Nhà Văn Lê Thị Huệ và nhà Thơ Trần Mạnh Hảo
Mời bạn đọc Vietland Quốc Nội xem lại bài phỏng vấn giữa nhà văn Lê Thị Huệ của trang văn nghệ Gió O và nhà thơ Trần Mạnh Hảo. Vietland QN hân hạnh tiếp chuyện cùng với nhà Thơ Trần Mạnh Hảo hiện đang ở Quốc Nội, anh cho biết là anh có hơn 10.000 kẻ thù mà trong đó phần lớn là học tṛ của các giáo sư theo CS hay Công An mạng. Trong bài phỏng vấn có nói lên những tranh luận khá gay gắt giữa giới cầm bút trong cũng như ngoài nước. Bài phỏng vấn nầy Vietland QN đă được phép từ nhà thơ Trần Mạnh Hảo đă lưu lại trong nhà kho của Vietland QN. Mời bạn đọc xem lại và góp ư kiến.
Tṛ Chuyện Với nhà thơ Trần Mạnh Hảo
Lê Thị Huệ: Nếu tự giới thiệu, Trần Mạnh Hảo muốn giới thiệu với những người thích đọc Trần Mạnh Hảo, về ḿnh như thế nào ?
Trần Mạnh Hảo: Nói về ḿnh là điều rất khó đối với tôị Là một người b́nh thường như mọi người b́nh thường khác, tôi muốn được nói lên, viết lên những điều ḿnh thấy, ḿnh nghĩ, ḿnh xúc động trước mọi biến thiên của đời sống con người, xă hội mà đôi khi thật khó khăn biết baọ Tôi đă được sinh ra trong một thời đại binh đao, khói lửa, tàn ác; bé tí tuổi đă thấy cảnh lính Tây đi càn quét, hăm hiếp, cướp phá, giết người. Tôi đă thấy Việt Minh và Công giáo Bùi Chu Phát Diệm chặt đầu nhau cắm cọc đầu làng và cả hai bên đánh nhau này, đều nhân danh những điều thiêng liêng tốt đẹp.
Tôi đă thấy cảnh cải cách ruộng đất rùng rợn, kinh khủng gần giống như Pôn-pốt Iêng-xary mà gia đ́nh tôi là một nạn nhân...Tôi đă thấy...đă thấy...đă thấy...đói và rét kinh niên, cảnh con người không thể thành con người mà thành những nô lệ, những đầy tớ cho đám "đầy tớ của nhân dân". Trong những hoàn cảnh và điều kiện sống ghê rợn tưởng như một chú bé là tôi không thể làm người, không thể thành con người; vậy mà nhờ Chúa, tôi đă rất buồn đau trong tuyệt vọng để làm người một cách đau đớn. Và có thể ma đưa lối quỷ dẫn đường hay sao mà tôi lại cầm lấy cây bút, để viết ra những nỗi đau giằng xé của đời nàỵ Cả cuộc đời cầm bút của tôi có lẽ chỉ để thốt lên một điều : rằng làm người khó biết bao !
Lê Thị Huệ: Anh có một kỷ niệm nào xinh đẹp và thơ mộng để chia sẻ với độc giả hơn là những kinh nghiệm kinh hoàng trên ?
Trần Mạnh Hảo: Thưa chị Huệ, bản thân tuổi thơ của mỗi chúng ta dù phải sống trong chiến tranh, trong tù ngục, trong đói và rét, trong sợ hăi và buồn đau vẫn cứ là tuổi thơ đẹp, là vườn địa đàng dưới thế. Quê tôi gần biển và sông ng̣i bao quanh, 9 tuổi đầu đi chăn trâu, sương mù tháng ba che phủ hết, tôi ngoái lại phía sau lưng, thấy làng ḿnh ch́m ngập trong khói, sợ quá tưởng cả làng bị
cháy, khói bốc lên ngập trời; tôi bỏ trâu trên đê, chạy về nhà cứu mẹ, vừa chạy vừa khóc. Về tới nhà, thấy mẹ đang chạy ra ngơ t́m tôi bảo :
"Sương mù đấy, không phải cháy nhà đâu con trai!". Tôi mừng quá, ôm mẹ khóc oà, khóc xong sướng quá, cứ muốn ḿnh bé măi, bé đến muôn đời; nhưng tôi phải buông mẹ ra mà đi t́m con trâu đang gặm vạt sương mù thăm thẳm ấỵ Những kỷ niệm bé tiu tiu này, mỗi lần ngoảnh lại tuổi thơ, tôi thấy ấm ḷng vô cùng...Những đêm đông dài như vô tận, gió bấc ṿ xé tầu lá chuối sau nhà như xé vải, bố đi cải tạo (đi tù- hồi đó chưa có "mỹ từ : học tập"), mấy mẹ con như bầy chuột vón vào nhau trên ổ rơm cho đỡ rét. Bốn anh em đói quá, mẹ phải kể chuyện sau này nếu giữ đạo tốt, chết sẽ lên thiên đường, được thánh Phê-rô cho ăn uống thỏa sức, đủ cả thịt cá, cơm ăn không hết, quả cây thơm ngon vô tận để các con đỡ đói mà dễ ngủ , đặng mơ giấc mơ sau khi chết mới được ăn nọ
Sau năm 1954, quê tôi rận chấy tràn ngập, tôi đi bắt rận thuê, lấy từng lon gạo về nấu cháo cho các em ăn và chăm sóc mẹ mới đẻ em bé. Tối tối tôi lại đến nhà thờ cầu nguyện Chúa và Đức Mẹ:
"Xin ơn trên cho rận chấy tràn ngập cả làng con, để con bắt rận thuê cho cả làng mà làm giàu!".
