng sượng sần, tội nghiệp vu vơ, tôi liếc nh́n Annie mà nghĩ rằng với hai con mắt thông minh, sắc sảo của một họa sĩ chuyên nghiệp dễ ǵ cô ta không hiểu như tôi đă hiểu.
Bà chủ và Annie trao đổi nhau một cái nh́n có ư nghĩa, sau đó bà chủ thở ra và nói với Kepi:
- Thôi được rồi, cô Annie sẽ t́m cho anh một việc làm thích hợp ở đây. Tôi nghe người bên nhà thờ nói anh biết vẽ đôi chút mà!
Bà nh́n mọi người rồi nói:
- Thật ra ở đây chúng tôi không đ̣i hỏi những người vẽ giỏi nhưng cần sự khéo tay,
chăm chỉ, trong nghề chúng ta sẽ học được nhiều thứ từ những người chung quanh.
Thấy tôi đang ṭ ṃ nh́n vào tác phẩm của Kepi bà hỏi:
- Này cô Nguyễn, tôi nói đúng chứ?
Tôi chỉ im lặng mỉm cười. Chứ nói ǵ bây giờ! Bà chủ di rồi, Kepi nh́n mọi người xung quanh với vẻ ngượng ngùng, xấu hổ, một người nào đó hỏi Kepi có biết nói tiếng Pháp không, vậy là anh ta xổ một tràng dài tiếng Tây làm mọi người cười x̣a và quên đi mọi chuyện.
Kepi ở trong pḥng vẽ vài ba ngày, Annie hướng dẫn anh làm những việc lặt vặt như tô màu, kẻ chỉ, trang trí h́nh lập thể, đánh màu kim nhủ lên những đường viền, nói tóm lại đó là những việc đơn giản nhất trong Artist room, tuy nhiên phải công nhận rằng Kepi không có duyên với nghề hội họa. Sau vài hôm, Annie phải dẫn Kepi xuống warehouse, ở đó có những công việc khác như: sơn bàn ghế, đóng thùng, khiêng hàng hóa … Bà chủ đă hứa với những người bên nhà thờ là sẽ cố t́m cho Kepi một chổ làm trong công ty. Kepi cho biết anh ta đă từng làm lao động bên Ai Cập trước khi được bảo trợ qua Mỹ, tôi không hiểu rơ lắm về những chương tŕnh giúp người tị nạn từ Phi Châu mà chỉ biết rằng Kepi đến Mỹ quốc gần nửa năm, Anh ta nói tiếng Anh, tiếng Pháp rất khá.
Ở trong công ty được vài tuần tôi có nhận xét là Kepi rất vụng về trong mọi công việc. Sơn bàn ghế không phải là một việc khó khăn nhưng nó cũng cần sự khéo tay, lanh lẹ, đối với phần đông người Việt Nam đây là một chuyện dễ dàng nhất trong sở nhưng trái lại đối với Kepi th́ đó là một việc làm nhiêu khê ngoài khả năng của anh ta. Anh đánh đổ sơn tùm lùm, mặt mày, tóc tai lúc nào cũng lấm lem nhiều màu sắc làm cho những người trẻ tuổi (đa số là sinh viên hay học sinh làm part-time) chọc ghẹo, bông đùa cả ngày. Kepi trở thành niềm vui và đối tượng đùa cợt cho người khác.
Một người nào đó hỏi:
- Ê, Kepi! Sao ông không biết ǵ về hội họa mà dám nói ḿnh đă từng là họa sĩ?
Kepi thật thà trả lời:
- Mấy người qua Mỹ trước dạy tôi là khi đi phỏng vấn cứ nói ḿnh biết làm mọi thứ, sao cho được nhận vô sở rồi ḿnh sẽ học hỏi sau!
Mọi người ḅ lăn ra cười. A! Tôi đă từng nghe điều đó từ những đồng bào của tôi, tuy nhiên điều đó chỉ đúng với những người sáng dạ, thông minh mà thôi, riêng đối với Kepi th́ không thể áp dụng được. Kepi có thói quen xấu là hay ngủ gà, ngủ gật và ngủ quên trong giờ nghỉ giải lao, bà chủ hay leader đă bắt gặp, phàn nàn nhiều lần nhưng anh ta không sửa được khuyết điểm ấy v́ một điều rất giản dị: Kepi quá thiếu ngủ.
