HOÀNG ĐẾ QUANG TRUNG

[hung gia]

Xin lỗi. Tui xin post lại đúng nick name.

Tui nói công lao của vua Quang Trung là đánh tan quân xâm lược nhà Thanh, tránh cho đất nước rơi vào vòng nô lệ giặc Tàu. Vua Quang Trung cũng là danh tướng kiệt xuất trong lịch sử VN và thế giới.

"Nhà nghiên cứu sử" Đặng Đức Bích? Nhà nghiên cứu sử mà không phân biệt được ai là Bá Đa Lộc, ai là Alexandre de Rhodes thì đúng là xứng danh " nhà nghiên cứu sử của đỉnh cao trí tuệ".

Bàn về vua Quang Trung và vua Gia Long thì ai cũng có công với đất nước, ai cũng có lỗi lầm cả. Đừng vì ca ngợi vua Quang Trung mà chửi bới vua Gia Long là không hay.

Còn lý do vua Gia Long trả thù vua Quang Trung và các tướng của vua Quang Trung là vì :

Sự thật là đây:
Về chuyện vua Gia Long trả thù Tây Sơn, nhà viết sử Trần Gia Phụng đã đi xa hơn các học giả đi trước khi lần đầu tiên ông phân tích chính xác rằng:

“Không kể cá nhân ông bị quân đội Tây Sơn truy đuổi nhiều lần suýt chết, vua Gia Long thâm thù nhà Tây Sơn vì ba việc chính: thứ nhất, năm 1777 Định Vương Nguyễn Phúc Thuần [chú ruột vua Gia Long], Tân Chính Vương Nguyễn Phúc Dương [em chú bác ruột] và Nguyễn Phúc Đồng [anh ruột] bị quân Tây Sơn bắt giết ở Gia Định. Thứ nhì, hai người em[ruột] của Gia Long là Nguyễn Phúc Mân và Nguyễn Phúc Thiển bị chết về tay quân Tây Sơn năm 1783. Thứ ba, vua Quang Trung cho quật mộ của Nguyễn Phúc Côn (phụ thân của Gia Long), đem hài cốt đổ xuống sông năm 1790.” (Việt Sử Đại Cương, Tập 2, tr.445)

Chừng đó nợ máu nghe đã nặng (5 người cật ruột), nhất là món nợ thứ 3, nhẹ vật chất mà nặng tâm linh và đạo đức, ít người biết. Nhưng kể vậy cũng chưa đủ.

Quang Trung Nguyễn Huệ đã đào hết lăng tẩm của 8 đời chúa Nguyễn tại Thừa Thiên, lấy hài cốt ném xuống sông.

Việc này cọng với việc giết chết vị chúa thứ 9 là Định Vương Nguyễn Phúc Thuần tại Long Xuyên năm 1777 thì quả nhiên vua Gia Long tính sổ 9 đời không sai chậy chút nào. Vì vậy có thể nói được rằng chữ 9 đời có một ý nghĩa rất cụ thể.


Đây là 8 đời chúa Nguyễn:

1.Chúa Tiên Nguyễn Hoàng (1558-1613);

2.Chúa Sãi Nguyễn Phúc Nguyên (1613-1635);

3.Chúa Thượng Nguyễn Phúc Lan (1635-1648);

4.Chúa Hiền Nguyễn Phúc Tần (1648-1687);

5.Chúa Ngãi Nguyễn Phúc Thái (1687-1691);

6.Chúa Minh Nguyễn Phúc Chu (1691-1725);

7.Chúa Ninh Nguyễn Phúc Thụ (1725-1738);

8.Võ Vương Nguyễn Phúc Khoát (1738-1765);

Về ông tổ Nguyễn Kim, có lẽ vì không biết đích xác mộ phần nằm ở đâu trong cái bát ngát của núi Triệu Tường ở Thanh Hóa, nên vua Quang Trung đành phải cho qua mà không tính sổ.

