Nhiều khi v́ mong muốn tự do dân chủ cho VN mà có lúc đă đưa đến những việc làm hay sự kiện xem ra khá hời hợt, gần như hồ đồ.

Tinh hoa của hiến pháp Mỹ có thể tóm gọn là một bản hiến pháp hạn chế tối đa quyền chính phủ và bảo đảm tuyện đối quyền tự do. Quyền tự do này là quyền dựa trên quy luật tự nhiên và do thượng đế ban cho nên không ai có quyền lấy đi. Nó được nhắc đến nhiều lần trong cả hai văn bản Hiến Pháp và Tuyên Ngôn Độc Lập của Mỷ mà quen thuộc nhất là:

"... Mọi người sinh ra đều b́nh đảng, rằng tạo hoá đă ban cho họ những quyền tất yếu và bất khả xâm phạm, trong đó có quyền sống, quyền tự do và mưu cầu hạnh phúc."

Không như nhiều người cho rằng Hiến Pháp Mỹ dựa trên tam quyền phân lập, sự thật th́ ngược lại. Chính v́ chính quyền cần bị hạn chế nên người Mỹ đă đề xướng tam quyền phân lập như là một trong nhiều công cụ nhằm giảm thiểu quyền lực chính quyền.

Tam quyền phân lập vẫn chưa đủ để bảo đảm tự do. Sau khi ban hành hiến pháp họ đă tu chỉnh và cộng thêm 10 điều được biết tới là "Bill Of Rights".

"THE Conventions of a number of the States, having at the time of their adopting the Constitution, expressed a desire, in order to prevent misconstruction or abuse of its powers, that further declaratory and restrictive clauses should be added:" (U.S. Constitution; http://www.archives.gov/exhibits/cha...ranscript.html)

Gần đây, một sự kiện "Bản Hiến Pháp Thứ Bảy Của Việt Nam" sôi nổi bàn tán trên một số diễn đàn. Bản hiển pháp này được xem là một kết hợp tinh hoa của nhiều hiến pháp trong đó có hiến pháp Mỷ. Tuy nhiên, sau khi duyệt qua sẻ thấy nó là một sự vá víu, hổn độn và thiếu hẳn chất "tinh hoa". Nó không dới hạn quyền hành chính phủ và bảo đảm tuyện đối tự do. Nó mang tính chi tiết trong khi hiến pháp cần cụ thể nhưng không chi tiết. Nó mang nhiều khái niệm mập mờ. Thí dụ:

"Điều 1: Việt Nam sẽ là một quốc gia có nền Cồng hoà Dân chủ, xă hội... bảo đảm quyền b́nh đẳng của mọi công dân trước pháp luật bất kể tuổi tác, xuất thân, dân tộc, giới tính hoặc tôn giáo..."

Cộng hoà, Dân chủ, và Xă hội khác nhau nhưng được nhập chung lại để định nghĩa một quốc gia thế th́ nó sẽ giống như thế nào? Ta có thể mường tượng nó giống như Cộng Hoà Xă Hôi Chủ Nghỉa Việt Nam hiện thời.

Bảo đảm quyền b́nh đẳng là đủ không cần liệt kê chi tiết.

"Điều 4: Quốc ngữ sẻ là Việt ngữ và Anh Ngữ...."
Một quốc gia mà có tới hai quốc ngữ sẻ trở thành hổ lốn văn chương, văn hoá....

"Điều 5: Tôn chỉ của Việt Nam sẻ là: Tự do, B́nh đẳng, và Sự thật
Điều 6: Ba nguyên tắc căn bản nhất của Việt Nam:
Phẩn 1: Ư muốn của đa số nhân dân được đại diện bởi Bản Hiến pháp, sẻ là Luật tối thượng của quốc gia.
Phần 2: Chính phủ sẽ từ nhân dân, bởi nhân dân, và v́ nhân dân.
Phẩn 3: Các cuộc vận động chính trị sẻ hoàn toàn bất bạo động và không h́nh sự hoá các lư tưởng khác biệt."

Hiến pháp mà có tôn chỉ vậy th́ cái nào cao hơn? Ư muốn của đa số nhân dân không thể nào trở thành luật tối thượng bởi v́ nó có thể xâm phạp quyền tự do của một cá thể dù chỉ là một người. Tỉ dụ bửa nào v́ nghe lời tuyên truyền, hay gian lận số phiếu hay lư do này kia mà phần đông đ̣i bỏ quyền tự do phát biểu cổ một thiểu số nào đó chả lẻ nó thành hiến pháp tối cao.

"Điều 17: Mọi viên chức chính phủ được bầu lên đều không thể bị truy tố dân sự khi
đang trong thời hạn nhiệm chức. Mọi quy chế giới hạn thời gian có thể bị truy tố sẽ được
tạm ngưng trong thời gian người này c̣n nhiệm chức.
Điều 19: Không có hồi tố cá nhân, truy thu, hoặc tái phân phối tài sản, bất cứ viên chức
hiện tại hay trước đây của bất cứ mọi chính phủ nào từng hiện hữu trước khi Bản Hiến
pháp này được phê chuẩn.
Điều 20: Trong 20 năm sau khi Bản Hiến pháp này được phê chuẩn, sẽ không có bất cứ
lời nói hoặc hành động nào có ư nghĩa bất hảo chống lại bất cứ viên chức hiện tại hay
trước đây của bất cứ chính phủ nào từng hiện hữu trước khi Bản Hiến pháp này được phê
chuẩn."

Ba điều trên bảo đảm tối đa quyền hạn chính phủ, xem nhẹ quyền người dân. Ba điều trên sẻ là lối thoát cho chính phủ tha hoá.

C̣n nhiều điều càng đọc càng thấy bản hiến pháp chắp vá như cái khố rách.

Tuy nhiên ư chính không phải là luận về hiến pháp Thứ Bảy. Tự do quá quan trọng để mà có thể giởn chơi như thế. Người Việt đă trả giá rất cao cho tự do nhân chủ để rồi bị Hồ Chính Minh và đảng cs phỉnh lừa.

"Ôi, Độc lập, Tự do !
Xưa cũng chỉ v́ quư hai thứ đó
Đất Bắc mắc lừa mất vào tay nó (Hồ Chính Minh và đảng cs)" (Nguyễn Chí Thiện)

Ư chính là chính phủ cần phải bị hạn chế tối đa hầu quyền tự do được bảo đảm tuyện đối. Chỉ khi mỗi cá nhân có tự do th́ mới có thể có một xă hội dân chủ và đưa tới một quốc gia tự do, cộng hoà. Cá nhân mà không có tự do để tự làm chủ quyết định, theo đuổi hạnh phúc ḿnh th́ làm sao có thể được làm chủ trong cái "dân chủ" đất nước được.

Tóm gọn: "dân chủ là hai con sói và một con cừu biểu quyết cho món ăn trưa. Tự do đến bởi thừa nhận một số quyền tối thiểu căn bản không thể lấy đi dù được 99% biểu quyết."

"Democracy is not freedom. Democracy is two wolves and a lamb voting on what to eat for lunch. Freedom comes from the recognition of certain rights which may not be taken, not even by a 99% vote." (Wilki)

Tự do nên là thước đo để phân biệt dân chủ thật và mị dân chủ.