Cứ mỗi độ Xuân về, cộng đồng người Việt xa xứ lại hướng nh́n về quê hương với nhiều hoài niệm, bởi lẽ bất kể xa quê đă bao lâu, vài năm hay vài thập niên, dường như không ai hoàn toàn quên hẳn đi những háo hức của những cái Tết thời thơ ấu, hay những mùa Xuân thuở mới lớn, khi “ḷng c̣n tràn đầy xao xuyến”. Nh́n về quê hương ngày hôm nay trong bối cảnh t́nh h́nh toàn cầu và những ǵ xảy ra trong nước trong năm sắp kết thúc, họ có những suy nghĩ ǵ và ước nguyện ǵ cho quê hương? Liệu những ước mơ của người Việt xa xứ có đồng điệu với nguyện vọng của người dân trong nước?
Câu Chuyện Việt Nam do Hoài Hương phụ trách tuần này xin được dành để gửi đến quư vị những ưu tư của một số người Việt ở trong và ngoài nước trước thềm Năm Nhâm Th́n 2012. Tiến sĩ Lê Đ́nh Thông, giáo sư giảng dạy môn Quan hệ Quốc tế tại đại học Paris-Nanterre bên Pháp, và cô Genie Nguyễn Ngọc Giao, Sáng lập viên và Chủ tịch Hội Tiếng Nói Người Mỹ gốc Việt tại Washington chia sẻ những cảm nghĩ cuối năm với thính giả và độc giả đài Tiếng Nói Hoa Kỳ.
Những người trẻ tuổi trong nước quan tâm tới những sự kiện nào trong năm qua? Theo một số bạn trẻ lên tiếng trên Tạp chí Thanh niên-VOA hồi gần đây, trước tiên phải kể đến những hành động khiêu khích của Trung Quốc trong Biển Nam Trung Hoa, tức Biển Đông. Bên cạnh đó là trào lưu dân chủ đang lan rộng trên thế giới, với các cuộc biểu t́nh đ̣i dân chủ ở khắp nơi, khởi sự từ Tunisia lan sang Trung Đông, sang tới Châu Âu và Châu Á.

Ba bạn trẻ trong nước nhắc tới một số sự kiện mà các anh cho là quan trọng trong năm qua:

“Sự qua đời của cố Tổng Thống Tiệp Khắc Vaclav Havel. Ở trong nước th́ có 11 cuộc biểu t́nh ở Hà Nội và 2 cuộc biểu t́nh ở Sàig̣n để phản đối hành động xâm chiếm lănh thổ của Trung Quốc ở Việt Nam. Bên cạnh đó, nhà cầm quyền Việt Nam liên tục đàn áp các nhà đấu tranh dân chủ, những tiếng nói yêu nước phản biện đàn áp tôn giáo như vụ dân giáo xứ Thái Hà.”

“Các chế độ độc tài thay phiên nhau sụp đổ, giống như lời tiên tri của người Maya th́ vào năm 2012, thế giới sẽ bắt đầu bước vào giai đoạn mới của văn minh loài người. Đó là giai đoạn của t́nh yêu, của ḥa b́nh và của ánh sáng.”

“Những người biểu t́nh không có một tấc sắt trong tay. Họ chỉ biểu t́nh bất bạo động, đ̣i hỏi những quyền tự do, đ̣i công bằng lẽ phải cho ḿnh thôi, vấn đề tôi quan tâm là họ đă vượt được sự sợ hăi, cùng nhau lên tiếng, cùng nhau đoàn kết chống lại những bất công, độc tài. Đó là điều rất đáng quan tâm.”

Hướng nh́n về quê hương, nhiều người Việt hải ngoại cũng có những quan tâm của riêng họ. Đây là ư kiến của cô Nguyễn Ngọc Giao, Chủ tịch Hội Tiếng Nói Người Mỹ gốc Việt ở vùng thủ đô Washington.

