26. Chương 23 - Đập đá vá trời
P2
Trước giờ diễn hành, ông Huỳnh tấn Phát, Chủ tịch CPLTCHMN , đọc một bài diễn văn, trong đó ông cho biết là Chánh Phủ mới của Miền Nam sẽ là Chánh Phủ Dân Chủ, rằng ông đă thắt chặt giao hữu với tất cả các quốc gia , và rằng mọi ư kiến và tín ngưỡng sẽ được tôn trọng.
Sau đó là một cuộc diễn hành quân sự rất đẹp mắt. Có một vài đơn vị du kích quân đi đầu với vũ khí hổn tạp. Họ không được nhiều. Trên khán đài, ông Trương như Tảng, Bộ Trưởng Bộ Tư Pháp của CPLTCHMN ngạc nhiên :
- Ủa , các sư đoàn của chúng ta đâu hết không thấy ?
Chung quanh tướng Trà người ta cười rộ lên:
- Đă thống nhất rồi, binh sĩ của Mặt Trận đă được chánh quy hoá hết rồi.
Các chiến xa T.54 và T.56 , các chiến xa lội nước PT.76, các hỏa tiển Sam, có xe kéo rất bóng láng, và các binh sĩ và lính Hải Quân đều mang găng tay trắng.
Có vài người c̣n tiếp tục nói :
- " Mấy người Việt Nam từ Hà Nội và hơn nữa những người của CPLTCHMN cũng đều là đồng bào của chúng ta , rồi th́ chúng ta cũng đi đến chỗ hiểu nhau thôi !
- Họ sẽ có lợi nhiều hơn khi họ chấp nhận một Miền Nam đa nguyên và trung lập.
Có những người khác th́ cẩn thận hơn :
- Phải chờ xem đă . Phải thấy mới được . Không ai rán trứng mà không đập trứng ra đâu ?.
Cũng có người nói :
- Xă hội chủ nghĩa hả ? đó là con dường cộng sản hóa bắt đầu đó !
V́ có nhiều lư do mà chánh quyền không giải thích, buổi lễ mầng giải phóng được thu ngắn gọn lại.
Có nhiều người dù không thích hay ghét ông Thiệu, cũng đă nhớ lại câu nói của ông
- "Đừng nghe những ǵ cộng sản nói, mà hăy nh́n những ǵ cộng sản làm"
Có rất nhiều người dân Miền Nam nhất là dân Sài G̣n cảm thấy " nỗi đau của một người mẹ khi th́nh ĺnh đứa con của họ chết v́ tai nạn"
Một vài anh bộ đội bị ám sát ở vùng ngoại ô, thường th́ bị đâm bằng dao. Các toán tuần tiểu Bắc Việt đă tăng cường hoạt động. Các nhân viên kiểm soát an ninh và trật tự đi cùng khắp nơi với máy bộ đàm , các máy 500 và máy truyền tin lấy được của Miền Nam . Đôi khi họ bắt được kẻ trộm, họ hành quyết ngay và để tử thi tại chỗ cho người ta thấy để làm gương.
Sách báo Tây Phương thường được bày bán ngoài dường hay trong các tiệm sách, đều biến mất hết. Người ta t́m đốt hết. Lần lần xuất hiện các cuốn sách của Mác, của Các Mác, của Ăn Ghen, của Lê Nin và của Sít ta Lin nữa. Và các tác phẩm của các nhà tư tưởng ở Hà Nội, mà của Lê Duẫn là hàng đầu. Các trường học được mở cửa lại. Trong mỗi lớp học đều có dán năm điều răn của "Bác Hồ cho trẻ con: "yêu Tổ Quốc, yêu Dân Tộc ","Học giỏi. Lao động giỏi", "Đoàn kết và kỷ luật". "Biết giữ vệ sinh". "Khiêm nhường, Thành thật, và Cảnh giác"
Cảnh Giác là thường phải tố giác cha mẹ, người hàng xóm và bạn bè.
Các công chức thuộc chế độ cũ, cảnh sát , quân nhân bị gọi đến tŕnh diện. Họ phải đi "học tập" ở các trại cải tạo. Người ta thông báo chánh thức là binh sĩ đi học tập 3 ngày, hạ sĩ quan th́ hai tuần, sĩ quan cấp úy hay cấp tá là 3 tháng; các nhân viên thuộc cơ quan an ninh, những người thường tra khảo người ta, và một vài sĩ quan cấp tướng, có thể phải học tập lâu hơn, người ta nói là có thể đến 3 năm.
Đối với những người tỵ nạn đă đi ra ngoại quốc, chánh quyền của thành phố Hồ chí Minh vừa thấy thích thú v́ đă đương nhiên loại được một số lớn người tiềm tàng chống đối, lại vừa có ư muốn cho gọi về Việt Nam "dân chủ và đa nguyên" những người công dân đă coi như đi lạc đường. Người ta cố gắng thu hồi một số người tỵ nạn về Việt Nam . Ngày 25 tháng 5, ông Huỳnh công Tâm giám đốc liên lạc của CPLTCHMN bên cạnh Liên Hiệp Quốc ở Genève, đă viết thơ cho Cao Uy Tỵ Nạn Subraddin Aga Khan :
" Thưa Ngài Cao Ủy,
Chắc Ngài cũng biết sự kiện là có hằng chục ngàn người Việt Nam đă rời khỏi Miền Nam Việt Nam vào thời gian trước ngày giải phóng hoàn toàn ở nước tôi.
