Hăng Mỹ Kiện Tỉnh B́nh Thuận, Đ̣i Bồi thường 3,75 Tỉ Đôla, V́ cấp phép khai thác mỏ titan trên đất dự án du lịch của hăng này

SAIGON -- UBND tỉnh B́nh Thuận bị kiện đ̣i 3,75 tỉ USD. Bản tin trên báo Pháp Luật cho biết như trên.
Báo này ghi rằng, “Cho rằng B́nh Thuận cấp phép cho người khác khai thác titan trong dự án du lịch nên Công ty South Fork (Mỹ) kiện ra Trọng tài Quốc tế đ̣i bồi thường.”
Theo báo Pháp Luật, vào ngày 8-9, tin từ UBND tỉnh B́nh Thuận, Công ty Luật Dardene & Boyd, Inc., đại diện cho Công ty South Fork (Mỹ), có thư từ chối cuộc gặp mặt với UBND tỉnh B́nh Thuận trong các ngày từ 5 đến 15-9. Đây là cuộc gặp mặt liên quan đến việc South Fork khởi kiện UBND tỉnh B́nh Thuận ra Trọng tài Quốc tế yêu cầu bồi thường 3,75 tỉ USD v́ South Fork cho rằng tỉnh đă cấp phép khai thác titan ngay trong dự án du lịch của họ.
Cuối năm 2004, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cấp giấy phép cho Công ty TNHH South Fork được đầu tư vào khu du lịch tại xă Ḥa Thắng, huyện Bắc B́nh (B́nh Thuận) với diện tích 600 ha. Sau đó, UBND tỉnh B́nh Thuận có quyết định giao hơn 3,3 triệu m2 đất giai đoạn 1 cho dự án này. Khi giao đất, UBND tỉnh B́nh Thuận yêu cầu ràng buộc: Sau ba tháng South Fork phải hoàn thành việc góp vốn pháp định; sau năm tháng kể từ ngày kư quyết định giao đất mà công ty chưa triển khai thực hiện dự án tỉnh sẽ thu hồi quyết định giao đất đợt 1 (dù có hoàn thành việc góp vốn). Tuy nhiên, đến tháng 5-2010, tỉnh kiểm tra, thấy South Fork vẫn chưa triển khai đầu tư.
Báo Pháp Luật ghi:
“Trước đó, vào tháng 10-2007, UBND tỉnh B́nh Thuận cấp phép cho Công ty Đường Lâm khai thác titan trên diện tích hơn 120 ha đất trong diện tích 600 ha nói trên. Theo UBND tỉnh B́nh Thuận, việc cho phép Đường Lâm khai thác titan là dựa vào ba biên bản thỏa thuận giữa Đường Lâm với South Fork.
Lấy lư do tỉnh đă giao đất nhưng lại cho công ty khác khai thác titan nên tháng 9-2010, South Fork ra thông báo dừng mọi hoạt động để chuẩn bị thủ tục khởi kiện UBND tỉnh ra Trọng tài Quốc tế.”
Đặc biệt, tranh chấp thương mại này c̣n liên hệ tới ṭa Tổng Lănhs ự quán VN ở Mỹ.
Báo Pháp Luật ghi nhận:
“Tiếp đến, Công ty Luật Dardene & Boyd đă có các cuộc gặp gỡ với những người liên quan tại Văn pḥng Tổng Lănh sự quán Việt Nam tại San Francisco (Mỹ) để ḥa giải nhưng bất thành. Sau đó họ đă gửi thư mời đại diện phía Việt Nam qua Mỹ để gặp gỡ từ ngày 1 đến 15-8. Dardene & Boyd cho rằng thân chủ của họ thiệt hại đến 3,75 tỉ USD v́ phải thiết kế lại trên dự án ven biển rộng 600 ha nên tăng vọt chi phí tái tạo đất, băi biển do việc khai thác titan gây ra và các lợi nhuận thất thoát khi không xây dựng được khu du lịch.”
Hồ sơ kiện này đang níu áo nhiều cơ quan cấp cao tại VN, theo một lá thư cho biết Trọng tài Quốc tế đă chấp thuận xử kiện. Báo Pháp Luật viết:
“Ngày 24-8, Thường trực Trọng tài Quốc tế đă gửi email đến Công ty Luật Dardene & Boyd, Vụ Luật pháp Quốc tế - Bộ Tư pháp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, chủ tịch UBND tỉnh B́nh Thuận, Đại sứ quán Việt Nam tại Mỹ và Đại sứ quán Việt Nam tại Hà Lan nơi có trụ sở của Ṭa án Quốc tế CIJ (Cour Internationale de Justice - La Haye) thông báo việc Trọng tài Quốc tế thụ lư vụ kiện.
Trong email, Thường trực Trọng tài Quốc tế cho biết đă chọn các trọng tài viên gồm ông John Y. Gotanda, Chủ nhiệm, GS luật ĐH Luật Villanova (Mỹ); GS Campell McLachlan, ĐH Luật Victoria ở Wellington (New Zealand) và ông Neil Kaplan, cố vấn Trọng tài Quốc tế ở Hong Kong, thực hiện việc phân xử vụ kiện. Thường trực Trọng tài Quốc tế cũng thông báo hai bên tranh chấp có trách nhiệm cung cấp các tài liệu liên quan cho ông Kaplan.
Công ty Luật Dardene & Boyd cũng nh́n nhận số tiền đ̣i bồi thường 3,75 tỉ USD là “lớn đáng kinh ngạc” nhưng lại cho rằng tương ứng với những tổn thất của thân chủ...”

Tin từ Việt Báo