Thảnh thơi

Thảnh thơi mà sống, mọi người ơi
Chớ có than thân lỡ mất thời
Giải trí nên t́m ngay lúc bận
Học hành cố tập cả khi chơi
Cúi đầu tủm tỉm vui cùng đất
Ngẩng mặt hân hoan khoái với trời
Hiện tại mới là trân quư nhất
Thảnh thơi mà sống mọi người ơi.

Tuổi già

Thân thể chỉ là cái túi da
Ta nên vui sống, sợ chi già
Thảnh thơi gió cuốn, khi đông tới (1)
Thanh thản hoa rơi, lúc hạ xa (2)
Nhấc bút vẽ vời đôi vế đối
Nâng ly thưởng thức một hơi trà
Thời gian hư ảo không toan tính
Thân thể chỉ là cái túi da.

(1) Thấy gió mạnh cuốn không sợ
(2) Khi hoa đẹp th́ thưởng thức hết ḿnh, nhưng khi hoa tàn, rơi rụng th́ cũng thanh thản không tiếc nuối.

Thân thể (Họa bài tuổi già)

Thân thể dù là cái túi da
Chớ nên bỏ mặc, nó mau già
Giữ cho chắc chắn khi c̣n trú
Buông bỏ nhẹ nhàng lúc tách xa
Nhàn rỗi qua tôi, bàn chuyện đạo
Rảnh rang tới bạn, uống li trà.
Mặc trăm năm nữa, ai nào biết
Chẳng nắm xương tàn, không túi da.

Nhân Quả

Hành động th́ nên tránh việc sai
Làm người đau một ḿnh đau hai
Gỗ Lim mong đốn, lâu ngàn tháng
Hạt cải đợi thu, chỉ một mai
Trồng ác sẽ không vui được phước
Gieo lành ắt chẳng khổ v́ tai
Triền miên liên hệ bao nhiêu kiếp
Nhân quả do ḿnh, đâu tại ai

Vệ Đạo Trừ Ma

Mọi việc đều xem bé cỏn con
Uống ăn đơn giản đâu đ̣i ngon
Nhất trần bất nhiễm, luôn thanh thản
Vạn tục chưa ĺa, măi héo hon
Vệ đạo không lo đi vô ngục
Trừ Ma chẳng ngại trèo lên non
Dẫu qua muôn vạn trăm ngàn kiếp
Một tấm ḷng này vẫn sắc son

Tùy duyên

Phật chỉ độ người lúc tới duyên
Chẳng thể khi ương nói hiểu liền
Sẽ giống cành xanh mà đem nấu
Và như măng trắng lại dùng đan
Phải đợi phía trên qua chục nắng
Nên chờ bên dưới trải trăm mưa
Ra vườn cây chín th́ ta hái
Phật chỉ độ người lúc tới duyên.

Sống

Sống phải hiên ngang ở giữa đời
Không nên luồn cúi và xu thời
Gặp người hiểu biết, đâu to tiếng
Thẩy kẻ u mê, sẽ nặng lời
Ư chí vững vàng chân thẳng bước
Lương tâm thanh thản mặt sáng ngời
Ngại ǵ phiền phức, v́ chân lư
Tất cả do ta, chẳng trách trời

Bỏ tham

Thảnh thơi tự tại, sợ chi nghèo
Lạc thú công danh trôi cái ..vèo
Gặp thế không kiêu, dù xế bóng
Thất thời chẳng cuống, mặc ḷng meo
Có bè có bạn, c̣n vui hát
Không chú, không anh, vẫn khoái reo
Tĩnh lặng tâm ḿnh trong gió băo
Vô tư mà sống, dẫu thân bèo

Phóng sinh

Tốt đẹp vô cùng, việc phóng sinh
Mặt th́ lợi chúng, hướng vui ḿnh
Vô tư thực hiện, không mong lợi
Thanh thản tiến hành, chẳng ước vinh
Mở hăy nhẹ nhàng, đừng xé toạc
Thả nên từ tốn, chớ quăng th́nh
Khổ đau tù ngục, nay qua hết
Tốt đẹp vô cùng, việc phóng sinh

Giũ Hận

Giữ hận trong ḷng măi ích chi.
Càng mê, càng tội, càng sân si.
Hơn thua đeo đẳng, đau nhiều lúc
Được mất buộc dằng, khổ lắm khi
Mừng giận như sương, ngưng lại tán
Vui buồn là gió, đến rồi đi
Cuộc đời thoáng chốc, trăm năm đó
Giữ hận trong ḷng măi ích chi.

Kẻ Tự ngă

Tự ngă sinh thù, thấy những thương
Kẻ ngu chưa thấu lẽ vô thường
Mải mê tranh căi, sân thêm nặng
Đắm đuối hơn thua, hận lại vương
Hăy kệ người lầm, hay đúng lối
Nên xem lư phải, hoặc sai đường
Ai hành không tốt, tai ương chịu
Được mất mau mờ như khói sương

Tâm thanh tịnh

Cái tâm thanh tịnh giống như gương
Đối cảnh luôn soi rất tỏ tường
Phước đến lại đi dường ngọn gió
Lộc ngưng rồi tán tựa hơi sương
Ánh sáng mong mê đành nín phục
Màn đêm định doạ phải thua nhường
Thế cuộc vần soay đều thấu cả
Không mừng không giận, cũng không nương



Gửi người chịu quả báo

Nhường nhịn bên ngoài ích mấy đâu
Trong tâm xả được mới thôi sầu
Xưa gieo nhân ác, trông th́ thoáng
Nay hái quả tai, chịu lại lâu
Phẫn nộ hăy dằn, hung chuyển ư
Từ bi nên khởi, dữ quay đầu
Thiện chưa chín muồi, c̣n xa phúc
Gắng luyện tinh cần, sau hết âu.


