Cách dùng từ ngữ chính xác : SỬ DỤNG hay XỬ DỤNG ?

[Le Thi]

Tôi là người nam , tôi được học và viết " xử dụng " và đọc chữ x không có cuốn lưởi , còn nếu viết là " sử dụng " thì đọc chữ s phải cuốn lưởi .
Người nam có được một cái là khi đọc phân biệt được rõ ràng chữ X và S .
Có nhiều vị thấy , người nam sau này hay viết SỬ DỤNG có lẽ là sau năm 1954 .
Tôi thiết nghĩ , bây giờ chưa có hàn lâm viện , thôi thì chúng ta tạm cho x hay s đều không sai ( không có nghĩa là đều đúng ) .

[Xuân Nhi]

Vào thời đại loài người mới có chắc chắc là không có quần áo mặc, sau đó bước tiến xa hơn là mặc khố, tìm lá cây che chắn chỗ kín . Dần dần khi loài người biết dệt được tơ , vải mới có được áo quần và sau nầy áo quần không những chỉ để che lấy thân thể mà còn là trang sức . Bây giờ tại các nước Tây Phương, ít ai nghĩ đến dùng quần áo chỉ để mặc mà người ta chú trọng đến chưng diện, thời trang ra sao .

Ngôn ngữ loài người cũng vậy, lúc đầu chỉ mục đích là tryền tin .

Thời tiền sử họ dùng tay, dùng chân diễn tả, dùng miệng phát ra âm thanh nhưng chưa có chuẩn sau đó có hình vẽ rồi đến ký tự ra đời . Nước Ai Cập được cho có nền văn minh loài người trước nhất vì họ đã có những chữ viết bằng ký tự qua hình vẽ . Trung Quốc cũng thế, ví dụ chữ "cổng" như "cổng làng" thì chữ được vẽ như hình cái cổng 門 v.v .

Nước Việt nhờ có những nhân sĩ VN và Alexandre de Rhodes (tác giả cuốn Từ điển Việt-Bồ-La và Ngữ pháp tiếng An Nam năm 1651) . Tiếng Việt được Latin hóa từ Thanh Điệu từ tiếng nói để viết được thành chữ viết ABC ... Ngay cuốn Kinh Thánh đầu tiên của chữ Việt lại viết là Ông Giời ... thì chúng ta không thể cãi chữ "Trời" đúng hơn chữ "Giời" vì cuốn kinh thánh đầu tiên sẽ được ưu tiên hơn những cuốn sách in ấn sau nầy? Chưa chắc như vậy vì ngôn ngữ thế giới bây giờ không còn thuần cho vấn đề Truyền Tin như thời trước đây mà nó đang trở thành Thời Trang do đó mới có chuyện người nầy chê người khác viết sai chính tả chứ nếu ngôn ngữ chỉ dùng để truyền tin thì chắc hẳn hai chữ XỬ DỤNG hay SỬ DỤNG thì cũng được hiểu như nhau .

Vấn đề được đặt ra NGÔN NGỮ DÙNG ĐỂ TRUYỀN TIN HAY LÀ THỜI TRANG ?

Nếu bàn thêm nữa về chữ viết được diễn tả từ Thanh Điệu tiếng Việt thì chắc chắn 3 Miền của Việt Nam có nhiều chữ rất khác biệt và không thể cho là ai đúng hơn ai, Miền Bắc Đúng hơn Miền Nam hay Miền Nam đúng hơn Miền Trung .

Xuân nhi ví dụ :

Miền Nam "tưới nước mắm vào cơm", một số vùng miền Bắc "dưới nước mắm vào cơm" .

Saigòn "Máy bay xếp cánh", một số vùng Quảng Trị, Đông Hà, Nghệ An "Máy bay xếp kẹn"

Đặc biệt tiếng Quảng Trị nghe được từ Đông Hà :

"Hai cấy dôn vật trắc trữa cươi, dạt chiệc điệu, ôn giận, ôn lấy nát gáo đập ngay giữa cái trốt mụ tê"

Tạm dịch :
"Hai vợ chồng đánh lộn trước sân, đứt sợi giây thun, ông giận, ông lất cái gáo nước đập ngay cái đầu bà kia "

Cái vụ ngôn ngữ Miền Trung nầy phải hỏi nhà văn Đỗ Văn Phúc xem Xuân Nhi dịch tiếng Quảng Trị sang tiếng Sàigon có đúng không .

Nếu nói ngôn ngữ vay mượn từ tiếng Hán tuy nhiên nhiều chữ tiếng An ít người để ý .

