Theo Aviationweek, để giúp máy F-22 và F-35 tăng cường khả năng huấn luyện và chiến đấu, Mỹ quyết phát triển mục tiêu bay tàng h́nh (aerial target) cực tối tân nhưng đồng thời nó cũng là những UAV (unmanned aerial vehicle) chiến đấu thượng thặng.


Chương tŕnh phát triển phát triển mục tiêu bay chiến đấu thế hệ 5 đă được khởi động từ năm 2008. Một số dự án tiềm năng đă nhận được nguồn tài trợ từ Ngũ Giác Đài

Nhưng tới thời điểm hiện tại vẫn chưa có dự án nào được hiện thực hóa thành các sản phẩm thực tế. Hiện mới chỉ có công ty quân sự Sierra Technical Services đă công bố nguyên mẫu đầu tiên với định danh 5GAT (Fifth Generation Aerial Target) và phương án này được Không quân Mỹ cân nhắc chọn và sử dụng.
Năm 2003, giới chức Không quân Mỹ lần đầu tiên đưa ra ư tưởng phát triển ḍng mục tiêu bay được áp dụng công nghệ tàng h́nh. Truyền thống của Không quân Mỹ từ trước tới này là sử dụng các ḍng máy bay chiến đấu cũ được hoán cái để làm mục tiêu bay (aerial target) . Điều này có thể thấy rơ ràng qua các ḍng mục tiêu bay QF-4 hay QF-16 được chế tạo trên cơ sở khung thân các máy bay chiến đấu F-4 Phantom và F-16 Fighting Falcon cũ. Tuy nhiên, đối với các ḍng máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 do chi phí chế tạo đắt đỏ, Không quân Mỹ đă đưa ra hướng phát triển mục tiêu bay mới và giao nhiệm vụ này cho Học viện Không quân Mỹ.

Nguyên mẫu mục tiêu bay 5GAT sử dụng nguyên tắc khí động cánh delta (tam giác) đơn giản. Mô h́nh với kích cỡ đầy của ḍng mục tiêu bay này đă chứng minh đặc tính khí động học tối ưu trong các bài thử nghiệm trong hầm gió.
Giáo sư Giáo sư Stephen Brand thuộc Học viện Kỹ thuật Không quân Mỹ cho biết, đội ngũ chuyên viên phát triển máy bay chiến đấu thế hệ 5 F-22 Raptor đang tham gia giai đoạn hoàn thiện cuối cùng của mục tiêu bay 5GAT.
Các thông số của 5GAT: trọng lượng 4,4 tấn, sải cánh rộng 7,7m và tốc độ bay cận âm (Mach 0.95). Nó có thể bay lên độ cao 14km và thời gian bay đạt khoảng 90 phút.
Công ty Sierra Technical Services mới đây đă hoàn thành giai đoạn thử nghiệm mặt đất của nguyên mẫu mục tiêu bay 5GAT và sẽ có chuyến bay thử đầu tiên trong năm 2020.

Không quân Mỹ yêu cầu, Sierra Technical Services sẽ phải chế tạo ít nhất 2 mẫu thử 5GAT để đánh giá và thử nghiệm. Nếu mọi việc diễn ra thuận lợi, ḍng mục tiêu bay mới sẽ sớm được đưa vào trang bị.
Dù mục đích phát triển 5GAT chỉ làm mục tiêu bay nhưng theo giới quân sự Mỹ, cũng giống như QF-16, rất có thể 5GAT c̣n có thể thực hiện nhiệm vụ tấn công và trinh sát khi cần.
Với nguyên mẫu và trọng lượng được công bố, máy bay này có thể mang được khoảng 600kg vũ khí các loại trong nhiệm vụ tấn công. Khi làm nhiệm vụ trinh sát, 5GAT có thể dễ dàng được tích hợp những hệ thống trinh sát tối tân không thua kém máy bay trinh sát chuyên dụng.
Với thiết kế áp dụng công nghệ tàng h́nh cùng khả năng hoạt động gần như không phát ra tiếng động, 5GAT có thể thực hiện những nhiệm vụ tấn công và do thám mà một số UAV khác không thể.
DatViet (theo Aviationweek, The Drive)