Chín giờ tối ra khỏi nhà thờ, rét quá, người dúm lại như chiếc giẻ lau, ánh trăng mờ bỗng tràn ngập mưa phùn, tôi mừng vô cùng, sướng quá hét lên :
" Con cám ơn Thiên Chúa đă cho mưa trứng rận xuống làng con, để cứu mấy mẹ con con khỏi chết đói !".
Những kỷ niệm này tôi có hàng ngh́n vạn, là những kỷ niệm đẹp mà buồn đă làm nên tâm hồn tôi sau này trong văn học. Ngoài h́nh ảnh mẹ, ông nội của tôi ( giờ đang là nấm đất ở Nam Cali Hoa Kỳ)
cũng cho tôi bao nhiêu h́nh đẹp thơ mộng trước năm 1954 (năm ông bà nội và các cô, các chú thím di cư vào Nam).
Con đê sông Đáy dài loằng ngoằng như rắn cuốn, nắng nơn chuối và mây cánh buồm, sông au au má đỏ, gió the the hương bưởi hương cau, một giờ yên ả không có tiếng súng, tiếng bom, tiếng tầu bay đầm già của Pháp ̣ ̣ trên đầu, tôi chạy theo ông nội qua đ̣, sang nhà thờ Phát Diệm đi lễ. Ông đi trước, tôi làm chiếc đầu rau chạy theo sau, vừa chạy vừa nhặt thuốc tễ ai đánh rơi đầy mặt đệ Từng viên thuốc tễ tṛn tṛn, to hơn đầu đũa, màu nâu sậm, ông tôi thỉnh thoảng vo viên phơi trên tầu lá chuối khô, nay ai vứt bừa trên đê, nhiều vô kể. Tôi sung sướng vô cùng, hơn bắt được vàng,
nhặt thuốc tễ cho vào hai túi áo căng phồng, tiếc rẻ, bỏ 3 viên vào miệng nhai nuốt trửng. Ông quay lai hỏi, kinh ngạc bảo tôi khạc ra :
" Không phải thuốc tễ, cứt dê đấy, nôn ra ngay !".
Tôi sợ quá, khóc rống lên, không thể nôn ra được nữa rồi ông ơi ! Ông bắt tôi uống nước sông thật nhiều để dạ dày không trúng độc ! Quê tôi không ai nuôi dê, cả đời đă trông thấy món "thuốc tễđê" này bao giờ ! May mà nhờ Chúa, tôi không bị đau bụng, v́ đă chén 3 viên cứt dê trong sự lầm lẫn trẻ thợ Lịch sử, đôi khi cũng chỉ là đứa trẻ con đi theo ông nội, đă bốc nhầm thuốc như tôi ngày nào
chăng ?
Lê Thị Huệ: Tại sao anh cầm bút. Điều ǵ đă mang anh đến nghiệp viết ?
Trần Mạnh Hảo: Tại v́ tôi ngứa tay, ngứa mắt, ngứa hồn...nên đă cầm bút làm thợ Sách vở đầu đời của tôi là cuốn Kinh Thánh, truyện các thánh, là bộ sưu tập dày cộm của tờ báo "Đa-Minh bán nguyệt" của giáo phận Bùi Chu c̣n giữ lại qua bao thăng trầm, khói lửạ Tôi đọc đi đọc lại đến thuộc ḷng các thứ sách ít ỏi ấy và h́nh như quỷ Sa-tăng đă xui tôi cầm lấy bút viết lăng nhăng những ḍng tả con ốc đi bằng lưỡi, lấy đít nh́n trời, tả con mèo chơi với đuôi của ḿnh suốt ngày không chán, tả con c̣ đứng một chân mà ngủ tài vô cùng...Chính các con vật xung quanh vườn, quanh ao, quanh ruộng lúa nhà tôi như chim chuột, ngan ngỗng, chó mèo, c̣ vạc, tôm tép, giun dế, trâu ḅ, ốc ếch...đă như thầy, như bạn d́u dắt tôi vào đời.
