V́ những lư do... ngoài ư muốn, câu chuyện tháng 4 đă không có để gửi đến quí vị, xin thành thật cáo lỗi. Tưởng là sẽ có “những” 1 tháng để sửa soạn cho câu chuyện tháng 5 nên cứ “nhẩn nha” nh́n ngày qua tháng lại, chợt nh́n lại th́ giật ḿnh v́ “tháng 6 chưa nằm đă sáng” đă cận kề, đành phải vội vă ngồi vào bàn phím bắt đầu cho câu chuyện tháng 5, nên cũng bị t́nh trạng không đầy đủ nhớ ǵ ghi đó. Mong ngàn lần thông cảm. Gọi là chuyện của tháng 5 nhưng cũng cần phải có đôi gịng nhắc đến tháng 4 cho... có anh có chị. V́ thế xin được bắt đầu từ...

Tháng 4 âu sầu thảm năo.
Tháng 4 là tháng mà ở khắp xứ Phù Tang đâu đâu cũng thấy hoa anh đào khoe sắc. Tháng 4 cũng là tháng bắt đầu một niên học mới, một niên khóa tài chánh mới, một khởi điểm cho các nam thanh nữ tú chính thức bước vào đời “trả nợ áo cơm” sau thời gian dài “miệt mài đèn sách”. Nhưng năm nay, sau hai thảm nạn động đất-sóng thần, sinh hoạt truyền thống của dân Nhật vào dịp “tháng 4 hoa đào nở” đă có nhiều thay đổi: tập tục ngắm hoa (hanami) đă thưa thớt, các địa điểm du lịch, giải trí, phố phường quán xá.... vắng bóng khách du xuân, thành phố về đêm không c̣n chan ḥa ánh sáng mà mờ mờ ảo ảo v.v..., ai nấy đều mang ư nghĩ phải tự chế (jishuku-自粛) trước những tang thương của người dân vùng Đông Bắc, nhưng cũng chính v́ tinh thần “triệt để” và “quá độ” này lại đẩy nền kinh tế Nhật vốn đă.... âu sầu lại càng .... thê thảm. Ngày 28/4, trong chiến dịch 「復興アクション」“Hành Động Phục Hưng” do chính phủ phát động, Chánh Văn Pḥng Nội Các Edano kêu gọi người dân hăy mạnh dạn xài tiền, hăy mua và tiêu thụ sản phẩm của vùng bị nạn, hăy t́nh nguyện “xuống đường” làm công tác thiện nguyện tại vùng bị nạn, hăy làm những chuyến du lịch nội địa, hăy.... v.v..., với hy vọng là kinh tế sẽ đi lên. Không nhiều th́ ít lời kêu gọi cũng đă có tiếng vang nên từ “tháng 4 âu sầu thảm năo” đă trở thành....


Tháng 5 tưng bừng náo nhiệt.
Lượng người “xuống đường” bằng xe hơi vào những ngày nghỉ tuần lễ vàng (đầu tháng 5) so với năm trước tăng gấp bội, cảnh kẹt xe trên các trục giao thông chính đă dài lại dài thêm, cũng nhờ thế mà những trạm dừng chân (SA: service area) nghỉ tạm dọc theo đường cao tốc lúc nào cũng đông nghẹt, đồ ăn, thức uống, quà cáp v.v.. đưa ra bao nhiêu cũng hết, giới buôn bán trong khu vực này thở phào nhẹ nhơm, chả bù cho tháng trước tiêu điều thê thảm. Ngoài ra các khu giải trí, du lịch v.v... của mọi giới từ trẻ đến già lúc nào cũng đông như trẩy hội. Có nhiều lư do để “lư giải” chuyện này:

1/ Năm nay là năm cuối cùng mà lệ phí di chuyển cao tốc vào những ngày nghỉ dù xa hay gần cũng chỉ là 1000 yen (khoảng 12 mỹ kim) chỉ bằng 1/5 lúc b́nh thường.
2/ Đây là một dịp nghỉ dài (từ 5 đến 10 ngày) để những người muốn chia sẻ một điều ǵ đó cho vùng bị nạn từ khắp nước Nhật đổ về Tohoku làm công tác thiện nguyện.
3/ Không đi xa được th́ ta đi gần, vừa an toàn lại vừa.... đóng góp vào nền kinh tế đang “x́u x́u ểnh ểnh” có chút nhựa sống, v́ thế các khu giải trí, thắng cảnh v.v... gần nhà có thể sáng đi chiều về lúc nào cũng tấp nập là thế.

