Cứ đến tháng “Sư Tẩu” (shiwasu - 師走) mà tiếng Việt ḿnh gọi là tháng chạp th́ Nhật Bản là mùa của Vong Niên Hội (Bonnenkai - 忘年会) nói nôm na là mùa tất niên, mùa của chén anh chén chú, từ quán cóc bên đường cho đến những nhà hàng sang trọng, chỗ nào cũng đầy ắp người, tiếng “Dzô-Ra” ơi ới vang vang cùng khắp nghe thật ...ḍn tai, cảnh từng tốp người từ già tới trẻ, mặt đỏ gay đỏ gấc, chân nam đá chân chiêu miệng huyên thuyên nói cười vui vẻ trước các nhà ga đă là một h́nh ảnh không thể thiếu vào những dịp cuối năm. Năm nay, h́nh ảnh quen thuộc này đă trở lại sau một năm vắng bóng, được các đài TV truyền đi thay cho h́nh ảnh “tiêu cực” của năm ngoái là cảnh nối đuôi t́m việc tại các Sở An Sinh Xă Hội, cảnh xếp hàng chờ đến phiên ḿnh nhận ... phần cơm nóng hổi do các hội đoàn từ thiện cung cấp. Hơn nữa, trong bản tin của các đài truyền h́nh hàng ngày, thế nào cũng có phần giới thiệu mua hàng ở đâu th́ đại hạ giá, ăn ở đâu th́ vừa ngon vừa rẻ hợp túi tiền v.v..., cũng đă giúp tiết kiệm ít nhiều cho người dân bản xứ. Ngoài ra, với chủ trương giảm thiểu khí thải CO2 làm sạch bầu trời và cũng là một h́nh thức kích thích kinh tế, chính phủ đă chi ra một ngân khoản dùng để “tặng” thêm gọi là “Eco Point” khi mua các xe hơi, đồ điện nằm trong tiêu chuẩn tiết kiệm năng lượng.... điều này cũng đă làm nền kinh tế sinh động hơn một chút. Quan sát về cách mua sắm, về cách xài tiền, về số thống kê người thất nghiệp v.v... của năm 2010 th́ nếu coi năm 2009 là.... “tiêu chuẩn” để lượng giá th́ năm nay kinh tế Nhật Bản có phần vượt qua.... tiêu chuẩn. Nhớ lại giờ này năm trước, chính phủ của ông Hatoyama đă vất vả t́m địa điểm để thành lập những nơi tạm dừng chân cho đoàn quân thất nghiệp không nhà không cửa tạm trú trong ba ngày tết, c̣n năm nay th́ nội các ông Kan Naoto cũng vất vả cũng ngược xuôi nhưng là để t́m cách sao cho tỷ số ủng hộ nội các của ḿnh phải tăng chứ không th́ chắc lại phải ra đi như ông Hatoyama. Nhưng trước khi vào chuyện chính trường xin được mở đầu câu chuyện tháng này về một anh chàng.... nát rượu.


Rượu vào th́... mất việc
Có người cứ có một chút men là ḷng cảm thấy lâng lâng, có dư can đảm để bộc lộ những ǵ thầm kín nhất và cũng có người hay mượn men để thố lộ những ǵ mà lúc b́nh thường không dám. Ở một mức độ “cho phép” hoặc tự ḿnh kiểm soát được th́ rượu đúng là thần dược để giải sầu, để yêu đời, ....yêu người, nhưng khi đă đến t́nh trạng quá độ mà lại gặp loại người “xấu rượu” (tiếng Nhật gọi là 酒癖 sakeguse) th́... khỏi nói. Năm ngoái đă có dịp kể hầu quí vị chuyện ông cựu bộ trưởng Nakagawa của đảng Tự Dân thân bại danh liệt và cuối cùng chết thảm v́ sự quá độ, nay xin kể tiếp về câu chuyện mà trong suốt tháng 12 tin tức lúc nào cũng đứng đầu bảng, Ichikawa Ebizo (市川海老蔵)　(33 tuổi), một diễn viên nổi tiếng của giới kịch cổ Nhật Bản (歌舞伎 - kabuki)*.

