Tổng thống Mỹ Donald Trump sẵn sàng đối mặt với tiến tŕnh truất phế. REUTERS/Yuri Gripas/File Photo
Có thử thách nào tệ hại hơn đối với một tổng thống Mỹ khi phải đối mặt với thủ tục truất phế ? Tuy nhiên đối với một nhân vật như ông Donald Trump th́ lại không phải như vậy.
Đă hẳn là việc trở thành vị tổng thống thứ ba trong lịch sử nước Mỹ bị luận tội, sẽ khiến nhà tỉ phú với núi tự ái quá cao cảm thấy bị tổn thương.

« Thương hiệu » Donald Trump

Hơn ai hết, nhà cựu đầu tư địa ốc và là người dẫn chương tŕnh truyền h́nh, luôn bị ám ảnh bởi việc giữ ǵn h́nh ảnh của ḿnh. Tên tuổi và thành công của Donald Trump là một thương hiệu, và trong việc kinh doanh, vẫn tiếp tục mang lại cho ông hàng triệu đô la.
Tuy nhiên có một điều mà Trump thích hơn tất cả, đó là chiến đấu, so găng trên vơ đài. Và trong đời sống chính trị nghiệt ngă ở Washington, thủ tục luận tội là cuộc chiến đấu tối thượng, với những cú đấm mănh liệt nhất.
AFP trích b́nh luận của Rich Hanley, giáo sư về truyền thông của trường đại học Quinnipiac : « Trong một thời kỳ căng thẳng cao độ, đây là thời cơ cho một nhân vật kiểu như ông Trump ».
Sau hai tháng điều tra, khoảng 12 cuộc điều trần công khai và 15 cuộc điều trần kín, bản báo cáo dài 300 trang của Ủy ban Tư pháp Hạ Viện cho rằng « chưa có tổng thống nào vi phạm Hiến Pháp và quyền giám sát của Quốc Hội đến như thế ».

Hôm qua 18/12/2019 rất nhiều khả năng là các dân biểu thuộc đảng Dân Chủ ở Hạ Viện bỏ phiếu đồng ư cho cáo buộc tổng thống Mỹ đă lạm dụng quyền lực và cản trở hoạt động của Quốc Hội.
Tổng thống Donald Trump, bị cho là đă yêu cầu Ukraina mở điều tra về đối thủ Joe Biden của đảng Dân Chủ, sau đó sẽ phải ra trước phiên ṭa mở tại Thượng Viện. Nhưng ông Trump biết rất rơ là đảng Cộng Ḥa vốn đang kiểm soát Thượng Viện, sẽ tuyên ông vô tội.
Lối thoát chừng như hiện rơ, cũng như những cuộc đấu vơ đài mà Trump rất ưa thích. Một phông nền lư tưởng cho người dẫn chương tŕnh truyền h́nh, vốn đă lập ra một chiến lược tự vệ chưa từng thấy trong một t́nh thế tương tự.
Đó là việc bôi bác những người đối lập với ḿnh, gọi họ là « kẻ phản bội » hay « làm đảo chính » ; đồng thời bác bỏ tất cả những cáo buộc. Với hy vọng ra khỏi cuộc chiến bằng tư cách người thắng trận, và dùng sự kiện này như một lư lẽ thuyết phục cho chiến dịch vận động để tái đắc cử năm 2020.

X́-căng-đan : Chẳng sợ !