Đến bây giờ tôi c̣n thương mấy con ếch báo thức; chúng là những con ếch đầu đàn, ngủ đông trong hang, nấc lên tiếng gọi đầu tiên đánh thức đàn ếch chui ra khỏi hang mà vào cuộc sinh nở với mùa xuân. Nhưng các nhà "tiên tri ếch, kẻ đánh thức đồng loại" dậy đón xuân kia đă bằng tiếng ồm ộp của ḿnh báo rằng : lạy ông tôi ở bụi nàỵ Mấy tay bắt ếch chuyên nghiệp nghe tiếng kêu thức tỉnh đồng loại của dũng tướng ếch cách mạng kia bèn chộp chú liền, cho vào giỏ về thịt; vào giỏ rồi mà chú vẫn uôm uôm! Vẫn báo cho đồng loại dậy mau mà chạy đi, mà vọt xuống ao kịp trốn. Xă hội VN hôm nay, so với xă hội loài ếch đă tiến hoá tới nhiều triệu năm, mà lạ thay, có mấy ai dám lên tiếng báo thức đồng loại ngủ hoài trong sợ hăi, trong yếm thế trùm chăn, để tất cả chồm dậy mà đón mùa xuân, chấp nhận số phận của nhà tiên cảm, tiên tri ếch kia : dám chết v́ nghĩa lớn, v́ tiếng báo thức đồng loại của ḿnh ?
Lê Thị Huệ: Anh là người Công Giáo, gốc Bùi Chu Phát Diệm. ?
Trần Mạnh Hảo: Vâng, tôi sinh ra là một kẻ có đạo, ở Nam Đi.nh. Mà Nam Định thuộc địa phận Bùi Chụ C̣n Ninh B́nh mới thuộc địa phận Phát Diệm. Tôi quê ở làng B́nh Hải, huyện Nghĩa Hưng, chỉ qua đ̣ sông Đáy là tới nhà thờPhát Diệm. Nhờ giáo lư Thiên Chúa giáo mà cha mẹ tôi đă dạy tôi thành ngườị Con người khi không có niềm tin th́ quả rất bơ vơ, bất ha.nh. Sau này, tôi lại rất mê đạo
Phật, v́ Phật giúp tôi giải thoát ngay cả sự giải thoát. Phật với tôi là một triết học hơn là một tôn giáo. Chúa cho tôi hi vọng vào thiên đường kiếp sau, làm tôi bớt sợ chết. Phật cho tôi Niết Bàn ngay trong chính kiếp người nàỵ
Lê Thị Huệ: H́nh như trong các tác phẩm của anh rất ít mang theo những giá trị siêu h́nh tuyệt đối như anh vừa mô tả.
Trần Mạnh Hảo: Chị nhận xét tinh quái lắm ! Sống là một chuyện, mà khi viết lại là một chuyện khác chị ơị Con người ta ưa ngó vào cuộc đời người khác hơn là ngó vào cuộc đời ḿnh. Ḿnh nh́n ḿnh h́nh như chỉ qua gương mới thấy bắt mắt, c̣n ḿnh tự soi vào vầng tối của ḿnh trong tâm tưởng có khi lại thấy một kẻ khác lù lù trong đó, nên tưởng là người dưng, không thèm bắt chuyện. Tôi ( h́nh như kể cả chị) cũng có bao nhiêu kẻ khác nhập vào hồn vía ḿnh, c̣n ḿnh th́ h́nh như tồn tại trong hồn cốt của một số kẻ khác :
"Tim ḿnh trong ngực người ta Tim người ta đập rung da thịt ḿnh" ( thơ Trần Mạnh Hảo)
Có một ông bạn siêu h́nh tồn tại trong tôi, mọc rễ, mọc râu ria ra như rừng như biển đang đ̣i giáng sinh vào một trang sách nào đó mà h́nh như v́ tôi chưa có duyên, nên chưa tiểu thuyết hoá niềm hư vô có thật trong đời kia thành văn học. Xin hẹn vậỵ Ly thân, là một tiểu thuyết thế sự, chưa đủ không gian và thời gian ảo cho thế giới ma ma Phật Phật tàng h́nh. Tôi mê thần học và triết học từ bé, như con voi con mê món bă mía bà mẹ siêu h́nh vừa quăng lại cho cuộc tập dược tí tẹo.
Lê Thị Huệ: Có một luồng dư luận rất mạnh ngoài kia tố cáo Trần Mạnh Hảo là công thần của chế độ, chống đối vờ vịt.
Trần Mạnh Hảo: Tôi biết dư luận đó và mặc kệ nó, tôi chẳng hơi đâu mà cải chính. Đến như chị Dương Thu Hương chống cộng nhất nước kia mà một số vị hải ngoại c̣n cho là chống cộng c̣ mồi, huống là Trần Mạnh Hảo nhát hơn thỏ đế chẳng dám chống ai; việc họ đồn Trần Mạnh Hảo "chống đối vờ vịt" có khi lại là chuyện hay cho tôi chăng ? Ngay cả các ông nhà văn chống cộng có sừng có mỏ bên hải ngoại, vẫn c̣n bị các ông nhà văn chống cộng khác chụp mũ là "CS nằm vùng" cơ mà ! Tôi chẳng chống báng ai cả, tôi chỉ nói lên sự thật. Tôi đâu có tham vọng làm chính trị, cũng chẳng thích tham gia phe này, phái no.. Nghe một chữ phe=đảng là tôi đă hăi văi...cả linh hồn ra rồi !
