Dẫn đầu ban công tố, Chủ tịch Ủy ban T́nh báo Hạ viện Mỹ Adam Schiff, Đảng Dân Chủ, là người đầu tiên đưa ra lập luận đ̣i truất phế ông Trump
trong ngày thứ nh́ của vụ xét xử luận tội TT Hoa Kỳ Donald Trump tại Điện Capitol. ngày 22/1/2020. REUTERS/U.S. Senate TV/Handout


Tiến tŕnh luận tội

Ngày 24/1 Đảng Dân chủ Hạ viện đă kết thúc việc tŕnh bày các lập luận để luận tội Tổng thống Donald Trump
Sau đây là những bước kế tiếp:
Ngày thứ Sáu (24/1)

  • Các dân biểu chịu trách nhiệm tŕnh bày việc luận tội Tổng thống Trump đưa ra kết luận sau 24 giờ tranh luận bắt đầu từ hôm 22/1.
  • Trong những cuộc tranh luận, các Thượng nghị sĩ là bồi thẩm đoàn và không được phép phát biểu trừ khi họp kín.

Ngày thứ Bảy (25/1)

  • Toán của Tổng thống sẽ có cơ hội đầu tiên tŕnh bày luận cứ mở đầu. Các Thượng nghị sĩ có thể tham dự phiên buổi sáng thay v́ ngồi dự phiên chiều kéo dài tận khuya như tuần lễ trước đây.

Tuần tới

  • Với việc thượng viện không họp vào ngày Chủ Nhật, toán của Tổng thống có thể tiếp tục xây dựng các luận cứ cho đến ngày thứ Ba 28/1, dù luật sư Jay Sekulow của Tổng thống Trump nói chưa có quyết định là sẽ dùng bao nhiêu th́ giờ.
  • Tiếp theo những lập luận mở đầu, các Thượng nghị sĩ sẽ có 16 giờ để đưa các câu hỏi cho cả hai bên.

Cuối tháng 1 đến đầu tháng 2

  • Phe Dân chủ sẽ tiếp tục đẩy mạnh việc yêu cầu các nhân chứng tŕnh bày trong suốt vụ xử. Nếu Thượng viện quyết định ra trát đ̣i nhân chứng, trước tiên nhân chứng phải khai chứng riêng với Thượng viện và việc này phải diễn ra trước khi Thượng viện quyết định cho nhân chứng khai tŕnh công khai.
  • Việc bỏ phiếu cho phép tŕnh bày những luận cứ cuối cùng có thể diễn ra nếu không có trát đ̣i nhân chứng và nếu nhân chứng không được đa số thượng viện chấp thuận.

Ngày 4/2

  • Tổng thống Trump dự trù đọc Thông điệp Liên bang hàng năm tại phiên họp chung của lưỡng viện Quốc hội.



Chánh án Tối cao Pháp viện Mỹ John Roberts chủ tŕ các phiên họp luận tội Tổng thống Donald Trump tại Thượng viện.

Phiên toà luận tội do Thượng viện Mỹ tiến hành nhằm vào Tổng thống Donald Trump kết thúc mà không có nhiều tiến triển.


Reuters đưa tin, trong ngày thứ hai của phiên toàn luận tội Tổng thống Donald Trump, bất chấp những nỗ lực của Đảng Dân chủ, hầu như không có tín hiệu nào cho thấy sự thay đổi ư kiến trong các nghị sỹ Cộng ḥa đang kiểm soát Thượng viện Mỹ.
Một số thượng nghị sỹ chia sẻ với Reuters, vẫn chưa có điều ǵ có thể thuyết phục được họ rằng, ông Trump đáng bị cách chức sau những liên hệ với Ukraine. Có người thậm chí c̣n khẳng định, họ đă sẵn sàng để bỏ qua những cáo buộc dành cho tổng thống.