Nhắn kẻ sai đường

Đă là biện luận hăy công minh
Thấy phải nghe theo mới lợi ḿnh
Mang thế ra đe, người ngốc sợ
Đem quyền mà doạ, kẻ khôn khinh
Trái đường mới hận, không suy lư
Đúng nèo nên bi, vẫn xét t́nh
Biết lỗi quay đầu, mau tới bến
Ṿng vo chi lắm, trí không tinh

Tắm nước Pháp Thế Tôn

Ḍng nước mát lành, sách Thế Tôn
Chuyên tâm ta tắm, sẽ trong hồn
Vô minh rũ sạch, sinh hoa trí
Thanh tịnh dâng đầy trổ trái khôn.
Trong đă vững vàng, xoay chẳng choáng
Ngoài dù khấp khểnh bước không chồn
Bao người yêu ghét đâu quan trọng
Việc đáng th́ làm, chính pháp môn



Ăn

Ăn ǵ cũng được, chớ lưu tâm
Tỉnh táo cho mau kẻo bước lầm
Rau cứ cuốn gà, ô nhiễm dạ
Thịt không nghĩ lợn, thanh tao mâm
Quẩn quanh chay mặn, tham thêm nặng
Vướng vít ruột gan bệnh lại trầm
Tu ư chưa nên, suy mồm miệng
Đó là si quá, trở thành hâm

Bệnh không mong khỏi


Ốm và khỏe mạnh, khác chi đâu
Phật pháp tinh chuyên, chẳng chút sầu
Xác dẫu dật dờ, hom tựa khỉ
Thần c̣n an tịnh, sáng như châu
Nhẹ nhàng quán chiếu, quên đau họng
Thong thả tư duy, kệ nhức đầu
Mọi hướng hào quang luôn rạng tỏa
Ốm và khỏe mạnh, khác chi đâu


Bỏ mong

Lúc nào cũng vậy, chớ nên mong
Đích sẽ thêm xa, rối cả ḷng
Tu cứ mơ thành, quên tự tại
Đi toàn gấp đến, quẳng thong dong
Xôn xao hạ tới, ve ngân tiếng
Lặng lẽ xuân sang, lúa trổ đ̣ng
Duyên chín việc tṛn, không phải vội !
Lúc nào cũng vậy, chớ nên mong

Đức Phật chuyển pháp luân.

Người tu nên biết chọn đường (1)
Đúng - sai, tốt - xấu tỏ tường mới theo
Hăy nghe cho rơ Tỳ Kheo
Có hai lầm lạc như beo hại ḿnh
Mặt là say đắm dục t́nh
Trước vui nhưng khổ sẽ ŕnh phía sau
Bên th́ hành xác đớn đau
Thân gầy mệt mỏi, trí mau mê mờ
Hai sai nhanh tránh chớ ngờ
Bởi đều thái quá, tới bờ vực thôi
Cực đoan phải bỏ cả đôi
Trọn đường trung đạo tinh khôi ta hành
Lối tu chân chính tám nghành
Khi theo được chọn, đại thành không xa
***
V́ nh́n đúng gốc hiểu ra (15)
Thế gian muôn sự chỉ là chênh vênh
Tội ǵ cứ măi lênh đênh
Để cho rơi thác, vấp ghềnh mà chi
Yêu th́ phải sợ chia ly
Ghét vừa chạm mặt muốn đi ra liền
Nghèo luôn mong ước có tiền
Giàu v́ giữ của ưu phiền khôn nguôi
Không con sầu măi chẳng xuôi
Có con vất vả v́ nuôi thật nhiều
Khi vui thấy chỉ một chiều
Khi buồn ngẫm lại trăm điều lo toan
***
Khách quan thực tế đa đoan (27)
Nhưng do ḿnh cả, đâu oan chỗ nào
V́ tham nên cứ vơ ào
Sắc - tiền - danh - vị … càng vào càng ham
Khi tham, không được, chẳng cam
Nếu mà có được ḷng tham tăng dần
***
Muốn thôi nên loại từng phần (33)
Bẻ cành, thân trước, rễ lần lôi lên
Cây tham triệt tiệt vứt bên
Tuy là rất khó nhưng nên vững vàng
***
Kiên tâm chắc trở chớ màng (37)
Một khi đă hiểu rơ ràng nguyên nhân
Lối lành ta nhẹ bước chân
Nương theo “Bát Chánh” kẻo ân hận hoài.

Ghi chú:
- Từ câu 1 -> 14 nói về hai đường cực đoan sai lạc và đường trung đạo phải theo.
- Từ câu 15 -> 26 nói về chân lư cao diệu thứ nhất “Khố đế”.
- Từ câu 27 -> 32 nói về chân lư cao diệu thứ hai “Tập đế”.
- Từ câu 33 -> 36 nói về chân lư cao diệu thứ ba “Diệt đế”.
- Từ câu 37 -> 40 nói về chân lư cao diệu thứ tư “Đạo đế”.