Số là vào ngày 24/11, lấy cớ là.... “khó ở trong người”, chàng đă hủy bỏ cuộc gặp gỡ báo chí vào ngày 25 có mục đích giới thiệu các chương tŕnh tân niên sắp tới, để ở nhà... tịnh dưỡng, nhưng không biết có phải sức khỏe đă... hồi phục mà chỉ sau vài giờ tịnh dưỡng, 11 giờ tối, chàng ḷ ṃ đến quán karaoke quen biết trong Tokyo gọi là để gặp gỡ bạn đồng nghiệp từ Osaka thượng kinh. Sau khi chia tay với các bạn đồng nghiệp ở quán thứ nhất, chàng một ḿnh lướt khướt “ḅ” sang quán thứ hai cũng trong cùng một ṭa nhà và tại đây th́ cớ sự xảy ra. Cứ theo lời chàng kể với cảnh sát th́ tại quán này, chàng t́nh cờ gặp một tay nguyên là xếp x̣ng một nhóm chạy xe long nhong phá làng phá xóm suốt đêm suốt sáng, tiếng Nhật gọi là “暴走族“(bosozoku) (29 tuổi) và hai ta cùng cụng, được một lúc th́ “đối tượng” say mèm gục lên gục xuống, khiến chàng động ḷng phải ra tay “chăm sóc” (介抱-kaiho), không biết “chăm sóc” thế nào mà chàng bị một tên trong nhóm bosozoku dập chàng tơi tả khiến chàng cởi cả giầy chạy trốn. Về đến nhà, người vợ mới cưới là Kobayashi Mao (28 tuổi), thấy chàng máu me đầy ḿnh, mặt mày sưng húp vội báo cảnh sát và xe cấp cứu đem chàng vào nhà thương. Kết quả là chàng phải nằm nhà thương gần 10 ngày để chắp, để vá các vết thương trên mặt....., cô vợ mới cưới xinh như mộng phải bỏ cả việc làm để chăm sóc cho đúng tinh thần: “chàng đi cho thiếp theo cùng”.

Sự việc sẽ chẳng có ai để ư nếu chàng là người thường, nhưng cái tên “Ebizo” mà chàng đang mang là cái tên của mọi người, là niềm hănh diện của giới kịch cổ Nhật Bản (歌舞伎 - kabuki) v́ thế tiếng lành th́ không nghe nhưng tiếng dữ th́ tới tấp.

Qua lời khai th́ chàng là nạn nhân của vụ bạo hành, tuy nhiên qua tin tức báo chí do nhân viên quán rượu hoặc “đối thủ” thuật lại th́ nguyên nhân là do chàng gây ra tất cả, v́ Ebizo đă có cách nói chuyện coi thường người khác, nhất là cách mà chàng gọi là “chăm sóc” thật là khó coi và khó có thể chấp nhận, chẳng hạn nắm tóc dựng đầu người say nhét chai nước vào miệng, hoặc đổ rượu vào gạt tàn thuốc lá bắt đối tượng uống, khiến một đàn em của tay xếp x̣ng “bosozoku” nóng máu xuống tay.

Vài ngày sau, cảnh sát phát lệnh truy nă và ngày 10/12, thủ phạm Ito Lion (27 tuổi) đă ra tŕnh diện và thú nhận là đă đánh chàng.

Trong cuộc họp báo ngày 7/12, trước một rừng phóng viên báo chí, với lối nói chuyện thật là nhỏ nhẹ, Ebizo đă cúi đầu cả chục lần để xin mọi người tha thứ v́ đă để cớ sự xảy ra, chàng thú nhận là có thể cách “chăm sóc” của ḿnh làm người khác hiểu lầm, nhưng vẫn khẳng định chàng là nạn nhân chứ không phải là ra tay trước hay “ngạo mạn” như phía “bên kia” đă nói. Chàng sẽ ngưng việc tŕnh diễn vô thời hạn để ở nhà tịnh dưỡng cũng như có thời gian.... học lại cách làm người. Tất cả những buổi tŕnh diễn có Ebizo ở Tokyo, Osaka đều bị hủy bỏ hoặc được thay thế bằng người khác, các công ty mà Ebizo quảng cáo đă chấm dứt hiệp đồng, gây thiệt hại biết bao về tài chính.

Chẳng biết ai là người ra tay trước, nghe nói phía đối tượng đă dự định họp báo vào ngày 16/12 để “nói lên sự thật không như Ebizo nói”, nhưng chả biết tại sao th́ câu chuyện dừng lại ở đó.