Oánh Tù Tì = One Two Three
Cắt = Cut
Nuy = Nude

Trở lại hai chữ Xử Dụng Hay Sử Dụng, một số ý kiến dùng sách vở những người trước đây cho là Sử Dụng là đúng (theo sách vở) như vậy thì chữ "Giời" theo cuốn kinh thánh đầu tiên của nước An Nam sẽ đúng hơn chữ "Trời" của những cuốn sách sau nầy . Hơn nữa chữ "Xử Dụng"(động từ) như một số ý kiến thì nó chắc chắn đúng hơn chữ "Sử Dụng" (danh từ) .

Tôi Sử Dụng Con Dao = Tôi (danh từ) Sử Dụng (danh từ) Con dao (danh từ) , như vậy trong câu nầy không có động từ vậy chữ Sử Dụng không thể dùng được mà phải dùng Xử Dụng mới chuẩn .

Vậy sách vở viết ra chưa chắc là đúng như một số ý kiến vì chúng ta không có Hàn Lâm Viện nên một số người viết sách thì họ cũng chỉ căn cứ theo một người nào trước đó trước đây dịch chữ Hán tự sang Thanh Điệu tiếng Việt mới có chuyện rắc rối nầy .

Cho tới bây giờ vẫn không ai có thể xác nhận chữ nào đúng XỬ DỤNG HAY SỬ DỤNG , ngoài những căn cứ dựa theo các cuốn sách của các tác giả nhưng không ai biết được "Con gà và quả trứng" cái nào có trước ?

Xuân Nhi có hỏi một ông thầy bây giờ đã 86 tuổi, ông cho biết lúc trước đây (trước thời đệ nhất cộng hòa) ông đi học tiểu học, bà cô dạy viết chữ XỬ DỤNG , ông cũng cho biết thêm những học giả dịch từ Hán Tự sang tiếng việc trước đây đa số là người Việt gốc Tàu và sau nầy nhiều sách vỡ cho là "SỬ DỤNG" mới đúng thì ông không ý kiến .

Chúng ta những người Việt Nam nên lập ra một Hàn Lâm Viện để từ đó tiếng Việt được viết đúng hơn theo một luật lệ nào . Nhưng xin đừng để đảng ta lập Hàn Lâm Viện thì chắc không được rồi vì Bác Hồ viết sai quá nhiều chính tả .

Sau nầy có ai chê trách XN viết sai chính tả, XN đã có cách nói là vì tôi học theo Bác Hồ thôi .

[Thiên Bình]

Tôi giãi thích rồi ông nhớ nghiên kíu và ghi vào sử như điệp vụ chử Việt nhé :
Ngày xưa tôi cũng có học lóm chử Việt , tôi có nghe 1 ông thầy chuyên gia về ngôn ngữ học trả lời cho thắc mắc tại sao chử bác sĩ phải viết i ngắn hay y dài thì mới đúng . Ông ta nói rằng những giáo sư và các nhà văn thời xưa phần nhiều học chương trình Pháp nên bị ảnh hưởng văn chương Pháp khi dùng danh từ luôn có giống đực , cái . Vì thế mấy ổng cho rằng bác sĩ có cả đàn ông và đàn bà , để phân biệt là bác sĩ nữ hay nam thì chỉ cần viết i ngắn cho nữ và y dài cho nam ( vì chỉ có nam mới có khúc dư dài tức là cẳng giữa đó ) . Còn kỷ sư thời đó không có đàn bà cho nên luôn viết y dài ( kỷ sư)

Chữ Sĩ hay Sỹ ???

Tôi nghĩ người nói ra chữ sĩ sỹ dài ngắn "giống đực giống cái" là nói giỡn thôi, chớ làm gì chữ VN có đực có cái ngoài chữ như đực rựa, cái rều! ;)

Về chữ sẻ và xẻ thì tôi có ý nghĩ khác

- chia xẻ (hành động dùng dao chia cắt cam, táo, dưa ..) hay bất cứ vật gì đó thì dùng chữ XẺ

- chia sẻ (nầy là từ trừu tượng) như chia sẻ nỗi buồn, chia sẻ tâm sự ....

Vì thế tuỳ theo hành động trừu tượng hay xác thực mà chữ sẻ hay xẻ sẽ được xử dụng chính xác hơn.