Nói tóm lại so với các năm trước th́ số thu nhập vào các mùa nghỉ này tuy không bằng nhưng trong trong giai đoạn này th́ quả là khích lệ, cũng có thể coi đây là dấu hiệu tốt khởi đầu cho công cuộc phục hưng tái thiết.

Phần sơ khởi về khung cảnh tháng tư và tháng năm cũng đă tạm đủ, xin bắt đầu đi vào chi tiết


Nhật Bản vẫn tiếp tục rung chuyển
Dư Chấn (余震 - Yoshin) hay Hậu Chấn là các chấn động có cường độ nhỏ hơn, phát sinh sau chấn động chính (本震 - Honshin) xảy ra bất cứ lúc nào và chỉ chấm dứt khi áp lực (ứng suất) sinh ra trong các phần nứt-đổ được cân bằng. 11.30 tối ngày 7/4, và 5 giờ 6 phút chiều ngày 11/4, 2 cơn dư chấn cường độ trên 7 tại Miyagi, Fukushima đă làm 6 người chết và vài chục ngôi nhà bị sụp đổ, kéo theo 58 chuỗi chấn động cường độ trên dưới 5 kéo dài suốt trong 2 ngày đó tại ngay Miyagi, Fukushima, Nagano, Shizuoka. Sở Khí Tượng Nhật Bản cho biết: tiếp theo “東北大地震Tohoku Dai Jishin” là hàng trăm chuỗi chấn động xảy ra, những chấn động này không phải chỉ là dư chấn mà c̣n là động đất v́ “Tohoku Dai Jishin” đă (Du Phát - Yuhatsu - 誘発) nghĩa là “mở đường” hay “tạo cơ hội” cho các trận động đất khác tại Ibaraki, Saitama, Tochigi cường độ 5 vào những ngày 16, 17/4.

Bước sang tháng 5 th́ số cơn dư chấn, động đất tuy đă giảm nhiều, nhưng tại một vài khu vực Đông Bắc th́ vẫn c̣n rung chuyển với cường độ nhỏ hơn. Một địa danh bỗng được nhiều người biết đến là Fukushima Hamadori (福島浜通り) v́ hầu như mỗi khi có tốc báo là tên địa danh này thường ở đầu bảng. Tính luôn tất cả những chấn động nhỏ-lớn, th́ trong ṿng 2 tháng 4 và 5, Nhật Bản đă phải hứng chịu hàng trăm cơn rung chuyển. Chưa hết, từ giờ trở đi dân Nhật sẽ c̣n phải cảnh giác dài dài v́ xác xuất một cơn động đất lớn gọi là Tokai Jishin (東海地震) mà tâm chấn được tiên đoán là nằm đâu đó trong khu vực Kanto có thể xảy ra trong ṿng 30 năm tới. Sở khí tượng vẫn thường xuyên nhắc nhở là phải chuẩn bị đối phó làm sao để ít bị thiệt hại nhất v́ có thể “nó” sẽ đến vào ngày mai, tuần sau, tháng tới, sang năm hay lúc nào không biết trước.


Tai nạn ḷ nguyên tử
Sau khi được thế giới nhất là Pháp và Hoa Kỳ tích cực trợ giúp bằng cách cung cấp các “người máy” gọn và nhẹ điều khiển từ xa, các máy móc để lọc nước bị nhiễm xạ, dụng cụ thanh tẩy bụi phóng xạ v.v.. Tính cho đến nay, t́nh h́nh 4 ḷ nguyên tử của nhà máy Fukushima-1 tuy chưa trở lại t́nh trạng an toàn, nhưng so với trước th́ đă có một vài dấu hiệu sáng sủa. Đầu tháng 5, nhân viên Công Ty Điện Lực Tokyo (TEPCO) đă có thể vào bên trong kiểm tra trực tiếp và những hư hại đă lần lần sáng tỏ.