Trong số những người Việt Nam đó, đă có rất nhiều người bị di tản trái với ư muốn của họ, hoặc đă bị tuyên truyền láo khoét nhằm cho họ phải bỏ đất nước của họ . Mặt khác có hằng trăm trẻ con Việt Nam đă bị bốc đi khỏi quê hương của chúng và điều nầy vi phạm những luật lệ quốc tế hiện hành...."
Trong một số trung tâm như ở đảo Guam, có một vài trăm người tỵ nạn, yêu cầu được trở về nước . Hoa Kỳ đă sẳn sàng cho họ hồi hương. Nhưng th́nh ĺnh chánh quyền thành phố Hồ chí Minh từ chối không nhận họ. Những người của Hà Nội có lẽ đă mất một dịp may lịch sử để b́nh tường hóa lại quan hệ với Hoa Kỳ.
Điều nầy không cấm được ông Phạm văn Đồng ngày 3 tháng 6 đă kêu gọi việc b́nh thường hóa nầy, với những điều kiện mà ông đă đưa ra :Hoa Kỳ phải viện trợ kinh tế cho cả hai miền Nam Bắc Việt Nam . Với một thái độ vô liêm sĩ quá hài hước, ông Thủ Tướng nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Ḥa hống hách tuyên bố là Hoa Kỳ phải hoàn toàn tôn trọng Hiệp Định Ba Lê về ngừng bắn năm 1973.
Lịch sử đă nuốt trửng hay đă phân tán hết những kẻ chiến bại. Tại Việt Nam, kẻ chiến thắng biết đánh giặc nhưng không đạt được phương thức tổ chức cho ḥa b́nh. Chế độ được gọi là dân chủ ở Việt Nam được rập khuôn theo kiểu Liên Xô, và được Liên Xô ủng hộ. Bây giờ Việt Nam là một trong ba quốc gia nghèo đói nhất trên thế giới và là một trong những nước có chế độ công an trị nhất ở Á Châu
Sống trong một không khí phân tán chia rẽ nhau, những người trẻ nghi kỵ các người lớn tuổi, và những người lớn tuổi thay v́ hợp tác như thường lệ th́ lại lên án mạnh mẽ, cho "nó là người của cộng sản", "cô ta làm việc cho Thiệu", "bọn nầy là Phật Giáo cánh tả", "bọn kia bênh vực cho công giáo chính thống", "nó là bộ trưởng của CPLTCHMN ". v.v..
Cũng giống như các cộng đồng lưu vong khác, người Việt Nam phải biết làm lại từ đầu, hay là ít ra phải biết thực hiện đoàn kết quốc gia và thực hiện dân chủ...
Ông Nguyễn văn Thiệu sống một cách đế vương ở Luân Đôn, mà vẫn có một thẻ cư trú ở Mỹ từ năm 1985. Người Mỹ nói ông giữ một "lối sống có vẻ b́nh dân" . Lúc ông mới đến Anh quốc, một nhân viên người Anh thuộc cơ quan đặc biệt chuyên về điều tra tài sản của ông Thiệu, đă thấy được khoảng 200.000 mỹ kim và nhiều nữ trang của bà Thiệu.. Ông Thiệu đi du lịch, qua Mỹ, Pháp và theo dơi tiến tŕnh chia rẽ chánh trị của Việt Nam . Ông đặc biệt quan sát chiến dịch khá không thực tế của một nhóm luật gia Việt Nam, dưới sự hướng dẫn của giáo sư Vũ quốc Thúc " để đặt lại vấn đề Hiệp Định Ba Lê 1973". Nếu "rủi ro" mà người ta lại nói đến nhiều về Hiệp Định th́ ông Thiệu đương nhiên sẽ trở lại thành vị Tổng Thống của một nửa nước Việt Nam , dĩ nhiên hoàn toàn trên phương diện lư thuyết mà thôi. Có một số người đă quên đi một cách dễ dàng là ông Thiệu đă từ chức rồi. Sự chia rẽ của những người Việt Nam , vốn c̣n chưa chế ngự được các sư đoàn của ḿnh, đôi lúc họ lại bàn tính đến các dự án có hơi phi lư, nhưng cũng có dự án nghiêm túc hơn.
Cuộc "tắm máu" được loan truyền trước khi Sài G̣n bị thất thủ th́ không có trong khi cộng sản lên nắm chánh quyền nhưng sau đó th́ có tắm máu thật. Hai nhà sưu tầm là ông Jacqueline Desbarats và Karl Jackson đă chứng minh là đă có tối thiểu 65.000 người bị hành quyết. Chưa nói đến những người đàn ông và cả đàn bà coi như đương nhiên bị lên án tử h́nh khi người ta đẩy họ vào những vùng "rừng thiêng nước độc" kinh khủng, hoặc đưa họ đi gở ḿn mà không có máy ḍ ḿn...