Những nhận định trên chứng tỏ, gần như chắc chắn ông Trump sẽ thoát khỏi luận tội. Phe Dân chủ lo ngại những người Cộng ḥa không sẵn ḷng xem xét các chứng cứ đă được thu thập trong quá tŕnh điều tra luận tội. Đáp trả, phe Cộng ḥa nói, những người Dân chủ đă thất bại trong việc cố gắng phế truất ông Trump.
Hạ viện Mỹ do Đảng Dân chủ kiểm soát cáo buộc tổng thống đương nhiệm cố t́nh giữ lại khoản viện trợ quân sự và Nhà Trắng đă có một cuộc gặp nhằm gây sức ép để Kiev tiến hành điều tra một đối thủ chính trị của ông Trump là cựu Phó Tổng thống Joe Biden. Ông Biden cũng là một trong những ứng cử viên tiềm năng trong cuộc bầu cử tháng 11 sắp tới tại Mỹ.
Thượng nghị sỹ Mike Braun của tiểu bang Indiana nói với báo giới, ông sẽ bỏ phiếu tha tội cho Tổng thống Trump do không nhận thấy các chi tiết mới gây bất ngờ từ giới luật sư của Đảng Dân chủ.

"Nếu tôi không nghe thấy thêm bất kỳ thông tin có thể thay đổi ư kiến… th́ đó sẽ là quyết định tha bổng", ông Braun cho hay.
Lănh đạo phe đa số Thượng viện Mitch McConnell đă phản đối việc triệu tập thêm nhân chứng hoặc tiếp nhận thêm chứng cứ mới. Đảng Dân chủ tỏ ra tức giận và tuyên bố, một phiên ṭa không thể diễn ra hợp lệ nếu không có những điều này.
Chính v́ vậy, từ hôm thứ tư (22/1), 7 nghị sỹ Dân chủ dẫn đầu là ông Adam Schiff đă dành thời gian để thống kê lại những ǵ Hạ viện đă có được trong toàn bộ quá tŕnh điều tra kéo dài nhiều tháng, đồng thời chuẩn bị các bài phát biểu có kèm theo các đoạn video về các nhân chứng cung cấp lời khai và bản thân Tổng thống Trump.
Tuy nhiên, dường như những nỗ lực trên không đủ để thu hút các thượng nghị sỹ Cộng hoà. "Nó gợi nhớ tôi đến kênh mua sắm, các bài hát được ưa chuộng những năm 80, khi mà anh phải nghe chúng từ lần này tới lần khác", Thượng nghị sỹ Thom Tillis phàn nàn. "Tôi gần như có thể đọc thuộc lại những lời khai".
Nhiều nghị sỹ khác nói, họ không tin các lời cáo buộc chống lại ông Trump nghiêm trọng tới mức phải bị luận tội. Tổng thống Trump kiên quyết khẳng định ḿnh không làm sai điều ǵ, và gọi bản thân là nạn nhân của một cuộc "săn t́m phù thuỷ" do Đảng Dân chủ tiến hành nhằm thay đổi kết quả cuộc bầu cử tổng thống từ năm 2016 và làm ảnh hưởng tới cơ hội tái đắc cử của ông.
Mặc dù vậy, vẫn có một số thượng nghị sỹ Cộng ḥa bày tỏ sự thán phục trước những tŕnh bày của các đại diện Đảng Dân chủ.
"Nói thật, tôi nghĩ họ đă làm rất tốt với việc thu thập từng chứng cứ một và tạo ra một bức tranh hoàn chỉnh từ đó", Thượng nghị sỹ Lindsey Graham – một trong những thành viên Đảng Cộng ḥa bảo vệ cho ông Trump nhiều nhất, cho hay.
Tuy nhiên, ông đặt nhiều niềm tin vào các luật sư biện hộ của ông Trump khi họ bắt đầu "ra quân" vào thứ bảy (25/1). "Điều mà tôi sẽ nói với các đồng nghiệp của ḿnh là phe kia được phép nói và chứng kiến nếu họ có thể tạo ra mối đe dọa lúc này hay lúc khác và xem chúng có thể đứng vững hay không".
Trong khi Hiến pháp Mỹ quy định các thượng nghị sỹ phải đảm nhận vai tṛ bồi thẩm đoàn trong một phiên ṭa luận tội, họ có nhiều "tự do" hơn so với bồi thẩm đoàn trong các phiên ṭa thông thường tại Mỹ. Một thành viên bồi thẩm đoàn trong một phiên ṭa h́nh sự quan trọng nếu công khai đưa ra ư kiến trước khi phiên ṭa kết thúc, sẽ bị trục xuất thậm chí đối mặt h́nh khả năng bị phạt tù.