Xin được tóm lược về các hệ quả cũng như các đối sách trực tiếp hay gián tiếp liên quan đến tai nạn ḷ nguyên tử.

Hệ quả
Tai nạn này đă làm những khu vực nông nghiệp nằm trong ṿng bán kính 30km của nhà máy Fukushima-1 trở thành đồng không hiu quạnh. Dân trong vùng phải di tản khiến thành phố hoang vắng đến lạnh người, chỉ c̣n một số gia súc ḅ, heo, chó, ngựa, gà v.v... chạy lung tung khắp thành phố kiếm ăn, một số đă bị chết v́ đói, số c̣n lại đă, đang và sẽ được “đưa về bên kia thế giới” bằng những mũi chích nhẹ nhàng sau khi được sự đồng ư của khổ chủ. Bụi phóng xạ bay tứ tung lan rộng trên đất liền và biển cả, chính phủ Nhật Bản đă phải ra lệnh ngưng xuất kho sản phẩm nông-thủy sản, ngưng trồng trọt trên các phần đất bị nhiễm xạ. Thảm trạng này kéo theo nhiều tai hại khác mà tiếng Nhật gọi là Fuhyo-higai風評被害, nghĩa là thiệt hại v́ tin đồn. Sản phẩm như rau quả, thực phẩm, sữa... của những vùng lân cận Fukushima dù không nằm trong khu vực nhiễm phóng xạ hoặc không nằm trong danh sách bị cấm xuất kho cũng đành phải đem đổ v́ chẳng ai dám mua. “Fuhyo higai” này không chỉ trong nước Nhật mà c̣n lan ra cả nước ngoài. Nhiều nước trên thế giới đă áp dụng chế độ kiểm tra thật gắt gao hay tạm ngưng nhập các sản phẩm từ Nhật Bản.

Hàng công nghiệp của Nhật cũng bị hạn chế khá nhiều v́ các nhà máy năng lượng, xe hơi, điện tử và nông - hải sản bị thiên tai tàn phá. Một số công xưởng lọc dầu lớn, nhà máy phát điện nguyên tử bị hư hại phải ngừng hoạt động đă đẩy Nhật Bản vào t́nh trạng thiếu điện trầm trọng, các tuyến đường xe điện phải giảm chuyến, nhiều công trường chế tạo xe hơi, phụ tùng phải ngừng hoạt động hoặc chỉ hoạt động cầm chừng. Các ngành chế tạo hàng điện tử và linh kiện của khu vực đông bắc chiếm 12,2% sản lượng cả nước Nhật cũng đành chịu chung số phận, v́ thế nền công nghiệp điện tử Nhật Bản nói chung và thế giới nói riêng đă bị sút giảm nặng nề.

Các tàu đánh bắt thủy sản lớn nhỏ cũng đành phải buông neo nằm chờ v́ nước biển bị nhiễm phóng xạ, v́ có đánh bắt được cũng chả có nơi tiêu thụ.

Những người dân nằm trong vùng phải di tản dù nhà cửa nguyên vẹn không bị động đất-sóng thần tàn phá tự dưng phải nằm không trong các trại lánh nạn hết tháng này sang tháng nọ. Có nhà không được ở và có đất lại không được cày. Khổ ơi là khổ!
v.v....

Đối sách
*Ngày 11/4, Chánh văn pḥng nội các Edano thông báo quyết định của chính phủ về phạm vi lánh nạn.

