CÁC DIỄN BIẾN TỪ TAMBOV CHO ĐẾN KHI XẢY RA NẠN ĐÓI LỚN
Đến cuối năm 1920, chính quyền bônsêvich gần như thành công. Đạo quân cuối cùng của Bạch quân bị đánh bại. Các toán quân của người Cosaque cũng chịu chung số phận. C̣n các đơn vị của Makno đang ở trên đường tháo chạy. Nhưng cuộc chiến giữa lực lượng quần chúng xă hội và chính quyền cộng sản vẫn c̣n tiếp tục. Cao điểm của trận chiến này xảy ra vào đầu năm 1921 của các đạo quân nông dân thoát ra khỏi gộng hiềm của nhà nước bônsêvich.
Toàn tỉnh Tambov, một phần của tỉnh Volga [ Samara, Sarotov, Tsartsyne, Simbirk] và phía tây của Siberia nằm trong tay của quân nông dân. Nhà nước chỉ quản lư các thành phố.
Các cuộc đ́nh công, phản đối, các cuộc nổi loạn của công nhân thợ thuyền xảy ra liên tục ở các trung tâm kỹ nghệ. Cuối tháng 2 năm 1921, các thuỷ thủ của căn cứ hải quân Kronstadt nằm ngoài khơi thành phố Petrograd nổi loạn. T́nh h́nh trở nên khẩn trương. Nhà nườc gần như không c̣n quyền lực điều hành.
Trước nguy cơ bùng nổ, chính quyền đành phải lùi bước. Nhà nước cho ban hành các biện pháp nhằm xoa dịu sự phẫn nộ của nông dân, là thành phần chiếm đa số và nguy hiểm nhất. Chính quyền hứa sẽ đ́nh chỉ lịnh trưng thu lương thực, thay vào đó là thuế trả bằng hiện vật.
Tháng 3 năm 1921, họ cho thi hành Tân chính sách kinh tế chính trị.
Mặc dù chính quyền có thay đổi chính sách nhưng các cuộc nổi loại của nông dân vẫn tiếp tục gia tăng. Nhiều tài liệu nằm trong văn khố hiện nay cho chúng ta thấy, mùa xuân năm 1921 không có ḥa b́nh . T́nh trạng căng thẳng kéo dài cho đến mùa hè 1922.
Các toán thu mua lương thực vẫn tiếp tục lộng hành ở nông thôn. Việc lùng bắt các lănh tụ cuối cùng của phe xă hội cách mạng vẫn c̣n tiến hành. Công nhân thợ thuyền đ́nh công vẫn c̣n bị đàn áp dă man. Các cuộc t́m kiếm và tiêu diệt nông dân lẫn tránh trong rừng vẫn c̣n thi hành triệt để, dưới nhiều h́nh thức : xử bắn con tin, dùng đạn pháo binh chứa hơi ngạt bắn vào làng quê.
Nhưng chính nạn đói năm 1921-1922 đă quy phục các thôn làng xáo động nhất. V́ vấn đề sống c̣n, nhân dân các làng quê này đă cương quyết nổi dậy chống lại các toán trưng thu của nhà nước. Nếu phải vẻ một bức tranh th́ chúng ta sẽ nhận ra tại các nơi năm trước thu mua nhiều, là những nơi có các cuộc chống đối lớn và bị đói kinh hoàng nhất.
Một cách khách quan, chúng ta có thể nói rằng, nạn đói kém là đồng minh của chính quyền. Nhà nước cộng sản đă xử dụng Bỏ chết đói như là một vũ khí để đè bẹp sức kháng cự của nông dân, tiêu diệt Giáo Hội Chính thống và những người trí thức.
Trong số các cuộc nổi loạn của nông dân chống lại chính sách trưng thu kể từ năm 1918, cuộc nổi loạn của nông dân ở tỉnh Tambov là quan trọng, được tổ chức chu đáo và do đó cầm cự lâu nhất.
