Không "tham nhũng thật" th́ cũng "tiến sĩ giả"
Lê Trọng Hiệp
Sau khi bổ nhiệm Dương Chí Dũng làm Cục trưởng hàng hải, Bộ trưởng Giao thông Vận tải Đinh La Thăng đă bị lời ra tiếng vào, nếu không nói là bị đánh tơi bời trên báo chí. Bây giờ bổ nhiệm người thay thế Dũng là Nguyễn Nhật, Thăng cũng bị những lời vào tiếng ra tương tự.
Trước đây Thăng bị chỉ trích v́ bổ nhiệm Dũng giữa lúc y bị cơ quan thanh tra phanh phui ra những sai phạm và dấu hiệu tham nhũng khi làm giám đốc tổng công ty hàng hải. Bây giờ Thăng bị chỉ trích v́ bổ nhiệm một tiến sĩ giả làm cục trưởng.
Tuy nhiên đó không phải là lỗi của Thăng mà là "lỗi hệ thống", là thực chất của bộ máy công quyền cộng sản, giống một bộ máy rệu ră từng chi tiết, đụng đến đâu cũng thấy hỏng hóc: không "tham nhũng thật" th́ cũng "học vấn giả".
Tiến sĩ giả làm cục trưởng
Câu chuyện được Cầu Nhật Tân nêu ra trong bài báo "Bộ trưởng Đinh La Thăng bổ nhiệm tiến sĩ rởm thay Dương Chí Dũng" đăng trên Blog của ḿnh ngày 29/09/2012:
"Từ một nguồn tin trong vụ Tổ chức Cán bộ, Bộ GTVT, chúng tôi được biết đồng chí Đinh La Thăng vừa kư quyết định bổ nhiệm Tiến sĩ Nguyễn Nhật, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, làm Cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam thay cho Dương Chí Dũng đă bị truy nă và bị bắt. Theo hồ sơ lưu tại Ban Tổ chức Tỉnh ủy Hà Tĩnh và Vụ TCCB Bộ GTVT th́ ông Nguyễn Nhật có bằng Thạc sĩ Đại học Irvine và bằng Tiến sĩ Đại học Nam Thái B́nh Dương. Cả hai trường Đại học này đều là trường rởm bị báo chí phanh phui suốt mấy năm qua.
Sáng 28/9/2012, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Công, thay mặt Bộ trưởng GTVT, đă công bố Quyết định bổ nhiệm ông Nguyễn Nhật, nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, giữ chức Cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam thay ông Dương Chí Dũng người đă bị truy nă và bị bắt. Theo hồ sơ lưu tại Ban Tổ chức Tỉnh ủy Hà Tĩnh, ông Nguyễn Nhật có bằng Thạc sĩ Đại học Irvine và bằng Tiến sĩ Đại học Nam Thái B́nh Dương (Hoa Kỳ). Cả hai trường Đại học này đều là trường rởm bị báo chí phanh phui suốt mấy năm qua."
[…]
Dư luận đang đặt câu hỏi lớn với Tiến sĩ Nguyễn Nhật:
Tŕnh độ tiếng Anh của ông thuộc hạng "nửa chữ bẻ đôi không biết" thế mà làm cách nào ông nghiên cứu và bảo vệ được đề tài tiến sĩ bằng tiếng Anh? Mà đó là đề tài ǵ? Thời gian đào tạo tiến sĩ thông thường là 3-4 năm, bằng cách nào ông chỉ lấy bằng tiến sĩ trong 6 tháng. Trong 6 tháng đó, ông vẫn công tác nguyên vị tại Việt Nam.
Theo quy định của Việt Nam, đối với bằng/chứng chỉ do nước ngoài cấp, Cục Khảo thí và Kiểm định chất lượng của Bộ GD-ĐT phải thẩm định và xác minh bằng văn bản. Vậy, trong bước thẩm định bổ nhiệm "Tiến sĩ" Nguyễn Nhật, Vụ TCCB Bộ GTVT đă làm việc với Bộ GD-ĐT chưa? Hay mặc nhiên Bộ GTVT chấp nhận đào tạo tiến sĩ chỉ cần 6 tháng?