Cuối cùng vào ngày 28/12, Ebizo đă họp báo thông báo là chàng và “tay xếp x̣ng bosozoku” cũng như “thủ phạm đánh chàng” đă đồng ư “ḥa giải”, và các bên liên hệ cùng hứa là câu chuyện đến đây là chấm dứt. Trong phần trả lời báo chí, Ebizo thú nhận có một vài điều không chính xác như đă nói trong cuộc họp báo lần trước và một trong những nguyên nhân chính khiến... mặt chàng bị sưng là không kiểm soát được ḿnh khi có hơi men.

Dưới mắt người yêu chuộng kabuki th́ Ebizo đă trở thành một “nghệ nhân nói dối và xấu rượu” (bảo là “khó ở trong người” cần tịnh dưỡng ở nhà, tại sao lại “chăm sóc” người khác ở quán...bar?)”. Nghe đồn chắc cũng không sai Ebizo là tay nổi tiếng là “ngạo mạn” và rất “xấu tính” khi có men rượu. Ngay đến bố của Ebizo cũng đă nói: trước khi lấy vợ, thỉnh thoảng thấy hắn về nhà trong “tư thế” áo quần tơi tả. Ôi, chỉ v́ một chút nông nỗi mà ra cớ sự. Rượu vào th́.... mất việc.

-------------------------------------------------
*Kabuki (tiếng Nhật: 歌舞伎, Hán-Việt: ca vũ kỹ) là một loại kịch truyền thống lâu đời của Nhật Bản, giống như hát bội của Việt Nam,diễn viên toàn là nam giới đóng luôn vai của nữ giới, vừa phải hát, vừa phải múa đ̣i hỏi kỹ thuật rất cao và phải là người .... khỏe mạnh để bay để nhảy. Ichikawa Ebizo đă theo cha ông vào nghề lúc mới 3 tuổi và hiện là một nghệ nhân kabuki nổi tiếng đời thứ 11 của đoàn kịch lâu đời “Narita”. Thuở c̣n độc thân, Ebizo nổi tiếng lăng nhăng về t́nh ái có cả con rơi con rớt, nhưng từ khi lập gia đ́nh với nữ xướng ngôn viên đài Nihon TV Kobayashi Mao (28 tuổi) th́ tên chàng được nhắc nhở một cách ưu ái hơn, chắc có lẽ nhờ “tiếng thơm” của vợ. Đám cưới của 2 người vào tháng 7 năm nay thật linh đ́nh với gần cả ngàn người tham dự.

“Thú thật là tôi không rành về Nga lắm!”

Sự việc chủ điện Cẩm Linh Dmitry Medvedev viếng thăm ḥn đảo chiếm của Nhật Kunashiri hồi thế chiến thứ hai vào đầu tháng 11 vừa qua đă làm Tokyo bối rối, hành động này coi như phủ nhận tất cả những ǵ hai bên đă kư kết với nhau qua mấy đời tổng thống, thủ tướng về 4 ḥn đảo phương Bắc. Như đă tŕnh bày trong Câu Chuyện Phù Tang tháng trước, việc viếng thăm này không có ǵ là đột ngột v́ đă được ngay chính ông Tổng Thống trẻ người nhưng không non dạ này nói xa nói gần từ tháng 9. 2 ngày sau khi ông ta đến, chính phủ Nhật đă gọi Kono Masaharu, đại sứ Nhật tại Nga về để tŕnh bày diễn tiến, nhưng chỉ 1 ngày sau (4/11) th́ ông đại sứ này được lệnh trở lại nhiệm sở với lời giải thích chính thức: “chính phủ đă hiểu rơ những điều mà ông đại sứ Kono tŕnh bày” hoặc không chính thức “nếu không để ông Kono trở lại nhiệm sở sớm sẽ khiến Nga bất b́nh và APEC gặp nhiều ảnh hưởng”. Hơn một tháng trôi qua với biết bao trục trặc giữa Nhật và Nga về vấn đề “Lănh Thổ Bắc Phương” mà phần thiệt hại nghiêng về phía Nhật. Có nhiều lư do để giải thích sự việc này, chẳng hạn như: qua cách đối ứng quá yếu của Nhật với Trung Quốc, Nga lợi dụng làm tới luôn hoặc ông Tổng Thống trẻ người muốn chứng tỏ lực lănh đạo với người dân Nga “dám nói dám làm những điều mà trước đây không ai làm” để mong ngồi thêm 1 nhiệm kỳ nữa. Giải thích nào cũng hợp lư cả, tuy nhiên c̣n một lư do nội bộ khiến Nhật bị thất thế trong việc đối ứng với Nga vừa được bật mí.