Anh cho biết sáng nào cũng dậy khoảng 5 giờ sáng, đi bộ để đón hai chặng xe bus đến sở. Kepi trú ngụ ở một khu apartment nghèo và chưa bao giờ biết lái xe, làm ở công ty tám tiếng đồng hồ xong, anh lại đi bộ ra trạm xe bus để đón xe đến một cây xăng làm thêm năm giờ nữa. Xong việc ở cây xăng, Kepi không thể về nhà ngay v́ không có chuyến bus nào lúc gần nửa đêm, anh phải ngồi đó chờ người bạn tan ca lúc 1 giờ sáng chở về nhà. Ngủ chưa đầy ba tiếng lại phải trở dậy để bắt đầu cho một ngày mới. Một thời khóa biểu quá ư kinh khủng!
Tôi ái ngại hỏi Kepỉ:
- Sao anh không ráng dành dụm tiền mua một chiếc xe tàm tạm để đi làm. Chiếc xe sẽ giúp anh giải quyết được nhiều khó khăn lắm.
Kepi lắc đầu:
- Tôi không thể làm điều ích kỷ đó v́ tôi c̣n cha mẹ già và năm sáu anh em bên Phi Châu. Mọi người đều trông ngóng tiền bạc từ khi tôi qua được Mỹ Quốc. Tôi đă gởi về nhà được mấy ngàn đô trong sáu tháng nay, quê hương tôi nghèo lắm!
Tôi phản đối:
- Ai cũng thương yêu gia đ́nh và quê hương cả, nhưng anh phải nghĩ đến ḿnh một chút chứ! Đâu phải anh ích kỷ khi quyết định mua cho ḿnh một chiếc xe, đó là phương tiện giúp anh kiếm tiền mà. Anh c̣n làm lâu dài trong tương lai, nếu mất ngủ nhiều anh đau ốm th́ cha mẹ anh cũng chịu thiệt tḥi thôi.
Thật ra tôi muốn nói như thế này:
- Tôi nghe bà chủ phàn nàn về anh nhiều lắm v́ cái tật hay ngủ quên giờ làm, coi chừng bị đuổi việc th́ cũng chẳng c̣n tiền gởi về Phi Châu nữa đâu!
Tôi đă nghe Annie nói:
- Bà chủ không bằng ḷng về Kepi nhiều, bà chưa đuổi anh ta v́ c̣n nễ những người bên nhà thờ, nhưng nếu anh ta cứ ngủ gà, ngủ gật trong giờ làm việc th́ bà cũng phải quyết định thôi.
Tôi nói với Annie:
- Kepi bị mất ngủ nhiều v́ không có xe riêng Annie à! Anh ta phải gởi tiền về Phi Châu cho gia đ́nh.
Annie gật đầu:
- Tôi cũng biết điều ấy, nhưng đó là vấn đề khó khăn riêng tư mà Kepi phải tự lo liệu chứ bà chủ đâu có trách nhiệm về gia đ́nh anh ta ở Phi Châu.
Annie có lư, tôi chợt nghĩ đến những đồng bào của tôi: khi chân ướt, chân ráo đến Hoa Kỳ cũng phải làm việc cật lực để kiếm tiền lo cho gia đ́nh ở Việt Nam, những sự hy sinh đó dễ ǵ những thân nhân biết được. Gởi tiền về quê nhà được xem như một bổn phận chứ không phải là ḷng tốt và đôi lúc c̣n bị chê khen nhiều, ít. Thật ra nếu chỉ phải lo cho chính ḿnh cùng gia đ́nh trên nước Mỹ, tôi tin rằng mọi người đều có một cuộc sống sung túc, dư dả nếu không muốn nói là giàu có nhưng có mấy ai dứt bỏ được những vướng bận ruột rà, thân thuộc. Người ta nói bây giờ nước Mỹ khó khăn lắm rồi, ở Việt Nam c̣n sung sướng hơn nhiều lắm. Một đàng cho và một đàng nhận, dĩ nhiên nhận là phải sung sướng rồi và chúng ta cũng nên thôi đừng than van nữa bởi v́ nước Mỹ chỉ có trách nhiệm với chúng ta chứ đừng bắt nước Mỹ phải có trách nhiệm với những liên hệ và đ̣i hỏi bất tận của những người thân chúng ta c̣n ở quê nhà.