Tuy thế cho đến hôm nay, VN chưa có Hàn Lâm Viện để ra qui luật chữ nào đúng chữ nào sai, thì trên diễn đàn hay bất cứ nơi đâu mà họ muốn sỉ nhục những ai viết sai chữ V nhưng họ chưa chắc là viết đúng là điều ngu muội, ngoại trừ tiếng Anh, có trong tự điển rõ ràng, sau khi check cả tự điển Anh & Mỹ (như những chữ (color, colour) là ngoại lệ :D

[rusinh]

Vào thời đại loài người mới có chắc chắc là không có quần áo mặc, sau đó bước tiến xa hơn là mặc khố, tìm lá cây che chắn chỗ kín . Dần dần khi loài người biết dệt được tơ , vải mới có được áo quần và sau nầy áo quần không những chỉ để che lấy thân thể mà còn là trang sức . Bây giờ tại các nước Tây Phương, ít ai nghĩ đến dùng quần áo chỉ để mặc mà người ta chú trọng đến chưng diện, thời trang ra sao .

Ngôn ngữ loài người cũng vậy, lúc đầu chỉ mục đích là tryền tin .

Thời tiền sử họ dùng tay, dùng chân diễn tả, dùng miệng phát ra âm thanh nhưng chưa có chuẩn sau đó có hình vẽ rồi đến ký tự ra đời . Nước Ai Cập được cho có nền văn minh loài người trước nhất vì họ đã có những chữ viết bằng ký tự qua hình vẽ . Trung Quốc cũng thế, ví dụ chữ "cổng" như "cổng làng" thì chữ được vẽ như hình cái cổng 門 v.v .

Nước Việt nhờ có những nhân sĩ VN và Alexandre de Rhodes (tác giả cuốn Từ điển Việt-Bồ-La và Ngữ pháp tiếng An Nam năm 1651) . Tiếng Việt được Latin hóa từ Thanh Điệu từ tiếng nói để viết được thành chữ viết ABC ... Ngay cuốn Kinh Thánh đầu tiên của chữ Việt lại viết là Ông Giời ... thì chúng ta không thể cãi chữ "Trời" đúng hơn chữ "Giời" vì cuốn kinh thánh đầu tiên sẽ được ưu tiên hơn những cuốn sách in ấn sau nầy? Chưa chắc như vậy vì ngôn ngữ thế giới bây giờ không còn thuần cho vấn đề Truyền Tin như thời trước đây mà nó đang trở thành Thời Trang do đó mới có chuyện người nầy chê người khác viết sai chính tả chứ nếu ngôn ngữ chỉ dùng để truyền tin thì chắc hẳn hai chữ XỬ DỤNG hay SỬ DỤNG thì cũng được hiểu như nhau .

Vấn đề được đặt ra NGÔN NGỮ DÙNG ĐỂ TRUYỀN TIN HAY LÀ THỜI TRANG ?

Đối với CS thì ngôn ngữ dùng để tuyên truyền. Nói đúng ra là cái gì CS cũng dùng để tuyên truyền hòng che đậy sự tàn ác, bất lương của cái đảng chó chít.

[vogiacu]

*


1) Do đó, nếu tự thuở ban đầu các nhà biên soạn đã dùng "sử dụng" để chỉ cho 'dùng' thì tất cả sau đó phải theo phép qui ước này. Trừ phi toàn quốc có một Hàn Lâm Viện để qui ước lại.

Cho nên tự động đổi luật qua dùng "xử dụng" thì....wierd quá!

Thí dụ: colour = người Anh dùng; còn
color = người Mỹ dùng.

2) Còn việc tự điển sai, xin chớ vội trách tác giả. Đôi khi lỗi do thợ in và người editor nữa.

Tóm lại, để cho thống nhất, mọi người hãy dùng tự điển việt/việt online tôi đã cho ở trên để thống nhất. Nếu có gì trở ngại thì mình làm "hội nghị Diên Hồng" như vầy nữa đi. Có mất mát gì đâu?

*

1) Tuy Việt Nam ta chưa có Hàn Lâm Viện, nhưng khi dùng chữ nếu thiếu chuẩn xác, thì nhiệm vụ của đám hậu bối chúng ta là phải sửa sai, bổ túc cho đúng chứ không thể nhắm mắt làm ngơ, hay a dua hùa theo những sai sót của người xưa.


2) Tự nguyên thủy cách phát âm “S” của người Bắc không chuẩn thì sẽ tạo ra lầm lỗi, viết sai. Nếu lỗi là do thợ in hay do editor thì ta sẽ thấy một ấn bản sai, còn những ấn bản khác không thể sai hoài được.

