Mời các bạn theo dơi câu chuyện BS Quốc kể , để biết chuyện ǵ thực sự xảy ra giữa thập niên 1940 tại Hà Nội nói riêng , và đất nước ḿnh nói chung.Hồi đó tôi c̣n quá nhỏ , nên chỉ biết và nhớ những chuyện xảy ra cho gia đ́nh thôi
Mời các bạn theo dơi câu chuyện BS Quốc kể , để biết chuyện ǵ thực sự xảy ra giữa thập niên 1940 tại Hà Nội nói riêng , và đất nước ḿnh nói chung.Hồi đó tôi c̣n quá nhỏ , nên chỉ biết và nhớ những chuyện xảy ra cho gia đ́nh thôi
Trong những năm từ 1940-1943,, người ta đă nghe đến các lực lượng tàn dư của các cuộc khởi nghĩa từ Đội Cấn hay Đề Thám.. đến Nguyễn thái Hoc.. tụ lập thành nhóm rải rác khắp vùng thượng du Bắc Viêt,,.. những người đi làm Cách mang này đều có than nhân ở dưới đồng bang, và than nhân vẫn hang tiếp tế. Các nhóm thanh niên rủ nhau thoát ly lên Chiến khu kha đông.. Các nhóm nhạc như Ddoongf Vọng..Hai Phong.. nào Nguyễn xuan Khoát, Hoàng Quư..Văn Cao,.. Kim Tiêu Thương Huyền... hiện nay c̣n sót lại.. Tô Vũ..
Đến năm 1943.. Nhật vào Đông Dương qua ngả Lạng sơn...
1945... Nhật làm đảo chánh, Chính phủ Trần trọng Kim ra đời..
19-08-1945 Tổng khởi nghĩa, Cách mạng mùa Thu
02-09-1945 Tuyên ngôn ddoonj Lập tại vườn hoa Ba đ́nh do HCM đoc
06-03- 1946 Pháp quay trở lại ddoong Dương. HCM kư Thoả ước sơ bộ với Pháp, đồng ư để Pháp vào Bắc VN.. Pháp vào Hải pḥng... Quân Tưởng Tàu vào miền Bắc VN, tướng Lư Hán chỉ huy
Nhờ Pháp vào Bắc VN..
15-06-1946 quân Tàu do Lư Hán rút khỏi miền Bắc
12-07-1946.. Vó nguyên Giáp chỉ đạo thanh toán đảng phái..Vuj Ôn Như Hầu.. Quóc dan dảng VN phải bỏ chạy
14-09-1946.. HCM phải kư tam uóc với Pháp...quân Pháp có mặt tại Hà nội
11-1946.......Xung đột Pháp/Việt ở Hải pḥng đến...
28-11-1946.. Pháp chiếm tỉnh Hải Pḥng.
17-12-1946.. Việt Nam sửa soạn kháng chiến.. như đào đường lập ụ chiến đấu.. quân Pháp xông ra.. phá mọi mô ụ.. hầm hố.. Pháp ra tối hậu thư
19-12-1946.. HCM đoc lệnh toàn quốc kháng chiến và cho nổ súng bắn vào thành Hà nội từ các pháo đài Láng , Chèm Vẽ.... gây thiệt hại nhiều cho Thủ đô.. Pháp nhân dịp ùa ra .. đánh chiếm..
Ba ngày sau, qua trung gian của các phái bộ Ngoại giao, ngưng băn trong ba ngày để nhân dân trong thành phố rút ra khỏi vùng giao tranh.....
Quí bạn nh́n thấy trong một thời gian ngắn mà có bao nhiêu biến đổ.. Nay xin nói đến những ngày đầu của lực lượng Cong sản, xuất phát từ hang Pacs Bó..gần thác Bản Giốc, với HCM..
Pac Bó là một bản lang giáp ranh với Trung hoa.. dân tộc thiểu số.. HCm về đến hang khoảng tháng 5-1941. th́ lập ngay được đội Thanh niên xung phong ngày 15-05-1941. Trong đội có một em bé mang tên... bí danh Kim Đồng, làm công tác giao lien, trinh sát cho đoàn Vũ trang tuyên truyền Giải phóng quân, đoàn này được lập ra 1941, lúc đầu có chừng gần 4 chục đoàn viên.. cho đến 1945 th́ đổi tên là Vệ quốc quân.. sau cùng là Quân đội Nhân dân VN.