Tôi biết một người qua đến Mỹ th́ tuổi cũng quá nửa đời người, người ḿnh hay nói đùa một cách rất cải lương là”Nửa đời hương phấn”. Chị này rất chăm chỉ làm hai ca nên kiếm được rất nhiều tiền, tiền làm ra bằng nghề lao động tay chân th́ dĩ nhiên phải mệt. Bao nhiêu tiền kiếm được chị ta chỉ tiêu dùng chút ít, số lớn c̣n lại gởi về Việt Nam cho cha mẹ, anh em xây nhà, buôn bán, mua đất làm vườn, đào hồ nuôi tôm, nuôi cá, nuôi heo …Chồng chị lo cho gia đ́nh bên này, chị tuyên bố là không cần xây dựng trên nước Mỹ v́ đó đâu phải là quê hương ḿnh. Chị không cần thi vào quốc tịch Mỹ v́ có ư định về Việt Nam khi đă có một số tiền lớn, khi làm việc nhiều quá bị căng thẳng th́ chị rủa xả:
- Ai nói qua Mỹ sung sướng đâu, làm việc như trâu mà chẳng thấy dư.
- Ước ǵ tôi có được độ trăm ngàn về Việt Nam ở luôn cho khỏe.
Nghe chị than tôi chỉ thấy buồn cười thôi. Tại số chị muốn khổ th́ cứ khổ, nếu bỏ đi một job, bớt gởi tiền về Việt Nam th́ gia đ́nh chị cũng dư dả như ai, đâu ai bắt chị phải làm con trâu đi cầy. Làm sao có được vài trăm ngàn khi làm được đồng nào th́ chị vội vàng bỏ vào cái túi không đáy và sự đ̣i hỏi không bao giờ ngưng nghỉ của những người thân. Chúng ta không phải là những người ích kỷ chỉ biết nghĩ đến bản thân ḿnh nhưng chúng ta cũng đừng nên bỏ quên chính ḿnh và hạnh phúc của ḿnh. Ai sẽ có trách nhiệm cho cái tôi, với một thân thể con người yếu đuối cần nghĩ ngơi sau những giờ làm việc, ai không muốn sống trong những điều kiện thoải mái vật chất, tinh thần. Sống trên một đất nước giàu mạnh mà sao chị ấy lại khổ sở như thế chứ? Cái ǵ cũng vừa phải thôi chứ, ngày xưa Thái Tử Tất Đạt Đa cũng đă chọn cho ḿnh một con đường trung dung để thành Phật và đạt đến niết bàn.
Rồi tôi nhớ đến cuốn phim Phục Sinh (Resurrection) được thực hiện bởi một tác phẩm của một nhà văn Nga Leo Tolstoy, mà tôi đă coi từ hồi c̣n trẻ. phim có đoạn người đàn ông quí tộc cho tiền những người nghèo, ông cho bao nhiêu cũng không thể nào đủ v́ người xin th́ nhiều vô hạn mà tiền túi ông th́ chỉ có hạn, làm sao mà giải quyết được sự hữu hạn và vô hạn đó. Phải chăng chỉ có con đường ở giữa. Trong truyện cổ tích Phật Giáo cũng có chuyện vị Thái Tử phát tâm bố thí Ba La Mật, ngài cho tất cả những ǵ ḿnh đang có vậy mà kẻ đi xin c̣n xin luôn cả vợ lẫn con của ngài. Thật là bất nhẩn, cuộc đời có những t́nh huống thật đau ḷng luôn trói buộc con người không chút xót thương, trắc ẩn và chỉ những người có ḷng phải chịu phần thiệt tḥi mà thôi!