[Hạ Hồng Kỳ]

Vào thời đại loài người mới có chắc chắc là không có quần áo mặc, sau đó bước tiến xa hơn là mặc khố, tìm lá cây che chắn chỗ kín . Dần dần khi loài người biết dệt được tơ , vải mới có được áo quần và sau nầy áo quần không những chỉ để che lấy thân thể mà còn là trang sức . Bây giờ tại các nước Tây Phương, ít ai nghĩ đến dùng quần áo chỉ để mặc mà người ta chú trọng đến chưng diện, thời trang ra sao .

Ngôn ngữ loài người cũng vậy, lúc đầu chỉ mục đích là tryền tin .

Thời tiền sử họ dùng tay, dùng chân diễn tả, dùng miệng phát ra âm thanh nhưng chưa có chuẩn sau đó có hình vẽ rồi đến ký tự ra đời . Nước Ai Cập được cho có nền văn minh loài người trước nhất vì họ đã có những chữ viết bằng ký tự qua hình vẽ . Trung Quốc cũng thế, ví dụ chữ "cổng" như "cổng làng" thì chữ được vẽ như hình cái cổng 門 v.v .

Nước Việt nhờ có những nhân sĩ VN và Alexandre de Rhodes (tác giả cuốn Từ điển Việt-Bồ-La và Ngữ pháp tiếng An Nam năm 1651) . Tiếng Việt được Latin hóa từ Thanh Điệu từ tiếng nói để viết được thành chữ viết ABC ... Ngay cuốn Kinh Thánh đầu tiên của chữ Việt lại viết là Ông Giời ... thì chúng ta không thể cãi chữ "Trời" đúng hơn chữ "Giời" vì cuốn kinh thánh đầu tiên sẽ được ưu tiên hơn những cuốn sách in ấn sau nầy? Chưa chắc như vậy vì ngôn ngữ thế giới bây giờ không còn thuần cho vấn đề Truyền Tin như thời trước đây mà nó đang trở thành Thời Trang do đó mới có chuyện người nầy chê người khác viết sai chính tả chứ nếu ngôn ngữ chỉ dùng để truyền tin thì chắc hẳn hai chữ XỬ DỤNG hay SỬ DỤNG thì cũng được hiểu như nhau .

Vấn đề được đặt ra NGÔN NGỮ DÙNG ĐỂ TRUYỀN TIN HAY LÀ THỜI TRANG ?

Ngôn ngữ Truyền Tin thì mới cần chính xác!! Vì thế chính tả là cần thiết.
Ngôn ngữ thời trang thi cũng cần chính tả.

Không phải hể cứ người đầu tiên làm ra thì mới đúng (có nhiều ví dụ về chuyện này nhất là trong khoa học, nhưng tôi xin mễn không kể ra). Chữ Hán-Việt phải được viết theo gốc chữ, do đó, phải là "sử dụng". Không thể ba phải trong vấn đề này!!

[vogiacu]

Phải lắm phải lắm...
SỬ 史 là danh từ (chỉ việc đã qua): Sử ký, lịch sử, tiểu sử, tiền sử...
Chữ 使 đọc là sử cũng gốc là chữ 史 thêm bộ nhân đứng 亻
XỬ 處 là động từ: xử dụng, xử sự, xử trí, xử án...
Như vậy XỬ DỤNG là động từ, cho nên phải viết là XỬ.
Các sách Đông y từ thời xưa (dĩ nhiên trước năm 1975 rất lâu) đều viết là "xử dụng các vị thuốc", xử phương (xử dụng phương thang)...

Đồng ý!

Khi từ ngữ được xử dụng đúng thì cách dùng trong câu sẽ đúng ngữ pháp. “Xử” là động từ, "Dụng” được dùng như là trạng từ để bổ nghĩa cho động từ. “Sử” là danh từ. “Dụng” được dùng như là trạng từ bổ nghĩa cho danh từ là sai. Trạng từ không thể bổ nghĩa cho Danh Từ. Trạng từ chỉ bổ nghĩa cho hành động (động từ). Khi đặt câu mà dùng “sử dụng” là câu viết không hoàn hảo vì thiếu động từ.

Miền Bắc là cái nôi văn hóa. Người soạn ra cuốn tự điển đầu tiên chắc chắn phải là người Bắc. Khi người Bắc phát âm lẫn lộn giữa “s” và “x” thì xác xuất của sự lẫn lộn rất cao. Bằng chứng là “sử dụng” không phải là động từ (và vô nghĩa) mà họ đã dùng “sử dụng” như là động từ để đặt câu vì họ đã hiểu sai. Người Bắc đời sau khi không phát âm chuẩn, và không nắm vững cách xài chữ “xử dụng” hay “”sử dụng”, tra tự điển lại thấy là “Sử Dụng” nên dùng “sử dụng” để xài thành ra vô nghĩa.