Cần lưu ư là đồng môn với ông Tiến sĩ Cục trưởng Nguyễn Nhật c̣n có Tiến sĩ Phó Bí thư Đảng ủy Khối cơ quan doanh nghiệp Trung ương Nguyễn Văn Ngọc, lấy Bằng Tiến sĩ ĐH Nam Thái B́nh Dương chỉ trong 6 tháng (thời điểm c̣n là Phó Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái) với 17000 USD.
Với ông Ngọc, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đă thành lập Đoàn Kiểm tra, xác minh vụ việc, kết luận:
"Bằng Tiến sĩ không có giá trị sử dụng… trong nước" và nghiêm khắc phê b́nh, yêu cầu ông Ngọc "rút kinh nghiệm sâu sắc". Tiếp đó, tại Đại hội Đảng bộ tỉnh Yên Bái lần thứ XVII (nhiệm kỳ 2010-2015), diễn ra từ ngày 22 đến ngày 23-10-2010, ông Nguyễn Văn Ngọc đă không được bầu vào Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Yên Bái lần thứ XVII, sau đó bị mất chức Phó Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái nhưng lại được đá hất lên Phó Bí thư Đảng ủy Khối cơ quan doanh nghiệp Trung ương."
[…]
Chuyện thực chất của các tấm bằng của các đại học chỉ tồn tại trên "địa chỉ hộp thư" báo chí đă nói nhiều, khỏi cần phải bàn. Bản thân Nhật th́ "tiếng Anh một chữ bẻ đôi không biết" nên Nguyễn Nhật đă lo lắng đánh phủ đầu trước: giấu biệt bằng cấp Mỹ.
Trả lời báo chí, Nhật cho biết ḿnh không có bằng tiến sĩ, chỉ tốt nghiệp kỹ sư hàng hải tại Hải Pḥng và "có bằng thạc sĩ quản trị kinh doanh do Đại học Quốc gia Hà Nội" cấp.
Nghĩa là Nhật phủi tay với bằng "Tiến sĩ Nam Thái B́nh Dương" và chỉ nhận "thạc sĩ Hà Nội".
Thế nhưng tin tức lại phanh phui ra: cái gọi là bằng "thạc sĩ Hà Nội" này chỉ là "sản phẩm liên kết đào tạo giữa ĐH Quốc gia Hà Nội với cái gọi là ĐH Irvine (Mỹ)". Về sau liên kết này đă bị Thanh tra Chính phủ kết luận là "vi phạm nghiêm trọng pháp luật hiện hành về giáo dục đào tạo tại Việt Nam và văn bằng cấp trong chương tŕnh này không có giá trị."
Nhân chuyện này bàn lại các tiến sĩ có "thực chất" hơn tại Việt Nam. Năm 2010 hai kư giả Linh Anh và Tiến Đạt Câu đă báo động "Đào tạo tiến sĩ . "Chất" và "lượng". Bài 1: Luận án nghiên cứu hay… nâng cấp?" trên báo Sài G̣n Giải Phóng ngày 25.1.2010. Vào chuyện, hai tác giả tŕnh bày:
"Chất" và "lượng" trong đào tạo tiến sĩ (TS) đang là vấn đề nhức nhối đặt ra trước hệ thống giáo dục Việt Nam: Được "lượng" th́ mất "chất" và được "chất" th́… "lượng" không c̣n. Điều đáng nói là thời gian gần đây, trước nhu cầu "Tiến sĩ hóa đă khiến không ít người nhận thức sai lệch rằng, làm luận án TS giống như mua một món đồ trang điểm, đến nỗi một lănh đạo ngành giáo dục phải thốt lên: "Bằng TS không phải vật trang sức. Anh thực sự muốn cống hiến cho khoa học ở tŕnh độ cao th́ hăy làm TS, đừng chạy theo bằng cấp mà làm khổ nhiều người!".
