Originally Posted by
salsa
nguồn:email
GIA LONG CỦA AI?
Quảng Minh.
Tôi chắc rằng khi đọc tựa bài này sẽ có người không khỏi cười thầm. Rơ ràng là Gia Long là vị vua đầu tiên lập nên nhà Nguyễn cuối cùng trong sử Việt. Tuy vậy, đă có không ít những vấn đề liên quan đến chuyện “ công hay tội” được đặt ra đối với vị vua này. Nhưng, những ǵ tôi sẽ đề cập ở đây chẳng dính líu ǵ đến triều đại quân chủ cuối cùng của nước nhà mà nó chỉ liên quan đến một chuyện nhỏ nhặt duy nhất đang được khơi lại mấy ngày trước đây từ một bức điện thư (1) không có tên tác giả ( tạm gọi là Vô Danh: VD) có liên quan đến một ngôi trường mang tên GIA LONG xưa ở Sài G̣n, nhân dịp Đại Hội Gia Long Thế Giới Kỳ VI vừa qua được tổ chức ở Sydney, Úc.
OÁI ĂM CỦA LỊCH SỬ.
Lịch sử của đất nước cũng như thân thế và sự nghiệp của vua Gia Long có những oái ăm của nó. Cũng như thế, ngôi trường mang tên vị vua này cũng có những oan nghiệt do lịch sử để lại. Cho đến biến cố 75 th́ lư lịch của ngôi trường mang một tên mới: MINH KHAI. Xác (ngôi trường) vẫn c̣n nhưng hồn nay đă khác! Khi lập hội ái hữu Gia Long, những thành viên ban đầu vẫn thường tự xem Hội là của riêng ḿnh: những cựu học sinh và giáo sư đă ra khỏi nước. Họ lập nên Hội để có dịp gặp lại, giúp đỡ những khuôn mặt cùng thời, nghe và nói về những câu chuyện cùng thời... Thế nhưng, hệ lụy của lịch sử vẫn chưa hết! Khi những người trong nước có thể ra ngoài tương đối dễ dàng th́ vấn đề ai là người có đủ điều kiện để được nhận là thành viên của Hội Ái Hữu Gia Long lại trở nên gay gắt và có phần khốc liệt như những ǵ được viết lại (dù thiếu những chứng cứ xác thực) trong bức thư của VD. Những người ở lại sau 75 vẫn tiếp tục theo học (ngay cả đối với các GS ở lại trong nước) cho đến khi tốt nghiệp là những đối tượng được xem xét kỹ lưỡng (chẳng khác ǵ chuyện xét lư lịch trong nước!). Tùy theo quan điểm cá nhân, người ta vẫn chưa có sự đồng ḷng về chuyện những học sinh tốt nghiệp năm 81 hay 82 là lứa Gia Long cuối cùng được vinh dự mang danh hiệu GL 81 hay GL 82. Một điều “oan nghiệt” khác nữa mà những người đọc bức thư của VD đều dễ dàng nhận ra là: sự đồng nhất ( một cách vô tội vạ) các em học sinh nếu đă học ở MK từ 82 trở đi là sản phẩm của chế độ mới nên khi tham dự ĐH họ có nhiệm vụ tuyên truyền cho chế độ trong nước!
ĐÔI ĐIỀU VỚI VÔ DANH
Bỏ qua những chi tiết có phần vụn vặt và mang tính suy diễn nhiều hơn là tính xác thực trong bức thư của VD. Tôi xin được phép trao đổi đôi điều về những ǵ VD đă viết.
¬ Khi những người học tṛ được công nhận là thành viên của GL, chẳng hạn như GL 81, th́ để cho Hội Ái Hữu Gia Long mang đầy đủ ư nghĩa của nó, nên chăng những người trực tiếp giảng dạy các thành viên đó cũng phải được công nhận là các thành viên của hội? Sở dĩ tôi muốn minh định điều đó là v́, tôi cũng là người đă tham gia trực tiếp giảng dạy các em GL81, và cho dù chưa bao giờ tôi tự nhận ḿnh là thành viên của Hội Ái Hữu này nhưng liệu tôi có đủ tư cách để trao đổi với VD như là một người “trong nhà “mà không sợ bị cho là người ngoài nhiều chuyện. Nếu không, tôi xin được đóng góp những ư kiến với tư cách là một người ngoài cuộc nhân được đọc bài “tường tŕnh” của VD.