Tám đời chúa Nguyễn này không có hận thù gì với anh em Tây Sơn, đã có công rất lớn đối với dân tộc và đất nước khi kế tục nhau mở nước về phương Nam, đến tận Cà Mau, Châu Đốc, cống hiến cho tổ quốc non một nửa nước, trài dài từ Phú Yên trở vào Nam, với đất đai trù phú, nguồn lợi dồi dào, rộng hơn lãnh thổ nam tiến của các triều Lý, Trần, Hồ và Hậu Lê cọng lại. Không có sự nghiệp này thì hậu thế ngày nay lấy chi để khoe với thế giới rằng “nước ta hình cong như chữ S” với “rừng vàng biển bạc”?!

-Phần mộ của ông Nguyễn Phúc Côn, thân sinh vua Gia Long cũng bị quật lên và hài cốt ném xuống sông.

Ông Nguyễn Phúc Côn là con thứ hai của Võ Vương Nguyễn Phúc Khoát, mất năm 1765, khi con là Nguyễn Phúc Ánh đang còn bé. Khi vua Gia Long lên ngôi Hoàng đế (1806) mới truy tôn cha làm Hưng Tổ Hiếu Khang Hoàng Đế, chứ cho đến khi chết dưới tay quyền thần Trương Phúc Loan, ông chẳng làm vua làm chúa gì. Chỉ vì con ông là Nguyễn Phúc Ánh dám chống lại Tây Sơn mà ông đã không được ngủ yên, lâm vào cảnh con làm cha chịu!

Nguyễn Phúc Tộc Thế Phả cho biết thêm một chi tiết khác:

“Theo truyền thuyết, khi Tây Sơn khai quật hài cốt đức Hưng Tổ ném xuống sông thì một hôm Nguyễn Ngọc Huyên bỏ lưới bắt cá, sau ba lần đều thấy cái sọ nằm trong lưới. Huyên cho là sọ của một vị nào anh linh nên kiếm nơi an táng tử tế. Khi vua Gia Long lên ngôi, đi tìm lại hài cốt của thân phụ, nghe người làng tường thuật, ngài cho đòi Ngọc Huyên bảo chỉ chỗ. Khi đào được sọ lên, vua chích huyết ở tay mình cho giọt vào sọ, sọ liền hút những giọt huyết này (lối thử này cho biết mối liên hệ cốt nhục giữa hai người). (tr.193)

Thực lục có nói khi Nguyễn Ngọc Huyên chết thì được lập đền thờ và phong làm An Ninh bá. Ở thượng lưu sông Hương có một ngôi miếu, tục gọi là miếu Ông Chài, chính là miếu ông Huyên vậy.

[Hắc Y Hiệp Nữ]

Một nhà Nghiên Cứu Sử chưa hẳn là không có sai sót . Huynh cho Đặng Đức Bích xứng đáng là Nghiên Cứu Sử của " Đỉnh Cao Trí Tuệ "!
Thì ngược lại Muội không tin vào Sử Gia Trần Gia Phụng , đang sống tại Canada chút nào !
Chứng minh : Ông coi, có vẻ lên án Tổng thống Ngô Đình Diệm là độc tài , vẫn ca ngợi mà chưa bao giờ lên án Hoà Thượng Thích Trí Quang !?Đảng viên kỳ cựu CS . Từ 1948 do Tố Hữu kết nạp.Ca ngợi Trí Quang lãnh đạo Phật giáo đấu tranh năm 1963 , năm 1966 Biến động miền Trung : Đấu tranh cho Tự Do-Dân Chủ -Nhân Quyền ?
Ông là cựu công dân Giáo Sư Sử VNCH đó !

Vì vậy những gì Sử Gia Trần Gia Phụng viết ra ...

Tiểu muội không hề tin tưởng , trái lại Chính phủ Hà Nội -CHXHCNVN : lại có vẻ tin !

