Vấn đề HS/TS gần đây được nói tới nhiều bởi hải quân TQ tăng cường hoạt động ở những ḥn đảo này. Để chuẩn bị cho tham vọng làm chủ Á Châu mà một trong những bước đầu là khống chế Biển Đông, họ đă sửa soạn ḷng dân qua giáo dục địa lư, lịch sử rằng HS/TS từ xưa đă là của TQ. Bước kế họ cho ấn loán HS/TS trên hộ chiếu TQ. Mục đích chính là để dân TQ tin tưởng rằng HS/TS thật sự là của họ. Như thế họ sẻ bớt áy náy và quyết tâm chiếm lại HS/TS. TQ sẻ không đạt được tham vọng khi họ thiếu vủ lực hải quân. V́ thế chỉ vài tháng sau vụ HS/TS trên hộ chiếu TQ th́ ngày 25 Tháng 11, 2012 TQ đă thành công đáp máy bay chiến đấu J-15 trên hàng không mẩu hạm Liaoning, http://www.foxnews.com/world/2012/11/25/china-lands-first-jet-on-its-aircraft-carrier/. Hai sự việc này không phải ngẩu nhiên xảy ra nhưng được sắp đặt chu đáo. Ḷng dân đả chuẩn bị, nay thêm hải quân hùng hậu th́ HS/TS tất nhiên sẻ thuộc về họ bởi giá trị pháp lư của bản đồ thường sẻ thuộc vào kẻ mạnh. Điều đó đă được chứng minh qua bản đồ Pháp-Thanh vẻ ranh giới hai nước VN/TQ mà cái lợi nghiêng về người Pháp. Sau này TQ và VC vẻ lại ranh giới mà VN mất đi một số yếu điểm trên đất liền và vịnh bắc bộ cho TQ.

Ngược lại VN đă không có những chiến lược, chuẩn bị ǵ cụ thể để bảo vệ HS/TS. Tệ hại hơn, đảng cs chuẩn bị ḷng dân để sẳn sàng chấp nhận HS/TS là của TQ. Đảng sửa đổi lịch sử hai nước, che dấu những mất mát ở ranh giới VN/TQ, phản đối yếu ớt, có lệ cho những hày động lấn biển của TQ, đàn áp mọi phản đối biểu t́nh của người dân.

Trong khi đó thông tin mạng và báo chí hải ngoại chú trọng vào một số vấn đề hay giải pháp không mấy có lợi cho mục đích bảo vệ HS/TS. Điều ta thường nghe nhất là công hàm bán HS/TS của Phạm Văn Đồng (PVĐ). Về phía VN, công hàm PVĐ 100% là công hàm bán nước và nó nên dùng như một bằng chứng cụ thể cho người VN thấy rằng cái văn hoá bán nước của đảng cs VN có từ cái lúc mới h́nh thành. Tuy nhiên, công hàm đó không đủ để thuyết phục là bởi v́ nó mà VN mất HS/TS. Không có công hàm đó, TQ vẩn sẻ chiếm HS/TS. Đó là dả tâm trong chiến lược chiếm Biển Đông của TQ có từ lâu, nay bắt đầu thành hiện thật. Bởi lẻ đó lư do mất HS/TS là bởi đám chóp bu đương thời quá yếu ớt. Ngược lại, đổ lư do mất HS/TS v́ công hàm th́ ta ngẫu nhiên chạy tội giùm chó cái đám chóp bu đương thời mà đáng lư ra họ phải hoàn toàn chịu trách nhiệm và đáng bị đào thải.