Số là trong lúc về Nhật ngày 3/11 để báo cáo t́nh h́nh, đại sứ Nhật Kono đă được gọi đến dinh Thủ Tướng để giải thích lư do xảy ra sự việc:

Tổng Thống Nga vào hạ tuần tháng 9 dù đă công khai tuyên bố là sẽ đến Kunashiri, nhưng đến tháng 10, Phủ Thủ Tướng vẫn nhận được báo cáo từ bộ ngoại giao là không có chuyện đó. Chính ngay Thủ Tướng Kan Naoto cũng đặt câu hỏi với người trách nhiệm: “Có thật là ông ta không đến hay không” câu trả lời của bộ ngoại giao Nhật vẫn trước sau như một: “Theo tin tức của đại sứ quán Nhật tại Nga thu thập được th́… ông ta sẽ không đến”. Cuối cùng th́ ông Tổng Thống này đă đến và hứa là sẽ đến nữa.

Xin ghi lại vài hàng đối thoại buổi gặp gỡ giữa Thủ Tướng Kan Naoto, bộ trưởng Phủ Thủ Tướng Sengoku, đại sứ Kono vừa được bật mí.

- Ông Kan: “Tại sao, tại sao mấy ông lại phán đoán là ông Tổng Thống không đến?”
- Đại sứ Kono: “Chúng tôi nhận được nguồn tin ấy từ bộ ngoại giao Nga”
- Ông Kan Naoto nóng mặt: “Tôi không hỏi chuyện đó cũng không hỏi ai nói chuyện đó, tôi chỉ hỏi tại sao các lại ông phán đoán như vậy”.
- Ông đại sứ ú ớ:.....
- Ông Kan Naoto gằn giọng “Cuối cùng th́ câu chuyện thế nào?”.
- Ông đại sứ 62 tuổi này vừa cúi mặt vừa thố lộ: “Thú thật tôi không rành về Nga lắm!”.
- Ông Kan: “Trời ơi là trời, hết nói”

Sau này câu chuyện ra sao th́ không biết, chỉ thấy ông Kono tất tả trở về Nga để chuẩn bị….. sắp xếp hành lư chờ đợi ngày hồi hương v́ bị “kubi” (cách chức) chứ không phải là v́ sợ Điện Cẩm Linh bất b́nh như đă tuyên bố trước đó.

Người thay thế ông đại sứ thiếu kiến thức này là Harata Chikahito đang là đại sứ Cezch (59 tuổi), một thành viên của nhóm nghiên cứu về Nga nhưng cũng chẳng làm thay đổi được t́nh h́nh hiện tại, tháng 2 sang năm bộ trưởng ngoại giao Maehara sẽ sang Nga gặp ngoại trưởng Nga để... làm lại từ đầu. Ước mơ của Nhật bây giờ chỉ vỏn vẹn: “làm sao vấn đề “Lănh Thổ Bắc Phương” trở lại t́nh trạng trước đây là quá may mắn”.

Các thợ bàn ra tán vào thường thấy trên TV hàng ngày cho rằng: nội các của ông Kan Naoto v́ quá ưu tiên trong việc đối phó với tỷ lệ ủng hộ ngày càng xuống thấp, việc nội bộ giữa phe thân phe chống ông Ozawa nên chẳng ông nào để ư đến chuyện ngoại giao, v́ thế mới sinh cớ sự

Chuyện chính trường
Thế là đảng Dân Chủ đă cầm quyền được 1 năm 4 tháng qua 2 đời thủ tướng: Hatoyama Yukio (9/2009 ~ 6/2010) và Kan Naoto (6/2010 ~ ). Ông Hatoyama Yukio hay c̣n gọi là ông ba phải tại chức chưa đầy 10 tháng th́ phải ra đi, c̣n ông Kan th́ đang lao đao từ trong nội bộ ra ngoài không biết bao giờ mới nối gót ông Hatoyama cho có bầu có bạn? Dưới sự điều hành của các ông-bà trong Đảng Dân Chủ t́nh h́nh chính trị Nhật được coi là đang ở trong giai đoạn đen tối nhất từ trước tới nay. Nguyên do th́ nhiều lắm kể ra không hết, v́ kinh tế toàn cầu đi xuống kéo theo Nhật Bản, v́ thiếu khả năng lănh đạo, v́ lượng giá t́nh h́nh trật lất v.v…. Nhớ lại thời gian trước, lúc đảng Tự Dân nắm quyền th́ đảng Dân Chủ đóng vai đối lập, ai cũng tưởng là kinh qua mấy chục năm trong vai tṛ đối lập, Đảng Dân Chủ đă t́m hiểu, chuẩn bị khá kỹ lưỡng và sẽ làm một cuộc đổi đời toàn diện, đưa nước Nhật vào một... kỷ nguyên tươi sáng thay thế thời kỳ bế tắc như ông Kan thường nói. Nhưng.....! Xin mời quí vị hăy cùng chúng tôi tạm tính sổ cuối năm.