HYNH

[Hắc Y Hiệp Nữ]

Chưa kể Vua Gia Long không những cõng rắn cắn gà nhà , làm chuyện vô luân mà Ông sử gia Trần Gia Phụng lại bất lương ngậm miệng :

I Cõng rắn cắn gà nhà :

1. Rước 2 vạn quân Xiêm vào lãnh thổ Việt Nam.

2. Cầu cứu Pháp , hứa hẹn nhường đảo Côn Lôn , Phú Quốc cho Pháp !

3. Gởi thơ cho Tôn Sĩ Nghị , hứa sẽ 2 mặt nội công ngoại kích !

Từ Nam đánh ra , quân Tàu từ Bắc : Tấn công vào !


II Hành động Vô luân tàn ác :

1. Khi Chiếm Phú Xuân Huế năm 1802, bắt Công Chúa Ngọc Bình , là em của Công Chúa Ngọc Hân : Bắc Cung Hoàng Hậu, cũng là Vợ của Vua Cảnh Thịnh ( Quang Toản con trai đầu của Vua Quang Trung với người Vợ đầu :Phạm Hoàng Hậu) bắt ngủ p,hục dịch mình sẽ phong làm Phi !

Trong lúc đó bắt Vua Cảnh Thịnh cho Voi giày nát !
Hành động này có vô luân tàn ác đáng lên án không vậy !

2. Truy sát gia đình Bắc cung Hoàng Hậu Ngọc Hân , tàn sát với cả gia đình 5 người, trong lúc bắt em gái phải phục dịch hầu hạ mình !

3 . Tàn ác với con trai của Đông cung Thái tử Cảnh: cháu đích tôn của mình !
Đông cung Thái tử Cảnh đã chết năm 1801 , theo luật con trai Đông cung Thái tử Cảnh: sẽ là Thái tử .
Nhưng Vua Gia long vì say mê người vợ sau lập Hoàng tử Đảm làm Thái tử ( vua Minh Mạng )
nên vu cáo : Cháu nội của mình thông dâm với mẹ ruột , rồi bắt giam 2 mẹ con vào ngục tối . Kêt quả 2 mẹ con phải chết lạnh lẽo trong ngục tối !
Hành động này có đáng lên án không vậy ?

Không phủ nhận công lao của các Chúa Nguyễn với Dân tộc VN, nhưng đến đời Chúa Võ Vương , bị loạn thần Trương Phúc Loan lộng hành tàn ác !

Chế độ đã đi vào thối nát cùng cực , cai trị hà khắc , tham nhũng . Phong trào khởi nghĩa Tây Sơn là phong trào Cách Mạng đã đáp ứng nguyện vọng của Toàn dân VN lúc bấy giờ !

Vua Quang Trung mãi mãi là Anh hùng của Dân tộc VN.

HYHN



__________________
Hắc Y Nữ Hiệp
8.5 Thành Hỏa Hầu
Tướng 1 Sao

Bên hiên nhỏ ,gió hờn cành trúc ngoài song cửa
Trong cơn mơ quay về Hà Nội xưa
Mười dặm thác Bản Dốc , chốn hoa nở thẳm sâu
Bóng nguyệt soi cung đàn u nhã
Thấp thoáng dáng người ngọc ngoảnh đầu
Nắm tay chàng đi giữa mưa khói Ải Nam Quan

[Ba Xạo]

Vua Quang Trung mãi mãi là Anh hùng của Dân tộc VN.

HYHN

Vậy Bác Minh Râu có phải là cha già Dân Tộc VN? Đại Tướng mụ bà Võ Nguyên Giáp có phải là võ tướng Điên Biên Phủ? :D

[Hắc Y Hiệp Nữ]

Vua Quang Trung mãi mãi là Anh hùng của Dân tộc VN.

