Tổng thống Mỹ Donald Trump kư Đạo Luật Sáng Kiến Tái Bảo Đảm Châu Á (Asia Reassurance Initiative Act - ARIA)vào ngày cuối cùng của năm 2018.

Vài giờ sau khi bước sang năm mới 2019, Tổng thống Donald Trump kư Đạo luật mở rộng việc bán vũ khí sang Đài Loan trong khi Quyền Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ th́ nhắc đi nhắc lại với các tướng lĩnh không được quên vấn đề Trung Quốc.

Đạo luật Sáng kiến Tái đảm bảo Châu Á (ARIA) mà Tổng thống Mỹ kư bao hàm toàn bộ khu vực Ấn Độ – Thái B́nh Dương, nhưng thực chất là nhằm bảo vệ Đài Loan và các đồng minh khác của Mỹ. Đạo luật đă được Quốc hội Mỹ thông qua hồi giữa tháng 12 và được ông Trump đặt bút kư vào ngay năm mới như một lời nhắc nhở đến chính quyền Bắc Kinh. Sau đó một ngày, hôm 2/1, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh lên sóng truyền h́nh kêu gọi Đài Loan “trở về với đất mẹ” trong ḥa b́nh, mặc dù Bắc Kinh vẫn cảnh báo sử dụng vũ lực nếu cần.
Đạo luật mới cho phép Đài Loan có thể mua vũ khí của Mỹ theo định kỳ chứ không cần phải xin duyệt từng lô như trước. ARIA đề nghị chính phủ Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan theo định kỳ để “đáp ứng nhu cầu pḥng thủ chính đáng” cũng như đề nghị các quan chức chính quyền và quân sự Mỹ tới thăm Đài Loan theo như tinh thần được ghi trong Đạo luật Du hành Đài Loan vốn từng làm Trung Quốc tức giận.
Đạo luật c̣n tái khẳng định lập trường của Mỹ rằng mọi xung đột giữa hai bờ eo biển Đài Loan phải đạt được “một giải pháp ḥa b́nh mà cả hai phía cùng chấp nhận”.
Trong khi kư Đạo luật này, Tổng thống Trump c̣n ra một thông cáo cam kết sẽ thực thi nghiêm túc đạo luật này. Thông cáo có đoạn:
“Chính quyền của tôi sẽ xem những quy định này trong sự nhất quán với thẩm quyền hiến định của tổng thống trong vai tṛ Tổng tư lệnh và vai tṛ đại diện duy nhất của nước Mỹ trong các vấn đề đối ngoại.”

Sau lời kêu gọi – đe dọa thống nhất của Chủ tịch Trung Quốc, Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn thẳng thắn khước từ và khẳng định người Đài muốn tự quyết định vận mệnh của ḿnh. Thêm vào đó, bà Thái c̣n khuyên Bắc Kinh nên bước về hướng dân chủ.

Trong một diễn biến khác, hôm 2/1 Quyền Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Patrick Shanahan nhắc nhớ các lănh đạo trong quân đội Mỹ chớ quên ‘Trung Quốc’ ngay cả khi Mỹ chiến đấu với phiến quân ở những nơi như Syria và Afghanistan.
“Trong khi chúng ta đang tập trung vào các chiến dịch đang diễn ra, Quyền Bộ trưởng Quốc pḥng Shanahan nói chúng tôi không được quên Trung Quốc, Trung Quốc, Trung Quốc”, một quan chức quốc pḥng giấu tên nói, theo tờ Reuters.

Vị quan chức quốc pḥng giấu tên này không nói rơ về lập trường của ông Shanahan đối với Trung Quốc, nhưng các quan chức khác đă gọi ông là ‘lực đẩy’ đằng sau lập trường ngày càng cứng rắn của Lầu Năm Góc đối với Bắc Kinh, bao gồm việc gọi Trung Quốc là đối thủ cạnh tranh chiến lược trong Chiến lược Quốc pḥng Quốc gia 2018.
Trong một ḍng Tweet chúc mừng năm mới, ông Shanahan viết: “Trong năm 2019, Chiến lược Anh ninh Quốc gia tiếp tục là định hướng cho chúng ta. Sức mạnh quân sự của Mỹ tiếp tục là trung tâm của chúng ta”.