[Khu vực lánh nạn theo kế hoạch] cho những khu vực ngoài ṿng bán kính 20km của Nhà máy điện hạt nhân Fukushima-1 v́ lượng phóng xạ tích tụ trong 1 năm có thể trên 20 milli sievert. Các vùng này nằm trong tỉnh Fukushima gồm làng Katsurao mura, xă Namie machi, làng Iitate mura, một phần của xă Kawatama machi và một phần của thành phố Minami Soma. Trong ṿng 1 tháng kể từ trung tuần tháng 5, toàn bộ dân cư ở vùng này phải lánh nạn. Ngày 15 tháng 5, kế hoạch này đă được thực thi, ngoại trừ một số ít người nhất định không chịu “rời quê cha đất tổ”, c̣n lại hầu hết đă được chuyển sang các vùng lận cận.

[Khu vực cần chuẩn bị lánh nạn khi khẩn cấp] là những vùng ngoài từ bán kính 20km cho đến bán kính 30km không nằm trong [Khu vực lánh nạn theo kế hoạch]. Các vùng này cũng thuộc tỉnh Fukushima. Chính phủ khuyến khích những người đang ở khu vực này, nếu có điều kiện tự lánh nạn được th́ nên đi. Nếu ở lại th́ nên chuẩn bị sẵn để lúc nào cũng có thể lánh nạn ngay được. Các trẻ em, người mang thai hay người đang nhập viện được khuyến cáo nên rời khu vực này.

*Ngày 17/4, TEPCO công bố lộ tŕnh 3 bước để giải quyết tai nạn này. Bước 1 kéo dài từ giữa tháng 4 đến giữa tháng 7, bước 2 mất từ 3-6 tháng và sau đó là bước 3 tập trung giải quyết vào việc hủy bỏ ḷ nguyên tử. Mục tiêu căn bản của lộ tŕnh này là kiểm soát, duy tŕ việc làm nguội các thanh nhiên liệu hạt nhân và bể chứa chất thải hạt nhân đã sử dụng, ngăn chặn tối đa lượng phóng xạ thải ra bên ngoài và tẩy trừ ô nhiễm. Tuy nhiên chỉ gần 1 tháng sau, khi phát giác các thanh nhiên liệu trong ḷ nguyên tử 1 bị tan chảy (melt down) và cũng có thể ḷ nguyên tử 2, 3 cũng trong t́nh trạng tương tự, ngày 11/5, TEPCO lại công bố bản lộ tŕnh mới với nhiều thay đổi, nhưng thời gian dự định khắc phục vẫn cố gắng được duy tŕ như đă công bố trong bản lộ tŕnh trước. Trong khi đó, Hăng Toshiba – công ty chế tạo ḷ phản ứng hạt nhân của Nhật Bản cho rằng cuộc tháo bỏ các ḷ nguyên tử của Nhà máy Fukushima-1 sẽ phải mất đến 10 năm.

*Ngày 06/05, thủ tướng Nhật Bản Naoto Kan đă đề nghị công ty Điện lực Chubu ngưng vận hành nhà máy nguyên tử Hamaoka tại Shizuoka với lư do an toàn cho người dân quanh khu vực. Ông Naoto Kan giải thích: kết quả nghiên cứu của các nhà địa chấn học cho biết, trong ṿng 30 năm tới th́ xác xuất mà khu vực của nhà máy điện này sẽ phải hứng chịu một trận động đất mạnh 8 độ Richter là 87%. Hơn nữa, nhà máy Hamaoka nằm gần trục giao thông chính 2 miền Kanto và Kansai, nối liền Tokyo (Kanto) và Osaka, Kobe (Kansai). Nếu động đất-sóng thần xảy ra th́ sự thiệt hại sẽ gấp nhiều lần so với nhà máy nguyên tử Fukushima, đưa đến những tác động không lường cho toàn thể Nhật Bản.
Theo lời yêu cầu của chính phủ, công ty Điện Lực Chubu đă cho ngưng hoạt động ḷ số 4 và số 5 của nhà máy phát điện tử Hamaoka. Nhà máy này có 5 ḷ nguyên tử, ḷ số 3 đang trong t́nh trạng tạm ngưng để kiểm tra, c̣n hai ḷ số 1 và số 2 đă ngừng hoạt động từ năm 2009. Và như vậy th́ toàn thể 5 ḷ đă ngừng hoạt động từ ngày 14/5. Nhưng việc ngưng hoạt động này chỉ là tạm thời. Nhà máy sẽ hoạt động lại khi công ty điện lực Chubu hoàn tất việc xây dựng đê chắn sóng thần, cải thiện các thiết bị an toàn để ngăn ngừa sóng thần. Thời gian tạm ngưng được dự tính là 2 năm.