Một số thành viên Cộng ḥa từng chỉ trích Tổng thống Trump cho hay, họ chưa đưa ra quyết định.
"Xin lỗi, nhưng tôi sẽ không b́nh luận về chứng cứ hoặc quy tŕnh cho tới khi toàn bộ phiên ṭa kết thúc", nghị sỹ Cộng ḥa Mitt Romney từ tiểu bang Utah – một người đôi khi thể hiện sự không hài ḷng với đương kim tổng thống nói.
Theo phe Dân tổng thống Trump đă gây sức ép lên Ukraine – một đồng minh dễ bị tổn thương, để can thiệp vào bầu cử Mỹ với cái giá phải trả chính là an ninh nước Mỹ, đồng thời khẳng định người đứng đầu nước Mỹ là mối nguy hiểm cho nền dân chủ nước nhà.
Sự kiện quan trọng nhất trong toàn bộ quá tŕnh chính là cuộc điện đàm ngày 25/7 khi Tổng thống Trump đề nghị Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tiến hành điều tra cựu phó Tổng thống Mỹ Joe Biden và con trai, cũng như một giả thuyết không đáng tin cậy rằng, chính Ukraine chứ không phải là Nga đă can thiệp bầu cử Mỹ 2016.

Trong ngày luận tội cuối cùng, các công tố viên phe Dân Chủ đă "cật lực" nêu rất nhiều vụ việc để chứng minh Donald Trump phạm các tội : phản bội, tham nhũng cũng như nhiều tội lớn khác. Bản cáo trạng của các công tố viên Dân Chủ cáo buộc Donald Trump là một « mối đe dọa » cho nền dân chủ nếu như tổng thống không bị phế truất.
Theo thông tín viên RFI Anne Corpet tại Washington, phe Dân Chủ đă t́m mọi cách để bác trước một trong những lập luận của bên bào chữa cho tổng thống Trump.
« Thay v́ cố phủ nhận sự việc, các luật sư của tổng thống chứng minh rằng các điều khoản của bản cáo trạng không bao gồm các tội theo đúng nghĩa h́nh sự và như vậy không có lư do để tiến hành thủ tục phế truất.
Những phe Dân Chủ đă lên án cách lập luận này. Suốt cả ngày 24/01, họ nhắc lại những tiền lệ trong quá khứ, viện đến cả những nhà lập quốc và trích dẫn cả những chuyên gia về Hiến Pháp từng làm chứng trước Hạ Viện để bác lập luận của bên bị cáo.
Ông Jerry Nadler, một trong những nghị sĩ Dân Chủ, trong vai tṛ công tố viên, thậm chí c̣n chiếu một trích đoạn video phiên xử tổng thống Bill Clinton năm 1998, trong đó có thể thấy Lindsey Graham, thượng nghị sĩ Cộng Ḥa, hiện ủng hộ nhiệt thành tổng thống Donald Trump, tuyên bố : « Không cần phải phạm trọng tội để bị phế truất, chỉ cần làm biến chất chức vụ tổng thống đă là đủ ».
Tuy nhiên, dẫn chứng của ông Jerry Nadler dường như không thuyết phục được các thượng nghị sĩ. Một số người tỏ dấu hiệu mệt mỏi. Và nhiều người trong số họ c̣n vi phạm nội quy, ra khỏi pḥng họp ngoài giờ nghỉ giải lao chính thức. Thường những vi phạm như vậy có thể bị kết án tù ».