Chiến lược An ninh Quốc gia Mỹ được cựu Bộ trưởng James Mattis công bố hồi tháng 1/2018, trong đó mô tả Trung Quốc là một “đối thủ chiến lược”, một nước “sẽ tiếp tục theo đuổi chương tŕnh hiện đại hóa quân sự nhằm trở thành bá quyền khu vực Ấn Độ – Thái B́nh Dương trong tương lai gần và thay thế Hoa Kỳ để đạt được ảnh hưởng ưu việt hơn trên toàn cầu trong tương lai xa hơn.”
Hoa Kỳ từng cáo buộc Trung Quốc tiếp tục sử dụng gián điệp quân sự và kinh tế, chỉ trích dự án “Một vành đai, một con đường” của Bắc Kinh là một dạng xâm lược kinh tế.

Quyền Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ: Chớ ‘bỏ qua’ Trung Quốc

Quyền Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Patrick Shanahan hôm 2/1 nhắc nhớ các lănh đạo dân sự trong quân đội Mỹ chớ quên ‘Trung Quốc’ ngay cả khi Mỹ chiến đấu với phiến quân ở những nơi như Syria và Afghanistan.
Một quan chức quốc pḥng Mỹ cho Reuters biết phát biểu nhấn mạnh sự tập trung của ông Shanahan lên Trung Quốc được đưa ra trong cuộc họp đầu tiên của ông với giới chức các binh chủng kể từ khi lên nắm quyền tạm thời ở Lầu Năm Góc thay cho ông Jim Mattis, người đă từ chức do khác biệt về chính sách với Tổng thống Donald Trump.
Vị quan chức quốc pḥng giấu tên này không nói rơ về lập trường của ông Shanahan đối với Trung Quốc, nhưng các quan chức khác đă gọi ông là ‘lực đẩy’ đằng sau lập trường ngày càng cứng rắn của Lầu Năm Góc đối với Bắc Kinh, bao gồm việc gọi Trung Quốc là đối thủ cạnh tranh chiến lược trong Chiến lược Quốc pḥng Quốc gia 2018.


Quyền Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Patrick Shanahan đến Ngũ Giác Đài trong cương vị mới

Ông Shanahan, một cựu giám đốc điều hành hăng Boeing, từng là cấp phó của ông Mattis và hiện chưa rơ ông sẽ tạm nắm quyền trong bao lâu. Ông Trump sẽ gặp nhiều khó khăn để t́m được người mà Thượng viện có thể phê chuẩn sau sự ra đi nhiều hụt hẫng của ông Mattis.
Một số ứng viên từ lâu được đồn đoán là quan tâm đến vị trí này đă nói rơ trong những ngày gần đây rằng họ không muốn lên thay Mattis, người được kính trọng ở Lầu Năm Góc và có được sự ủng hộ của cả hai đảng khi ông ra đi vào ngày cuối cùng của năm 2018.
Ông Trump thừa nhận ông Shanahan có thể tạm nắm quyền trong thời gian dài và Lầu Năm Góc dường như đang có những bước đi chuẩn bị cho việc này – trong đó chỉ định ai đó lên tạm thời làm thứ trưởng quốc pḥng thay cho ông Shanahan.
Trong một thông báo hôm 1/1 sau khi vừa mới đảm nhận chức vụ, ông Shanahan nói rằng ông ‘trông đợi được làm việc với Tổng thống Trump để thực hiện tầm nh́n của tổng thống’ bao gồm đột ngột rút quân khỏi Syria và giảm quân số ở Afghanistan, nơi Mỹ có cuộc chiến lâu nhất.

Ông Shanahan được biết đến nhiều nhất với sự tập trung của ông vào những cải cách nội bộ của Lầu Năm Góc và kinh nghiệm làm việc trong khu vực tư. Ông có ba thập niên làm việc cho Boeing và là Tổng giám đốc dự án 787 Dreamliner trước khi ông gia nhập Lầu Năm Góc vào năm ngoái.
“Quyền Bộ trưởng Shanahan yêu cầu nhân viên tập trung vào chiến lược quốc pḥng và thúc đẩy nỗ lực này đi về phía trước,” vị quan chức quốc pḥng giấu tên cho biết.
“Trong lúc chúng tôi tập trung vào những chiến dịch đang diễn ra, quyền Bộ trưởng Shanahan yêu cầu chúng tôi chớ quên Trung Quốc, Trung Quốc, Trung Quốc.”O6ng nhấn mạnh 3 lần tên quốc gia này