Là người VN, tôi yêu nước ḿnh bằng cách của ḿnh, chẳng yêu nước hộ ai, dùm ai, yêu nước a dua, yêu nước có thưởng như phe này phái no.. Có nhiều kẻ nhân danh đất nước để làm khổ đất nước, làm hại dân tộc nhiều lắm rồi ! Tôi nhận thức rằng kẻ làm chính trị ( cả hai bên), hầu hết đều là những người ưa xàm tấu, ưa vu vạ, vu cáo, ngậm máu phun người, lấy mục đích (ảo tưởng) biện minh cho hành động ( ma giáo). Kẻ làm chính trị nói chung đều gian dốị Trần Mạnh Hảo tôi là cứ dị ứng với những "c̣ chính trị" luôn luôn nh́n con người bằng con mắt lừa lọc, phe trên phái dưới kia.
Chính hội chứng "Tăng Sâm giết người" từ trong nước thổi ra hải ngoại, đă biến tôi -một thường dân, bị khai trừ đảng và đuổi ra khỏi biên chế nhà nước suốt 16 năm nay- thành một cái ( ô hay) : "Cái ô văn hoá che cho đảng CS". Vấn đề là ở chỗ tôi đă viết hàng trăm bài phê b́nh để phê b́nh hàng mấy chục giáo sư đầu ngành văn học, văn hoá học, sử học, mỹ học..., phê b́nh các sách giáo khoa, các giáo tŕnh đại học trong các lĩnh vực khoa học nhân văn. Các vị giáo sư này chính là ṇng cốt tinh thần cho chế độ mà Trần Mạnh Hảo dám phê b́nh. Nên các giáo sư trả miếng bằng cách quy kết Trần Mạnh Hảo dựa vào đảng, được đảng sai đánh các trí thức(!) Các vị giáo sư đầu ngành khoa nhân văn này quả t́nh có tội rất lớn với dân tộc VN, đă chính trị hoá toàn bộ khoa học nhân văn, góp phần dạy sai văn, dạy sai sử, dạy sai triết, dạy sai...cả đạo đức, luân lư cho phù hợp với tính đảng, tính giai cấp, là những thứ tính tiêu diệt hết tính khoa học của khoa học nhân văn...Các vị giáo sư này c̣n có một tội lớn là bán bằng bán cấp để có nhà, có xe, có tài sản như hiện nay, khiến nhiều vị cán bộ cao cấp chưa hết trung học vẫn có bằng thạc sĩ, tiến sĩ. Nền giáo dục xuống dốc tận cùng như hôm nay, lỗi tại cơ chế chính trị sai lạc đă đành, nhưng cũng lỗi bởi các vị giáo sư đầu ngành khoa học nhân văn này bảo hoàng hơn vua đấỵ Chính các vị GS đầu ngành này lúc nào cũng là đảng viên trung kiên của đảng, và hàng vạn học tṛ của các vị đă vu lên rằng Trần Mạnh Hảo dựa vào đảng để đánh trí thức(!) Mà "phe" của họ đông hơn kiến cỏ, c̣n Trần Mạnh Hảo trơ trụi có một ḿnh. Lỡ đụng vào ổ kiến lửa th́ phải chịu thôi.
Lê Thị Huệ: Nếu Trần Mạnh Hảo là một thường dân (như lời anh phát biểu trên) lại đi phê b́nh các giáo sư đầu ngành văn học, văn hoá học, sử học vv. .... Và có vẻ như những lập luận của Trần Mạnh Hảo có vẻ .... đúng ... th́ hóa ra xă hội VN thật phản trí sức thế sao ? Anh có ôm đồm qúa không ? Hay giới trí thức bị bệnh bất lực nên một anh phó thường dân phải lên tiếng ?
Trần Mạnh Hảo: Vâng, tôi chỉ là một thường dân không hơn không kém, học hết phổ thông không được chế độ cho đi đại học v́ lư lịch xấu vào hàng nhất nước; đến độ bị cán bộ xă ghét hành hạ, bắt tôi làm tổ trưởng tổ gánh phân bắc ( phân người). Nghĩa là, sáng sớm, tôi và hai người khác đến từng gia đ́nh, gánh chiếc nồi đ́nh chứa phân tươi đổ ra, lấy đất bột trộn với phân bắc, viên thành từng viên bón lúa, tất nhiên là lúa của hợp tác xă. Tối về nhà, không có xà pḥng, dùng lá xoan, lá ổi, lá bưởi, chanh, lá sả chà sát cả tiếng đồng hồ mà tay ḿnh vẫn thối như tay một xác chết.
