Chánh Văn pḥng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga công bố niên hiệu của triều đại Nhật hoàng mới, "Reiwa" tại Tokyo, Nhật Bản hôm 1/4/2019. Franck Robichon/Pool via Reuters

Nhật Bản vừa công bố niên hiệu của triều đại Nhật hoàng mới là “Reiwa” (Lệnh Ḥa) sẽ khởi sự từ ngày 1/5 sắp tới khi Đông Cung Thái Tử Naruhito chính thức lên ngôi, thay thế cho vua cha, Nhật Hoàng Akihito.

Chánh Văn pḥng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga loan báo niên hiệu của triều đại mới tại một cuộc họp báo ngày 1/4. Hồi đầu năm nay, Nhật Hoàng Akihito tuyên bố sẽ thoái vị, lần đầu tiên trong 200 năm, một nhà vua Nhật từ bỏ ‘ngai vàng hoa cúc’.
Trong khi nghĩa chính xác của ‘Reiwa’ được tranh luận, báo Japan Times giải thích rằng niên hiệu mới mang ư nghĩa “may mắn” và “ḥa b́nh” hoặc “thái ḥa”.
Nói chuyện với các nhà báo, ông Yoshihide Suga nói:
“Chúng tôi hy vọng niên hiệu mới sẽ được dân Nhật Bản chấp nhận rộng răi, và sẽ bắt rễ trong cuộc sống hàng ngày của họ.”
Loan báo của Chánh Văn pḥng Nội các Nhật Bản được đưa ra giữa lúc triều đại Heisei (Ḥa b́nh ngự trị ở mọi nơi) hiện nay đang sắp sửa kết thúc sau 3 thập niên.

Nhật hoàng Akihito, năm nay 85 tuổi, chính thức thoái vị vào ngày 30/4/2019.
Báo Guardian của Anh cho biết là loan báo tên của triều đại mới trước 1 tháng sẽ cho phép các công ty cũng như các cơ quan chính phủ có th́ giờ thay đổi giấy tờ và các hệ thống máy tính. Mặc dù lịch Tây phương rất phổ biến ở Nhật Bản, nhưng tên của triều đại vẫn được sử dụng thường xuyên, kể cả trên báo chí, tiền bạc và các tài liệu chính thức do nhà nước cấp.
Theo hệ thống này th́ năm 2019 được biết đến là Heisei 31, tức là năm thứ 31 của triều đại vua Akihito.
Tại một cuộc họp báo hôm 1/4, Thủ Tướng Shinzo Abe cho biết “Reiwa” bắt nguồn từ tên của tập thơ cổ xưa nhất của Nhật Bản, “Manyoshu”, thu thập vào năm 759 sau Công Nguyên. Theo AP, đây là lần đầu tiên Nhật Bản bỏ truyền thống trích cổ thư Trung Quốc để chọn tên cho triều đại mới. Thủ Tướng Abe nói niên hiệu mới sẽ “báo hiệu một thời kỳ mới tràn trề hy vọng”.

Các cuộc họp được giữ bí mật tuyệt đối đă diễn ra trong nhiều tháng để chọn tên triều đại mới, với yêu cầu phải “có ư nghĩa tích cực và lư tưởng cho người Nhật”, truyền thông Nhật dẫn lời các nguồn tin chính phủ.
Lựa chọn cuối cùng được đưa ra vào ngày 1/4. Một hội đồng chín thành viên, được cho là bao gồm nhà khoa học tế bào gốc đạt giải Nobel Shinya Yamanaka, sẽ chọn ra niên hiệu từ ít nhất năm cái tên do các học giả đề nghị.
Niên hiệu mới phải đáp ứng các yêu cầu khắt khe: chỉ bao gồm hai chữ “kanji”, dễ đọc và viết, và không phải là tên phổ biến. Niên hiệu mới nhiều khả năng cũng không được bắt đầu bằng chữ đầu tiên của tên bốn triều đại trước: Heisei, Showa, Taisho và Meiji.
Việc dự đoán niên hiệu mới đă trở thành cơn sốt trên mạng. Tên các doanh nghiệp và những cái tên phổ biến từ các cuộc thi dự đoán (do tư nhân tổ chức) đă được loại trừ.
Nhật Bản đă có gần 250 niên hiệu khác nhau kể từ khi áp dụng hệ thống này từ thế kỷ 7.

VOA&Zing