Các cộng sự viên của ông Thiệu được phân tán ra ở khắp năm châu khi họ c̣n sống được hay không bị chết trong những trại lao động tập trung kiểu Goulag của Liên Xô .
Ông Hoàng đức Nhă làm việc cho một công ty Mỹ ở thành phố Chicago. Ông có nhiệm vụ trao đổi mậu dịch hiện đại trên một quy mô rộng lớn, một hoạt động thường giúp ông được dịp đi Trung Quốc. Hầu hết các cựu tướng lănh của Miền Nam Việt Nam đều cư trú ở Hoa Kỳ .Cựu Thủ Tướng Trần thiện Khiêm và cựu Đại Tướng Tổng Tham Mưu Trưởng Cao văn Viên không có ưu tư về vấn đề vật chất. Trái lại, trường hợp của phần lớn các tướng lănh và các sĩ quan cao cấp th́ lại thật sự không phải như vậy. Chẳng hạn như Đô Đốc Chung tần Cang vị Tư Lệnh sau cùng của Hải Quân và tướng Lê quang Lưỡng, vị chỉ huy xuất sắc của Lực lượng Nhảy Dù, đều sống rất khiêm nhường ở thành phố Bakersfiel, California. Họ làm việc 8 tiếng một ngày trong nhiệm vụ đốc công trong kỹ nghệ dầu hỏa. Ông Nguyễn cao Kỳ nóng tính th́ giờ đây lại yên lặng hơn trước , tuy không thành công trong công việc làm ăn nhưng lại có được một vài người bạn á rạp châm chỉ.. Vị chủ tịch cuối cùng của Thượng Viện, ông Trần văn Lắm có một nhà hàng ở Úc Châu. Ông Bùi Diễm, cựu đại sứ lưu động, vừa mới cho xuất bản tập Hồi Kư của ông. Ở tiểu bang Virginia, vị toàn quyền quân sự cuối cùng của Thủ Đô Sài G̣n , sau 7 năm ở trại cải tạo, đang nghiền ngẫm lại chuyện hợp tác của ông ta với đại tá Phạm ngọc Thảo, người được Hà Nội truy tặng "anh hùng giải phóng", v́ đă thường có những cố gắng làm cho chánh quyền Việt Nam Cộng Ḥa mất thăng bằng....
Dù là quân nhân hay là dân thường, có chút tên tuổi hay vô danh, tất cả nam hay nữ đều chấp nhận số phận của ḿnh với đầy đủ phẩm cách..như một ông đại tá quan trọng nào đó là người gác cổng ban đêm . Đă có những vấn đề riêng tư, thường rất là đau khổ vô t́nh hay cố ư được trói buộc vào với vấn đề chánh trị : Rất nhiều người của Miền Nam Việt Nam được trả tự do sau mười năm đi tù cải tạo lúc trở về lại thấy vợ ḿnh đă đơn phương và chánh thức ly dị với ḿnh !
Sau khi đầu hàng cộng sản , tướng Dương văn Minh không bị đưa đi "học tập cải tạo " Chánh quyền cộng sản đă cho phép ông di cư năm1981. Ông thường được cáo buộc là đă có nhiều mỹ kim kín đáo để ờ Pháp, ông Dương văn Minh sống rất kín đáo ở một khu ngoại ô của Ba Lê, Đúng là một sự công bằng nên thơ, không biết có phải v́ ngại ngùng , hay có thể là đắn đo, mà ông tướng Minh hay do dự nầy đă chọn "con đường của Người Liều Lĩnh" để ở (nguyên tác: rue du Téméraire", một tên đường có thật ở Ba Lê)
Cho tới tháng 7 năm 1975, kỹ sư Văn đi ngược với trào lưu ś ta li nít, và các lượng sóng mac xít, vẫn ước mong là những người trung lập sẽ nắm chánh quyền ở thành phố Hồ chí Minh . Người ta đưa ông vào trại tù lao động cải tạo, như tất cả các công chức khác. Năm 1977, ông sang Paris.
Nhà văn Duyên Anh, bi cộng sản coi như " một trong mười tác giả nguy hiểm nhất" nên bị cấm mọi chuyện xuất bản, sau đó bị bắt và vào tù, dĩ nhiên là không có án lệnh. Với số tù là 239 D. TH 6, TCT CTXM. Ông được thả ra vào năm 1981, nhờ hội nhà văn Pen Club và Hội Ân Xá Quốc tế mạnh mẽ can thiệp. Đến được bên Pháp rồi ông Duyên Anh cho xuất bản năm 1986 cuốn sách : "Một người Nga ở Sài G̣n" , cuốn sách đầu tiên nầy được Tây Phương dịch .Một áng văn Việt Nam tuyệt tác - trong bao nhiêu năm ?- sẽ trở thành một áng văn lưu đày. Sách của ông được linh mục Mais chuyển ngữ. Vị linh mục nầy bị cầm tù 9 tháng với lư do : " đi trên đường mà không có giấy phép". Sau đó rồi cũng như tất cả các vị tu sĩ ngoại quốc khác , ông bị người ta trục xuất ra khỏi Việt Nam .