¬ Điều thứ hai mà tôi muốn đề cập ở đây là, như ở trên đă nói, có rất nhiều trường hợp các GS v́ hoàn cảnh, họ phải ở lại trong nước sau biến cố 75 và làm việc trong chế độ mới mà thời gian làm việc c̣n lâu hơn thời gian làm việc trước 75 (trường hợp của cô Trần Thị Tỵ là một điển h́nh). Ngược lại, đă có các em học sinh mặc dù thuộc thế hệ GL 82 nhưng ra nước ngoài thật sớm từ ngay sau 75. Liệu có thể cho rằng những GS và HS đó không đủ tư cách là thành viên của GL? Tôi nghĩ rằng, nếu chỉ dựa vào cảm tính để phân biệt rạch ṛi GL và MK th́ e rằng đó là một điều thiển cận. Để công bằng và rộng lượng hơn, tôi nghĩ rằng VD và nhiều người khác nên chấp nhận những người đă tham gia giảng dạy những thành viên của GL là những thành viên của GL và nên chấp nhận GL 82 là thế hệ cuối cùng của GL ( v́ thế hệ này vẫn phải thi lớp 6, vào trường vẫn c̣n được học với nhiều GS Gia Long và vẫn được các GS GL thương quí). Trong tinh thần đó, trong trường hợp bà Trần Thị Ninh, nếu bà có tham gia giảng dạy những niên khóa GL từ 75¬81 hoặc 82 th́ vẫn nên xem bà đủ tư cách là người của GL và có thể xem là GS cố vấn mà không có vấn đề ǵ như VD đă đặt ra.
¬ Chuyện đặt các em GL 82 ra “ngoài lề” là quan điểm riêng của mỗi người. Tuy nhiên, cho đến nay tôi vẫn chưa được biết đến một quyết định chính thức nào của ban Tổ Chức các ĐH GL đă diễn ra từ trước đến nay trong đó có qui định các thành viên nào được công nhận là thành viên của GL tham dự ĐH (?). Sự “ hất hủi” các em GL 82 nơi VD và một số người trong ban tổ chức có phần “tùy tiện”(?). Nhưng điều quan trọng hơn hết là những ǵ VD mô tả lại trong bức thư của ḿnh đă làm cho người đọc có cái giác như VD và một số người khác đă bị hội chứng “ tâm thần phân liệt” ( xin lỗi) v́ thấy màu đỏ của những cây quạt mà tưởng tượng ra màu cờ của chính quyền trong nước. Chúng ta chống NQ36 nhưng cũng nên đủ tỉnh táo để phân biệt đâu là cờ, đâu là quạt. Đừng thấy màu đỏ là “húc” như những chú ḅ mộng! Các em GL 82 từ trong nước tự bỏ tiền túi để tham dự ĐH và cố gắng tham dự một vài tiết mục với tất cả tấm ḷng ngưỡng mộ đến các thầy, cô, chị của GL là những thế hệ đi trước cùng với niềm mong muốn được kế thừa những truyền thống tốt đẹp mà ngôi trường đă tạo nên. Trong số những truyền thống đó, tôi tin rằng có sự bao dung, rộng mở và đón chào các thế hệ đàn em. Nếu không có ǵ rơ ràng, xác thực th́ VD và một số những người khác không nên tự ư làm mất đi những điều tốt đẹp đó trong con mắt của các thế hệ đàn em sau.
¬ Điều quan trọng c̣n sót lại mà những ai tham dự vào ĐH, theo tôi, vẫn là những cảm xúc về trường xưa, lớp cũ, những t́nh cảm với thầy cô và bạn bè. Đó là những điều có thể đi theo mỗi người khi qũi thời gian riêng chẳng c̣n bao nhiêu. Tôi tự hỏi, VD giữ lại được
những ǵ sau lần gặp gỡ này? và nếu chẳng may đó lại là những cảm xúc tiêu cực như giận dữ, bất măn...th́ tôi mong những cảm xúc ấy trôi qua thật nhanh nơi VD để một lúc nào đó, có thể khi nghĩ lại (vâng, chỉ là có thể), người ta sẽ thấy rằng không có ǵ quí hơn t́nh cảm nơi mỗi thành viên dành cho nhau khi chúng ta gặp nhau và khi chúng ta không c̣n trẻ nữa. Trong ư nghĩa đó VD và những ai có những quan niệm quá khắt khe đối với các em GL 82 hăy đọc những ǵ các em đă viết:
Người ta có thể không tha thứ cho nhau trong một cuộc sống đầy tranh đua và giành giật. Nhưng , h́nh như, ở đây ai cũng hoan hỉ với những kỷ niệm thời đi học c̣n sót lại trong kư ức của mỗi người. Những kỷ niệm ấy là những vốn sống ít ỏi làm cho cuộc sống trở nên hiền ḥa, đáng yêu trong con mắt của những người đă đi qua. Ở đó, ngôi trường bao giờ cũng trở nên đáng yêu, đáng quí.
Tôi ngẩn ngơ với những hoài niệm đang đến. Đứng trước một ngôi trường đă mang dấu vết rong rêu của thời gian, nếu bỏ qua những cái tên Gia Long, Gia Long¬ Minh Khai hay Minh Khai th́ điều ǵ sẽ c̣n lại nếu không phải là những cơn sóng cảm xúc đang trỗi dậy về một thời trong sáng thật đẹp, thật dễ thương đang nhẹ nhàng, nhẹ nhàng trôi qua từng kẽ tay, kẽ tay của tôi…
( trích Trường Xưa, trong Đặc San Hoài Niệm Ba Mươi Năm, GL 75¬82).
Reply With Quote
Bookmarks