Trung Quốc phản đối Mỹ ra luật mới hậu thuẫn Đài Loan

Quan hệ Mỹ-Trung căng thẳng ngay từ những ngày đầu năm mới 2019. Hôm qua, 02/01/2019, bộ Ngoại Giao Trung Quốc lên án Washington thông qua một đạo luật mới, cổ vũ cho việc siết chặt các quan hệ chính trị và an ninh với Đài Loan, ḥn đảo mà Bắc Kinh vẫn coi là vùng lănh thổ ly khai.
Hôm 02/01/2018, theo báo chí Trung Quốc, sau bài diễn văn của chủ tịch Trung Quốc « không loại trừ việc sử dụng vũ lực » để chống lại các lực lượng đ̣i độc lập cho Đài Loan, người phát ngôn bộ Ngoại Giao Trung Quốc Lục Khảng (Lu Kang) đă mở họp báo. Phát ngôn viên Trung Quốc đă lên án Đạo Luật Sáng Kiến Tái Bảo Đảm Châu Á (Asia Reassurance Initiative Act - ARIA), vừa được tổng thống Mỹ Donald Trump phê chuẩn vào ngày cuối cùng của năm 2018.
Đối với Bắc Kinh, đạo luật này đă vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc « Một nước Trung Quốc », can thiệp thô bạo vào công việc nội bộ của Trung Quốc, xâm phạm đến « lợi ích cốt lơi » của Trung Quốc, cũng như « t́nh cảm của nhân dân Trung Quốc ». Bắc Kinh một lần nữa kêu gọi Washington không áp dụng các nội dung liên quan đến Đài Loan trong đạo luật ARIA, và xử lư vấn đề Đài Loan một cách thận trọng, để không ảnh hưởng đến « quan hệ Mỹ-Trung nói chung, ḥa b́nh và ổn định hai bên bờ eo biển Đài Loan ».

Ngược lại, Đài Bắc ngay lập tức nhiệt liệt hoan ngênh Đạo Luật Sáng Kiến Tái Bảo Đảm Châu Á. Báo Đài Loan cho hay, trong bài diễn văn đầu năm mới, 01/01/2019, đại diện Đài Loan tại Hoa Kỳ, ông Stanley Kao (Cao Thạc Thái), đă ca ngợi quan hệ Mỹ-Đài tốt đẹp chưa từng thấy từ 40 năm nay. Đại diện Đài Loan hoan nghênh các điều khoản trong đạo luật, tái khẳng định sẽ siết chặt quan hệ song phương đặc biệt Mỹ-Đài về mọi mặt, kinh tế - thương mại, công nghệ - khoa học, Hoa Kỳ cũng bảo đảm sẽ hỗ trợ Đài Bắc về an ninh, quốc pḥng.

Đạo Luật Sáng Kiến Tái Bảo Đảm Châu Á đặc biệt nhấn mạnh đến việc thường xuyên bán vũ khí pḥng ngự cho Đài Loan, để Đài Bắc có đủ phương tiện « đề kháng trước các đe dọa trong hiện tại và tương lai từ phía Trung Hoa Lục địa ». Mục « Cam kết với Đài Loan » của đạo luật ARIA cũng yêu cầu tổng thống Mỹ khuyến khích các quan chức cao cấp Hoa Kỳ tới Đài Loan, thể theo luật mang tên « Taiwan Travel Act », được Quốc Hội Mỹ thông qua hồi cuối tháng 2/2018.
Đài Loan chỉ là một phần nhỏ của Đạo Luật Sáng Kiến Tái Bảo Đảm Châu Á. Đạo luật ARIA có mục tiêu chung là xác lập rơ chiến lược tổng thể của Hoa Kỳ nhằm bảo vệ khu vực Ấn Độ - Thái B́nh Dương « mở và tự do », ngăn chặn các mưu toan của Trung Quốc phá vỡ sự ổn định của trật tự quốc tế dựa trên luật pháp. Trong chiến lược này, Nhật Bản, Ấn Độ, Úc và khối ASEAN được coi là các đối tác trụ cột.

Tập Cận B́nh kêu gọi quân đội Trung Quốc sẵn sàng chiến đấu

Các lực lượng vũ trang của Trung Quốc phải tăng cường tính khẩn trương và làm mọi thứ có thể để chuẩn bị chiến đấu, Chủ tịch Tập Cận B́nh nói trong cuộc họp với giới lănh đạo quân sự chóp bu hôm thứ Sáu.
Trung Quốc đang nóng ḷng tăng cường lực lượng vũ trang của ḿnh trong bối cảnh tranh chấp lănh thổ ở Biển Đông và căng thẳng leo thang với Mỹ về các vấn đề từ thương mại cho đến tư cách của Đài Loan.
Thông tấn xă nhà nước Tân Hoa Xă cho biết ông Tập phát biểu trước Quân ủy Trung ương rằng Trung Quốc đang đối diện những rủi ro và thách thức ngày càng tăng, và các lực lượng vũ trang phải nỗ lực bảo đảm nhu cầu an ninh và phát triển.


Binh sĩ Trung Quốc tham gia huấn luyện tác chiến trong sa mạc Gobi ở tỉnh Cam Túc, ngày 18 tháng 5, 2018.