Vào giờ nầy, đă có hơn 1 triệu người Việt Nam đă chọn con đường "vượt biển" hết sức là gian truân. Đă có một thời, Hà Nội khẳng định đó là những người trưởng giả, những kẻ tham nhũng, ăn hối lộ...thuộc giai cấp tư sản mại bản. Thật ra, ở Miền Nam cũng như ở Miền Bắc có những người nông dân, những người buôn bán nhỏ, các thợ thầy ... ai cũng chạy trốn, thật là một cuộc di cư không tiền khoáng hậu trong lịch sử Việt Nam , một đất nước mà ở đó ai cũng muốn sống bám vào mảnh đất, vào làng xă, vào "lũy tre xanh" của ḿnh như là một tài sản căn bản của gia đ́nh.... Trung sĩ Thưởng cũng là một "người vượt biển" (nguyên tác : tác giả dùng danh từ của thế kỷ "boat people" ). Ông đến Vũng Tàu học nghề đánh cá, rồi cưới vợ, xuống tàu ra đi một cách bất hợp pháp năm1976, gia đ́nh bị lạc ngoài biển khơi, nhưng sau cùng được gặp lại bên Thụy Sĩ. C̣n ông Phạm Th́n, đại úy cảnh sát, mang thông hành số 112517 THI , từ 65 kí lô xuống c̣n có 49 kí khi ông được thả ra từ trại lao động cải tạo, hiện là quản lư hay là đầu bếp trong một quán ăn nhỏ ở Pierrefitte , bên Pháp.
Hai trong số 3 người ngự lâm pháo thủ, ông Cao Giao, tỵ nạn ở Bỉ sau khi đi tù, và ông Vượng th́ ở Mỹ, tất cả đều đă chết. Người thứ ba, ông Trần xuân Ẩn, không có hành động ǵ cả khi cộng sản đến bắt ông Cao Giao. Ông Trần xuân Ẩn nầy, là một trong "ba người ngự lâm pháo thủ", từng làm việc rất đắc lực cho tờ báo Time của Mỹ, đă lộ diện là một đại tá t́nh báo Bắc Việt được rất nhiều người xác nhận (chú thích của dịch giả : vào thập niên 80 được Hà Nội phong hàm thiếu tướng trong Quân đội Bắc Việt)
Tuy vậy ông Cao Giao vẫn giữ t́nh bạn với ông Ẩn, ông chỉ thấy Ẩn là "một người bị lừa về ư thức hệ và bị vỡ mộng". Mặc dầu bị phản bội và bị tổn thương, nhưng t́nh bạn hữu thường vượt qua sự chia rẽ về chánh trị :"Chúng tôi đều là người Việt Nam", ông Cao Giao vừa vuốt râu vừa nói....
Tờ báo Time lại cho bà Trần thị Nga vào làm việc lại ở Nhiêu Do.Vào năm 1986 bà cùng với Wendy Winder Laesen cùng xuất bản một tập thơ với hai gịng đời, rất rơ ràng và ngao ngán , làm cho tất cả những người cũ của Việt Nam từ những người chủ ḥa cũng như người chủ chiến ai cũng cảm động. Bà Ngà thuật lại hai cuộc đời của bà, một ở Việt Nam và một ở Hoa Kỳ :
Chúng tôi không nệ hà , có việc là nhận làm ngay,
Con rể tôi, tốt ngiệp trường Luật, cũng hay
Phải đi bán Élextrolux là một loại máy hút bụi
Phải đi quảng cáo từ nhà nầy sang nhà khác
Người Mỹ lại sợ dân Á Đông ta,
Nên họ không cho vô nhà, thật quái ác !
Bà Nga viết thư về cho Mẹ :
- " Mẹ vẫn thích mùa thu ở Hà Nội. Mẹ thích không khí lạnh ở đó , nhưng chúng con th́ không . Chúng con vừa qua một trong trong những mùa đông khắc nghiệt nhất trong cả trăm năm gần đây... Cháu ngoại của Mẹ đă được 3 tuổi. Nó nói rất giỏi tiếng Anh làm cho chúng con buồn . Chúng con có một lệ là chúng con phải nói tiếng Việt ở trong nhà để các cháu đừng quên tiếng mẹ đẻ
Chúng con đă có một bàn thờ cho Cha con. Chúng con cố giữ các truyền thống của quê hương ḿnh...
Ở đây chúng con rất thoải mái, nhưng về tinh thần th́ chúng con đói lắm. Chúng con thiếu nước Việt Nam của chúng con . Và nhất là Mẹ, hơn tất cả mọi thứ, chúng con thiếu Mẹ. Nếu Đức Phật hiện hữu th́ chúng con sẽ cầu nguyện, cầu nguyện cho chúng ta được đoàn tụ với nhau..."
Hầu hết những người Việt Nam sống lưu vong đều được ổn định, hơn hẳn người Cam Bốt hay người Lào. Họ hội nhập được với mọi nghề nghiệp, nhưng không hội nhập với xă hội .Cũng như bà Nga, tất cả đều bị ngày về với đất mẹ ám ảnh.