Một câu viết không có động từ thì không phải là một câu viết hoàn hảo. “Xử Dụng” là động từ mà “Sử Dụng” không phải là động từ nên dùng “Sử Dụng” là sai, “Xử Dụng" mới đúng.

[Hạ Hồng Kỳ]

Đồng ý!

Khi từ ngữ được xử dụng đúng thì cách dùng trong câu sẽ đúng ngữ pháp. “Xử” là động từ, "Dụng” được dùng như là trạng từ để bổ nghĩa cho động từ. “Sử” là danh từ. “Dụng” được dùng như là trạng từ bổ nghĩa cho danh từ là sai. Trạng từ không thể bổ nghĩa cho Danh Từ. Trạng từ chỉ bổ nghĩa cho hành động (động từ). Khi đặt câu mà dùng “sử dụng” là câu viết không hoàn hảo vì thiếu động từ.

Miền Bắc là cái nôi văn hóa. Người soạn ra cuốn tự điển đầu tiên chắc chắn phải là người Bắc. Khi người Bắc phát âm lẫn lộn giữa “s” và “x” thì xác xuất của sự lẫn lộn rất cao. Bằng chứng là “sử dụng” không phải là động từ (và vô nghĩa) mà họ đã dùng “sử dụng” như là động từ để đặt câu vì họ đã hiểu sai. Người Bắc đời sau khi không phát âm chuẩn, và không nắm vững cách xài chữ “xử dụng” hay “”sử dụng”, tra tự điển lại thấy là “Sử Dụng” nên dùng “sử dụng” để xài thành ra vô nghĩa.

Một câu viết không có động từ thì không phải là một câu viết hoàn hảo. “Xử Dụng” là động từ mà “Sử Dụng” không phải là động từ nên dùng “Sử Dụng” là sai, “Xử Dụng" mới đúng.

"Sử dụng" là "khiển" và "dùng" sao lại bảo là vô nghĩa ?
Chức vụ của một chữ trong tiếng Việt là tùy thuộc vào vị trí đứng của nó.. Không nên chia thành động từ, danh từ như trong tiếng Anh, Pháp, v.v..

[vogiacu]

Tôi là người nam , tôi được học và viết " xử dụng " và đọc chữ x không có cuốn lưởi , còn nếu viết là " sử dụng " thì đọc chữ s phải cuốn lưởi .
Người nam có được một cái là khi đọc phân biệt được rõ ràng chữ X và S .
Có nhiều vị thấy , người nam sau này hay viết SỬ DỤNG có lẽ là sau năm 1954 .
Tôi thiết nghĩ , bây giờ chưa có hàn lâm viện , thôi thì chúng ta tạm cho x hay s đều không sai ( không có nghĩa là đều đúng ) .

Âm "S" phát âm ra là "sh". Người Bắc nghe và phát âm "S" cũng giống như âm "X" nên "S" với "X" hay xài lẫn lộn. Không có ai phát âm "shử dụng" mà ta chỉ nghe phát âm "xử dụng". Vì người Bắc lẫn lộn nên dùng "sử dụng" không có nghĩa là "xử dụng" mà vẫn tưởng lầm là xài đúng.

Khổ một nỗi là trong lãnh vực văn chương người Bắc lại chiếm đa số nên ta cứ thấy nhiều chữ âm "S" bị xài một cách gượng ép, lãng xẹt như "chia xẻ", "xạo", "anh chị xui", v.v..

[rusinh]

Âm "S" phát âm ra là "sh". Người Bắc nghe và phát âm "S" cũng giống như âm "X" nên "S" với "X" hay xài lẫn lộn. Không có ai phát âm "shử dụng" mà ta chỉ nghe phát âm "xử dụng". Vì người Bắc lẫn lộn nên dùng "sử dụng" không có nghĩa là "xử dụng" mà vẫn tưởng lầm là xài đúng.

Khổ một nỗi là trong lãnh vực văn chương người Bắc lại chiếm đa số nên ta cứ thấy nhiều chữ âm "S" bị xài một cách gượng ép, lãng xẹt như "chia xẻ", "xạo", "anh chị xui", v.v..

Người Bắc nào viết là chia Xẻ vậy ? Bắc sau 75 chăng ?