Nhiều đêm, nghĩ thân phận ḿnh sắp biến thành phân hôi thối mà kinh hăi, mà ù té chạy khỏi kiếp người trong mỗi giấc mợ Sao cả gầm trời này rộng thế nhưng hỏi c̣n chỗ nào cho con trai "tên ngụy kiêm địa chủ, công giáo tề dơng, với thằng con học giỏi văn có ông bà nội di cư theo địch vào Nam" này một chỗ bé như ổ chó, ổ lợn thôi trong gầm giường của xă hội xă hội chủ nghĩa để làm người ?
Tôi viết đơn t́nh nguyện đi bộ đội vào Nam đánh Mỹ để thoát khỏi kiếp phân ngườị Nhưng lư lịch xấu thế, bộ đội chê, cho nó đi B có mà thành thám báo, mật báo cho Mỹ ngụy đấy ! Cuối cùng, tôi phải đút lót 10 con gà mới được huyện đội, xă đội sửa thành phần lư lịch cho đỡ xấu mới được đi bộ đội; rồi tên khỉ gió này cũng được vượt Trường Sơn như ai...Đến khi làm thơ viết văn có tí tiếng tăm được lấy về Cục chính trị quân giải phóng làm báo Văn nghệ quân giải phóng, vẫn không được tin tưởng, vẫn không cho vào sống trong căn cứ chính của Cục Chính Trị Miền nơi rừng già Lộc Ninh, mà phải làm lều trại ở ṿng ngoài... Làm cái anh công giáo theo đảng nó khổ nhục c̣n hơi chó, vậy mà cắn răng "Lấy sự khốn khó làm vui mừng Amen !" ( kinh đạo Chúa).
Nói dông dài như thế, để thấy Trần Mạnh Hảo chỉ là anh phó thường dân, sao lại dám xông vào Hàn lâm viện nhân văn của chế độ mà vạch ra vạn ngàn cái sai kiến thức, sai phương pháp luận, sai cả hành văn, sai cả bao nhiêu hệ thống từ triết học, văn học, sử học, văn hoá học, mỹ học, luân lư, chính trị học...của mấy chục giáo sư đầu ngành có tuổi đảng 50, đến 60 th́ hoá ra " tên Trần Mạnh Hảo" này khùng hay sao ? Tôi đă viết hàng trăm bài báo, đă in thành 5 tập sách và c̣n vài ngàn trang sách chưa in thành sách để chứng minh rằng xă hội VN trong lĩnh vực nhân văn hiện nay đều đi sai đường và đều do các nhà sai học là những giáo sư đầu ngành dẫn dắt. Một thường dân không có bằng đại học như Trần Mạnh Hảo lại làm cả một hệ thống giáo sư do đảng đào tạo tịt ngít, cứ im thin thít như thịt nấu đông, giả vờ không thấy việc Trần Mạnh Hảo đang vạch ra trước xă hội toàn bộ cái sai kinh khiếp của toàn hệ thống khoa học nhân văn , th́ quả là chuyện y như bịa phải không ? Sự thiếu vắng mặt bằng trí thức của xă hội VN hôm nay là hậu quả của khẩu hiệu đầu tiên do đảng CS Đông Dương trưng ra trong phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh từ 1930, chỉ ra nhiệm vụ của cách mạng CS trước hết phải tiêu diệt trí thức : " Trí, phú, địa hào đào tận gốc trốc tận rễ" !
Lê Thị Huệ: Anh định nghĩa thế nào là một nhà văn ? Theo anh nhà văn là 1 nhà hoạt động xă hội đấu tranh cho một thế giới tốt đẹp hơn ?
Trần Mạnh Hảo: Theo tôi, nhà văn trước hết và sau cùng phải là một con người đúng nghĩạ Anh có thể trở thành nhà hoạt động xă hội đấu tranh cho một thế giới tốt đẹp hơn như chị nóị Nhưng nhà văn, anh cũng có thể là kẻ vừa bị tù ra, một kẻ bị nhà cầm quyền khinh ghét, có thể anh lại ở phe kẻ cầm quyền (ấy là tính trong xă hội dân sự, chứ xă hội VN hôm nay mà dây vào tí chức tí quyền là coi như toi, coi như anh chỉ là công cụ, phần người bé đi v́ phần ngợm ph́nh ra). Ở đâu có chuyện chính trị hoá văn học thô thiển là ở đó văn học trốn hết. Nhà văn là một kẻ yếu đuối phù suy, một kẻ
thương người có khi thành ấm ớ, một kẻ ngây thơ và khốn khó như nhân dân của ḿnh. Khi một nhà văn tót lên đài danh vọng của bất cứ sự xưng tụng từ bất cứ phía nào là lúc vai tṛ và thiên chức nhà văn nơi anh sắp rời bỏ anh, để anh thành con thú nhồi bông cho tṛ chơi chính trị bồng bế giả làm búp bê.