Vào tháng 6 năm 1987, ông Phạm văn Đồng, 81 tuổi, từ bỏ chức Thủ Tướng. Ông ta đă đảm nhiệm chức vụ nầy trong suốt 31 năm. Ông Lê đức Thọ cũng rời khỏi Bộ Chánh trị như ông Đồng vào năm 1986, lúc ông được 75 tuổi. Hai người đều trở thành cố vấn cho Ủy Ban Trung Ương Đảng. Khi ông Lê Duẫn chết, Lê đức Thọ không có lên thay ông nầy trong chức vụ Tổng bí thư đảng. Nhưng em ông là Mai chí Thọ, sau một thời gian "trị v́" ở Sài G̣n ngay sau ngày 30 tháng 4 1975, bây giờ đă trở thành một thành viên trong Chánh trị Bộ. Cộng sản Việt Nam đă có nhiều nét bại hoại vay mượn từ cộng sản quốc tế. Vừa gia đ́nh trị, họ vừa bám chặt chánh quyền cho đến già giống như các đảng cộng sản Albany, Lỗ ma Ni, hay Bắc Hàn . Ở Hà Nội người ta có thể t́m thấy nhiều đại gia đ́nh ôm cứng chánh quyền dưới nhiều tên và nhiều bí danh khác nhau. Các nhà lănh đạo đảng theo mác xít nguyên thủy, tự cô lập với thế giới bên ngoài, và phủ nhận hết sự kiện. Ông Youri Jivago hay đúng hơn là ông Boris Pasternak đă viết :
" Thuyết mác xít rất là không tự chủ để trở thành một khoa học. Thuyết Mác xít và tính khách quan ? Tôi không thấy thuyết nào hay tự thu ḿnh lại và rời xa thực tế hơn thuyết Mác xít ."
Những người như Phạm văn Đồng, Lê đức Thọ, Lê Duẫn sống thu ḿnh lại với chính họ, với những lược đồ của họ và hănh diện trên sự ngu dốt của họ. Anh bộ đội dốt nhất trong đoàn quân tiến vào Sài G̣n đă nhanh chónh khám phá ra là Tây Phương và hệ thống tự do kinh doanh của tư bản đă giúp ích rất nhiều cho những người kém may mắm hơn là xă hội chủ nghĩa cứng ngắt của Miền Bắc .Và các anh bộ đội trở về gia đ́nh ở Miền Bắc, đă thấy ḿnh bị lừa gạt, đồng thời du nhập vào Miền Bắc một sự nghi ngờ đến tận các cơ quan của đảng. Người ta không c̣n có thể thuyết phục "khối quần chúng" được nữa rằng tất cả những sự khổ đau của đất nước giờ nầy đều do sự "thối nát" của "chủ nghĩa đế quốc". Sau cái ngày mà cộng sản gọi là "giải phóng" có một sự vô tổ chức trong xă hội Việt Nam đến mức độ mà ở ngay tại Sài G̣n đôi khi không có một cọng rau nào (nguyên tác : liseron d'eau : bông súng hay rau muống nước, hay rau mát) hay một con cá nào để mà ăn.. Rau th́ có khối ǵ ờ nông thôn, c̣n cá th́ dẫy đầy khắp các ao, những thứ mà trong thời kỳ chiến tranh không bao giờ thiếu.. Chế độ xă hội chủ nghĩa , theo công thức của Lê Nin, không phải là "điện khí hóa cộng với những người Sô Viết", nhưng là sự sản xuất và sự phân phối bị ngưng trệ v́ thuyết tập trung quyền hành ngu xuẩn và chế độ quan liêu không hữu hiệu. Đâu có cần phải ra nghị định quốc hữu hóa hay hợp tác hóa nông nghiệp một ngày nào đó để vài năm sau lại phải băi bỏ mới đi đến thành công ?
Đến giờ nầy, nước Cộng Ḥa Xă hội chủ nghĩa Việt Nam là một quốc gia ăn mày, lệ thuộc hoàn toàn vào một người bảo trợ duy nhất là Liên Xô và mọi công tŕnh của họ.
Ở nước Việt Nam thống nhất, "có một sự thiếu thốn trầm trọng về vật chất loại tối cần thiết, và thuốc men..... Sư thiếu khả năng để giải quyết một số mục tiêu hàng đầu trong chương tŕnh 5 năm sau cùng đă ảnh hưởng đến tất cả các khía cạnh của mọi hoạt động kinh tế. Thông thường th́ họ không xử dụng đến năm chục phần trăm khả năng của các công ty. Tài nguyên thiên nhiên bị lăng phí....Môi trường đang trên đường bị phá hủy. Có nhiều triệu công nhân bị thất nghiệp hay bị thừa nhân công.....