Một buổi sáng tôi thấy Annie loay hoay dẫn một chiếc xe đạp vào sở làm, cô ta kêu tôi lại nói:
- Tôi đem chiếc xe của ba tôi cho Kepi, may ra chiếc xe đạp này sẽ giúp anh ta đôi chút.
Cha Annie mất được mấy tháng nay ở tuổi 93. Tôi vỗ tay reo lên:
- Hay quá, hay quá! Chúa sẽ chúc lành cho cô bởi v́ tôi đă nói anh ta là Thiên Thần Đen mà. Anh ta được gởi đến thế gian để thử ḷng người đấy.
Annie cười xoà:
- Thôi, cô đừng khùng điên nữa Nguyễn ơi, tôI không tin anh ta là Dark angel đâu, tuy nhiên ba tôi mất rồi, chiếc xe này có ai dùng nữa đâu cho Kepi là hợp lư nhất.
- Tôi hoàn toàn đồng ư với cô Anńe ạ!
Thiên Thần Đen vui mừng, hí hửng đem chiếc xe vào warehouse sau khi cảm ơn Annie rối rít.
Có lư do để tôi gọi Kepi là Dark Angel!
Tan sở Kepi leo lên chiếc xe đạp vun vút như một cua rơ thành thạo làm mọi người trong công ty chạy ra reo ḥ inh ỏi, ai cũng vui cho anh ta và trở nên có thiện cảm với Annie một chút. Nhưng ngày vui th́ qua mau mà ngày buồn th́ dài dằng dặc v́ chỉ một vài ngày sau th́ Dark Angel lại phải tiếp tục đi xe bus và dĩ nhiên là tiếp tục ngủ gục. Anh cho biết không thể đem chiếc xe đạp dềnh dàng lên hai chuyến xe bus và xe của người bạn mỗi ngày. V́ nhà quá xa, Kepi không thể đạp xe đi làm, thực tế chiếc xe đạp chỉ giúp anh một quảng đường duy nhất từ công ty đến cây xăng để làm job thứ nh́ mà thôi, quảng đường này chỉ độ năm dặm. Kết luận chiếc xe Annie cho không giúp được ǵ cho chàng trai Phi Châu lạc lỏng đến một đất nước giàu mạnh với hệ thống xa lộ chằng chịt, rộng lớn, phức tạp, với gịng xe vun vút lao đi như cơn cuồng lưu không bao giờ ngừng chảy.
Công ty nằm trên một khu đất cuối cùng của con đường được chấm dứt bởi khu rừng nhỏ khá rậm rạp phía sau. Những chiều tan sở tôi hay gặp Kepi đi như đang bay bằng cặp gị cao lêu khêu trên con đường dẫn ra đại lộ, anh ta đi vun vút nhanh không thể tưởng tượng nhưng dĩ nhiên là phải chậm hơn xe hơi rồi. Tôi hay dừng lại cho anh ta quá giang đến trạm xe bus rồi lái xe về nhà ḿnh, tôi chỉ có thể giúp Kepi một chút xíu như thế thôi v́ tôi c̣n phải về để lo cho gia đ́nh. Trước kia tôi có thói quen đi làm trể, về trể (v́ ngủ dậy trưa) nhưng phải nói thật rằng từ hồi biết những khó khăn trong việc di chuyển của Kepi, tôi cũng có thiện chí là đi sớm một chút để thỉnh thoảng có dịp cho anh ta đi ké một quảng đường ngắn ngủi. Trong mẫu đối thoại trên xe anh ta thường kể những sự đói khổ bên xứ sở Phi Châu, những nhọc nhằn khi đi làm bên Ai Cập, Kepi cũng hỏi về giá cả xe cộ, cách thi để lấy bằng lái xe và tỏ ra khâm phục tôi v́ tôi là đàn bà mà biết lái xe giỏi (!)
Tôi ph́ cười:
- Giỏi ǵ, th́ cũng đă từng đâm đầu vô thùng thơ, lọt xuống hố như ai may mà chưa chết.