Giá trị pháp lư của công hàm PVĐ rất yếu bởi v́ cái công hàm đó viết mơ hồ và chung chung. Đó là chưa nói tới những lư do khác như thời điểm và hoàn cảnh VN lúc bây giờ. Nếu TQ có mang HS/TS ra toà án quốc tế th́ tính cách chung chung đó sẻ kéo phiên toà dài hàng nhiều năm bởi v́ cả hai phe đều có thể diển dải theo cái lợi cho ḿnh. Thời gian toà càng dài càng bất lợi cho TQ. Thứ đến, TS nằm rất xa ngoài tầm mà cái công hàm đó công nhận. Nhưng lư do quan trọng nhất TQ sẻ không dùng đến công hàm đó là bởi v́ khi dùng nó, TQ sẻ chính thức thừa nhận, công nhận HS/TS là của VN từ xưa, nay PVĐ nhượng lại. Làm vậy, TQ sẻ không bao giờ c̣n đụng tới HS/TS được nửa nếu họ thua kiện. V́ những bất lợi đó, TQ, nếu có ra toà quốc tế, sẻ chứng minh HS/TS là của họ qua chứng tích lịch sử, hải/địa lư. Bằng chứng cụ thể nhất là TQ chưa hề nhắc tới công hàm đó, chỉ có phe ta mà thôi. Mặt khác họ sưu tầm đầy đủ chứng tích lịch sử, bản đồ hải lư cho thấy HS/TS từ xưa là của TQ. Vậy người, nhóm nào x́ ra cái công hàm là v́ mục đích có lợi cho TQ và đám chóp bu đương thời để ta đặt quá nhiều quan tâm vào nó, gián tiếp chấp nhận HS/TS là của TQ qua văn hàm bán nước đó, và đồng thời chạy bớt tội cho đám chóp bu Hà Nội nô tài TQ bây giờ.

Điều thứ hai được nói đến là HS/TS thuộc về VNCH và dùng hoà đàm Ba Lê như một cái cớ để buộc TQ, CS VN trở vào hoà đàm. Từ khi nào HS/TS chỉ thuộc về VNCH hay đảng cs VN. HS/TS, Ải Nam Quan tới mủi Cà Mâu từ trước tới giờ thuộc về VN chấm hết. Đưa ra giải pháp như thế không chỉ vô lư mà c̣n gây chia rẻ với người dân trong nước. Giả sử quốc tế công nhận HS/TS là của VNCH th́ bắt buộc họ củng phải công nhận Miền Nam VN là của VNCH, một điều chắn chắn quốc tế sẻ không làm. Nếu HS/TS là của VNCH vậy ngư dân VN có thể tới đó đánh cá không? Khi hải quân TQ tới, VNCH lấy cái ǵ bảo vệ HS/TS và ngư dân VN? Nh́n từ nhiều khía cạnh đều cho ra một kết luận giả thuyết này không thực tế và tai hại hại hơn là giúp.

Thứ yếu là nhờ Mỷ can thiệp. Không nhờ th́ Mỷ sẻ can thiệp nhưng khi nào và sẻ có lợi cho ai th́ ta cần xem sét kỷ lưởng bởi nội các Obama đang có nhiều thay đổi đặc biệt ở bộ ngoại giao và quốc pḥng. Có nhiều lời đồn bà Susan Rice hoặc John Kerry sẻ thay bà Hillary. John Kerry là người thích vc khi c̣n chiến tranh quốc cộng và ông củng là người d́m những điều khoản đ̣i hỏi vc phải nới rộng tự do cho VN. Mỷ đang nợ và c̣n mong mượn tiền TQ để trang trải thâm thủng hàng ngàn tỷ mỷ kim. Bên Trung Đông th́ bị chi phối bởi Syria, Bhengazy, Iran, nay thêm sung đột giửa Palestinian và Do Thái. Sự can thiệp của Mỷ vào Biển Đông có lẻ sẻ không như ư và trong thời gian cấp bách VN cần.

Nh́n chung hoàn cảnh hiện nay có lợi cho TQ mà VN th́ đảng cs tự đi vào đường cùng. Cùng tất biến nhưng biến như thế nào và thành ǵ chỉ có chính ta biết và quyết định. Dù muốn dù không th́ mọi quyết định của ta bắt buộc phải đối diện với đảng cs trước hết bởi v́ nước VN hiện nay là của đảng, do đảng, và bởi đảng. Ta nên thực tế và tập trung vào cái đám ba đ́nh đương thời. Bắt bọn chóp bu bất tài bây giời gánh chịu mọi lổi lầm và trách nhiệm cho việc họ bán đất biển cho TQ qua phân định biên giới năm 2000 và t́nh h́nh HS/TS bây giờ. Dẹp song đảng cs qua một bên th́ những bước tới sẻ thêm rỏ. Ở phương diện truyền thông và dân cư mạng ráng thống nhất để cho ra một thông điệp chung ḥng giúp người dân hiểu rỏ thêm hiện t́nh TS/HS.