Những nhận xét nầy không phải do những người dân của Miền Nam Việt Nam ở xa quê hương nhớ nhà hay do những nhà báo "tư bản". Mà được Trường Chinh, cựu tổng bí thư đảng cộng sản Việt Nam chánh thức đưa ra, và cũng đă được các dân biểu Quốc Hội báo cáo vào tháng 12 năm 1986. Những sự cải cách kinh tế bị thất bại được quy trách trên hết cho "Ủy Ban Trung Ương Đảng, cho Chánh trị Bộ, và cho Chánh Phủ "
Những lănh đạo đảng đă có chủ trương thống nhất, chủ trương xăm lăng và cả dân chúng Việt Nam đều là những nạn nhân đương nhiên của chủ nghĩa giáo điều. Chương tŕnh của đảng cộng sản Đông Dương trong thập niên 30 đă dự kiến một sự thống nhất của cả ba nước ở Đông Dương . Và họ đă thực hiện. Đối với tất cả các Chánh Phủ vùng Đông Nam Á Châu, lănh đạo Hà Nội đă trở thành những người Phổ trong vùng. Chiến xa cộng sản vẫn luôn luôn biết gây ra chiến tranh. Các chiến xa sô viết đă hoạt động ở Ba Linh (Đức), ở Prague (Tiệp Khắc) và Budapest (Hung gia Lợi). Người ta dự đoán đây là những cuộc hành quân cảnh sát để đàn áp với một quy mô rộng lớn. Không c̣n có thể chối căi ǵ được nữa, đảng cộng sản Việt Nam là một đảng cộng sản nguyên thủy cộng thêm với một sức chịu đựng dẻo dai đến điên cuồng, họ là những người cộng sản đầu tiên với lực lượng bộ binh , thiết giáp và pháo binh nặng của họ, có cả phi cơ và trực thăng dùng vơ lực quân sự xăm lăng những đảng cộng sản khác: ở Cam Bốt dùng gậy ông đập lưng ông, các đơn vị chánh quy Việt Nam giờ đây chạm trán với lực lượng du kích Khmer Đỏ, với lực lượng thân binh của Sihanouk và lực lượng của Sơn Sann.
Ở Hà Nội có nhiều người xác nhận là tướng Vơ nguyên Giáp đă chống đối với chuyện phiêu lưu trong vũng lầy Cam Bốt. Đó là một trong những lư do để cộng sản cho ông ra ŕa. Lúc đầu th́ tướng Giáp đau nặng. Người kế vị ông là tướng Văn tiến Dũng, người hùng của chiến dịch Hồ chí Minh, leo lên trong hệ thống, sau đó th́ ông tự rút lui - hay bị đẩy xuống theo lối Việt Nam nhẹ nhàng không có tiếng động - sau khi cho xuất bản quyển hồi kkư nên thơ của ḿnh về sự tiến chiếm Sài G̣n . Người phụ tá của ông, tướng Trần văn Trà cũng về hưu sớm. Ông nầy cũng cho xuất bản một quyển hồi kư - quyển 5 trước những quyển khác, đến 10 ngàn quyển vào năm 1982, nhưng không bao giờ được tái bản ở Sài G̣n bởi v́, với một tinh thần tương đối độc lập, tướng Trà là thành viên của CPLTCHMN và ông đặt nhiều câu hỏi về một vài lư thuyết của tướng Dũng, đến cả h́nh ảnh hoa sen nở của ông nầy. Tướng Trà sống trong một chung cư với cán bộ gần Sài G̣n . Người ta c̣n thấy ông trong những buổi lễ kỷ niệm năm thứ mười của "chiến thắng" vào năm 1985 và ông không "có th́ giờ" để cho người ta phỏng vấn ông.
Ông Phạm Hùng một chánh trị gia đă từng làm việc với tướng Trà ở Miền Nam Việt Nam trong những tháng cuối cùng trước ngày Sài G̣n bị thất thủ, bây giờ là nhân vật số 2 trong Chánh trị Bộ và là Thủ Tướng. Người số 1 là vị tân tổng bí thư Nguyễn văn Linh mà những người thân của ông gọi ông ta là Mười Cúc.
Sau 17 năm ở trại cải tạo, Nguyễn Ky về Sài G̣n và cũng như mọi người ông vượt biển. Là một người thợ sấp chữ, ông sống rất chật vật tại Westminster thuộc thành phố Orange County, tiểu bang Caligfornia. Ông ta c̣n mơ một "xă hội chủ nghĩa với một bộ mặt của con người". Anh Tiến, con người trẻ thích ci nê, đă trở thành cận vệ của anh ḿnh, một cực cán bộ của CPLTCHMN. Từ năm 1977, anh bạn trẻ nầy cũng sống ở Westmimster. Như vậy là trong sự tan ră của người Việt Nam , có một số người quốc gia cũng như những người cựu cộng sản và những người phi chánh trị . Có một số thân nhân của những người có máu mặt trong chế độ cộng sản đă rời khỏi nước Việt Nam như : các cháu gái của Trường Chinh đă tỵ nạn ở bên Pháp, con gái của Nguyễn hữu Thọ, Chủ tịch MTGPMN th́ ở Gia nă Đại...Có quá nhiều người chối bỏ ....