Kepi le lưỡi:
- Trời ơi, ghê quá mà sao cô vẫn dám lái?
- Không lái làm sao đi làm được khi ở trên nước Mỹ này, từ nhà đến sở gần nhất cũng mười mấy cây số. Khó hay dễ cũng tuỳ người, đàn ông dạn gan hơn nên tập rất mau. Tôi nhát như thỏ đế mới lên xe đă run rồi, tôi chưa hề biết đi xe đạp khi c̣n ở Việt Nam vậy mà qua đây cũng phải lái xe. Kepi học mấy hồi, thôi ráng để dành tiền mà mua chiếc xe đi! Tôi thành thật khuyên như vậy.
- Nhưng tôi c̣n phải lo cho thằng em vừa mới bị té găy chân hôm tuần trước, tháng này tôi phải gởi cho nó một ngàn cô Nguyễn ạ, dù ǵ nó cũng là em tôi, nó trở thành tàn phế làm sao lương tâm tôi yên ổn được!
Đại khái là thể. Thôi th́ cứ cho là như vậy, tôi cũng chẳng muốn xía măi vào đời sống của người khác, tôi t́m cho ḿnh một cách để bớt áy náy trong ḷng là cố gắng đi làm sớm hơn để cho Kepi quá giang buổi chiều mà không mất nhiều giờ làm việc của ḿnh là tốt nhất. Tuy vậy có một việc lạ đă xảy ra làm tôi suy nghĩ cả tuần nay:
Buổi chiều tan sở lái xe trên con đường độc nhất đưa ra đại lộ tôi không c̣n gặp Kepi đi bộ nữa. Hai ba ngày đầu, tôi cũng không chú ư cho lắm v́ tưởng ḿnh bận suy nghĩ mung lung nên không thấy Kepi giữa đường nhưng những ngày sau sự thắc mắc cứ lớn dần trong đầu làm tôi càng ṭ ṃ muốn khám phá ra sự thật. Liên tiếp hai ba hôm ngồi trong pḥng vừa thấy Kepi bấm thẻ ra về là tôi cũng vội vả thu dọn sơn cọ để chạy theo sau nhưng vừa ra đến băi đậu xe là anh ta biến mất. Tôi cố gắng nh́n kỹ hai bên đường, đó là con đường độc nhất dẫn ra lộ v́ công ty nằm ở cuối đường, mà cũng chẳng thấy Kepi đâu cả.
Ngày hôm sau tôi hỏi ḍ:
- Này Kepi, bạn anh hết làm ca đêm rồi sao?
- Nó vẫn làm ca đêm và vẫn chở tôi về mỗi tối ở cây xăng!
- Tôi tưởng buổi chiều người bạn đến đây đón anh chứ.
Kepi lắc đầu:
- Không phải như vậy đâu, tôi vẫn đón bus để đi làm như thường ngày.
Tôi không hỏi ǵ thêm nhưng sự thắc mắc vẫn đè nặng trong ư nghĩ làm tôi thấy khó chịu và sự ṭ ṃ càng làm cho tôi muốn khám phá ra bí mật của Kepi. Có nhiều lần tôi nh́n trộm anh ta và với cái đầu óc nhiều tưởng tượng của tôi, tôi thấy Kepi có cái vẻ ǵ là lạ, nhất là hai con mắt sâu thâm thẩm tỏa ra một thứ ánh sáng lạ kỳ, bí ẩn. Bao nhiêu câu hỏi được đặt ra và bao nhiêu câu trả lời cứ lẩn quẩn trong ư tưởng của tôi. Kepi biến đâu mất mỗi chiều tan sở, không lẽ anh ta bay mà ai có thể bay được cơ chứ, chỉ có thiên thần là bay được, không lẽ anh ta là thiên thần mà thiên thần đến đây để làm ǵ chứ? Chắc để thử ḷng con người, thử ḷng tôi, Annie và nhiều người khác. Tôi ph́ cười một ḿnh, cái thời buổi văn minh này mà c̣n tin chuyện thần tiên th́ quả thật chỉ có ḿnh tôi nhưng sự thật có một sự bí ẩn nào đó trong sự di chuyển của anh chàng Phi Châu này!
