Hỏa hoạn, có lẽ do tai nạn, thiêu đốt một phần Nhà Thờ Đức Bà Paris, đă được khống chế vào sáng sớm thứ Ba 16/04/2019.
Cấu trúc của báu vật biểu tượng văn hóa và tôn giáo của nhân loại không bị tổn hại.
Nhưng, ngọn tháp chỉ thiên cao 93 mét, phần lớn mái ngói, kèo cột bằng gỗ từ thế kỷ 12 và toàn bộ hệ thống kính tṛn trang trí bị cháy rụi.

Ngoại trừ tờ Le Monde ra từ chiều qua, toàn bộ các nhật báo hôm nay đều đă sửa kịp trang nhất trong buổi tối để đưa tin về vụ cháy Nhà Thờ Đức Bà Paris (Notre-Dame de Paris), với h́nh ảnh ngọn tháp của nhà thờ đang bị sập trong khói lửa, trước sự bàng hoàng không chỉ của dân Pháp, mà của cả thế giới.

Nhật báo Công giáo La Croix nhấn mạnh đến việc vụ cháy Nhà Thờ Đức Bà Paris xảy ra ngay đầu Tuần Thánh, trước sự chứng kiến của hàng ngàn du khách ngoại quốc.
Tờ báo trích lời tổng giám mục Reims, chủ tịch Hội đồng Giám mục Pháp, Eric de Moulins-Beaufort : « Đó là một phần máu thịt của chúng ta đang bị thiêu hủy. Cả nước Pháp đều xúc động, v́ Nhà Thờ Đức Bà Paris là nơi tập hợp của nhiều sự kiện lớn. Thật là kinh khủng khi nh́n thấy công tŕnh của bao thế kỷ bị thiêu rụi như vậy, nhất là một giáo đường đă được Nhà nước rất quan tâm chăm sóc. »
Trong bài xă luận, tờ báo viết : « Nhà Thờ Đức Bà Paris chiếm một vị trí đặc biệt trong kư ức tập thể, ở Pháp, ở châu Âu, cũng như trên thế giới. Công tŕnh kiến trúc được tham quan nhiều nhất châu Âu đă từng trải qua bao thế kỷ, bao cuộc chiến và bao cuộc cách mạng. Tại đây, người ta đă cử hành hôn lễ cho các v́ vua, tang lễ cho các vị nguyên thủ quốc gia. Đây cũng là một trong những biểu tượng của nghệ thuật gothique ». Nhưng La Croix tin tưởng : « Nhà Thờ Đức Bà Paris sẽ tái sinh từ đóng tro tàn. Cả một dân tộc sẽ lo việc đó. Cả một dân tộc sẽ ăn mừng ngày nhà thờ này mở cửa lại. »
Tờ Libération cũng nhắc lại là từ thời Trung Cổ, Nhà Thờ Đức Bà Paris đă từng chứng kiến những thăng trầm của thủ đô Paris, từ thời nữ hoàng Margot cho đến lúc giải phóng thủ đô khỏi ách Đức Quốc Xă.

Nhưng không chỉ đánh dấu lịch sử nước Pháp, Notre-Dame de Paris c̣n là một di sản của quần chúng, nhờ tác phẩm nổi tiếng của Victor Hugo. Tờ báo trích lời linh mục Olivier Ribadeau Dumas, phát ngôn viên của Hội đồng Giám mục Pháp : « Tôi đă thụ phong linh mục tại đây, nhưng Notre-Dame cũng là biểu tượng cho sự đoàn kết dân tộc, là nơi mà người dân Pháp vẫn tề tựu khi xảy ra những bi kịch. »
Về phần Le Figaro, trong bài xă luận, tờ báo này lưu ư : « Kiệt tác kiến trúc, nằm giữa ḷng Paris, đă từng trải qua nhiều cuộc chiến tranh, từng nhiều lần bị cướp phá. Nhưng chưa bao giờ nó là bị hủy hoại đến mức đó, chưa bao giờ bị thiêu rụi trong ngọn lửa kinh khủng như thế. Dù là người có đạo hay không, dù có mê nghệ thuật hay không, ai cũng cảm thấy bàng hoàng : một cái ǵ đó trong cái đẹp của nước Pháp, trong sự vĩ đại của nước Pháp, trong linh hồn của nước Pháp đă tan theo khói bụi và đây quả là một tin buồn vô hạn. »
Trong một bài báo khác, Le Figaro nhấn mạnh : « Đối với người Công Giáo, giống như là nhà của họ đang bốc cháy. Các giám mục nước Pháp không nói nên lời, mà chỉ biết khóc than cho sự mất mát không phải của một người bạn, mà là của một người mẹ ». Tờ báo cho rằng Nhà Thờ Đức Bà « không chỉ là một giáo đường, di sản của một thời mà con người chỉ biết hướng lên trời, nhưng đó là một căn nhà chung, là cái ṿm của lịch sử nước Pháp ».
Nhật báo Kinh tế Les Echos nhân dịp này cũng nhắc lại rằng Nhà Thờ Đức Bà Paris là di sản kiến trúc được tham quan nhiều nhất ở châu Âu, với khoảng 13 triệu du khách và khách hành hương mỗi năm, có những ngày nhà thờ đón tiếp đến 50 ngàn người.
Tờ báo cũng quan tâm đến hậu quả của vụ hỏa hoạn này đối với chính trường nước Pháp, v́ tối qua, vài phút trước khi lên tiếng thông báo các biện pháp để xoa dịu phong trào Áo Vàng, tổng thống Emmanuel Macron đă buộc phải đ́nh hoăn bài phát biểu của ông. Theo Les Echos, mọi việc đă được chuẩn bị đến từng chi tiết nhỏ cho bài phát biểu long trọng này, nhưng h́nh ảnh vụ cháy dữ dội Nhà Thờ Đức Bà đă làm đảo lộn tất cả.
Tuy vậy, theo tờ báo này, đó chỉ là tạm hoăn thôi, ông Macron sẽ phải nhanh chóng ngỏ lời với quốc dân đồng bào, v́ cả nước đang chờ những thông báo của ông và đây sẽ là khởi đầu tập 2 của nhiệm kỳ tổng thống của ông.