Với chủ trương tuyên truyền trước là lôi cuốn cảm t́nh viên. cho nên về mặt tuyên truyền rất cầm đến văn nghệ sĩ..và huyền thoại đầu tiên trong việc này là dựng lên một nhân vật.. lôi cuốn trẻ con vào cuộc,, đó là huyền thoại Kim Đồng ( nay là tên nhà xuất bản Kim ddoongf ). Phong cach tuyên truyền, trước là bằng lời.. dùng con trẻ làm trinh thám..sau cùng là dùng bạo lực.. để phá đám.. khủng bố.. làm sao để dân sợ mà phải tin.. vào các làng mạc.. giết lư truỏng.. phá thu thuế.. Lại được nghe các bài hát hay.. lạ ca tụng... ... c̣n t
Cũng có thể bảo rang; thời kỳ 39-54 là thời kỳ băo loan.. v́ từ 1933-1939.. tương đối yên ổn, người dân song khống nơm nớp lo sợ cướp bóc.. có thể mở cửa đón gió mát đêm mùa hè mà không sợ ăn trộm.. v́ rang.. các đảng phái tuy tan ră.. nhưng các đảng viên vẫn âm thầm bám trụ, ở ngay trong lang xóm với gia d́nh.. tham gia các công viêc.. tuần tra bảo vệ mùa màng.. cho đén khi có đội Vơ trang tuyên truyền của Cộng sản Đông dương.
TC 2 tàn, Nhật đầu hang tạo lỗ hổng an ninh quân sự.. một dịp may cho CS Đông dương.. chúng được âm thầm tung ra.. để phá hoại an ninh làng xă qua h́nh thức.. trong lúc thu thuwws bằng lúa để nộp cho huyện th́ xuất hiện đám này.. chúng hươi mă tấu.. chém bay đầu lư trương rồi nói dăm ba câu tuyên truyền.. khuyên dân đừng nộp thuế cho làng xă.. Ngươi dân ít học, tưởng là tốt cho dân!! ( sau ngày Cách mạng th́ dân mới hiểu đôi chút !! tội nghiệp ) .
Các thi nhân, các người có chút Tây học.. th́ đang cổ vũ cho thay dổi xă hội, mấy cụ già vẫn khư khư tồn cổ.. c̣n đám thanh niên sinh viên th́ ngơ ngác giữa chợ đời.. bọn tuyên truyền rỉ tai... nói hay đấy chứ !!.. ừ th́ có mấy anh cũng nói vậy !! Chưa có ai hiểu dduwocj thế nào là bần cố nông.. thế nào là Tạch.. tạch.. sè TTS.. đấy chính là giới tiểu tư sản.. có học.. lại có tiền. Phong kiến đă đành.. c̣n TTS.. hay nhà phố.. nguồn tài nguyên nuôi sống là từ đây...
sau khi Nhật đầu hang th́ lại ch́m vào nạn doi năm Ất dậu 1945.. đói không khải v́ thiếu thóc gạo để nuôi dân.. mà đói v́ tai trời.. bom đạn v́ ách nước.. mưa lũ.. v́ đường lộ.đường biển,. v́ tàu bè.. ttaats cả các phương tiẹn giao thong bị phá..
Cán bộ Vũ trang tuyên truyền thấy Nhật lơ là.. trong việc mở kho gạo Thái nguyên v́ ngay trước cửa đồn binh.. nửa đêm phá kho.. thế là dân cướp.. lấy đi th́ it mà phá đổ bỏ th́ nhiều.. đên khi Nhật chận lại th́ dí sung bắn nó.. nó tức ḿnh quật ngă vài tên.. rồi đâm cho ḷi ruột treo lên cây ngay trước kho.. dân sợ hết dám phá.. Sau đó lần lượt phát cho dân. Daan đủ gạo ăn lại c̣n có thể nấu cơm giúp cho dân Thái B́nh tràn lên.. những đoàn thể Thanh niên, Phụ nữ trong tỉnh hang hái làm việc th́ mấy tên tuyên truyền đe doạ này nọ.. bị hóc không........
Kể từ khi có tiếng sung của TC2 thi Thanh niên VN bắt đầu như người tỉnh ngủ sau cơn mê hoặc.. hang hái làm việc phát động phong trào::" khoẻ để phụng sự".. cacs nhạc sĩ đua nhau sang tác nhạc nào Bạch đằng giang.. nào Sinh viên hành khúc,.. bóng cờ lau.. Hát giang.. Thăng long hành khúc.. Hocj sinh và Tuổi Trẻ.. cho đến Rạng đông.. Hè về... th́ giặc cỏ tràn lan ở Thái nguyên (06-1945).. và lá cờ sao vàng phất phới bay dẫn đầu các đám tụ họp ở chợ Thái.. ở sân vận động.. ở Thị xă Thái.. và có bóng dáng của toán commandos Mỹ..
.. Ddaauf tiên CS đe doạ dân Thái nguyên là xử tử hai thanh niên Việt quốc và một nhà sư trẻ ở băi tập thể thao gần Cercle d'Annam,không xa là đ́nh Đông Thái rồi sở Địa chính (Cadastre).tỉnh lộ vào Thái
Họ băn nhưng không chết.. ba tử tội dựt đứt dây trói.. ṛi chạy.. họ đuổi theo và đâm cho chết bang dao găm...daan chúng bắt đầu hoảng sợ..