Một buổi chiều tôi nói với Annie câu chuyện này và kết luận nửa đùa, nửa thật:
- Kepi bay mỗi chiều, anh ta đến đây để thử ḷng chúng ta đó.
Annie giễu cợt:
- Tại anh ta đen quá nên cô nh́n không thấy chứ ǵ?
Tôi phản đối:
- Dân Việt Nam tôi có câu” Tháng Năm chưa năm chưa nằm đă sáng, tháng Mười chưa cười đă tối”. Bây giờ tháng Năm, trời sáng trưng khi tan sở th́ làm ǵ tôi không trông thấy Kepi đi bộ như trong mấy tuần trước. Anh ta là Dark Angel đó, anh ta biết bay, cô không tin th́ thôi, tuy nhiên ḷng tốt của cô trời sẽ ban thưởng cho.
Annie cười ngất:
- Thiên thần ǵ mà ngủ gục cả ngày, không khéo lại bị đuổi làm cho xem. Thôi cho tôi xin đi, Nguyễn ơi! Cô thật là một kẻ giàu tưởng tượng quá sức, tôi nghĩ cô nên tập làm nhà văn để viết chuyện thần tiên th́ hay hơn là làm trong cái pḥng vẽ này!
- Biết đâu đấy, có ngày cô sẽ đọc được truyện Dark Angel của tôi cho coi.
Chuyện phải đến rồi đă đến, bà chủ gởi trả Kepi lại cho nhà thờ sau khi đă cố gắng đưa anh ta làm ở khắp nơi trong công ty. Anh ta vụng về quá nên không thích hợp ở bất cứ nơi nào cả, mọi người cũng nhắc nhở anh vài ngày rồi thôi và chính bản thân tôi cũng không nhớ Kepi lâu hơn nữa, dù có một thời tôi đă nghĩ anh là một thiên thần, thiên thần đen đến từ Phi Châu.
Một buổi chiều nắng đẹp sau đó vài năm, trong giờ nghĩ giải lao tôi đi bách bộ phía sau công ty nh́n ra cánh rừng nhỏ đối diện th́ trông thấy vài người thợ điện đang leo lên cây cột đèn bằng sắt nằm sâu phía trong những lùm cây rậm rạp để sửa chữa ǵ đó. Họ đến từ phía bên kia khu rừng v́ tôi không thấy xe của họ trong băi đậu của công ty, h́nh như phía bên kia có những con đường nên họ để xe ở đó rồi lội bộ qua đây. Tôi bổng nhớ đến Kepi và chợt khám phá ra sự bí ẩn đă làm tôi phân vân trong nhiều năm trước đây.
Sự thật chẳng có ǵ là bí mật cả, Kepi đă dùng con đường tắt xuyên qua khu rừng nhỏ để ra trạm xe bus. Rừng cây rậm rạp, hoang vu kia chắc chắn là nơi ẩn nấp của muôn loại côn trùng, rắn rít nên chẳng ai có can đảm đi vào, nhưng đối với người thanh niên Phi Châu như Kepi đă quá quen với những khu rừng hoang dă, mặt trời không xuyên thấu th́ lùm cây dại sau công ty có nghĩa ǵ đâu. Bản năng của một con người sống trong những môi trường sơ khai, gần với thiên nhiên đă giúp Kepi nh́n thấy con đường tắt này. Con đường tắt đă giúp Kepi thâu ngắn quảng đường đi rất nhiều dù trên thực tế nó cũng chẳng ích lợi mấy đối với hệ thống giao thông được phát triễn, hiện đại hóa vượt bậc trong một quốc gia giàu mạnh như Hoa Kỳ. Kepi không thể đi bộ măi dù là xuyên qua rừng, qua núi, phía bên kia là những con đường xe cộ lao vun vút, tốc độ kinh hoàng, đời sống văn minh cuốn hút con người vào một guồng máy khổng lồ, chúng ta trở thành những con ốc nhỏ không thể buông rơi ra được.