HYHN
"Vậy Bác Minh Râu có phải là cha già Dân Tộc VN? Đại Tướng mụ bà Võ Nguyên Giáp có phải là võ tướng Điên Biên Phủ?" Ba xạo

Ngươi không xứng đáng để ta gọi từ Huynh Đệ , qua góp ý nhà ngươi : nhà ngươi không công nhận Vua Quang Trung là Anh Hùng Dân tộc , chạy tội cho vua Gia Long cõng rắn cắn gà nhà !
Chạy tội cho sự trả thù tàn bạo các Công Chúa , Hoàng Tử , Vua Cảnh Thịnh , Gia đình Bắc Cung Hoàng Hậu và các Tướng Tây Sơn !
Có nghĩa là nhà ngươi chấp nhận CSVN nhường đất , nhường biển cho Tàu Phù ( Gia Long cũng đồng ý nhường Côn Luân , Phú Quốc , Hải Cảng Đà Nẳng cho Pháp,để giành ngai vàng !)

Ngươi cũng chấp nhận Bộ chính trị đảng CSVN trả thù tàn bạo Sĩ quan Viên chức VNCH sau 1975 !
Thực chất hành động của Vua Gia Long cũng nhẹ hơn CSVN một chút thôi !

Ta có ca ngợi Vua Gia Long đâu mà nhà ngươi hỏi ta :"Vậy Bác Minh Râu có phải là cha già Dân Tộc VN? Đại Tướng mụ bà Võ Nguyên Giáp có phải là võ tướng Điên Biên Phủ?"

Có nghĩa là nhà ngươi công nhận Họ chứ gì ! Vậy mà hỏi ngược lại Ta là tại sao ?

Tội ác là Tội ác , phải bị lên án không được bao che !
Là Sử gia mà đồng loã với Tội ác , là Sử gia bất lương !
Và qua đây Ta cũng thấy nhà ngươi đồng loả bao che với Tội ác ! Nếu nhà ngươi là công dân VNCH , thì thật là bất hạnh cho VNCH ! Bởi vì đại đa số người dân VN Quốc nội và Hải ngoại đều tôn vinh vua Quang Trung .

HYNH

[Hắc Y Hiệp Nữ]

Bắc Cung Hoàng Hậu Ngọc Hân Công Chúa
1770 -1799 là con gái kế út của Vua Lê Hiển Tông

Tiểu Sử : Bắc Cung Hoàng Hậu Ngọc Hân Công Chúa

Theo tác giả Nguyễn Hiền trong bài biên khảo "Ai Tư Vãn" của Ngọc Hân, cho biết công chúa Lê Ngọc Hân sinh năm 1770 và mất năm 1799 (hưởng dương 29 tuổi).
Trong bài biên khảo "Hãy trả lại sự trong sáng cho Ngọc Hân Công Chúa", tác giả Nguyễn An Phong cho biết thêm chi tiết: "Lê Ngọc Hân sinh ngày 24 tháng 4 năm Canh Dần (22 tháng 5 năm 1770,) là vị công Chúa tài sắc vẹn toàn của vua Lê Hiển Tông". Ông Nguyễn An Phong cũng cho biết bà Ngọc Hân tức Bắc Cung Hoàng Hậu sinh hạ được 2 con với vua Quang Trung là Hoàng Tử Nguyễn Văn Đức và Công Chúa Nguyễn Thị Ngọc.
Bắc Cung Hoàng Hậu Lê Ngọc Hân mất từ bao giờ?
Cũng trong bài biên khảo kể trên, tác giả đã nêu lên các giả thiết:
- Theo "Nhân Vật Tây Sơn" , khi Nguyễn Ánh chiếm được Phú Xuân(1801), Ngọc Hân Công Chúa và hai con đến ẩn ở Quảng Nam. Sau bị phát giác,quan quân nhà Nguyễn Gia Long bắt giải về Phú Xuân và bị xử trọng hình theo lối "Tam ban triều điển"
- Theo Ông Ngô Tất Tố trong bài lược sử về Công Chúa Ngọc Hân, đã cho rằng Lê Ngọc Hân tự tử và hai con phải thắt cổ mà chết.
- Theo Nguyễn Hiền trong bài "Ngọc Hân Nữ Sĩ với Ai Tư Vãn", dân làng Phù Ninh kể lại cho biết bà từ cung (?) Về sau vua Gia Long cho người về làng khai quật mồ hai đứa trẻ, một ông từ trong làng giữ miếu thờ Bà Chúa Nàng (tứa Ngọc Hân) cũng bị bắt giam.
- Theo "Đại Nam Chính Biên Liệt Truyện Sơ Tập - Ngụy Tây Liệt Truyện" Nguyễn Ánh mang quân đánh úp Phú Xuân. Ngày mồng 3 tháng 5 năm Tân dậu (1801) vua Cảnh Thịnh Quang Toản phải bỏ thành chạy vội vã, "bỏ lại sắc và ấn tín của triều nhà Thanh phong cho, vừa ra khỏi cầu Phú Xuân mấy dặm thì quân đều tứ tán...". Xem thế đủ hiểu, nếu Công Chúa Ngọc Hân còn sống sẽ rất khó có thể chạy thoát khỏi Phú Xuân cùng với 2 con nhỏ......