Vùng Tambov nằm phía Đông và cách Mạc Tư Khoa 500 cây số. Từ đầu thế kỷ thứ 20, vùng này là pháo đài của đảng xă hội cách mạng, là di sản của phong trào B́nh Dân Nga.
Trong những năm 1918-1920, mặc dù bị đàn áp, nhưng vẫn c̣n nhiều lănh tụ hoạt động tích cực.
Tambov được coi là vựa lúa quan trọng nằm sát Thủ Đô. Mùa thu 1918, hàng trăm đoàn trưng thu về công tác vùng này. Đến đầu mùa xuân 1919, các cuộc đụng độ không tổ chức bắt đầu nổ ra. Nhưng chẳng kéo dài được bao lâu. Chỉ tiêu trưng thu lương thực năm 1918 là 18 triệu thùng lúa ḿ . Qua năm 1920 chỉ tiêu tăng lên 27 triệu thùng. V́ phản đối nhà nước, không chịu tăng gia canh tác mà lại bi trưng thu nhiều hơn năm trước, nên nông dân sẽ phải nh́n đói nếu nộp hết số lúa để dành.
Ngày 19 tháng 8 năm 1920 xảy ra nhiều cuộc xô xát ở Khitrovo giữa các toán trưng thu và nông dân. Chính quyền địa phương cũng thừa nhận h́nh thức làm việc bất nhẫn của các toan thu mua lương thực. Nhân viên của các toán này đă lạm dụng quyền hành khi thi hành công tác. Họ thu luôn cả các vật dung hằng ngày như gối, mền, nồi, chén, nĩa,.và nhất là làm ẩm ướt, úng lúa khi chuyên chở ra ga. Họ c̣n hà hiếp, đánh đập các người ǵa cả chỉ v́ những người này có con đào ngũ.
Từ Khitrovo, các cuộc chống đối như lửa gặp rơm khô, lan tràn nhanh chóng. Cuối tháng 8 con số người tham dự chống đối nhà nườc lên đến 40.000 . Phần đông là các lính đào ngũ có mang theo vũ khí trốn về miền quê. Chĩa ba , cào cỏ, là vũ khí của một số người khác. Họ tấn công và tàn sát, hoặc đuổi đại diện của chính quyền. Nhiều nhất là ở ba vùng thuộc tỉnh Tambov. Lực lượng nông dân ở Tambov được chỉ huy bởi một lănh tụ thiện chiến, ông Alexandre Stepanovitch Antonov.
Ông là nhà chính trị thuộc cánh Xă hội cách mạng thiên tả. Năm 1908 bị đày ra vùng Tây Bá Lợi Á cho đến cuộc cách mạng tháng 2 năm 1917. Ông đă từng ủng hộ Bônsêvich và đă từng được bổ nhiệm chỉ huy quân dân vùng Kirsonov, quê quán của ông. Tháng 8 năm 1918, ông ly khai Bônsêvich, trở thành lănh tụ các quân nhân đào ngũ. Các đơn vị của ông đă chận đánh các toán trưng thu của nhà nước khi đi công tác thu mua trong các vùng ông đang chiếm đóng. Khi cao trào nông dân chống đối lên cao, ông tổ chức quân đội có kỹ luật và tổ chức toán t́nh báo xâm nhập vào các đơn vị của nhà nước. Ông tổ chức các toán tuyên truyền, vận động nhân dân chống lại chế độ Bônsêvich. Ông đ̣i hỏi cho nhân dân có quyền tự do mua bán, chấm dứt chính sách trưng thu, tự do bầu cử, bỏ chế độ ủy viên, và giải tán tổ chức công an Tcheka.