Bài báo trên làm sáng tỏ một điều: nếu thời trước có tiến sĩ giấy th́ thời XHCN nay có tiến sĩ bún - bánh tráng hiểu cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng. Không chỉ có vậy, câu chuyện c̣n thể hiện sự thật mà một nhà văn Liên Xô từng hư cấu, sau được dịch sang tiếng Việt: bí thư đảng ủy của một Viện nghiên cứu sửa sang qua loa luận văn phó tiến sĩ của một nhân viên dưới quyền, thế là ông ta trở thành tiến sĩ, rồi giáo sư viện sĩ.
Bún, bánh tráng và… xă hội đen
Chuyện xảy ra ngày 4.12.2009 tại Trường Đại học Bách khoa TPHCM (ĐHBK) khi 10 vị giáo sư và tiến sĩ ngành cơ khí thuộc Hội đồng Khoa học nhà nước hầm hầm bước ra khỏi pḥng họp sau một trận căi vả phun nước bọt.
Cùng hầm hầm bước ra pḥng họp là nghiên cứu sinh tiến sĩ mới bị đánh hỏng tên TTS. V́ sợ lôi thôi, báo SGGP chỉ dám để tắt là TTS, t́m kiếm trên các tài liệu khác th́ được biết ông tiến sĩ hụt này có tên là Trần Trường Sơn. Ông tiến sĩ hụt này không chỉ hầm hầm mà c̣n lời ra tiếng vào như một ông say rượu, giận c̣n hơn 10 ông kia và thề thốt là sẽ kiện ĐHBK và Hội đồng Khoa học nhà nước ra ṭa.
Vụ đụng độ này bắt nguồn từ một buổi tŕnh bày luận án tiến sĩ chuyên ngành "Công nghệ chế tạo máy" tổ chức trước đó bốn tháng, cũng tại ĐHBK. Đó là ngày 10.8.2009, khi ĐHBK tổ chức bảo vệ luận án tiến sĩ: "Nghiên cứu các giải pháp kỹ thuật nhằm nâng cao chất lượng và năng suất trong chế biến sản phẩm dạng màng sợi từ gạo".
Nghe thật hay nhưng thực chất th́:
- "Sản phẩm dạng màng sợi từ gạo" chỉ có nghĩa là bún và bánh tráng, gọi theo tiếng Bắc là bánh đa.
- Các "kỹ thuật" hay thiết bị đă có sẵn, luận án này chỉ hướng đến việc "nâng cao chất lượng và năng suất".
Bằng tiến sĩ Việt Nam được xem là thiếu thực chất nhưng thủ tục th́ rất rườm rà. Để lấy bằng tiến sĩ th́ các nghiên cứu sinh tại Úc chỉ cần nộp luận án cho các thành viên hội đồng giám khảo, có ǵ từng thành viên sẽ yêu cầu nghiên cứu sinh bổ sung, hoàn chỉnh, viết lại hay bác bỏ. C̣n tại Việt Nam th́ phải tổ chức thuyết tŕnh, ra thông báo cho công chúng (sinh viên, giới nghiên cứu) đến dự. Tại đây nghiên cứu sinh phải qua được các câu hỏi "phản biện" của "hội đồng khoa học". Muốn trở thành tiến sĩ th́ phải trả lời trót lọt các câu hỏi chất vấn của hội đồng này.
Theo thủ tục th́ nghiên cứu sinh phải giới thiệu đề tài, cam đoan rằng ḿnh nghiên cứu đề tài này một cách trung thực, không sao chép của ai. Trần Trường Sơn cũng vậy, anh ta nhấn mạnh rằng ḿnh là người đi tiên phong trong lĩnh vực nghiên cứu kỹ thuật tráng bánh và làm bún.