Theo Hùng Ca Sử Việt ( motgoctroi.com Hải ngoại) :

Trong chính sử có bà Lê Ngọc Hân là vợ vua Quang Trung . Bà là người văn thơ giỏi ,mưu lược thần sầu đã giúp chúa Trịnh lo việc binh thư trong cuộc mưu bá đồ vương với nhà Nguyễn , và sau giúp chồng là vua Quang Trung soạn binh pháp đánh kiểu "lấy ba đánh một không chột cũng què " . Bà chính là mẹ đẻ ra tổ "tam tam chế " lập nhóm ba người , thay phiên nhau ,hai người gánh võng cho một nằm nghỉ trong lúc hành quân .

Vì theo phong tục Á Đông trước đây ,phụ nữ chỉ lo việc nội trợ ,lo gia đình chứ không lo chuyện Quốc Gia đại sự . Bà Ngọc Hân làm nội tướng đúng nghĩa vì bà nằm trong bóng tối giúp chồng đánh giặc

Khi nhà Nguyễn phục quốc lên ngôi , cho truy lùng dòng tộc con cháu Tây Sơn để giết sạch . Bà mau chóng hủy hoại nhan sắc , hoá trang thành một người khác đem con là Nguyễn Quang Thùy và Ngọc Hạnh (?)chạy vào trong Nam lánh nạn rồi giao cho người khác nuôi ,thay tên đổi tuổi . Khi bị nô bộc làm phản , chỉ điểm nhà Nguyễn bắt ,bà quyết bảo vệ giọt máu Quang Trung , bảo vệ không khai con ở đâu ,cắn lưỡi tự vận để bảo toàn trung tiết ,xứng đáng là một bà mẹ bà vợ ,một liệt nữ anh thư trong chính sử !
Dân chúng lúc ấy, không ai dám nhắc đến tên bà Lê Ngọc Hân nên sự lưu truyền trong dân gian bị mai một , chỉ còn những con cháu công thần hay hòang tộc nhà Lê còn nhớ chuyện này nhờ cha ông truyền khẩu.

.......Nàng công chúa Lê Ngọc Hân, bị chính nhà Lê (triều đình Lê Chiêu thống) ghét bỏ, xóa tên trong sổ Hoàng Tộc cũng vì khi kết hôn với Chúa Tây Sơn là Nguyễn Huệ đã giúp chồng trong sự nghiệp an trị và đánh đuổi ngoại xâm. Khi nhà Nguyễn Gia Long được nước, Bà Ngọc Hân lại chính là Hoàng Hậu của "kẻ thù", nên nhà Nguyễn không ưa gì nàng công chúa này!

Ngọc Hân
Thiên hương quốc sắc lại đa tài
Sánh với anh hùng dễ mấy ai?
Công chúa nhà Lê thời mạt vận
Nữ Hoàng triều Nguyễn (Tây Sơn) thuở hùng oai
Truân chuyên, nào biết đời hoa thắm
Phiêu bạt, đâu ngờ kiếp lá bay
Danh tiếng một thời trang tiết liệt
Sử xanh truyền tụng mấy ai hay!