Chung quanh nhà buôn Gauthier ụ, chướng ngại vật được dựng lên trong đêm tối.. Cách mạng và commandos nấp bắn vào toà nhà.. v́ bên trong có Nhật chiếm đóng..
Trước sự kiện nhà buôn gỗ Ngô thế Truy bị bắt.. rồi bên đồn điền Kepler cũng bị trưng thu phá phách.. Me Cả nhất định đuổi tôi phải về ngay Hà nội.... nấn ná chờ người chị, chị Hiền lên đến nơi làm xong việc, chị đến đón tôi đưa tôi đi ra khỏi Thái, nhờ chị nói được tiếng Nhật.. tôi về đến Hà nội vất vưởng sống..
ít ngày sau nghe nói sẽ có biểu t́nh ở nhà Hát lớn của CP/TTKim.19-08-1945
.. . không ngờ lại bị Việt Minh cướp thời cơ bằng mấy tiếng súng.. rồi lá cờ đỏ sao vàng tung ra.. tiếng ḥ hét... thêm vài lá cờ nữa.. đám người thêm đông.. túa ra..đi theo lá cờ đỏ dẫn đầu đến trại lính..
nói đến Hà nội th́ nmq xin nói đến xe đạp.. Hầu hết người dân thích đi xe đạp.. thật tiện lợi.. ngày đó.. 1943.. d́ Ngọc hay c̣n là một cô gái lớn tuổi đội thúng bánh gị với gị lụa, chả rán đi bán ở các chơhay các chiếu bài bạc.. Hôm đó trời mưa tháng bảy..hang họ ế ẩm.. bánh chẳng có ai hỏi mua.. ngồi đợi tàu điện ở trên them cửa của nhà ANPO.. đầu hang Đẫy.. chán nản.. Mẹ Car của nmq đi lễ chùa về, thấy có ngụi ngồi ở bực cửa nhà AnPo.. gục đầu như có điều ǵ buồn lắm.. Mẹ xuống xe.. v́ chỉ cách đường tàu hoả là về đến nhà.. bước đến hỏi...
... bác bán ǵ vậy ??
.. thưa bà.. em bán bánh gị với chả rán.. có cả chả quế nữa...
vừa nói vừa mở cái mẹt làm nắp đậy trên cái thúng to nặng... thưa bà...
Cơn gió chợt thổi thốc cái mẹt lên.... coi chừng lại ướt hư hết cả hàng họ !!
Mẹ Cả la lên.. đôi mắt của bác bán hang giờ đây như muốn khóc...
Thôi bác đậy lại.. .. bà không mua giúp cho nhà cháu sao !!
.. có chứ.. mà ngoài trời như thế này.. lại mưa th́ ướt.. thiu hết cả đấy !!
... chần chừ giây lát.. bà bán hàng lấy cái đầu hào bao nâng lên lau đi những giọt nước mắt trong cơn mưa...
..... mưa như thế này th́ làm sao mà buôn với bán..
bác có nem thính không ?? ... dạ có..
Đậy thúng gị chả lại hai tay nâng lên trên đầu để đội.. , lững thững theo Mẹ Cả đến nhà chúng tôi
.... bác vào đây... dạ cháu xin theo bà..
Ngồi trên hè trước (couloir) nhà .. bác bán hàng như chờ đợi....
Nh́n thúng hang c̣n đầy áp... Me Cả lên tiếng.. bác rỡ hang ra xem nào ....
anh Tư đâu rồi.. lấy ra đây mấy cái đĩa tay ngay ...
... bác lấy cho tôi chục cái chả lơn rán.. nửa cân chả quế...à mà c̣n cho ông nhà tôi.. nem b́ đâu ??
những gói củ ấu gói nem b́ có lót lá ổi tươi..
.. mà c̣n bánh gị nữa.. boc ra cho chuc cái đi.. sắc mặt của bác bán gị chả như vội vàng rực sang mừng rỡ... thưa bà.. c̣n báng dầy.. c̣n gị lụa..
.. th́ cứ lấy mỗi thws một chút.. dạ thưa bà.. bà mua giúp cho...
Thế là gần nửa thúng hàng vơi đi hẳn..gần hết... bác tính xem hết bao nhiêu tiền...
dạ thưa bà.. để nhà cháu tính ạ... lẩm nhẩm một hồi rồi.. lập bập..
thưa Bà.. bà mua giúp cho nhà cháu tính vốn ạ... ừ th́ cứ tính cho rơ ràng.. buôn bán th́ phải có lời..
Lại lẩm nhẩm.. rồi.. thwua bà... nhà cháu xin bà cho hai chục ạ...