An ninh: Đây là một trong những vấn đề gai góc nhất kể từ khi đảng Dân Chủ cầm quyền, sống dưới cây dù che chở của Hoa Kỳ cả mấy chục năm nay, nên hầu như dân Nhật và ngay cả một số các ông-bà trong liên đảng cầm quyền Dân Chủ-Xă Dân-Tân Quốc Dân có thói quen phó mặc tất cả cho người bạn đồng minh thân cận, v́ thế ư thức về điều gọi là: “lực trấn áp” rất mờ nhạt, giải thích cho rơ hơn một chút là giả thử có một cuộc tấn công từ bên ngoài như của Trung Quốc, Bắc Hàn th́ Nhật Bản sẽ đối phó như thế nào với một lực lượng “tự vệ đội” quá khiêm tốn? câu trả lời là Nhật Bản chỉ có thể dựa vào “lực trấn áp” của Hoa Kỳ, v́ thế sự hiện diện của quân đội Mỹ tại Okinawa là điều tối cần thiết. Thời c̣n đảng Tự Dân nắm quyền, chuyện người dân Okinawa phản đối sự hiện diện của căn cứ quân sự Mỹ ở đây cũng có nhưng ở mức độ không có ǵ là ầm ĩ, việc duy tŕ, di dời căn cứ không quân Futenma sang một thành phố gần đó cũng nằm trong Okinawa đă được hai bên kư kết chỉ chờ thực hiện. Nhưng “ḷng dân” đă thay đổi 180 độ khi các ông-bà trong Đảng Dân Chủ mà đặc biệt là ông ba phải Hatoyama mạnh miệng: “giá chót cũng là ngoài tỉnh, và hay nhất là ngoài Nhật”, lời hứa của ông Hatoyama đă làm người dân Okinawa hừng chí, phiếu bầu hầu hết dồn cho đảng Dân Chủ. Nội các Hatoyama thành h́nh trong sự phấn khởi của người dân Okinawa, nhưng đúng là “chưa thấy quan tài chưa đổ lệ” chỉ vài tháng sau, lời hứa của ông Hatoyama và của đảng Dân Chủ đă trở thành lời hứa ....cuội, ông Hatoyama đă phải thú thật là đă không nắm vững v́ thiếu kiến thức về điều gọi là “lực trấn áp”. Trước khi ra đi vào đầu tháng 6, ông đă phải kư với Hoa Kỳ những điều không khác những ǵ mà trước đó đảng Tự Dân đă kư, nghĩa là “giá chót cũng là một thành phố của tỉnh Okinawa, c̣n b́nh thường cũng ở ... trong tỉnh Okinawa”. Ông Kan Naoto lên thay nhận nhiệm vụ tiếp tục thực hiện những kư kết nhưng coi bộ không dễ dàng v́ “ḷng dân Okinawa” không muốn.