*Ngày 10/5 Thủ Tướng Kan Naoto cho biết sẽ xem xét và thay đổi toàn diện chính sách năng lượng hiện tại vốn đặt nặng năng lượng hạt nhân (theo chính sách này th́ cho đến năm 2030, Nhật sẽ xây thêm 14 nhà máy điện hạt nhân mới và lượng điện cung cấp từ các nhà máy điện nguyên tử sẽ là 50%). Thay vào đó, sẽ đẩy mạnh và xúc tiến việc sử dụng nguồn năng lượng tự nhiên như ánh sáng mặt trời, gió v.v... Cho đến năm 2020, mục tiêu mà nguồn năng lượng tự nhiên đạt được sẽ là 20% so với 1,2% trong hiện tại. Dịp này, để nhận một phần trách nhiệm trong việc giải quyết không ổn thỏa tai nạn ḷ nguyên tử, ông Kan Naoto đă tự nguyện không nhận phần lương thủ tướng kể từ tháng 6 (khoảng 11,000 mỹ kim/tháng)

*Ngày 11/5, sau khi tuyên bố chịu trách nhiệm giải quyết hậu quả tai nạn ḷ nguyên tử, Chính phủ Nhật Bản đă công bố chương tŕnh bồi thường cụ thể v́ chính sách năng lượng hạt nhân là chính sách quốc gia. Trên nguyên tắc, TEPCO sẽ phải chịu hoàn toàn ngân khoản bồi thường, nhưng v́ số tiền quá lớn nên chính phủ sẽ dùng ngân qũy quốc gia ứng trước và TEPCO sẽ phải trả dần dần. Theo dự định th́ trong tháng 5 sẽ trả xong các khoản bồi thường tạm thời cho những người phải lánh nạn, từ cuối tháng 5 sẽ trả khoản bồi thường tạm thời cho nông dân và ngư dân. Và việc chi trả toàn bộ tiền bồi thường thiệt hại sẽ được thực hiện vào mùa Thu năm nay. Cho đến giữa tháng 7, sẽ tổ chức kiểm tra sức khỏe ngắn hạn, dài hạn cho người lánh nạn, đến giữa tháng 8 sẽ hoàn tất việc xây dựng 15.200 căn nhà tạm cho những người phải đi lánh nạn hay sẽ đi lánh nạn.

Phục hồi
Theo thống kê của chính phủ Nhật công bố ngày 23/3, thảm nạn vừa qua đă gây thiệt hại ước tính lên tới 25.000 tỷ yen (309 tỷ USD). Đó là chỉ mới tính những thiệt hại trực tiếp về hệ thống đường xá, nhà cửa, nhà máy và các cơ sở hạ tầng, chứ chưa tính thiệt hại về kinh tế bắt nguồn từ t́nh trạng thiếu điện hay ảnh hưởng của tai nạn ḷ nguyên tử Fukushima.

Và 2 tháng đă trôi qua, với cố gắng của “quân-dân-cán-chính”, nhất là của hơn 100.000 binh sĩ lực lượng Tự Vệ Đội, Nhật Bản đang nỗ lực phục hồi. Trừ một vài nơi bị tan hoang trọn vẹn, các tuyến đường giao thông nối tới các vùng bị nạn đă được khai thông, các ống dẫn ga (khí đốt), điện, nước, điện thoại... đă được nối trở lại, các nhà máy cũng đă đi vào hoạt động. Nhưng thiên tai lần này thật là khủng khiếp, v́ thế dấu tích của sự tàn phá hầu như c̣n nguyên vẹn, những băi rác khổng lồ dài hàng cây số vẫn c̣n chất đống trên đất liền hay ngổn ngang trên mặt biển, tất cả mới chỉ được vun lại thành đống cho gọn để lấy lối lưu thông. Công tác phục hồi đă gặp rất nhiều trở ngại, chẳng hạn như phải lấy đất trống ở đâu để “chôn”, để “đốt” khoảng 2 triệu 800.000 tấn rác đủ loại trong một thời gian tương đối ngắn để c̣n lấy .... đất phục hưng. Chưa hết, khó khăn lớn nhất của Nhật Bản hiện nay phải vượt qua là trích từ ngân khoản nào nguồn tài chính dùng cho việc phục hồi, tái thiết?