Cần phải nói rằng ông Donald Trump vốn quen thuộc với các x́-căng-đan, đă bước vào cuộc chiến với sự chuẩn bị chu đáo hơn những người tiền nhiệm. Đó là các tổng thống Andrew Johnson, bị đưa ra luận tội vào năm 1868 ; Bill Clinton, đă phải chiến đấu kịch liệt để rồi được trắng án ở Thượng Viện năm 1999 ; và Richard Nixon, đă phải từ chức năm 1974 để tránh nguy cơ hầu như chắc chắn sẽ bị truất phế trong vụ Watergate.
Nhà tỉ phú địa ốc đă từng phải đối phó với các cáo buộc tấn công t́nh dục của mười mấy phụ nữ. Donald Trump đối đầu với công tố viên đặc biệt Robert Mueller trong cuộc điều tra kéo dài gần hai năm, về nghi vấn thông đồng với Matxcơva. Ông Trump cũng vượt qua được các cáo buộc về xung đột lợi ích giữa chức vụ tổng thống Mỹ và những vụ làm ăn của ông.
Vị tổng thống thứ 45 của Hoa Kỳ thường xuyên sỉ nhục những người chống đối, và không ngần ngại đưa ra những tuyên bố chưa chính xác hoặc sai lạc.
Hôm qua, Donald Trump đă viết một lá thư nảy lửa cho bà Nancy Pelosi, chủ tịch Hạ Viện, trong đó ông gọi thủ tục truất phế là « bất hợp pháp », là « công khai tuyên chiến với nền dân chủ Mỹ ». Ông Trump cho rằng ḿnh bị đối xử một cách c̣n tệ hại hơn cả những người « bị cáo buộc trong vụ án các phù thủy ở Salem ». Đây là vụ án « săn phù thủy » hồi thế kỷ 17, nổi tiếng nhất trong lịch sử nước Mỹ, với một loạt phiên ṭa diễn ra ở các làng gần thành phố Salem (Massachusett), và 20 người đă bị hành quyết.

Không tránh né, mà vào cuộc

Thủ tục truất phế nhắm vào cựu tổng thống Bill Clinton về quan hệ với thực tập sinh Nhà Trắng, Monica Lewinsky, là một thảm họa – một vở kịch truyền h́nh đă làm hoen ố măi măi tên tuổi của vị tổng thống Dân Chủ.
Allan Lichtman, giáo sư sử học của American University phân tích : « Hai ông Nixon và Clinton khi ấy lùi hẳn về phía sau, c̣n ông Trump đă liên tục nhào vô đấu trường. Ông ấy hoàn toàn vào cuộc ».
Không hề miễn cưỡng trong việc duy tŕ vai tṛ chính yếu, ngay cả trong giông băo, Donald Trump thường xuyên tổ chức các cuộc mít-tinh để làm nặng nề thêm cảm giác Trump bị đối xử bất công đối với số cử tri của ông, liên tục tố cáo cuộc « săn lùng phù thủy » của phe Dân Chủ.
Theo giáo sư Lichtman, đây là chiến lược mang tính rủi ro cao, nhưng cũng có thể mang lại thắng lợi lớn. Và sau khi xô ngă những tiêu chí xưa nay trên chính trường thủ đô nước Mỹ, Donald Trump lại áp dụng cùng một tiến tŕnh « impeachment », không để cho các dân biểu nghị sĩ trong đảng của ông bất kỳ chọn lựa nào khác ngoài việc bảo vệ ông bằng mọi giá.
Giáo sư Lichtman nhận định : « Lư do thực sự khiến các đại biểu Cộng Ḥa phải bênh vực Donald Trump là không c̣n có ai khác ngoài ông Trump ».
Trong khi Washington đang chao đảo, th́ tổng thống Trump, người dường như luôn thoát khỏi mọi vận hạn, tỏ ra hân hoan. Theo một cuộc thăm ḍ của trường đại học Quinnipiac, tỉ lệ được ḷng dân của ông hôm thứ Hai 16/12 vừa rồi đă lên đến mức cao nhất kể từ đầu nhiệm kỳ. Có đến 43% số người được hỏi cho biết ủng hộ Donald Trump, chủ yếu nhờ vào các kết quả ấn tượng của nền kinh tế nước Mỹ ; tuy vẫn thấp hơn nhiều người tiền nhiệm.

Tuần trước ông Trump đă tuyên bố, thủ tục truất phế này là « một điều đáng buồn cho đất nước chúng ta, nhưng chừng như lại rất tốt cho tôi về mặt chính trị ».

RFI