Tuy nhiên theo tường thuật th́ nghiên cứu sinh này đă lộ vẻ lúng túng ngay từ lúc bắt đầu, tŕnh vấn đề một cách lủng củng, thiếu mạch lạc, không nêu bật được những điểm trọng tâm hay những t́m ṭi mới trong luận án của ḿnh.
Sau đó th́ Hội đồng Khoa học (HĐKH) gồm 7 thành viên nêu câu hỏi phản biện và nghiên cứu sinh này bị căng như dây đàn: hơn 10 câu hỏi và gần như anh ta không trả lời nổi câu nào.
Một thành viên HĐKH chất vấn: "Đề nghị nghiên cứu sinh phân biệt phương pháp Box Hunter (phương án quay) và phương án tổ hợp cấp 2 của UYNXON đă ứng dụng trong luận án…".
Với câu này anh ta găi tai.
Một thành viên khác hỏi: "Nghiên cứu sinh giải thích thế nào là nâng cao hiệu quả sản xuất …".
Với câu này, anh ta chỉ biết găi đầu.
Với những câu câu hỏi khái quát và liên quan trực tiếp đến vấn đề chuyên môn nhưng anh ta cũng ṿ đầu hay bứt tóc nên ai cũng ngơ ngác, không biết "nghiên cứu sinh" này "nghiên cứu" cái ǵ.
Nhưng điều càng làm người ta ngơ ngác hơn khi kết quả bầu chọn cho thấy 5 trong 7 thành viên "Hội đồng khoa học" bỏ phiếu thuận, trong đó có cả chủ tịch hội đồng. Điều này có nghĩa là luận án đă được xem là "đủ tŕnh độ tiến sĩ" và Việt Nam sẽ có thêm ông nghè bún – bánh tráng Trần Trọng Sơn.
Tuy nhiên Trần Trọng Sơn chỉ là ông nghè hụt.
Ngay khi chủ tịch hội đồng thông báo kết quả của luận án th́ một cán bộ của ĐHBK là thạc sĩ N.L.Q. trong khán giả bên dưới đứng bật dậy, gầm lên:
- "Tôi khẳng định những cam kết của nghiên cứu sinh là không trung thực. Đề tài luận án tiến sĩ của nghiên cứu sinh T.T.S. không phải là đề tài thực hiện đầu tiên ở Việt Nam. Cách đây 5 năm (năm 2004) tôi đă thực hiện và chế tạo thành công thiết bị này và đề tài này cũng đă được Bộ Khoa học và Công nghiệp cấp bằng sáng chế…".
Cả hội trường nhốn nháo và ông thạc sĩ này tấn công tấp tới. Ông cho biết ông đă nhiều lần đưa tay xin phép phát biểu ư kiến nhưng bị chủ tịch hội đồng lờ đi. Lúc này các chuyên gia mới bắt đầu bung ra mổ xé nội dung luận án.
Theo họ th́ đây là một luận án tiến sĩ "treo đầu dê bán thịt chó". Đề tài của luận án là "Nghiên cứu các giải pháp kỹ thuật nhằm nâng cao chất lượng và năng suất trong chế biến sản phẩm dạng màng sợi từ gạo" nhưng nội dung chỉ là đề án, là chế tạo máy tráng bánh rế công nghiệp.
Bánh tráng rế là loại bánh tráng làm bằng sợi gạo, giống như bánh hỏi và nhỏ hơn, được sử dụng để làm chả gị. Các loại máy làm bánh tráng rế th́ đang ê hề trên thị trường, chẳng cần phải nghiên cứu mất công.
