Kể từ khi Tổng thống Trump khởi động chiến tranh thương mại và áp đặt thuế quan, kế hoạch “Made in China 2025” của Trung Quốc trở thành cường quốc dẫn đầu về công nghệ, đă bị chậm lại, với tổng kim ngạch xuất khẩu công nghệ giảm 40% vào năm ngoái và nguy cơ phá sản kế hoạch này đang ngày càng hiện hữu.

Bản tin AP hôm 13/5, cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung đă kiềm chế một cách hiệu quả kế hoạch ‘Made in China 2025’ chiếm lĩnh công nghệ của chính quyền Trung Quốc.
Khi Mỹ tăng thuế, buộc các nhà sản xuất công nghệ cao nước ngoài phải chuyển trọng tâm đầu tư từ Trung Quốc sang các nước Đông Nam Á, xuất khẩu công nghệ của Trung Quốc đă giảm 40%, ảnh hưởng nghiêm trọng đến lợi nhuận đầu tư nghiên cứu khoa học của Bắc Kinh.
Trung Quốc coi các ngành điện tử, thiết bị y tế và các ngành công nghiệp công nghệ cao khác, là cốt lơi của sự phát triển kinh tế, trong đó Mỹ là một khách hàng quan trọng, Washington đă không ngần ngại áp đặt thuế quan để ngăn chặn tham vọng này.

Kể từ khi chiến tranh thương mại Mỹ-Trung bùng nổ, cả Liên Minh châu Âu (EU) và Mỹ đă bắt đầu tăng cường kiểm soát các hoạt động đầu tư và sáp nhập & mua lại (M&A) của Trung Quốc, khiến cho các doanh nghiệp Trung Quốc ngày càng khó khăn có được công nghệ từ Mỹ và châu Âu thông qua các liên doanh hay sáp nhập & mua lại.
Ông Rajiv Biswas, nhà kinh tế học hàng đầu châu Á tại IHS Markit, một công ty dữ liệu thương nghiệp toàn cầu, cho rằng chính quyền Bắc Kinh có thể phải phát triển công nghệ của riêng ḿnh, và “phát triển chậm hơn”.
Theo AP, mỗi bước đột phá công nghệ quan trọng ở các nước Âu Mỹ, thường tiêu tốn hàng trăm triệu đô la kinh phí tài trợ và nhiều năm nghiên cứu phát triển, trong khi Trung Quốc lại có được nó thông qua hành vi trộm cắp hoặc ép buộc chuyển giao công nghệ.

Hiện tại, Mỹ, EU và Nhật Bản đang gây sức ép lên Trung Quốc để thúc giục nước này ngừng ngay hành vi trộm cắp công nghệ, chấm dứt hành vi trợ cấp các ngành công nghiệp trong nước nhằm cạnh tranh không công bằng với các nước phương Tây.
Hăng tin Reuters trước đó đưa tin, hầu hết các công ty Mỹ đă xem xét “cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung dài hạn” khi lập kế hoạch kinh doanh, và đang triển khai rút khỏi Trung Quốc.
Tờ Kyodo News của Nhật cũng đă nhiều lần đưa tin rằng các công ty Nhật đang đẩy nhanh việc chuyển dịch các dây chuyền sản xuất của họ ở Trung Quốc, sang các nước Đông Nam Á.

Theo một bài thăm ḍ doanh nghiệp của Pḥng Thương Mại Hoa Kỳ tại Trung Quốc và Pḥng Thương Mại Hoa Kỳ tại Thượng Hải được công bố hôm nay, 22/05/2019, trên gần một nửa các doanh nghiệp Mỹ tại Trung Quốc "đă rời hoặc đang dự định rời" khỏi đây do chiến tranh thương mại giữa hai nước.
Có 250 doanh nghiệp Mỹ tại Trung Quốc được thăm ḍ từ ngày 16/05 tới 20/05, trong số đó 3/4 cho biết chiến tranh thương mại hai nước khiến các doanh nghiệp bị ảnh hưởng tiêu cực. Thuế nhập khẩu tăng khiến giá thành sản phẩm và chi phí sản xuất tăng cao. Ngoài ra, 40% tổng số doanh nghiệp cho biết "đă rời hoặc dự định rời" khỏi Trung Quốc, chuyển hoạt động sản xuất sang Mêhicô hoặc các nước Đông Nam Á.
Các doanh nghiệp cũng cho biết đă gặp phải nhiều trở ngại, bị thanh tra nhiều hơn và thông quan hàng hóa chậm hơn.
Viettimes, RFI