Ngọc Giao: “Bất cứ ai, nếu là người Việt, đều mong muốn đất nước ḿnh có một Năm Nhâm Th́n tốt đẹp hơn, nhất là dân đỡ khổ, những người dân không có nhà cửa, hay có nhà mà phải mất nhà, có đất phải mất đất, những người phụ nữ đẹp mà phải đi bán thân, những trẻ em không có tương lai, th́ chúng ta mong rằng những điều này sẽ thay đổi, và chúng ta, những người có may mắn hơn sẽ có thể đóng góp trực tiếp bằng cách này hay cách khác để thúc đẩy sự thay đổi này cho nó nhanh hơn. Một điều nữa là hiện thời ở chung quanh Việt Nam, nhiều quốc gia khác, chẳng hạn như Nam Hàn, đang vượt qua Việt Nam rất nhanh, đây là một nước thuộc loại cường quốc trong vùng Đông Nam Á. Nam Hàn có dân chủ, có tự do, có tiến bộ và đương cạnh tranh rất mạnh mẽ trong lĩnh vực thương mại với vùng Đông Nam Á Châu. Trong khi đó th́ Việt Nam năm 1975 ngang hàng hay hơn Nam Hàn nữa mà bây giờ lại thụt lùi. Chúng ta bây giờ c̣n thụt lùi c̣n sau cả Thái Lan. Và mới đây, Miến Điện cũng vừa chứng kiến những thay đổi rất phấn khởi, tiến tŕnh dân chủ hóa của họ rất nhanh. Bà Aung San Suu Kyi sẽ ra tranh cử và hy vọng bà sẽ thúc đẩy đến một tiến tŕnh dân chủ, đưa Miến Điện sang một trang sử mới. Đài Loan ngày 14 tháng Giêng vừa có một cuộc bầu cử mà cả thế giới phải thán phục. Đài Loan cũng là nước đă đầu tư rất nhiều vào Việt Nam. Đây là điều mà chúng ta phải thắc mắc. Tại sao đất nước ḿnh chưa được như họ?”

VOA: Thế Ngọc Giao có lời chúc nào cho Việt Nam trong những ngày cận Tết?

Ngọc Giao: “Vâng, Ngọc Giao chúc đất nước chúng ta năm Nhâm Th́n sẽ lật sang một trang sử mới, và sẽ có cơ hội đồng đều mới đến với mọi người dân. Sẽ có cơ hội phát triển cho tất cả mọi người tài giỏi có khả năng, có thể đóng góp vào cố gắng thay đổi đất nước, trong khi chúng ta có thể cạnh tranh với tất cả các quốc gia bạn mà không bị thua thiệt họ.”

Thưa quư vị đó là lời chúc cuối năm của cô Ngọc Giao Nguyễn, Chủ tịch Hội Tiếng Nói Người Mỹ gốc Việt, trong Câu Chuyện Việt Nam cuối năm với Hoài Hương.

Từ Paris, Tiến sĩ Lê Đ́nh Thông, Giáo sư giảng dạy môn Quan hệ Quốc tế tại Đại học Paris- Nanterre, chuyên nghiên cứu các vấn đề Việt Nam và quốc tế, chia sẻ những trăn trở của riêng ông cho quê hương, trong cuộc phỏng vấn dành cho Ban Việt ngữ Đài VOA sau đây.

VOA: Thưa Giáo sư, sắp đến Tết Nhâm Th́n, sống ở hải ngoại vào những dịp như thế này chúng ta cũng có những suy nghĩ về quê hương đất nước, xin Giáo sư chia sẻ với thính giả của Đài VOA những trăn trở của Giáo sư về t́nh h́nh đất nước hiện nay?