oOo

"Nền văn minh thật mong manh. Công tŕnh đá đồ sộ này đă tồn tại từ năm 1163. Nó đă trải qua rất nhiều gian nan", Giáo sư Barbara Drake Boehm, giám tuyển cấp cao tại Bảo tàng Nghệ thuật thời trung cổ Metropolitan chi nhánh Cloisters ở New York, xúc động nói về ư nghĩa của nhà thờ.
"Nó không phải là một thánh tích, không phải một mảnh thủy tinh. Nó là tổng ḥa của tất cả. Nó là linh hồn của Paris, nhưng không chỉ đối với người Pháp. Đối với toàn nhân loại, nó là một trong những di tích vĩ đại cho tinh hoa của nền văn minh", bà Boehm cố gắng t́m từ ngữ đủ sức nặng để mô tả ư nghĩa to lớn của nhà thờ khi b́nh luận với AP.

Ngay sau đó, người đứng đầu sở cứu hỏa Paris tuyên bố lính cứu hỏa cuối cùng đă cứu được công tŕnh, bao gồm cả hai ṭa tháp chính. Phần lớn mái nhà đă bị phá hủy.
Nguyên nhân chính xác của vụ cháy chưa được xác định. Báo chí Pháp dẫn lời đội cứu hỏa nói rằng vụ hỏa hoạn có thể có liên quan dự án trùng tu trị giá 6 triệu euro (6,8 triệu USD) trên mái nhà thờ với 250 tấn ch́ trên đó. Văn pḥng Công tố viên Paris cho biết họ đang coi đó là một tai nạn.



Bên cạnh giá trị kiến trúc, công tŕnh 850 năm tuổi lưu giữ nhiều báu vật vô giá, trong đó có những thánh tích thiêng liêng của đạo Kitô như Đinh Thánh (h́nh phải) và Măo gai trên đầu Chúa (h.trái).
Thánh tích thiêng liêng nhất của đạo Kitô là Măo gai trên đầu Chúa được lưu giữ tại Nhà thờ Đức Bà Paris. Theo điển tích, đây là một phần c̣n sót lại của ṿng gai nhọn mà các binh lính La Mă đă đội lên đầu Chúa Jesus trước khi đưa ngài đóng đinh lên thập tự giá và cây Đinh Thánh cũng đang được lưu giữ tại đây, được tin là đă được dùng để đóng đinh Chúa Jesus lên cây thập tự. Những thánh tích này đóng vai tṛ quan trọng trong việc thu hút các tín đồ Công giáo tới thăm nhà thờ mỗi năm. Theo Thị trưởng Paris Anne Hidalgo, Măo gai của Chúa cùng những hiện vật quan trọng khác tại Nhà thờ Đức Bà Paris đă được bảo vệ an toàn.
Thiệt hại nghiêm trọng nhất nằm ở phần mái và chóp của nhà thờ, đây được coi là nơi lưu giữ xương, răng và tóc của Thánh Denis và Thánh Genevieve, hai vị thánh bảo hộ cho Paris.

Sự thương tiếc không giới hạn trong giới nghệ thuật. Các lănh đạo tôn giáo cũng bày tỏ nỗi buồn sâu sắc về sự tàn phá Nhà thờ Đức Bà.
Đức Hồng y Timothy Dolan, tổng giám mục New York, cho biết ông đang cầu nguyện cho Notre Dame, công tŕnh mà ông cho là "đứng sau Vương cung Thánh đường Thánh Peter trong số các nhà thờ có khả năng nâng tâm trí và trái tim của chúng ta trở lại với Chúa".
"Đối với người Pháp, Thiên Chúa của tôi, đối với thế giới, Nhà thờ Đức Bà đại diện cho những ǵ nổi bật nhất, cao đẹp nhất, những ǵ truyền cảm hứng nhất về công tŕnh của con người", ông nói.
Giám tuyển Boehm của Cloisters cho rằng đây là một công tŕnh sống động bất chấp tuổi tác, nơi bà có thể cùng lúc cảm nhận quá khứ và hiện tại khi đứng trong nhà thờ.
"Khi bạn bước vào bên trong nó, bạn ngay lập tức có cảm giác về tất cả mọi thứ từng xuất hiện trước đó và mọi thứ hiện diện ở hiện tại", bà nói.
RFI, ZingNews