Trong sản phẩm DVD số 57 của trung tâm Asia phát hành gần đây, khán giả được thưởng thức một bản nhạc với nội dung khác hẳn chủ đề t́nh yêu thường thấy trong các sản phẩm giải trí.
Một bài hát có tên “Khóc Mẹ Dân Oan” của nhạc sĩ Mặc Thiên, đang sống trong nước, nói về những người dân oan từ miền Tây lên Sài G̣n khiếu kiện đất đai.
Không một ai trong giới thưởng ngoạn Việt Nam biết Mặc Thiên là ai, và người ta gọi anh là “người nhạc sĩ bí mật nhất năm 2007.” Để t́m hiểu về nhạc sĩ này, Thiện Giao có bài tường thuật sau đây.

Khi âm nhạc phản ảnh thời sự, chính trị
Đă từ lâu, các sản phẩm băng đĩa nhạc của một số trung tâm lớn tại Hải Ngoại được sao chép lậu và bán tại thị trường Việt Nam.
Đă từ lâu, cả người bán, người mua và công an văn hoá, công an khu vực tham gia trong một tṛ chơi như tṛ chơi “cút bắt.”
Một cuộc chơi để, một bên th́ cố gắng mua và bán cho được sản phẩm nguyên vẹn từ hải ngoại, một bên th́ cấm cho bằng được, hoặc ép để cắt xén cho hết những đoạn có nội dung “nhạy cảm” trong các sản phẩm giải trí từ nước ngoài.
Nhưng đến những ngày gần đây, các sản phẩm giải trí không c̣n đơn thuần là giải trí, khi bắt đầu đề cập nhiều đến một số vấn đề thời sự, chính trị trong nước.
Và những ngày gần đây nhất, công an văn hoá Việt Nam, c̣n gọi là PA 25, bắt đầu ra chiến dịch truy quét để ngăn cấm một sản phẩm vừa phát hành, đồng thời, t́m cho ra tác giả một bài hát trong sản phẩm ấy.
Đó là cuốn DVD Asia số 57, đó là bài hát “Khóc Mẹ,” và đó là nhạc sĩ Mặc Thiên.
Mặc Thiên và Khóc Mẹ Dân Oan
“Khóc Mẹ,” c̣n có tên “Khóc Mẹ Dân Oan,” là nhạc phẩm đầu tiên xuất hiện trên một DVD giải trí để nói về phong trào dân oan các tỉnh miền Tây vào Sài G̣n, ra Hà Nội khiếu kiện các vấn đề đất đai.
Đó là nói về những người mẹ đă khổ công nuôi những đứa con của ḿnh.Có những đứa con v́ hoàn cảnh nào đó, v́ sai lầm hay sa cơ, về với mẹ, mẹ lúc nào cũng mở ḷng, dang tay ra đón không cần biết những đứa con đó đă làm ǵ.
Nay, khi thành công th́ lại quay lưng lại, lấy đất đai của mẹ. Những đứa con đó bây giờ là những đứa con có quyền thế.
Nhạc sĩ Mặc Thiên.
C̣n Mặc Thiên th́ được dư luận gọi là “Nhạc Sĩ Bí Mật Nhất Năm 2007.”Trong một sự t́nh cờ hi hữu, chúng tôi đă bắt được liên lạc với người nhạc sĩ bí mật này, và qua anh, một số bí mật liên quan đến nhạc phẩm “Khóc Mẹ” được “bật mí.”
“Khóc Mẹ” được sáng tác trong mùa Lễ Mẹ, Lễ Vu Lan. “Khóc Mẹ” được sáng tác sau khi người nhạc sĩ nh́n thấy các bà mẹ quê từ tỉnh lên Sài G̣n, trụ lại hàng tháng trời giữa mưa Sài G̣n, trên lề phố Sài G̣n, để đ̣i, trong tuyệt vọng và trong ôn hoà, những tài sản chắt chiu từ bao lâu.
“Khóc Mẹ” được sáng tác tại Sài G̣n trong một ngày mưa giữa năm 2007!
“Trung tuần tháng Bảy, 2007, trong những ngày mưa băo, ḿnh mặc đủ áo đi ra đường, vẫn cảm thấy lạnh, th́ đối với những người mẹ đang đấu tranh cho quyền lợi th́ sao?
Lúc ấy ḿnh đi trên chiếc xe mà cũng không dừng lại được, ḿnh thấy khó khăn cho một ai đó dừng lại tiếp tế cho những người mẹ đang chịu những cảnh thương tâm.
Những tấm bạc đơn sơ, chỉ có thể che nắng chứ không che nổi mưa tạt vào. Ḿnh không thể đứng lại, ḿnh chỉ đi mà không biết đi về đâu. Đi mà nước mắt cứ chảy. Về nhà, ḿnh thấy rất là buồn, buồn mà không thể làm ǵ được, không thể ngủ được.
Ḿnh cầm bút lên viết mà nước mắt cứ tuôn, tuôn, tuôn, không cầm được.”
Thế là bài hát ra đời. Nhạc sĩ Mặc Thiên cho biết là, khởi thuỷ anh viết bài “Khóc Mẹ” để tặng các bà mẹ Tiền Giang
. Lúc ấy, câu mở đầu bài hát được viết như sau:
“Một ngày trần gian khóc thương mẹ Tiền Giang.”