Ngoại giao: Vấn đề mà nội các Kan Naoto đau đầu không kém là cách ửng xử của 2 anh bạn khổng lồ: một là cộng sản Trung Quốc và một là gốc cộng sản... Nga sô. Trước đây, khi c̣n yếu thế, khi c̣n muốn xin tiền viện trợ, 2 anh này tỏ vẻ mềm nhũn, nhưng từ dạo ăn nên làm ra hoặc thấy thái độ yếu x́u của Nhật Bản th́ 2 anh này đă trở về bản ngă nguyên thủy “cộng sản”: lên mặt, láu cá, luồn lách, coi thường..... điển h́nh là 2 sự việc mới xảy ra gần đây: một là chiếc ghe đánh cá Trung Quốc bỏ lưới lậu trên vùng biển Nhật Bản, coi thường lời cảnh cáo dở thói côn đồ tấn công tàu tuần duyên Nhật Bản vào tháng 9, rồi âm thầm xúi dục người dân trong nước mở những cuộc biểu t́nh chống “đế quốc” Nhật tại khắp nơi; và một là ông chủ điện Cẩm Linh bất chấp những kư kết, khẳng định các vùng đất đă chiếm của Nhật Bản hồi thế chiến thứ hai là của Nga qua hành động thăm viếng ḥn đảo Kunashiri vào đầu tháng 11. Ngoài ra, việc tên khùng gây máu lửa Kim Chính Nhật cho nă pháo vào ḥn đảo nằm giữa biên giới Bắc và Nam Hàn vào tháng trước cũng làm Nhật lạnh cẳng, chính sách quốc pḥng của Nhật Bản cho 10 năm tới đă phải thay đổi cho phù hợp, lúc trước chỉ đề pḥng anh Nga sô, bây giờ lại phải đề pḥng thêm anh Trung Quốc và anh khùng điên Bắc Hàn nữa. V́ thế, sự tồn tại của hiệp ước bảo vệ an ninh giữa 2 nước Nhật-Mỹ đă trở nên tối cần thiết. Sang năm, không biết ông Kan sẽ tính thế nào cho ổn thỏa với một bên là người dân Okinawa và một bên là căn cứ quân sự Mỹ?

Kinh tế: Đứng trước sự tuột dốc của nền kinh tế toàn cầu, Nhật Bản cũng bị ảnh hưởng nặng nề, việc đầu tiên của đảng Dân Chủ sau khi nắm quyền là làm sao thực hiện được ngân sách “kiệm ước” cho phù hợp với t́nh h́nh. Với chủ trương “chính trị chủ đạo”, hay “chuyển từ bê tông cốt sắt sang.... người”, có nghĩa là chuyển ngân khoản xây dựng cầu đường v.v...., sang các nhu cầu cho con người như an sinh, y tế, công ăn việc làm...., với một thành phần trẻ, năng động đầy kiến thức... tưởng tượng, các ông-bà trong đảng Dân Chủ đă bắt tay vào việc. Họ lập hết ủy ban này tổ chức kia với biết bao kế hoạch gọi là duy tŕ, cắt xén, hủy bỏ những ǵ không cần thiết v.v.. . Tháng 11 năm ngoái, qua đợt cắt xén đầu tiên dù chỉ tiêu chưa đạt như đă đề ra, nhưng đây là lần đầu tiên những phí phạm của ngân sách mà nội các trước thành lập được công khai hóa đă làm nức ḷng người dân, sang đến lần thứ hai và thứ ba th́ sự mong đợi này tàn lụi v́ phe ta lại đi xén phe.... ḿnh, phía cắt cho là phí phạm, phía bị cắt cho là cần thiết mà cả 2 phe đều là người cùng đảng. Đảng đối lập cho rằng đây chỉ là màn tŕnh diễn phô trương không hơn không kém.

Trong khi đó, đồng yen vẫn tiếp tục cao giá dù có lúc chính phủ đă trực tiếp can thiệp bằng cách bỏ một số tiền lớn mua đồng mỹ kim dự trữ để đồng yen... mất giá, nhưng chỉ được vài ngày th́ đâu lại trở vào đó. Điều này đă làm một số công ty, nhà máy ở Nhật có khuynh hướng bỏ xứ mà đi t́m vùng đất mới, chính phủ của ông Kan đă phải quyết định giảm 5 % thuế đánh vào phần thu nhập của các công ty mong giữ chân họ ở lại hoặc mời gọi công ty các nước khác vào Nhật kinh doanh.

Ngoài ra, các ngân khoản về trợ cấp trẻ em, miễn phí đường cao tốc như chủ trương ban đầu của đảng Dân Chủ vẫn ở trong t́nh trạng nửa vời, dầu đă làm đủ mọi cách cắt khoản này đắp khoản kia nhưng vẫn c̣n thiếu, không lẽ phát hành thêm công khố phiếu? Cuối tuần qua, nội các của ông Kan vừa quyết định ngân sách của năm 2011, đây là ngân sách cao nhất từ trước tới nay.

Nói tóm lại, dù có hơn năm ngoái chút chút nhưng kinh tế Nhật Bản vẫn c̣n ở giữa... đường hầm.