Từ ngày 25/01/2020, đảng Cộng Ḥa ở Thượng Viện có 24 tiếng, được chia trong ba ngày, để bào chữa trong phiên xử phế truất tổng thống Trump. Phía đảng Dân Chủ đă kết thúc ba ngày luận tội tổng thống Donald Trump ở Thượng Viện hôm 24/01.
Các luật sư của Tổng thống Donald Trump đă bắt đầu bào chữa tại phiên xử luận tội ở Thượng viện hôm qua 25/1. Nhóm bào chữa nói rằng nỗ lực của đảng Dân chủ đ̣i phế truất tổng thống sẽ đặt ra một tiền lệ “rất, rất nguy hiểm” trong một năm bầu cử.
Luật sư Nhà Trắng Pat Cipollone, người đứng đầu nhóm bào chữa, nói với các Thượng nghị sĩ rằng các nỗ lực đó của Đảng Dân chủ sẽ bác bỏ quyền của cử tri thể hiện ư kiến của họ về ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống ngày 3 tháng 11 tới đây, nếu phe Dân chủ buộc tội và phế truất ông ngay lúc này.
Ông Cipollone nói: “Họ đang yêu cầu quư vị [Thượng nghị sĩ] làm một cái ǵ đó mà hậu quả của nó, tôi xin được thưa là... rất, rất nguy hiểm.”
Phe Dân chủ đă lập luận trong ba ngày qua rằng Tổng thống Trump nên bị phế truất v́ ông đă gây áp lực buộc Ukraine phải mở cuộc điều tra dính líu đến cựu Phó Tổng thống Joe Biden, vốn có thể sẽ khiến cho đối thủ chính trị bên Đảng Dân chủ này của ông Trump bị thất thế trong cuộc đua tranh chức tổng thống trong năm 2020, và sau đó ông Trump đă cản trở cuộc điều tra của Quốc hội về việc này.
Ông Cipollone nói: “Quư vị có thể thấy rằng Tổng thống không làm ǵ sai.”
Hạ viện do đảng Dân chủ Kiểm soát tháng trước đă luận tội Tổng thống Trump về các cáo buộc lạm quyền và cản trở Quốc hội.
Thượng viện do Đảng Cộng ḥa kiểm soát theo dự kiến sẽ tha bổng Tổng thống Trump. Để phế truất tổng thống cần phải có đa số hai phần bao phiếu chấp thuật ở Thượng viện có 100 ghế. Không có thượng nghị sĩ đảng Cộng ḥa nào lên tiếng ủng hộ yêu cầu phế truất Tổng thống Trump.
Phiên tranh luận Thứ Bảy diễn ra tương đối ngắn v́ phe Cộng ḥa muốn dành phần lớn luận cứ của họ để tŕnh bày vào đầu tuần tới khi họ dự kiến lượng khán giả truyền h́nh theo dơi phiên xử sẽ cao hơn.


Khoảng 11 triệu người Mỹ đă theo dơi phiên ṭa truất phế tổng thống Donald Trump trên các kênh truyền h́nh khởi đầu từ hôm thứ Ba, và hôm 24/01/2020, ngày buộc tội cuối cùng của phe Dân Chủ.
Trong hai ngày qua, các công tố viên Dân Chủ sau khi đưa ra các chứng cứ, đă nỗ lực chứng minh ông Donald Trump có tội với các tội danh quy định trong Hiến pháp để có thể truất phế tổng thống : từ phản quốc cho đến tham nhũng hay các tội phạm quan trọng khác.
Từ Washington, thông tín viên Anne Corpet tường tŕnh :
« Phiên ṭa bắt đầu bằng một lời cầu nguyện, nhưng sau một phút im lặng, những mũi tên bắn ra như mưa từ trên bục phát biểu, nơi các công tố viên liên tục đọc các lời cáo buộc.
Dân biểu Jerry Nadler phản bác lư lẽ của phía biện hộ cho ông Donald Trump, theo đó tổng thống không thể bị truất phế v́ hồ sơ luận tội không bao gồm khái niệm tội phạm theo nghĩa h́nh sự. Công tố viên của phe Dân Chủ khẳng định : « Quan điểm này hoàn toàn sai lầm, không có cơ sở Hiến pháp, không có tiền lệ nào theo nghĩa này cả ».
Ông c̣n đưa ra một video của Lindsay Graham, một trong những người ủng hộ tổng thống Trump tích cực nhất, trong phiên luận tội ông Bill Clinton năm 1998. Hồi đó vị thượng nghị sĩ Cộng Ḥa nói rằng : « Đối với việc vi phạm trầm trọng Hiến pháp, không cần phải phạm một tội danh ».
Ông Lindsay Graham đă rời pḥng xử vào lúc chiếu video trên đây, và trong thời gian nghỉ giải lao sau đó, trước báo chí thượng nghị sĩ này đặt ra vấn đề số tiền mà con trai của ông Joe Biden đă nhận được tại Ukraina, thay v́ nói đến những phát biểu mâu thuẫn của ḿnh ».
Trong khi phiên ṭa luận tội tiến hành, tổng thống Donald Trump hôm nay 24/1 lại tham gia cuộc « Tuần hành v́ sự sống » tại Washington, diễn ra chỉ cách ṭa nhà Quốc Hội khoảng vài trăm mét. Đây là lần đầu tiên kể từ 47 năm qua một tổng thống đương nhiệm dự cuộc tuần hành quan trọng nhằm chống phá thai. Một động thái được cho là nhằm làm hài ḷng cử tri da trắng theo đạo Tin Lành, có đến 81% đă bỏ phiếu cho ông Trump hồi năm 2016.