Về sau, khi các tỉnh khác cũng làm theo, câu đầu tiên của bài hát được đổi lại, thành ra:
“Một ngày trần gian khóc thương mẹ dân oan.”
Bài hát “Khóc Mẹ” ra đời vào dịp Vu Lan, là dịp, theo lời Mặc Thiên, mà những người mẹ đáng lẽ được nhận t́nh thương từ những người con của ḿnh.
Trong trường hợp này, th́ những người mẹ lại phải chịu cảnh băo lũ. Anh nói, bài hát này được viết ra chỉ để chia sẻ cùng các bà mẹ chứ không biết, và cũng không dám, chia sẻ cùng ai.
Tâm sự của “Nhạc sĩ bí mật nhất năm 2007”
“Khóc Mẹ” có câu thơ nghe khá lạ tai:
“Vườn ruộng đất nhà tranh con hoán đổi
Mẹ sống sao đây khi đổi mười lấy một?”
Mặc Thiên giải thích ư nghĩa như sau.
“Đổi mười lấy một, là điều mà người Việt Nam nào cũng biết. Những mảnh đất, những căn nhà, khi đă được vào các dự án hay bất cứ cái ǵ của chính quyền th́ chỉ đổi được 1 phần 10 giá trị.
Đó là nói cho có, chứ thực ra chưa tới 1 phần 10.
Những cuộc đổi tiền trước đây cũng vậy, không ai mà không đau ḷng trước sự thay đổi thời thế bất ngờ.
Số phận của những người bị thay đổi đó, thực là… tôi không biết làm sao mà tả được…”
Liên quan đến hai câu thơ khác,
“Ngại ǵ sương gió nuôi con qua khổ nạn
Nay con sang giàu mẹ sống cảnh lầm than…”
Mặc Thiên giải thích ư nghĩa.
“Đó là nói về những người mẹ đă khổ công nuôi những đứa con của ḿnh. Có những đứa con v́ hoàn cảnh nào đó, v́ sai lầm hay sa cơ, về với mẹ, mẹ lúc nào cũng mở ḷng, dang tay ra đón không cần biết những đứa con đó đă làm ǵ.
Nay, khi thành công th́ lại quay lưng lại, lấy đất đai của mẹ. Những đứa con đó bây giờ là những đứa con có quyền thế.”
Tṛ chuyện cùng một người Việt , có quan hệ gần gũi với giới bán băng đĩa nhạc trên đường Huỳnh Thúc Kháng, Sài G̣n, anh cho biết về hiện tượng “Khóc Mẹ” của Mặc Thiên.
“Những người trong nước cho đến bây giờ vẫn chưa được biết về nhạc sĩ Mặc Thiên.
Rơ ràng những người trong nước khá quan tâm đến bài này.
Cho dù cắt bớt phần giới thiệu, th́ tên bài hát cũng đă nói rơ điều muốn nói.
Bài hát ra đời khiến người nghe xúc động. Nói là “sốc” th́ hơi lớn, nhưng rơ ràng là có tác động, có một cái ǵ đó như hiệu ứng rất rơ ràng với người nghe.”
Mặc Thiên, con người và các sáng tác
Trở lại câu chuyện của nhạc sĩ Mặc Thiên. Một số tin tức cho biết anh hiện sinh sống tại Qui Nhơn, và được biết đến nhiều trong giới nhạc sĩ Việt Nam.
Bây giờ, bắt đầu bằng nhạc phẩm “Khóc Mẹ,” Mặc Thiên lui vào ḍng nhạc ngoài luồng, một quyết định mà một số người gọi là “nguyện dâng đời ḿnh để hát cùng dân tộc."
Mặc Thiên cho biết anh vừa sáng tác xong bản nhạc “Khấn Nguyện.” Anh cũng đă hát tặng cho thính giả đài Á Châu Tự Do, nhưng v́ an toàn của anh, chúng tôi không phát đoạn ghi âm này, mà chỉ viết lại lời thơ.
Được sự cho phép của Mặc Thiên, chúng tôi xin đọc nguyên văn lời của nhạc phẩm “Khấn Nguyện” để kết thúc bài tường tŕnh này.

Con xin cúi đầu lạy trời cao
Khấn nguyện cùng tổ tiên
Xin cho đất mẹ b́nh yên
Thoát khỏi quân tham tàn
Đă đang tâm gieo rắt hận thù
Chia rẽ thâm t́nh quê hương
Buộc ḷng người vượt trùng dương
Phơi thây giữa ḷng biển khơi
Đau thương, uất nghẹn ḷng hờn căm
Nước Việt giặc tràn lan
Quân gian kết bè ngoại bang
Chúng chẳng thương dân ḿnh
Tính toan vơ vét đến tận cùng
Đất nhà tiền của nhân dân,
Đổ mồ hôi nhọc công lao
Qua bao năm khốn khó nguy nan

Xin ơn trên, xót thương dân tộc Việt Nam
Ban ân sống đời b́nh an
Không c̣n đói nghèo lầm than
Bắc Nam chung vai một ḷng
Giữ non sông quê hương vẹn toàn
Nối lại giống ṇi yêu thương
Ơn trời những bậc hiền nhân
Thoát cảnh ngục tù bạo quân
Xa nơi tối tăm nhục h́nh.

Thiện Giao -RFA