Lê Thị Huệ: Những nhà văn trong chế độ Cọng Sản th́ được chế độ này cấp thẻ Hội Nhà Văn. Nhà văn mà bị cấp thẻ th́ làm sao c̣n tự do viết. Theo anh, nhà văn có cần tự do (để viết) không ? Hay thiếu tự do người ta vẫn có thể sáng tác những tác phẩm xuất sắc được ?
Trần Mạnh Hảo: Chế độ CS chỉ có một Hội Nhà Văn của nhà nước. Tuyệt đối không cho anh nào lập nhóm, lập phẹ V́ chỉ ḿnh Đảng CS được quyền lập phe phái thôi, các anh tính lập phe tranh đua với đảng ư, bỏ tù các anh liền cho các anh vào mà lập phe với c̣ng số tám. Cái thẻ nhà văn chẳng ăn thua ǵ cả, nó chỉ là một miếng giấy có in h́nh nhà văn và chữ kư của ông Hữu Thỉnh mà thôi. Nó
xác nhận anh làm nghề viết văn để công an khỏi nhầm anh với anh hàng thịt, với bác hoạn lợn. Cái thẻ ấy bản thân nó không thể làm mất tự do sáng tác của anh. Bây giờ, anh nào nói tại chế độ CS tôi không có tác phẩm lớn anh đó nói láo. Tất nhiên, xă hội CS bao năm cấm các anh nói toẹt ra sự thật, kiểu Ly Thân là ăn đ̣n ngaỵ
Nhưng trong t́nh h́nh hiện nay, hỡi các thiên tài ở ẩn, hỡi những vĩ nhân đang đổ lỗi cho CS làm anh không giật được giải Nô-ben, có tài th́ im đi mà viết, viết chui càng thích ( ví như có nhiều anh vợ con đề huề mà chỉ thích yêu chui !). Đổ lỗi cho xă hội trói buộc như thế chỉ là các ông nhà văn bất tài nói phét. Các nhà văn hải ngoại kia suốt 30 năm nay với sự tự do sáng tác tuyệt đối, sao vẫn chưa có tác phẩm vĩ đại làm chấn động thế giới ? Anh có tài, xin anh cứ viết đi, viết cho hết ḷng để đấy in sau, hoặc chỉ cần bấm một nhát trên email là cuốn "Chiến tranh và hoà b́nh" tái thế
của anh sẽ được một nhà xuất bản hải ngoại ấn hành ngay cho cả thế giới biết mặt. Nguyễn Huy Thiệp, Dương Thu Hương, Nguyễn Viện...nhấn chuột máy vi tính chỉ nháy mắt là tiểu thuyết của họ đă sang Mỹ, vài tháng sau sách ra ḷ đă nằm giăy đành đặch trên giá sách như một con cá chép vừa bắt lên từ sông Hồng. Tôi nghĩ, tự do hay không tự do là do chính ḿnh, do mỗi nhà văn, dù anh sống trong một cái lồng chế độ có rất nhiều chim hót đi nữạ Chính ông Hồ Chí Minh đă khuyên chúng ta bằng 2 câu thơ :
" Thân thể tại ngục trung / Tinh thần tại ngục ngoại". Có người sống trong tù mà ḷng tự do, có kẻ tự do ngoài đời mà hồn vía bị chính ḿnh nhốt vào nhà tù của định kiến, u mê !
Lê Thị Huệ: Tôi xin phép cắt ngang, hỏi anh đă đọc tập thơ Hoa Địa Ngục của Nguyễn Chí Thiện chưả Riêng cá nhân tôi, đă từng tṛ chuyện với nhà thơ Tô Thùy Yên và nói, anh Tô Thùy Yên à, em thấy thơ anh vĩ đại như bất cứ nhà thơ vĩ đại nào của thế giớị Nhưng rất tiếc qua tập thơ Thắp Tạ của anh mới chỉ có ḿnh em và vài người khác, ngưỡng mộ anh là thi tài vĩ đại của thế giới. Mấy nhà phê b́nh kia, mấy người đọc kia c̣n bận đi pḥ các thi tài vĩ đại của Tiếng Anh Tiếng Pháp Tiếng Đức rồi. Bạn của tôi nữa, Ngu Yên cũng là một nhà thơ ngon của hải ngoạị Tại v́ nhiều lư do khác mà những nhà thơ nhà văn Tiếng Việt chưa được thế giới xem là vĩ đại, chứ không phải chúng ta chưa có những sáng tác vĩ đại, anh nghĩ thế nào ?