Tiến sĩ Trần Thiên Phúc, Trưởng khoa Cơ khí chế tạo máy của ĐHBK, cho rằng luận án rất sơ sài: đề tài không ăn khớp với nội dung, tŕnh bày th́ thiếu logic, chương trước tréo ngoe với chương sau, phần tính toán th́ mơ hồ vừa không khớp với thực tế, không đủ độ tin cậy. Thậm chí trong luận án c̣n có quá nhiều lỗi về chính tả. Điều lạ là một luận án tiến sĩ sai ngay từ căn bản như thế mà vẫn được 5 trong 7 thành viên hội đồng khoa học chấp thuận.
Sự vụ bị làm ầm ĩ và ngày 28.10.2009, ĐHBK ra công văn "Hủy kết quả đánh giá của Hội đồng Chấm luận án cấp Nhà nước ngày 10.8.2009 của Trần Trường Sơn."
Sau đó, ngày 4.12.2009 ĐHBK tổ chức buổi góp ư cho luận án với Trần Trường Sơn và sau một trận căi vả đầy nước bọt, hai bên hầm hầm bước ra, mặt mày đỏ gay.
Trước đó, từ lúc bị khiếu nại cho đến lúc ra quyết định hủy kết quả chấm, hiệu trưởng và trưởng khoa cơ khí của ĐHBK liên tục bị gọi điện thoại hay nhắn tin dọa tạt axít hay phóng hỏa đốt nhà.
Đáng nói hơn là chuyện của Giáo sư Phạm Ngọc Lăng, Chủ tịch Hội đồng Khoa học cấp Nhà nước, là cơ cấu có trách nhiệm cố vấn cho ĐHBK trong vấn đề chuyên môn. Sau khi tham dự lễ bảo vệ trên đường về nhà, ông đă bị 2 thanh niên theo dơi và cướp chiếc cặp táp trong đó có tài liệu báo cáo.
Tŕnh độ tiến sĩ
Những trường hợp luận án tiến sĩ "đầu voi đuôi chuột" như Trần Trường Sơn th́ rất nhiều nhưng bị lật tẩy như anh ta th́ rất là hy hữu. Nếu thạc sĩ N.L.Q. không làm ầm câu chuyện th́ Việt Nam lại có thêm một tiến sĩ dỏm.
Nhiều năm trước đó, trong hội nghị hiệu trưởng các trường đại học, Tiến sĩ Trần Thị Hà, Vụ trưởng Vụ Đại học và sau Đại học, đă kể lại những truờng hợp cười ra nước mắt. Theo bà th́ khi Bộ GD & ĐT thẩm định lại 17 bài thi môn Anh văn của các thí sinh Thái Nguyên dự kỳ thi tuyển nghiên cứu sinh tiến sĩ năm 2005 của Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam, họ đă phát hiện chỉ có… 2 bài đạt điểm trên trung b́nh. Thế nhưng trước đó th́ 17 bài đều đạt điểm cao.
Nhưng "vui" nhất là những luận án thuộc lĩnh vực khoa học xă hội. Một nghiên cứu sinh tại Học viện chính trị quốc gia làm luận án tiến sĩ về đề tài "phát triển đảng" được yêu cầu viết lại bản tóm tắt nội dung luận án, và phải viết sao cho làm nổi bật những t́m ṭi mới của ḿnh. Viết đi viết năm bảy lần, bản thông tin tóm lược luận án để giới thiệu cái mới của anh ta chính là một khoản trong Điều lệ Đảng: "Phát triển Đảng cho quần chúng ưu tú và quần chúng đó phải tự nguyện xin vào Đảng".
Nghĩa là những ông tiến sĩ học thuộc ḷng và những luận án tiến sĩ sao chép, không có sự nghiên cứu, không gắn bó với thực tiễn.