23 năm trong 29 năm sau cùng, nhà thơ Nguyễn chí Thiện đă sống trong ngục tù hay trong các trại cải tạo. Đến tháng 6 năm 1978, ông được ân xá. Ông gom hết các tác phẩm của ông đem gởi cho ṭa đại sứ Anh quốc ở Hà Nội và v́ chuyện đó ông lại bị bắt và bị giam vào "Hỏa Ḷ" ở Hà Nội , từng được mang danh là khách sạn "Hilton Hà Nội" nơi đă từng giam giữ và tra tấn các tù binh chiến tranh Mỹ.
Thượng tá Trần bá Đoài, sau khi sửa chữa các xe vận tải để hoàn trả cho Liên Xô và Tiệp Khắc, đă bị hạ tầng công tác, v́ tội "thiếu thiện chí", bị xuống cấp thiếu úy và bị cho ra khỏi đảng. Ông trở về Trung Quốc. Ở đây ông từ khước không chịu vào Quân đội cách mạng Việt Nam, một tổ chức cách mạng Việt Nam mới do Trung Quốc dựng lên. Và từ năm 1981 ông đến được Hong Kong sau đó qua Anh Quốc.
Trong tất cả các cộng đồng người Việt trên toàn thế giới, cộng đồng người Việt ở Anh quốc h́nh như là một trong những cộng đồng - nói sao đây ?- buồn nhất . Người ta khó mà quên được cái nh́n say đắm của những người nông dân hai ḍng máu Việt Hoa ngồi uống trà trong những căn pḥng thiếu cả bàn ghế, mắt nh́n chăm chăm lên màn ảnh truyền h́nh mà không hiểu họ nói ǵ. Các nhà xă hội học đều công nhận là tất cả những người Việt Nam nhiều hay ít đều hội nhập được với dời sống mới. H́nh như ở Anh quốc người ta nghĩ tới nắng ấm của mặt trời ở California , và cả đến ánh mặt trời leo lét của mùa đông ở Vịnh Hạ Long !
Bây giờ th́ ông Gerald Ford ít sun soe hơn ông Richard Nixon. Một người th́ nh́n thấy Sài G̣n bị thất thủ, đau khổ mà bước ra khỏi lịch sử, một người th́ bám chặt lấy nhiệm vụ của một chánh trị gia quá tuổi. Lịch sử không có trả lợi tức tinh thần cho các nguyên thủ quốc gia .
Khi người ta gặp ông Kissinger ở hội quán của ông ở đường Park , th́ ông Kissinger có vẻ h́nh như chưa được hoàn toàn trở về lại với ánh hào quang của một Bộ mà đối với ông nh́ệm vụ không bao giờ có chút Ngoại Giao nào . Có một lần ông đă nói rằng "chánh quyền là viên thuốc kích thích dục vọng ghê gớm lắm." Ông Kissinger đă được phỏng vấn, đăng báo, tham khảo và được cả ông Gorbachev tiếp đón nồng hậu ở Mạc tư Khoa ; Ông đă nói về Việt Nam một cách trịnh trọng nhưng đôi khi trong thâm tâm cũng thấy bối rối .
Ông Graham Martin th́ dường như c̣n cay đắng. Người ta không có cho ông một nhiệm sở nào sau khi ông rời khỏi Việt Nam . Dĩ nhiên là ông đă đến tuổi về hưu, nhưng, để có thể nhận một ṭa đại sứ khác th́ ông phải qua một phiên điều trần ở Thượng Viện. Người ta muốn tránh việc đó với bất cứ giá nào v́ c̣n quá sớm.. Ở Winston-Salem, ông Martin ôm ấp những kỷ niệm của ḿnh, lúc nào cũng vẫn đinh ninh rằng ḿnh có lư. Sau vụ việc ở Sài G̣n ông chỉ gặp ông Kissinger có mỗi một lần, được nửa giờ. Và ông nói với một giọng khôi hài gần như chua cay :" trong 30 phút đó Henry đă nói chuyện điện thoại với nhà xuất bản James Reston hết 25 phút !"
Vào ngày lễ Giáng Sinh năm 1983, điện thoại reo ở nhà ông Martin : Ông Nguyễn văn Thiệu chúc mầng Giáng Sinh, và cam kết luôn giữ t́nh bạn của ông.
Ông Martin không có giao du tốt với Thomas Polgar . ông nầy làm việc ở La Mă (ư), Bonn (Tây Đức), Mễ tây Cơ và Hoa Thạnh Đốn , nơi đây ông kết thúc 38 năm trong nghề t́nh báo của ḿnh ở CIA với chức vụ Giám đốc nha Nhân Viên. Ông Polgar không bao giờ đánh giá cao cách làm việc của ông
William Casey, người được ông Ronald Regan ưa thích và trở thành Trưởng Cơ quan T́nh Báo CIA. Ông Polgar chọn nghề tham vấn ở Hoa Thạnh Đốn . Năm 1987 ông được chọn để điều tra vụ "nghe lén Iran (nguyên tác tiếng Mỹ :"Irangate"). C̣n ông Lehmann th́ đă trở thành Lănh Sự ở Tây Đức.