Theo ước tính của các nhà chuyên môn, nếu dựa vào ngân sách dự bị hàng năm sẽ như muối bỏ biển, chắc chắn trong các niên khóa tài chánh sang năm hoặc nhiều năm sau nữa, chính phủ Nhật sẽ phải tính đến chuyện tăng thuế. Đa số người dân đều tán đồng việc tăng thuế, nhưng tăng như thế nào th́ chính phủ cần phải có những giải thích hợp t́nh hợp lư. Trong lúc chờ đợi, sau nhiều lần điều chỉnh với các đảng đối lập, ngân sách bổ sung lần thứ 1 tài khóa 2011 là 4153 tỷ yên, đă được quốc hội thông qua ngày 2 tháng 5. Trong đó, 315,9 tỷ dùng để dọn dẹp rác rến trên đất liền và mặt biển, 1200 tỷ dùng để khôi phục đường xá, hải cảng, đất nông nghiệp và xây dựng 72.000 căn nhà tạm và những khoản khác.... Nguồn thu trong ngân sách bổ sung lần này được cắt từ các khoản: tạm ngưng lệ phí miễn cao tốc, hoăn tăng trợ cấp trẻ em thêm 7000 yen/tháng, giảm lương dân biểu quốc hội; giảm 10% ngân sách ODA (55 tỷ Yên), mượn trước ngân khoản quỹ tiền hưu bổng v.v...

Ngoài ra, phải cần 3 - 4 đợt ngân sách bổ sung và tổng kinh phí sẽ lên tới con số từ khoảng 10.000 tới 20.000 tỷ Yên (120 - 240 tỷ USD), gấp 3-4 lần ngân sách đă dùng cho trận động đất Hanshin - Kobe 1995.

Tranh căi trên chính trường
Dù được đánh giá cao v́ có những đối sách nhanh chóng với động đất, sóng thần, nhưng nội các của ông Kan đă bị chỉ trích nặng nề về phương cách giải quyết tai nạn ḷ nguyên tử Fukushima. Cách tường tŕnh và giải thích của các Ủy Ban An Toàn Nguyên Tử Lực trực thuộc Bộ Sản Nghiệp Kinh Tế, Hội Đồng Nội Các, và của TEPCO nhiều lúc không đồng nhất, đă làm người dân Nhật nghi ngờ.

Sự nghi ngờ càng dâng cao khi Ủy Ban An Toàn Nguyên Tử Lực vào ngày 12/4 đă nâng cấp độ tai nạn lên thành 7 tương đương với vụ nổ ḷ nguyên tử Chernobyl tại Ukraina vào năm 1986, dù lượng phóng xạ thoát ra ngoài chỉ bằng 1/10 so với Chernobyl. Chưa hết, hôm 16/5, TEPCO lại thú thật: chỉ sau 6 tiếng bị sóng thần ập vào hôm 11/3, các thanh nhiên liệu trong ḷ số 1 đă tan chảy và có thể ḷ 2 và 3 cũng bị t́nh trạng tương tự. Lư do khiến bây giờ mới “thú thật” đă được TEPCO giải thích “chúng tôi không nắm vững được mức độ tổn hại cho đến khi vào được bên trong nhà máy để xác nhận trực tiếp t́nh trạng hư hại”.