Tuyệt đại đa số các luận án tiến sĩ là những đề tài vô thưởng vô phạt, phần lớn là tṛ thu thập tư liệu để tổng kết một vấn đề đă xảy ra chứ không thể hiện tính chất nghiên cứu nào cả. Trong danh mục hàng trăm luận án đă bảo vệ thành công bằng tiến sĩ, đa số thường là các đề tài như:
- "Xu hướng phát triển kinh tế tập thể trong nông nghiệp ở…"
- "Công nghiệp hóa, hiện đại hóa ngành… ở nước ta qua khảo sát ở…"
- "Những chuyển biến kinh tế xă hội của…"
- "Quá tŕnh nghiên cứu và giới thiệu văn học… ở Việt Nam"…
Vân vân. Với các đề tài vớ vẩn như thế, chẳng ai buồn nghĩ đến việc áp dụng chúng vào thực tế.
Theo Giáo sư Phạm Đức Chính (Viện Cơ học) th́ các nghiên cứu sinh hiện tại thường né tránh các đề tài nghiên cứu nghiêm túc. Thay vào đó, họ chọn các công tŕnh nghiên cứu nhẹ nhàng nhưng nấp bóng các nhà khoa học đang giữ công tác lănh đạo hoặc các giáo sư đầu ngành để dễ thông qua. Lư do là trên thực tế khác là các vị nhà khoa học giữ chức vụ lănh đạo th́ luôn bận rộn trong công việc quản lư nên không thể nghiên cứu sâu trong chuyên môn nữa. Mà khi đă bám vào các công tŕnh một thời của các nhà lănh đạo này, họ dễ làm các vị trên "sướng" lên v́ được đánh bóng tên tuổi. Trong khi đó thành viên của hội đồng xét duyệt th́ lại cả nể, nhờ thế mà cơ hội thành tiến sĩ càng cao.
Đó là chưa nói đến việc mua chuộc bằng tiền, bằng gái v́ ở Việt Nam hiện tại không có cái ǵ mà người ta không mua được.
Chính v́ vậy nên việc "đào tạo tiến sĩ" ở Việt Nam chỉ mang tính h́nh thức, hoàn toàn thiếu thực chất. Bảo vệ thành công luận án tiến sĩ nhưng vẫn không nắm vững những phương pháp nghiên cứu chuyên môn, thậm chí không có khả năng viết được một bài báo khoa học theo tiêu chuẩn hàn lâm.
Cơn khát tiến sĩ
Năm 2000, chính phủ Việt Nam công bố Đề án 322, vạch ra mục tiêu đào tạo cán bộ tŕnh độ tiến sĩ, thạc sĩ, cử nhân ở nước ngoài hay hợp tác với nước ngoài để đào tạo. Năm 2009 Ban điều hành Đề án 322 đă tổng kết: sau 9 năm thực kiện, ban đă chọn gần 3,000 sinh viên đưa đi du học tại hơn 30 nước khác nhau, trong đó nhiều nhất là Nga, Úc và, Mỹ, với kinh phí đào tạo trung b́nh khoảng 25,000 Mỹ kim một năm cho mỗi sinh viên.
Trong 6 năm đầu tiên, đă có 18 sinh viên phải về nước giữa chừng, trong đó có 13 người ở Nga bị buộc thôi học v́ học lực kém, 3 người ở Pháp không đủ tŕnh độ ngoại ngữ, một người học tiến sĩ ở Úc nhưng chỉ lấy được bằng… thạc sĩ. Ngoài ra c̣n có một số không theo hết chương tŕnh do bệnh, không chịu được thời tiết khác biệt.
Hiện Bộ đă cấp gần 1,000 suất học bổng thuộc Đề án 322, trong đó 700 suất đào tạo tiến sĩ , 200 suất đào tạo thạc sĩ, 30 thực tập sinh.
Nhưng vẫn chưa đủ.
Năm 2007 Bộ Giáo dục và Đào tạo tŕnh lên chính phủ đề án "Phấn đấu đào tạo 20,000 tiến sĩ để các trường đại học có tối thiểu 30% tiến sĩ vào năm 2020".
Theo "Dự thảo chiến lược phát triển giáo dục Việt Nam 2009–2020" th́ đến năm 2020 Việt Nam sẽ đạt ỷ lệ cứ 10,000 dân sẽ có 450 sinh viên. Theo tỷ lệ này th́ lúc đó Việt Nam sẽ có khoảng 4.5 triệu sinh viên.