Trần Mạnh Hảo: Thưa chị, tôi chưa được vinh dự đọc tập thơ "Hoa địa ngục" của ông Nguyễn Chí Thiện. Qua các đài phát thanh hải ngoại, tôi biết ông Nguyễn Chí Thiện thuở c̣n trong nước hầu như làm một nghề duy nhất là đi tù. Hồi nhà văn Phan Nhật Nam mới đi tù ...(đi "học tập"giời ạ ! Đánh tráo khái niệm : đi tù th́ gọi là đi tù, lại gọi là "đi học". Hèn ǵ trẻ con trong nước hiện nay sợ đi học một phép, chỉ thích trốn học, v́ việc "đi học tập" tại trường đồng nghĩa với việc đi tù ư ? Cha ông dạy : Danh không chính th́ ngôn không thuận là vậy hỡi các cụ giời con !)...về, kể cho tôi nghe
cuộc đời trong tù của ông hay hơn tiểu thuyết rất nhiềụ Tôi bảo ông Nam : ông ngồi viết ngay đi, viết một cuốn rất thật, y như ông kể với tôi và đặt cho nó cái tên : "Tôi hành nghề đi tù", dứt khoát là hay, là tác phẩm lớn. Nhưng sang Mỹ, không hiểu ông Nam trời thần đất lở này đă có cơ viết lại chuyện kia chưa ?
Xin lỗi chị, Trần Mạnh Hảo là "một nhà lan man học" hay chuyện nọ xọ chuyện kia, à chị hỏi về thơ Tô Thuỳ Yên. Vâng, tôi có đọc nhà thơ nàỵ Trước năm 1975 Tô thi sĩ chưa hề xuất bản tập thơ nào, tuy rằng tiếng hay cũng vào hàng đệ nhất miền Nam. Tôi có đọc cả 2 tập thơ của ông Tô Thuỳ Yên xuất bản bên Mỹ : 1-tuyển thơ Tô Thuỳ Yên, 2- Thắp Ta.. Nh́n chung, 2 tập thơ này của Tô Thuỳ Yên là 2 tập thơ haỵ Tô Thuỳ Yên tiếp tục lối thơ truyền thống theo kiểu Quang Dũng, nhưng có nhiều sáng tạo và vẫn mới v́ giàu cảm xúc. C̣n nhà thơ Ngu Yên chị khen th́ tôi chưa được đọc thành hệ thống, chỉ đọc loáng thoáng mấy bài lẻ, th́ thấy thơ của Ngu tiên sinh rất có căn cốt, khí lực thâm hậu, hồn vía ẩn tàng...C̣n cái vụ các nhà thơ nam giới không chịu khen nhau th́ đó là chuyện
thường t́nh : " trai ghen tài, gái ghen sắc" mà chi.. Chỉ có người tài thật mới biết "liên tài", biết khen thơ thiên hạ !
Lê Thị Huệ: Làm sao để các tác giả có thể đối thoại với nhau trong một tinh thần hoà nhă ? Cuộc đối thoại giữa anh và nhà thơ Trần Nghi Hoàng hải ngoại trên Gió O đă thất bạị Ngay cả với người cùng chiến tuyến với anh, là đạo diễn Đỗ Minh Tuấn, hai anh không trao đổi, mà tố cáo lẫn nhau th́ đúng hơn.
Trần Mạnh Hảo: Thưa chị : nguyên tắc của tôi khi phê b́nh : tuyệt đối không xúc phạm cá nhân, không đao to búa lớn. Các ông Trần Nghi Hoàng, Đỗ Minh Tuấn là những người "gây sự" trước, xúc phạm cá nhân chúng tôi tới tận cùng. Hai ông này, trong các bài viết chửi bới Trần Mạnh Hảo (Trần Mạnh Hảo) đă gọi chúng tôi là "con vật", "là chuột", là "công an", là "chồn hôi", là "giun kim"... nghĩa là Trần Mạnh Hảo không phải con người. Trong khi chúng tôi không hề đáp lại với 2 ông này bằng giọng điệu "kinh khiếp" đó. Tôi chỉ xin hỏi ông Trần Nghi Hoàng mấy câu hỏi thôi, có kết luận ǵ đâu, mà ông giận dữ hơn thiên lôi, chửi bới tàn tệ tôi nhường ấỵ C̣n ông Đỗ Minh Tuấn chả kém ǵ ông Nghi Hoàng, chửi bới chúng tôi tàn hại hết biết. Chúng tôi chỉ dựa vào văn bản của các ông kia mà thưa lại, mà phân tích sự giả dối và lập luận phi logic của các ông này thôị Nói thật với chị, việc chúng tôi "đối thoại" với ông Tuấn và ông Hoàng là một việc làm thiếu sáng suốt của chúng tôi v́ 2 ông này dữ tợn quá sức, bất chấp phải trái và thiếu "văn hoá tranh luận".