Có một nhầm lẫn về năm chết của Ngọc Hân . Theo Lê Hiền , cho biết Ngọc Hân chết năm 1799 ,mà lúc Nguyễn Ánh chiếm Phú Xuân lại là năm 1801 ?
Ngọc Hân tự tử chết là đúng ! Nhưng còn nhiều nghi vấn xoay quanh cái chết của hai con vua Quang Trung vì thời ấy là điều cần bảo mật ,không ai dám hó hé ! Nếu ta lần theo dấu vết cũ cúa các trung thần triều Lê ,người gần gũi nhất với gia đình Lê Ngọc Hân là Công chúa Lê Ngọc Quỳnh ,phu nhân của Ngoạn Trung Hầu Nguyễn Gia Cơ (em Ôn Như Hầu ),thì theo các cụ thuộc dòng họ Nguyễn Gia tại làng Liễu Ngạn ,phủ Thuận Thành tỉnh Bắc Ninh cho biết , thời niên thiếu Gia Vu là con của Công chúa Ngọc Quỳnh thường chơi thân với Quang Thuỳ con Ngọc Hân .
Vả lại , có mấy câu thơ từ Nguyễn Gia thế phả như sau .

Năm Nhâm Tuất (1802) mây trùm ảm đạm
Giải sông Thương đã cạn lệ sầu
Gia Vu đứng ở giang đầu
Khóc ông Hòang Đệ (Quang Thùy ) hay đâu khóc mình
Tuy cảnh khác song tình không khác
Cả hai người cùng trạc thanh xuân
Quang Thùy mất nước hủy thân
Gia Vu nhớ nước ,cô thần bơ vơ
Bầu nhiệt huyết ôm chờ nhạn Bắc (Ngọc Hân )
Ngày lại ngày im bặt tăm hơi
Trông vời quan ải xa xôi
Đêm đêm mơ thấy bóng người ra đi .

Cứ theo mấy vần thơ trên ,có thể suy đoán Lê Ngọc Hân chết sau năm Gia Long lên ngôi ,tức là phải sau năm 1802 . Còn về Quang Thuỳ khi các cụ dùng chữ "hủy thân " như thể muốn đánh lạc hướng sự truy nã của nhà Nguyễn , vẫn chưa cả quyết còn sống hay chết ! Nếu chết các cụ sẽ dùng chữ vong thân hay mệnh chung .

Sơn Khê

----

Theo "Đại Nam chính Biên Liệt Truyện" - "Nguỵ Tây Liệt Truyện" vua Quang Trung Nguyễn Huệ đã đổi tên là Nguyễn Quang Bình khi giao thiệp với nhà Thanh.
Cũng theo truyện này, Bà hoàng hậu họ Phạm (Bà vợ thứ nhất?)của vua Quang Trung có 3 con trai là Nguyễn Quang Toản (đích = trưởng), Nguyễn Quang Thùy và Nguyễn Quang Thiệu (?)(hay Nguyễn Quang Bàn?) và 2 công chúa.

[mơtiên]

Cái tiếc của lịch sử VN sau giai đoạn chiến tranh dai dẳng đó là chính quyền nhà Nguyễn tuy nhờ ngoại bang nhiều nhưng đến khi thành công thì lại trở thành thủ cựu hướng nội . Thương mại, kỹ nghệ không cải cách để đất nước thụt lùi . Vua Minh Mạng tuy có tài nhưng cuộc sống ngắn ngủi và làm nhiều sai lầm trong chính sách chiếm đóng và cai trị Cao Miên . Tôi nghĩ Gia Long khôn ngoan, tuy nhờ Xiêm, Pháp, nhưng không bị họ kềm chế, nhưng chính quyền ông lập ra và để lại không có nền tảng để chống lại đe doạ thực dân .

[Ba Xạo]

Ngươi không xứng đáng để ta gọi từ Huynh Đệ

Ai uống máu ăn thề với người hồi nào mà kết Huynh Đệ?

nhà ngươi không công nhận Vua Quang Trung là Anh Hùng Dân tộc , chạy tội cho vua Gia Long cõng rắn cắn gà nhà !