Với tiêu chí 20 sinh viên cho một giảng viên th́ năm 2020 sẽ phải có 225,000 giảng viên đại học và cao đẳng. Dự thảo cũng nêu chỉ tiêu có 15% tiến sĩ ở bậc cao đẳng và 30% tiến sĩ ở bậc đại học, tính ra lúc đó Việt Nam phải có 60,000 tiến sĩ. Hiện tại Việt Nam có khoảng 15,000 tiến sĩ, do đó trong 12 năm tới phải đào tạo thêm 45,000 tiến sĩ. Tuy nhiên chưa chắc toàn bộ tiến sĩ đều gắn bó vói công việc giảng huấn do đó cần phải tính trừ hao và do đó cần ít nhất là 50,000 tiến sĩ.
Trong khi đó, cả năm 2008 một cơ sở đào tạo lớn như ĐH Quốc gia TPHCM th́ năm cũng chỉ cho "ra ḷ" được 37 tiến sĩ mà "chất lượng" hăy c̣n rất đáng nghi ngờ. Vậy, làm ǵ để có thể đạt được con số trên, chưa nói đến tŕnh độ thật sự của các tiến sĩ.
Đào tạo tiến sĩ để làm ǵ?
Nhưng vấn đề chính là giới làm chính sách tại Việt Nam vẫn không hiểu thực chất kỹ năng của một người được đào tạo cấp bằng tiến sĩ. V́ hoàn toàn hiểu sai về kỹ năng làm việc của người có bằng tiến sĩ đúng nghĩa nên họ đưa ra những "chiến lược" hay "quyết tâm" rất tức cười.
Lấy thí dụ tháng 8 năm 2009 Thành ủy Hà Nội đưa ra "quyết tâm đến 2020 có 100% cán bộ khối chính quyền diện Thành ủy quản lư có tŕnh độ tiến sĩ."
Trên thực tế th́ hiện tại chưa có bộ máy chính quyền nào nhiều quan chức có bằng tiến sĩ như chính quyền Việt Nam. Tuy nhiên cũng hiếm có chính quyền nào làm việc kém hiệu quả như chính quyền Việt Nam. Một hiện tượng "dị thường" ở Việt Nam khi mà trong bộ máy nhà nước và kinh doanh của Việt Nam th́ số người có bằng tiến sĩ cao hơn hẳn Nhật, một quốc gia có thu nhập đầu người gấp 75 lần Việt Nam. Khá nhiều người có học vị tiến sĩ vẫn tham gia công việc quản lư trong xă hội phương Tây nhưng đó là những kẻ có thực tài, và họ chiếm tỷ lệ rất ít.
Tŕnh độ của một tiến sĩ là tŕnh độ của một người nghiên cứu sâu, họ có thể đi sâu trong chuyên môn ngành hẹp của ḿnh hay tham gia công tác đào tạo, truyền đạt kiến thức ngành hẹp của ḿnh cho sinh viên tại các đại học. Họ không được đào tạo để làm người quản lư, là mẫu người không cần biết sâu nhưng biết càng nhiều càng tốt, thứ nào cũng biết một ít, cái chính là khả năng điều hợp và dùng người.
Chính v́ mục tiêu "tiến sĩ hóa lănh đạo" nên càng tạo ra hiện tượng chạy bằng và mua bằng của các quan chức và làm nẩy sinh nhiều chuyện cười ra nước mắt. Thí dụ chuyện nợ bằng: chưa có bằng trung học nhưng cứ học, lấy bằng đại học và thạc sĩ truớc, c̣n bằng trung học th́ cho nợ, th́ bổ túc nộp sau!
Lê Trọng Hiệp
Nguồn 
Reply With Quote
Originally Posted by GaToVN
Bookmarks