V́ sao NHNN cần độc quyền sản xuất kinh doanh vàng miếng?

ĐVO) Gần đây, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Văn B́nh đă tuyên bố vàng SJC sẽ trở thành nhăn hiệu vàng của NHNN, đơn vị này phải độc quyền quản lư, sản xuất vàng miếng, điều này không những đúng về lư thuyết mà c̣n đúng cả về thực tế.



Ông B́nh khẳng định, NHNN sẽ làm việc với Thành ủy TP HCM (hiện đang là đơn vị chủ quản của SJC) để chuyển Công ty vàng bạc đá quư Sài G̣n SJC sang trực thuộc NHNN và vàng miếng SJC sẽ trở thành nhăn hiệu vàng của NHNN. Điều này đă thể hiện rơ quan điểm: NHNN sẽ giữ độc quyền trong sản xuất kinh doanh vàng miếng v́ SJC hiện đă chiếm 90% thị phần.

Trên thực tế, tại Việt Nam, vàng miếng từ lâu đă được coi là thứ hàng hóa đặc biệt, có đầy đủ các thuộc tính tiền tệ. Vàng được coi là “vịnh tránh băo” trong bối cảnh lạm phát cao, đồng tiền bị mất giá, các kênh đầu tư khác bấp bênh, giá vàng lại liên tục tăng. Thói quen tích trữ vàng của người dân cũng có từ lâu, cộng với các yếu tố đầu cơ, lũng đoạn thị trường làm cho t́nh trạng vàng hóa càng thêm trầm trọng. Nếu Nhà nước không quản lư được thị trường vàng, t́nh trạng vàng hóa sẽ ảnh hưởng tới việc điều hành chính sách tiền tệ và gây mất ổn định thị trường tiền tệ, ngoại hối, gây mất ổn định tỷ giá. Chưa kể, thay v́ dồn vốn vào sản xuất kinh doanh, người dân lại đổ xô tích trữ vàng sẽ gây lăng phí nguồn vốn trong xă hội.


Thương hiệu vàng miếng SJC sẽ thuộc NHNN.

Trên thế giới, vai tṛ tiền tệ của vàng từ lâu đă được coi trọng. Trong bối cảnh đồng USD liên tục mất giá trong rổ tiền tệ th́ giá vàng thế giới vẫn tăng phi mă. Nói cách khác, thời điểm khủng hoảng kinh tế toàn cầu, chỉ có vàng mới có đủ vai tṛ và trọng lượng làm thay đổi quy luật lệ thuộc vào đồng USD của các nền kinh tế mới nổi. Giá vàng thế giới tăng mạnh không những thể hiện giá trị của vàng mà c̣n cho thấy vàng đang phục hồi lại chức năng tiền tệ vốn có của nó. Vai tṛ tiền tệ của vàng c̣n thể hiệu qua việc các ngân hàng trung ương có xu hướng tăng mua vàng dự trữ.

Theo số liệu của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), từ đầu năm 2011 đến nay, Ngân hàng Trung ương các nước đă mua vào 208,9 tấn vàng, riêng quư III/2011 đă mua 150 tấn vàng. Gần đây, các ngân hàng Trung ương châu Á liên tục dự trữ ngoại tệ bằng vàng. Đặc biệt là cú “gây sốc” từ Chính phủ Trung Quốc đột ngột cho công bố về trữ lượng dự trữ vàng của nước này đă tăng đột biến, cải thiện vị trí dự trữ vàng của họ từ thứ sáu với tổng lượng dự trữ lên tới gần 745 tấn.

Không những thế, tại nhiều nước chỉ có Ngân hàng Trung ương mới được phép sản xuất vàng miếng, việc mua bán vàng miếng phải tuân theo các điều kiện khắt khe và chịu sự giám sát đặc biệt của Nhà nước.

C̣n tại Việt Nam, thực tế cho thấy, những động thái điều hành của cơ quan quản lư hay định hướng của các chính sách quản lư đều tác động mạnh đến sự biến động của giá vàng.

Khẳng định vàng là thứ hàng hóa đặc biệt có dấu hiệu tiền tệ, ông Phí Đăng Minh, nguyên Vụ phó Vụ Quản lư ngoại hối (NHNN) cũng khẳng định, Nhà nước cần quản lư vàng miếng như quản lư tiền tệ. Tiền đồng do NHNN độc quyền phát hành, do vậy vàng miếng cũng cần phải do NHNN độc quyền sản xuất, quản lư. Điều đó là phù hợp với xu thế mới của các nước trên thế giới, phù hợp với hoàn cảnh và điều kiện cụ thể của Việt Nam.

Theo phân tích của một số chuyên gia, nếu theo hướng độc quyền quản lư có lẽ sẽ là một lựa chọn “khôn ngoan” hơn của NHNN. Thay v́ trực tiếp kiểm soát việc xuất – nhập khẩu vàng miếng, NHNN sẽ cho phép nhiều doanh nghiệp thực hiện việc này. Nhưng khác với việc có nhiều nhăn hiệu vàng miếng khác nhau như hiện nay, tất cả các doanh nghiệp sản xuất vàng miếng đều chung một nhăn hiệu SJC. Hay nói cách khác, SJC trở thành một nhăn hiệu tập thể về vàng miếng của Việt Nam chất lượng được kiểm soát hoàn toàn bởi NHNN Việt Nam.

Với cách thức quản lư này, NHNN sẽ không phải trực tiếp tham gia kinh doanh nhưng vẫn nắm được đầy đủ thông tin về thị trường vàng miếng như số lượng vàng miếng đang lưu thông trên thị trường, bao nhiêu vàng miếng được sử dụng cho mục đích sản xuất trang sức hay công nghiệp, và bao nhiêu vàng miếng được sử dụng cho mục đích đầu tư.

Trong khi đó, các doanh nghiệp hoàn toàn chủ động trong việc mua – bán vàng tài khoản ở nước ngoài trên thế giới để pḥng ngừa rủi ro.

Thêm nữa, với khả năng quản lư khác nhau, các doanh nghiệp sản xuất vàng miếng mang nhăn hiệu tập thể SJC hoàn toàn có thể cạnh tranh với nhau để cung ứng cho thị trường mức giá tốt nhất. Rơ ràng, với cách thức quản lư này, người dân sẽ thực sự được hưởng lợi, trong khi NHNN vẫn có khả năng quản lư và điều tiết được thị trường.

Phương Trâm

http://baodatviet.vn/Home/kinhte/Vi-...181102.datviet