Cái thớt là nói về vua Quang Trung thì tui đánh giá về con người ông ta. Còn vua Gia Long thì làm ơn mở cái thớt khác rồi tui sẽ vạch ra cái đúng cái sai của ông ta cho coi.

Có nghĩa là nhà ngươi chấp nhận CSVN nhường đất , nhường biển cho Tàu Phù ( Gia Long cũng đồng ý nhường Côn Luân , Phú Quốc , Hải Cảng Đà Nẳng cho Pháp,để giành ngai vàng !)

Đừng chơi trò chạy xuyên lục địa rồi quay mũi tên chỉ mặt đặc tên tui là này nọ nha. Chuyện nào ra chuyện đó, đừng nhập nhằn CS vô đây nhé. Chuyện CS bán biển bán đất là chuyện rõ như ánh mặt trời đâu đâu ai cũng đều biết khỏi cần nói nhiều phí sức. Còn chuyện vua Gia Long nhường này nọ là chuyện lịch sử nên đứng trên phương diện khách quan để nhận định đúng sai công tội ông ta.

Vậy mà hỏi ngược lại Ta là tại sao ?

Tại vì ông Quang Trung xa lắc xa lơ mà ngươi còn dám xưng ông ta là anh hùng thì đương nhiên ngươi chắc biết hai ông thần ve chai đó là thành phần nào rồi, đúng không?

Và qua đây Ta cũng thấy nhà ngươi đồng loả bao che với Tội ác ! Nếu nhà ngươi là công dân VNCH , thì thật là bất hạnh cho VNCH ! Bởi vì đại đa số người dân VN Quốc nội và Hải ngoại đều tôn vinh vua Quang Trung .
HYNH

Ở trên ngươi chỉ mặt đặc tên tui thì dưới ngươi kết án tui thấy chưa? Chơi như vậy đâu có xứng cho tui coi ngươi Huynh Đệ.

[Vân Nương]

Trần Thủ Độ, Lê Lợi tuy thông minh xuất chúng, nhưng căn bản quê mùa, ít học. Đình thần kẻ nịnh nhiều hơn người trung. Nước còn, giặc tan là nhờ các bậc Dũng tướng, Lương thần, thánh trí. Nhưng dù sao đều nặng lòng yêu nước, lại có nhược điềm là thủ cựu, vua chúa cứ sợ bị cướp ngôi, hay làm phản nên bách hại người tài , kể cả hàng công thần hay anh em, con cháu trong nhà.
Ví dụ như Nguyễn Trãi bị tru di tam tộc, Nguyễn văn Thành bi Lê văn Duyêt xử theo lệnh vua Gia Long. Đặng Trần Thường sai lính dùng roi tẩm thuốc độc đánh chết Ngô Thời Nhiệm tại văn Miếu.
TRần Quý Cáp bị xử chém ngang lưng. Vua Khải Đinh sang Pháp mặc phẩm phục nhu anh phường chèo. Cao bá Quát ngậm ngùi than "bực mình khi ở xó nhà, Văn chương chữ nghĩa chỉ là trò chơi"
Bùi Viện có sáng kiến xin vua sang Mỹ cầu viện đê Pháp không thể 0ộc tài, độc quyền áp chế triều đình mình, liền bi quần thần dèm vua, vì óc quần thần nhỏ nhen, thủ cựu. v.v...

[mơtiên]

Lê Lợi đa nghi, nhưng chuyện Nguyễn Trãi bị tru di tam tộc thì đó là đến đời sau . Thiếp của NT theo hầu vua trẻ Lê Thái Tông (con Lê Lợi) đi chơi thì vua bệnh nặng mà chết . Có lẽ vì nội bộ nhà Lê thời đó chính trị hại nhau đầy rẫy nên Nguyễn thị Lộ và NT bị gán tội giết vua . Có sử gia cho giả thuyết là Nguyễn Trãi gây thù khi dính vào chuyện đặt ngôi thứ trưởng của các con của Lê Thái Tông , nên LTT mất là cơ hội ngàn vàng cho phe kia gán tội cho ông .