Song song với công tác bí mật của đảng xă hội cách mạng, ông c̣n thành lập tổ chức Liên đoàn công nhân lao động, một hệ thống ngầm của các lănh tụ nông dân vẫn c̣n bám trụ tại địa phương. Mặc dù có bất đồng quan điểm trong nội bộ, đă dẫn đến một lănh tụ ly khai, nhưng phong trào nông dân ở Tambov cũng đă thành lập được một cơ cấu quân sự , một mạng lưới t́nh báo, một cơ sở chính trị. Đó là một thành công to lớn mà từ trước đến nay lực lương nông dân chưa bao giờ có ngoài phong trào của Makhno.
Tháng 10 năm 1920, chính quyền bônsêvich chỉ c̣n kiểm soát khu lỏm trong thành phố cấp tỉnh hay cấp quận. Hàng ngàn lính đào ngũ gia nhập lực lượng của Antonov. . Quân số lên đến 50.000.
Ngày 19 tháng 10 năm 1920, khi nhận ra t́nh h́nh quá nghiêm trọng, Lenine thông báo cho Dzerjinski, chỉ huy trưởng ngành công an, phải mau chóng tiêu diệt các phong trào chống đối nhà nước ở Tambov để làm gương.
Đầu tháng 11, lực lượng an ninh của chính phủ chỉ có 5000 quân. Nhưng sau khi đánh bại Tướng Bạch quân Wrangel, đơn vị an ninh lên đến 10.000, cùng với một vài đơn vị ít quân số của Hồng quân.
Qua năm 1921, các cuộc chống đối làn tràn qua các vùng khác. Vùng Volga, gồm các tỉnh Samara,Saratov, Tsaritsyne, Astrakhan và luôn cả vùng Tây Siberia. T́nh h́nh cực kỳ nghiêm trọng. Nạn đói đang đe dọa tại các tỉnh, trước kia rất trù phú.
Viên chỉ huy tỉnh Samara báo tin cho trung ương biết về các cuộc bao bây các kho chứa lúa của các toán trưng thu chờ chuyển về thành phố và tiếp tế cho chiến trường. Lính giữ kho phải nổ súng vào nông dân đang bao vây họ.
Ở Saratov cũng đă xảy ra các vụ cướp lúa. Nông dân dùng súng của các lính đào ngũ lấy lại 3 triệu thùng lúa ḿ từ trong kho nhà nước. Nhiều toán Hồng quân giữ kho tan ră.
Khi vùng trù phú Ukraine không c̣n ǵ để thu mua, Hồng quân kéo qua phía Đông, đến vùng Tây Siberia. Tại đây họ ra chỉ tiêu trưng thu số lượng mễ cốc cao bằng năm 1913. Nhưng v́ vùng này đă bị chiến tranh tàn phá nên không thể nào cung cấp đủ. Cũng như ở những nơi khác, nông dân Siberia nổi lên chống lại lịnh trưng thu.
Từ tháng giêng đến tháng 3, chính phủ mất quyền kiểm soát. Đường xe lửa xuyên Tây Bá Lợi Á bị cắt đứt. Ngày 21 tháng 3, một đơn vị quân nông dân đánh chiếm thành phố Tobolsk . Đến ngày 30, Hồng quân chiếm lại.
Ở thủ đô Mạc Tư Khoa , ở Petrogradt, vào đầu năm 1921, t́nh h́nh cũng chẳng khá ǵ hơn. Nền kinh tế bị đứng lại. Xe lửa ngưng hoạt động v́ thiếu than. Các công xưởng sản xuất ít lại v́ nhiên liệu. Số lượng lương thực tiếp tế cho thành phố giảm sút. Công nhân bỏ sở t́m việc làm thêm, tụ hợp tranh luận, hay về miền quê mua thêm thực phẩm. Nhiều xưởng bỏ hoang, ai muốn lấy ǵ th́ lấy, chẳng c̣n người quan tâm.
Ngày 16 tháng giêng , công an báo cáo về trung ương : Bất măn lan tràn khắp nơi. Giới thợ thuyền và công nhân tiên đoán chính quyền sắp sụp đổ. chẳng c̣n ai muốn làm việc. Ăn không đủ no. Đ́nh công sẽ nổ ra rất lớn. Quân nhân ở thủ đô không c̣n tin tưởng. Họ có thể phản chúng ta bất cứ lúc nào. Phải áp dụng chính sách pḥng loạn.