Nội bộ: Từ lúc đảng Dân Chủ nắm quyền, vấn đề “chính trị vả tiền bạc” mà vai chính là cựu Tổng Thư Kư Ozawa Ichiro vẫn nhùng nhằng không có đường giải quyết, các phiên họp tại quốc hội thường kỳ hay lâm thời thường biến thành nơi để tranh căi vấn đề “tài chính không minh bạch của ông Ozawa”. Trong nhiều nỗ lực hầu như tuyệt vọng, ban chấp hành đảng Dân Chủ đă nhiều lần yêu cầu: “ông ơi, ông ra trước Ủy Ban Luân Lư quốc hội tŕnh bày cho đồng bào rơ đi mà khổ quá” nhưng Ông Ozawa th́ nhất định: “Tôi đă không có làm một điều ǵ sai trái cả, nếu có th́ viện kiểm sát đă khởi tố tôi rồi, c̣n Ủy Ban Thẩm Tra Kiểm Sát hả? Xin lỗi, họ đâu có phải là người nắm vững luật pháp, mà thôi cũng được đi, tôi sẽ chứng minh tôi vô tội tại ṭa”.

Nội bộ đảng Dân Chủ hiện tại có 2 phe: thân Ozawa và thân Kan Naoto. Phe thân Ozawa th́ chủ trương là mọi chuyện sẽ được minh bạch tại ṭa án (v́ ông Ozawa đă 2 lần bị Ủy Ban Thẩm Tra Kiểm Sát ra quyết nghị “Khởi tố tương đương) nên không cần tŕnh bày với ai cả, c̣n phe thân ông Kan th́: “chuyện ra ṭa và chuyện tŕnh bày trước quốc hội là 2 vấn đề khác nhau, ông là dân biểu, khi bị nghi ngờ phải có bổn phận làm sáng tỏ, Ủy Ban Luân Lư Quốc Hội cũng do chính ông lập ra mà”, cứ thế mà nhùng nhằng hết từ ngày này sang tháng khác. Cuối cùng th́ vào chiều ngày 27/12 sau buổi họp với Ban Chấp Hành đảng, ông Kan với tư cách đảng trưởng đă yêu cầu ông Ozawa cho đến khi quốc hội nhóm họp vào tháng 1 sang năm phải ra tŕnh bày trước Ủy Ban Luân Lư Quốc Hội. Nếu không chấp hành th́ xin mời ông... ra khỏi đảng. Ngày 28/12, sau khi gặp ông ba phải Hatoyama, 2 ông tính thế nào không biết, ông Ozawa đă tỏ ư sẽ ra tŕnh bày trước Ủy Ban Luân Lư Quốc Hội với điều kiện: “tôi muốn có mặt để tŕnh bày trước Ủy Ban Luân Lư nếu điều này làm cho nghị tŕnh thảo luận ngân sách năm 2011 tại quốc hội tiến hành suông sẻ” và “phải vào thời điểm sau khi quốc hội thông qua ngân sách năm 2011”. Nhưng ông Kan th́ muốn ông Ozawa phải thi hành lệnh của đảng... vô điều kiện và phải trước khi quốc hội nhóm họp, vấn đề lại tiếp tục nhùng nhằng không dứt.

Các đảng đối lập th́ nhất định đ̣i ông Ozawa phải ra trước quốc hội trong tư cách người chứng, tiếng Nhật gọi là “Shonin Kanmon” “証人喚問 - Chứng nhân hoán vấn”. Nếu tŕnh bày trước Ủy Ban Luân Lư Quốc Hội th́ không công khai và không bị tội ngay khi.... nói dối, c̣n với tư cách người chứng “証人喚問” th́ công khai và sẽ bị buộc tội nếu nói dối. Nội bộ đảng Dân Chủ đă phân hóa lại càng phân hóa.

Liên hiệp: Để tránh t́nh trạng các dự án đệ tŕnh được hạ viện thông qua (đảng cầm quyền nắm đa số), nhưng thượng viện (đảng đối lập nắm đa số) phủ quyết, rất khó khăn cho việc điều hành, ông Kan đă cố gắng mời gọi một số đảng nhỏ để thành lập chính phủ liên hiệp nhưng không thành công, chỉ biết rằng đầu năm sau nội các của ông Kan sẽ được cải tổ, lúc đó chắc sẽ có nhiều chuyện để nói.

Xin tạm dừng bản báo cáo ở đây. Hẹn quí vị tháng sau.
Trần Thái Huy