Trung Ương T́nh Báo CIA lên án ông Frank Snepp khi ông cho xuất bản cuốn sách"Decent Interval"
Ông Frank Snepp đă vi phạm bổn phận của người trừ bị và đưa ra nhiều cáo buộc chống lại chánh quyền Hoa Kỳ. Với một hành động bủn xỉn gương mẩu và qua những vận động pháp lư, Trung Ương T́nh Báo CIA đă sấp xếp để Snepp không lănh được tiền nhuận bút của một tác giả.. Ông là giáo sư trong một trường đại học nhỏ ở California. Ông đă từng đối đầu đôi khi, rất lịch sự, với ông William Colby, trưởng cơ quan T́nh Báo CIA vào năm 1975, trong những phiên điều trần mâu thuẩn nhau.
Những cựu nhân viên của ṭa đại sứ Hoa Kỳ ở Sài G̣n kéo dài một sự tranh căi lớn.
Tất cả những người Mỹ dính dấp vào sự thất thủ của Sài G̣n đều có quyền được thêm 2 tuần lễ nghỉ phép. Hầu hết đều tiếp tục nghề nghiệp ngoại giao của họ. Có một số đă được bổ nhiệm đại sứ. Rất nhiều người đă có những liên lạc với người Việt Nam ở ngoại quốc.. Có nhiều người vẫn c̣n cố gắng giúp bạn bè hay người quen biết được chánh thức đi ra khỏi nước Việt Nam cộng sản .
Ông Philippe Richer ở lại Hà Nội cho đến năm 1976. Ông không được ông Valéry Giscard d'Estaing ưa thích, vị Tổng Thống hay hỏi :" Anh chàng đó là ai vậy? cái anh mà lúc nào cũng nói đi nói lại măi có một chuyện ?" Cánh hữu đă để ông Richer vào tủ rồi. Ông qua Ủy Ban Quốc Gia và cho xuất bản nhiều tác phẩm quan trọng liên quan đến Á Châu. Đồng nghiệp của ông ở Sài G̣n, ông Jean-Marie Mérillon, rời khỏi Việt Nam vào tháng 5 năm 1975, mơ tưởng sẽ gặp lại ông Pierre Brochand vốn đă trở thành cố vấn Bộ Ngoại Giao, đại diện và hoạt động rất hăng say trong phái đoàn Pháp bên cạnh Liên Hiệp Quốc .
Từ Tân gia Ba, ông Patrick Hays bây giờ đang đảm nhận việc tiếp liệu cao su cho nhóm Michelin. Ông đă về chơi Sài G̣n vào năm 1987 và viếng Hà Nội lần đầu tiên.
Tất cả các nhân vật nầy đều nghe nói về nhau hết, hay ít nhiều đều biết nhau hay đă gặp lại nhau. Có một số đă lâu lắm rồi, đă có gặp lại anh kháng chiến quân Trần văn Bá.
Ông Anatol Dobrynine đă về Mạc tư Khoa từ tháng 4 năm 1986, hiện là thơ kư của Ủy Ban Trung Ương, đặc trách về giao dịch với Tây Phương. Các nhà quan sát đă khám phá ra bàn tay của ông trong đường lối chánh trị của ông Gorbatchev, và trước tiên là sự tŕnh bày của Đổi Mới (nguyên tác : "Glasnot") . Là người biết tin tức rất đầy đủ, ông Dobrtnine vẫn là bậc thầy trong nghệ thuật "phản tin tức"
Ai là người có trách nhiệm trong sự thất thủ Sài G̣n? trách nhiệm trong chuyện sụp đổ quá nhanh chóng chỉ trong có 4 tháng đầu năm 1975 ? trách nhiệm của một sự thảm bại c̣n nặng hơn sự thảm bại ở Diện Biên Phủ nữa?, bởi v́ lần nầy, cả nước Việt Nam bị nằm gọn trong tay của những người cộng sản, hậu duệ của Hồ chí Minh . Những biến cố lịch sử quan trọng thường là sản phẩm của nhiều quyền lực, của vô số nguyên nhân hợp lại. Từ 45 năm qua, cộng sản Việt Nam đă có một mục tiêu, và một mục tiêu duy nhất . Đó là: Kiểm soát toàn bộ Đông Dương cũ. Trong cuộc chiến tranh lần thứ hai của nước Việt Nam, họ đă dùng tấm b́nh phong chánh trị của Mặt Trận Quốc Gia Giải Phóng , kế đó là của Chánh Phủ Lâm Thời Cộng Ḥa Miền Nam (CPLTCHMN). Tấm b́nh phong nầy đă thường giúp họ tự che giấu bộ mặt thật của chính ḿnh: chống đế quốc. Họ được Liên Xô và Trung Quốc vơ trang và vơ trang thật hùng hậu. Mặc dầu có những sự bất đồng, đôi lúc thật căng thẳng, giữa Mạc tư Khoa Bắc Kinh và Hà Nội , nhưng mục tiêu vẫn không thay đổi : cộng sản hóa tất cả nước Việt Nam , Cam Bốt và Lào. Đó là ư đồ to lớn mà Hồ đă rấp tâm theo duổi từ năm 1930.
Reply With Quote
Originally Posted by alamit
Bookmarks