Ngày 21/5, lại ḷi thêm một sự việc nữa cho thấy cách giải quyết lúc ban đầu của nội các ông Kan Naoto rất là.... quờ quạng. Sau khi ḷ số 1 phát nổ khí hydro lúc 3 giờ 36 chiều ngày 12/3, trong lúc Ủy Ban An Toàn Nguyên Tử Lực và TEPCO đang họp bàn đối sách th́ 7 giờ 04 phút, TEPCO đă cho bơm nước biển để làm nguội ḷ số 1, nhưng chỉ 20 phút sau, lệnh từ Phủ Thủ Tướng ban xuống là phải ngưng ngay việc bơm nước biển v́ có nhiều nguy hiểm. Chẳng biết họp bàn thế nào mà 8 giờ 05 phút, lệnh trên Phủ lại ban xuống là phải bơm nước biển trở lại. Như thế th́ có một khoảng trống là 55 phút không làm nguội ḷ nguyên tử. Nhưng ..... đến ngày 26/5, lại có một giải thích khác: Phủ đă ra lệnh ngưng nhưng người trách nhiệm ḷ nguyên tử công ty TEPCO đă không th́ hành vẫn cứ tiếp tục bơm nước biển. Cuối cùng câu chuyện đă rối lại càng thêm rắm, chả biết thế nào.

Nói tóm lại, người dân đă hoang mang lại nghi ngờ thêm về cách nói quanh co của chính phủ, của TEPCO. Đây cũng chính là một trong những lư do chính khiến các tranh căi ồn ào tại quốc hội giữa đảng cầm quyền và đảng đối lập dậy sóng trở lại. Ông Kan một mặt phải chống đỡ với các áp lực yêu cầu từ chức từ trong ra ngoài đảng. Trong th́ phe cánh của ông mặt ngầu Ozawa và ông ba phải Hatoyama chê từ trên xuống dưới, ngoài th́ các đảng đối lập trách từ.... dưới lên trên với cùng một mục đích: Nội các của ông Kan phải tổng từ chức v́ không có khả năng hoàn thành sứ mạng: phục hồi - phục hưng- giải quyết tai nạn ḷ nguyên tử. Lẽ dĩ nhiên th́ ông Kan cũng phải thục mạng mà chống đỡ: Tôi thấy là chúng tôi đă, đang và sẽ cố gắng hoàn tất mọi trách vụ cần thiết và không có chuyện chúng tôi phải bỏ đi trước t́nh trạng đất nước hiện tại. Đầu tháng 6, Dân biểu đảng đối lập và một số dân biểu “tạo phản” ngay trong đảng cầm quyền đang dự định đệ tŕnh quốc hội một nghị án “bất tín nhiệm nội các ông Kan”. Nếu đạt quá bán (một nửa trên 478 phiếu) th́ ông Kan phải ra đi và xác xuất giải tán hạ nghị viện sẽ rất cao. Chưa biết chuyện sẽ nhùng nhằng đến đâu, nhưng việc đ̣i ông Kan phải ra đi trong thời điểm này chưa chắc đă là điều thuận tiện nếu không nói là bất lợi cho các công cuộc phục hồi, phục hưng v́ không lẽ lại xóa tất cả và làm lại từ đầu? Chắc chả ai muốn thế.

Khó khăn về một cuộc phục hưng kể ra th́ không hết, nhưng ư chí của toàn thể “quân-dân-cán-chính” là sẵn sàng “chấp nhận những điều không thể chấp nhận” rất mănh liệt; vốn là một đất nước đă từng vươn lên từ đổ vỡ, cộng thêm nguồn lực kỹ thuật, kinh nghiệm dồi dào, mọi người đều tin rằng dân tộc Nhật sẽ vượt qua tất cả, nhanh chóng đưa Nhật Bản trở lại vị trí của một siêu cường mạnh hơn và ..... kinh nghiệm nhiều hơn trước.
Nhật Bản Cố gắng lên – Nippon Gambaro
Vài hàng tường tŕnh không đầy đủ “chân thành” gửi đến quí vị. Xin hẹn tháng sau.

Trần Thái Huy

May 30, 2011