Không có một thiên thần nào đă bay sau mỗi chiều tan sở, chỉ có Kepi người thanh niên tội nghiệp đến từ Phi châu, một thiên thần đen chưa bao giờ có cánh mà đôi vai lại nặng oằn một gánh gia đ́nh với cha mẹ, anh em. Người thanh niên với thân h́nh ốm o, hai chân lêu khêu lưu lạc đến một đất nước mà sự di chuyển bằng hai chân chỉ là một thứ thú tiêu khiển. Một con người đáng thương chưa bao giờ được ngủ cho đủ, không dám mua cho ḿnh một chiếc xe v́ măi lo gởi tiền về cho những người thân mà những sự đ̣i hỏi về tiền bạc, vật chất như không bao giờ ngưng nghĩ.
Kepi đáng thương hay đáng trách, anh ta là một người dại hay một người tốt những câu trả lời thay đổi liên tục trong ư nghĩ của tôi. Không biết bây giờ anh trôi dạt nơi nào, đă mua cho ḿnh được một chiếc xe chưa hay vẫn măi miết t́m kiếm những lối đi tắt qua những khu rừng để thâu ngắn bớt một đoạn đường nào đó, để đón những chuyến xe bus đến sở làm như ngày nào. Những lối đi tắt, những cánh rừng hoang vu trong thành phố th́ ngày càng hiếm hoi với đà phát triễn giao thông, kỷ thuật ngày càng càng cao vời vợi. Tôi tự hỏi sao Kepi không t́m cho ḿnh một giải pháp thật giản dị, thay v́ gởi hai ngàn về Phi Châu th́ anh bớt đi một ngàn để mua một chiếc xe làm phương tiện đi lại, anh phải sống chính đời sống của ḿnh, phải nuôi dưỡng thân xác c̣m cơi ḿnh trước rồi mới cứu giúp người khác được chứ.
Kepi chưa bao giờ là một thiên thần, anh chưa bao giờ có cánh để bay, sự tưởng tượng quá đáng của tôi chỉ có giá trị như một chuyện khôi hài, buồn cười trong cái thế giới văn minh, khoa học này. Những ràng buộc bởi máu mủ, ruột rà, t́nh yêu tha nhân đă đầy đọa những con người giàu t́nh cảm, có một trái tim nhân ái. Họ cho đi măi, cho đi măi cho đến lúc sức tàn, thân kiệt và có những kẻ, rất nhiều kẻ đă lợi dụng ḷng tốt của kẻ khác không chút nương tay. Kẻ lợi dụng biết kể lể, vuốt ve, tỉ tê, than thở và dĩ nhiên là biết xưng tụng, ngợi khen, Kepi có thể là một thiên thần trong ư nghĩ của những người thân nghèo khổ của anh ở Phi Châu, như anh đă từng là thiên thần đen có cánh bay đi trong ư nghĩ của một người giàu tưởng tượng là tôi trong một thời gian nào đó! Ôi, những điều đó có thể giúp được ǵ cho Kepi không?
Bây giờ con đường ẩn nấp bên kia khu rừng nhỏ với những người thợ điện đă làm tôi bừng tỉnh, Kepi là một thiên thần không có cánh, cần giấc những giấc ngủ b́nh an như mọi người và nhất là cần một chiếc xe hơi để lái, để đi làm. Làm sao để t́m được con đường chính giữa để đi, điều đó thuộc về Kepi, người thanh niên Phi Châu tội nghiệp tôi đă gặp trong Artist room ngày nào. Người họa sĩ chưa bao giờ lưu lại một h́nh vẽ nào để làm kỷ niệm trong căn pḥng bề bộn, tràn đầy màu sắc, dấu tích của những người nghệ sĩ đă đến và đi. Kepi chỉ là người thanh niên gầy g̣ với hai con mắt lạ lùng đến từ Phi Châu, người luôn muốn giữ sự bí mật về những con đường tắt xuyên qua cánh rừng nhỏ. Những cánh rừng ngày càng thu hẹp nhỏ hơn bởi đời sống văn minh và những nhu cầu lưu thông./.
Mimosa Phương vinh
USA- 2012
Bookmarks