Bây giờ Mẹ Cả mới lân la hỏi đến chuyện nhà của bác bán gị chả.. rồi đưa tiền trả đủ hai chục..
Cầm tiền trong tay.. miệng không ngớt câu cảm ơn..
Tôi về đây có ít ngày.. ngày kia th́ sẽ về lại Thái...vậy sáng ngày kia bác mang hàng cho tôi nghe
Dạ.. nhà cháu nhớ rồi ạ.. tàu điện cũng vừa dừng lại mé bên kia đường phố hàng Đẫy... vồi vàng nâng thúng đội chạy ra tàu điện để về .. r
ddungs hen ba ngày sau.. bác bán gị chả đến từ sớm... Mạ Cả mua gị.. chả bánh này nọ rồi dặn ḍ.. Mẹ Cả tinh ư.. Mẹ có ư tuyển bác hàng gị này về làm bếp cho gia đ́nh, mỗi khi ông bà về Hà nội là có bếp nấu ăn... c̣n tiếp.....
..Thế là mỗi khi về Hà nội bố mệ và tôi đều có món ăn ngon.. rồi một hôm..
Này bác.. thé bác vừa làm hang.. vừa đem bán có được lăi khá không ??
.. thưa bà.. cũng đủ ăn.. vậy thôi !!
gia cảnh của bác có đông lắm không ?? dạ cũng năm miệng ăn ạ..
xin lỗi tôi hỏi để... thấy bác vất vả.. đi từ Ươc lễ khi trời chưa hung sang.. đón chuyến tàu điện đầu tiên.. lên tới đây ... dạ cũng quen đi rồi ạ.. tới đây thường là 7 giờ ạ...
bác đọc được đồng hồ !! dạ nhà cháu có được học chữ quốc ngữ đấy ạ..
Tôi hỏi ḍ la... để tôi có chút ư kién về bác thôi.. cũng lành ư.. không có ǵ .. dạ không sao đâu bà..
Tuần lê kế tiếp Mẹ Cả lại về Hà nội một ḿnh... và đúng lời dặn... bác hàng gị đă có mặt....
Ngồi đợi ở ng̣i hiên trước nhà.. từ xa nh́n đến đă thấy vẻ đăm chiêu của bác hàng gị...
... Không biết bà chủ này muốn nói ǵ ..?? tốt hay xấu.. th́ có tiếng của người kéo xe hạ càng xe đă đến nhà..
.... Lạy Bà ạ.. bà đă về..... chào bác.. bác đợi có lâu không?? tôi xin lỗi nhé...
Hôm nay bác hang gị mới được cho vào pḥng khách.. và đuọc cho ngồi ghế sa lông Tàu, nệm gấm.. bác hang gị suưt xoa.. hai bàn tay ṿ lấy nhau... khúm núm...
Bác ngồi đây... dạ... nhà cháu dung được rồi ạ....
Th́ ngồi xuống... có ai bắt vạ... đâu mà sợ ..!!
Nhè nhẹ... ngồi xuống nép một bên ghế... mà trong long ngơ ngác..
anh Tư đâu rồi ... cho tôi xin khay nước có khách....
Ngồi nh́n chung quanh... rồi lại nh́n bà chủ.. rồi lại nh́n ra sân cây cảnh.. hai tách nước được mang ra.. đặt trước mặt hai người.... bác uỗng chút nước...
Dạ.. cám ơn bà chủ.. tay bê cái đĩa tách. tay nhấc nhẹ tách nước.. ôi chè mnj sen t/.. thơm quá.. ngon quá.. làm bác hàng gị chơt khép đôi mi như nhớ lại một thời... xa xưa nào đó...
Thưa Bà.. Bà cho gọi nhà cháu đến... chưa dứt lời.... th́ bà chủ cũng vừa đặt tách nước xuống....
Tôi thấy bác vất vả.. tôi có nói truyện với ông nhà tôi.... và ông nhà tôi cho phép tôi làm việc này... nó như thế này....
... Chúng tôi muốn giúp bác để có một đời sống ít vất vả hơn..... dạ thưa.. nhà cháu sống như vậy đă là tốt lắm rồi ạ !!!
Gớm.. chưa nghe ngụi ta nói hết lời là... đă dẫy nẩy lên rồi !!! Bà chủ cười...
Nhà cháu hồi hộp quá nên sơ ư.. Bà tha lỗi cho ạ !! Cách đối đáp có lễ nghĩa làm Bà chủ hài ḷng
Nhà tôi ở đây.. rộng răi lắm.. c̣n dẫy nhà ngang làm kho hàng.. hai căn bỏ không kế bên.. có ư như thế này v́ muốn giúp .. mà nha có 5 người như vậy vẫn ở không hết, một gian thôi..
There are currently 2 users browsing this thread. (0 members and 2 guests)
Posting Permissions
Reply With Quote
Bookmarks