Tiến sĩ Lê Đ́nh Thông: “Trăn trở của tôi nó là một hoài niệm th́ đúng hơn, tứ là tôi nhớ lại trước đây, các chợ hoa ở đường Nguyễn Huệ ở Saig̣n đó, th́ mỗi độ xuân về, ai cũng chứng kiến một cái chợ hoa có rất nhiều loại hoa, gọi là trăm hoa đua nở như là phong trào trăm hoa đua nở của miền Bắc sau năm 54. Thế bây giờ tôi giả thử nếu chợ hoa chỉ bán một loại hoa, thí dụ như là cúc vạn thọ chẳng hạn, th́ chắc hẳn sẽ rất là vắng người. Và chợ hoa này chúng ta thấy rất là đa dạng bởi v́ ngoài các loại hoa của mùa xuân như lan, huệ, cúc, thược dược, hồng đào vv…thủy tiên nữa, th́ c̣n có đào Sóc Sơn của miền Bắc và mai vàng, nếu nói theo Ngũ hành th́ là thuộc cung thổ của miền Nam, th́ tất cả gặp gỡ trong một cái chợ hoa, bởi vậy cho nên h́nh ảnh của một chợ hoa đơn điệu, chỉ có một loại hoa th́ không ai có thể tưởng tượng được. Th́ chính sự hoài niệm đó cho phép tôi nói lên một cái trăn trở về t́nh h́nh đất nước. Tức cảnh th́ sinh t́nh, bởi vậy cho nên tôi thấy nỗi hoài niệm đó cho phép tôi có một cái suy nghĩ, và chúng ta cũng đồng ư với nhau là ngày đầu năm là ngày của ước mơ, như là năm 1963 th́ Martin Luther King có một cái niềm mơ ước mà tôi xin chuyển ngữ đoạn kết của bài diễn văn của ông Martin Luther King như sau:

Lũng sâu lấp lại cho đầy,
Núi cao trùng điệp chân mây san bằng.
Lối ṃn khúc khuỷu chắn ngang,
Gập ghềnh chốn cũ quan san thẳng đường.

Mấy vần lục bát dẫn chúng ta trở về với quê hương đất nước và mùa Xuân này.

Th́ cái lũng sâu trong câu thơ vừa kể đó, th́ ta thấy ở quê hương chúng ta cũng c̣n cái hố sâu ngăn cách giữa giàu và nghèo, và cái hố này tất cả chúng ta đều thấy, nó rất là nghiêm trọng. Ngoài ra, nếu nói tới núi cao trùng điệp trong câu thơ lục bát mà tôi vừa đọc th́ ở đất nước chúng ta, c̣n cái núi cao của điều 4 Hiến pháp đang ngăn cản dân sinh. Bởi vậy cho nên tôi cũng có một cái ước mơ, và ước mơ trong mùa Xuân này không khác ǵ hơn là cái sự ‘‘gập ghềnh chốn cũ quan san thẳng đường’’, bởi v́ cả đất nước sẽ là một phố hoa muôn màu, và nói một cách cụ thể, gần gũi với cái tâm tư của chúng ta hơn, đó là đa nguyên dân chủ.”

VOA: Xin cám ơn Giáo sư về những ư tưởng đẹp và bài thơ rất có ư nghĩa đó. Thưa Giáo sư, Câu chuyện Việt Nam tuần này đến với quư thính giả, độc giả của VOA vào ngày 28 Tết, vậy Hoài Hương xin Giáo sư gửi lời chúc đầu năm đến quư thính giả/độc giả của đài.

Tiến sĩ Lê Đ́nh Thông: “Tôi có một đôi lời để mà chúc quư vị thính giả th́ lời cầu chúc của tôi cũng là một câu thơ, bởi v́ tôi nghĩ là không có ǵ đẹp hơn và chân t́nh hơn là những câu thơ phát xuất từ chính tấm ḷng của người đang trao đổi với các quư vị thính giả ngày hôm nay trong ngày 28 Tết này. Th́ lời cầu chúc đầu tiên của tôi là tôi cầu chúc cho nhà nhà được cơm no áo ấm, rồi tất cả các trẻ em đều có cơ hội để học hành đồng đều, và từ nay không c̣n cảnh cá lớn nuốt cá bé, cũng không c̣n tham quan ô lại. Đó là những lời cầu chúc chân t́nh của tôi. Nói tổng quát hơn, tôi xin mượn lời của cụ Nguyễn Trăi để mà cầu chúc: ‘‘Giang san từ đây mở mặt, xă tắc từ đây vững nền...


http://www.voanews.com/vietnamese/ne...137903768.html