C̣n chuyện chị Lê Thị Huệ bảo Trần Mạnh Hảo là "người cùng chiến tuyến" với Đỗ Minh Tuấn th́ quả là oan cho chúng tôị Ông Tuấn nhiều lần khoe trên Talawas từng gần 15 năm làm "quan chức cao cấp bí mật" cho đảng CS, cụ thể ông ta khoe ḿnh từng là "cố vấn ngầm", "thư kư ch́m" cho ông Lê Đức Thọ và các ông trong Bộ chính trị để hiến kế, giới thiệu nhân sự và "tâu" các chuyện
của văn nghệ sĩ để các ông trên xử lư. Chúng tôi chỉ là dân đen, cả đời không biết đến cửa một ông vụ trưởng, chứ chưa hề quen và biết một ông cán bộ cao cấp nào của đảng và nhà nước, th́ làm sao "cùng chiến tuyến" với ông Đỗ Minh Tuấn- một người ăn kẻ ở trong nhà ông Lê Đức Thọ và các ông Bộ Chính trị được.
Lê Thị Huệ: H́nh như tất cả những điều trên không liên hệ ǵ đến sáng tác nghệ thuật cả, đúng không ?
Trần Mạnh Hảo: Đúng, nhưng nó liên quan đến con người, đến nhân cách của con ngườị Mà con người th́ đẻ ra nghệ thuật. Cho nên những điều chúng tôi "tranh luận" với Cối xay gió Đỗ Minh Tuấn kia, bản chất cũng chính là những điều liên quan đến nghệ thụật vậy !
Lê Thị Huệ: Phần lớn những người đọc ở hải ngoại đều nghĩ như câu hỏi tôi đă đặt ra, Trần Mạnh Hảo và Đỗ Minh Tuấn cùng một chiến tuyến, đều là những cán bộ văn hóa của chế độ cọng sản. Anh có thấy sự thật là điều cần chà cho nó sáng lên không ? Nhất là đối với những con người VN sống trong giai đoạn vừa qua và hiện nay: Sự thật bị những điều gian dối đánh tráo và phủ chụp. Anh có tin là anh là người thợ rèn chữ thành công trong sứ mệnh chà sáng sự thật ?
Trần Mạnh Hảo: Vấn đề quan trọng là Trần Mạnh Hảo, hoặc ĐMT viết ra, làm ra được món ǵ có thể gọi là nghệ thuật, để có thể cống hiến cho đất nước, chứ không phải "Kư ức Điện Biên"- ḿ ăn liền cúng cụ cống hiến cho sự tuyên truyền của chế đô.. 16 năm nay, kể từ khi viết và in xong cuốn Ly Thân, Trần Mạnh Hảo không c̣n nằm trong hệ thống chính quyền nữa, chỉ là dân đen, mà dân đen th́ không phải là "cán bộ văn hoá của chế độ CS". Các nhà văn như Ma Văn Kháng, Nguyễn Khắc Trường, Bảo Ninh, Lê Minh Khuê, Dương Hướng, Tạ Duy Anh, Hồ Anh Thái, Phan Thị Vàng Anh... hiện nay vẫn là những "cán bộ văn hoá của chế độ CS" nhưng tác phẩm của họ hiện đang được hải ngoại đón chào ầm ĩ kia th́ nó nói lên điều ǵ vậy ? Đỗ Minh Tuấn hoàn toàn khác với những nhà văn kia, khác về bản chất: một bên chủ động luồn lọt cố t́m chỗ đứng trong hàng ngũ cán bộ cao nhất của chế độ, một bên chỉ thụ động là những viên chức ăn lương kiêm viết văn.
Theo tôi, anh em hải ngoại mà cụ thể là chị, cần phân biệt Tác phẩm và tác giả. Cách nh́n xét giá trị tác phẩm qua thân nhân tác giả ( mà thân nhân đó thường do thêu dệt, bịa đặt mà ra) là một cách nh́n có hại cho văn học VN.Ví dụ, như ông Nguyễn Khoa Điềm đột nhiên, sau khi về hưu lại công bố một cuốn hồi kư chân thực và xúc động có thể làm choáng váng dư luận, được công chúng t́m mua như tôm tươi, th́ chả lẽ v́ ông ta từng là quan chức chóp bu của đảng mà phủ nhận tác phẩm hay kia của ông ư ? Cũng ví dụ như thế với ông Nguyễn Cao Kỳ đang bị hải ngoại chửi hết cỡ, đột
nhiên lại tung ra cuốn hồi kư hay như mộng th́ lúc ấy ta lại chẳng khen ông Kỳ hết lời, quên cái chuyện vặt ông về nước dưỡng già ham vui phát biểu lăng nhăng hay sao ?
- "Cái kim trong bọc lâu ngày cũng ra", huống nữa là sự thật về hai con tép riu Trần Mạnh Hảo - Đỗ Minh Tuấn th́ có ǵ khó, chỉ cần xem, cần đọc vài ba tác phẩm, vài ba bài báo của mỗi con ễnh ương văn nghệ này là biết liền ai chân, ai ngụy thôi mà !
(hết phần 1)
Nguồn http://vietlandquocnoi.blogspot.com/
Bookmarks