Ông Tập, người cũng giữ chức chủ tịch Quân ủy Trung ương, nói các lực lượng vũ trang phải vạch ra chiến lược cho kỉ nguyên mới và đảm nhận các trách nhiệm chuẩn bị và tiến hành chiến tranh.
“Thế giới đang đối diện một thời ḱ thay đổi lớn chưa từng thấy trong một thế kỉ và Trung Quốc vẫn đang trong giai đoạn cơ hội chiến lược quan trọng để phát triển,” ông được dẫn lời nói.
Tập nói các lực lượng vũ trang cần có khả năng phản ứng nhanh chóng trước các t́nh huống khẩn cấp, cần nâng cấp những năng lực hoạt động chung và bồi dưỡng các lực lượng chiến đấu mới.

Những phát biểu này của Tập được đưa ra sau những phát biểu hôm thứ Tư rằng Trung Quốc vẫn bảo lưu quyền sử dụng vũ lực để đạt được “sự thống nhất” với Đài Loan và ngăn chặn sự độc lập của ḥn đảo này.
Bài diễn văn của ông Tập về Đài Loan diễn ra chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump kí thành luật Đạo luật Sáng kiến Trấn an Châu Á, tái khẳng định cam kết của Mỹ đối với an ninh của ḥn đảo này.
Một cựu trung tá quân đội Trung Quốc, hiện là chuyên gia phân tích quân sự tại Nam Xương (tỉnh Giang Tây) đă giải thích với tờ SCMP rằng trong suốt 20 năm trước ngày ông giải ngũ vào năm 2004, việc luyện tập để sẵn sàng tác chiến luôn là một trong những công việc hàng đầu của quân đội. Tuy nhiên, điểm khác thường năm nay là việc luyện tập để chuẩn bị cho chiến tranh được nêu bật ngay đầu năm.
Đối với chuyên gia này, điều đó có nghĩa là ưu tiên đó trở thành kế hoạch toàn năm, cho dù ư định thực sự đằng sau động thái đó trước mắt chưa được rơ.

Theo cựu thứ trưởng Quốc Pḥng Đài Loan Lâm Trung Bân (Lin Chong Pin), mục tiêu của Quân Đội Trung Quốc không ngoài việc phô trương sức mạnh để thị uy : "Đặt ưu tiên cho việc rèn luyện và chuẩn bị cho chiến tranh chỉ là một động thái thị uy để thúc đẩy sức mạnh ngoại giao mà quân đội Trung Quốc thường làm trong 4 thập niên qua, cho dù chưa hề đánh một nước khác trong thời gian đó".
Ông nói thêm : "Động thái này được đưa ra vào lúc mà Hoa Kỳ tăng sức ép lên Trung Quốc với một loạt chiến dịch quân sự. Nhưng tôi chắc chắn 100% là quân đội Trung Quốc sẽ không dám tiến hành bất kỳ một cuộc chiến tranh nào, dù ở Biển Đông hay eo biển Đài Loan."

Cũng tin liên quan, một diều hâu Trung cộng đ̣i đánh ch́m tàu sân bay Mỹ
Một trong những đối tượng mà Bắc Kinh nhắm đến trong việc thị uy chính là Mỹ. Theo cựu chuẩn đô đốc La Viện (Lou Yuan), một nhân vật nổi tiếng diều hâu trong giới chuyên gia quân sự Trung Quốc, th́ muốn thắng Mỹ, chỉ cần đánh ch́m hai tàu sân bay của Hoa Kỳ, với 5000 người trên mỗi chiếc.
Trang thông tin Úc news.com.au đă trích dẫn hăng tin Đài Loan CAN cho biết trong tham luận ngày 20/12 tại một hội nghị ở Thẩm Quyến (Trung Quốc), nhà b́nh luận quân sự này khẳng định rằng tử huyệt của Mỹ chính là tàu sân bay, và các tên lửa hành tŕnh. Đạn đạo chống hạm mới của Trung Quốc có thể tấn công các hàng không mẫu hạm Mỹ kể cả khi nằm giữa một hệ thống pḥng thủ chặt chẽ.
Đối với ông La Viện, "Những ǵ Mỹ lo sợ nhất là thương vong" và khi hai tàu sân bay Mỹ bị đánh ch́m, điều đó có nghĩa là 10.000 người làm việc trên tàu sẽ thiệt mạng, "Chúng ta sẽ thấy người Mỹ sợ hăi như thế nào". (Thử đi biết liền hehe_BH)

Tổng hợp từ VOA, RFI, TrithucVN