Ngày 21, chính quyền ra lịnh giảm bớt 1/3 khẩu phần bánh ḿ ở thủ đô, và cho thi hành ngay vào ngày hôm sau. Lịnh này không c̣n dựa vào khẩu hiệu phản cách mạng để kêu gọi ḷng ái quốc của tầng lớp dân lao động , v́ tàn quân của Bạch nga đă hoàn toàn tan ră.
Quyết định giảm khẩu phần là hành động đổ dầu vào lửa.
Cuối tháng giêng cho đến đầu tháng 3, các cuộc đ́nh công, các cuộc biểu t́nh tuần hành cứu đói, các cuộc chiếm đóng các công xưởng sản xuất diễn ra hằng ngày.
Ngày 22-24 tháng 2 tại Mạc Tư Khoa cũng như tại Petrgradt công an đặc biệt ra tay đàn áp các đoàn biểu t́nh. Xô xát giữa đôi bên. Phía biểu t́nh tràn vào trại lính giải thích để gây cảm thông. Nhiều vụ nổ súng. Hàng trăm người chết , bị thương và bị bắt giam .
Cuộc nổi loạn ở thàng phố Petrograd đạt đến cao điểm vào ngày 22 tháng 2 khi công nhân các hăng xưởng tổ chức bầu Hội Đồng Toàn Quyền của Công Nhân. Hội đồng thuộc khuynh hướng của đảng xă hội cách mạng và của người mensêvich. Trong bản tuyên ngôn thứ nhất, họ đ̣i hủy bỏ chế độ độc tài Bônsêvich. Họ đói bầu cử tự do các Sô Viết. Họ đ̣i tự do ngôn luận, tự do hội họp, tự do báo chí, và đ̣i trả tất cả tù chính trị. Để đạt mục đích trên, Hội Đồng kêu gọi công nhân tổng đ́nh công. Nhiều đơn vị quân đội ủng hộ, tán thành yêu sách và tham gia vào cuộc biểu t́nh.
Ngày 12 tháng 2, một toán công an nổ súng vào đám biểu t́nh, bắn chết 12 công nhân. Cùng trong ngày, hơn 1000 đảng viên đảng xă hội cách mạng bị bắt. Nhưng vụ đàn áp của công an không chận đứng sự phẫn nộ của quần chúng. Hàng ngàn lính chính phủ rời bỏ hàng ngũ chạy sang phía công nhân thợ thuyền. Màn kịch lật đổ chế độ phong kiến Nga Hoàng cách nay 4 năm, tháng hai năm 1917, nay lại tái diễn.
Ngày 26 tháng 2, vào lúc 21 giờ, Zinoniev, lănh tụ Bônsêvich khu vực Petrograd gởi điện văn cho Lenine, bày tỏ sự hoảng hốt của ông: Công nhân thợ thuyền đă bắt liên lạc với lính trong trại. Chúng tôi đang chợ đợi quân tiếp viện từ Novgorod. Nếu viện binh không đến kịp, chúng tôi sẽ bị tràn ngập. .
Qua ngày hôm sau, là ngày kinh hoàng của quân chính phủ. Các thủy thủ của chiến hạm đậu tại căn cứ hải quân Kronstadt nằm ngoài khơi Petrograd nổi loạn.
23 giờ đêm ngày 28 tháng 2, Zinoniev gởi thêm cho Lenine một công điện nữa. Ông báo cáo với Lenine, hai chiến hạm Sebastopol và Petropavlovsk gởi tối hậu thư buộc nhà nước cộng sản phải trả lời. Ông cho biết t́nh h́nh công nhân thợ thuyền rất bất ổn.
Các yêu sách của công nhân thợ thuyền chính là yêu sách của những người đă sống 3 năm trong chế độ độc tài cộng sản Bônsêvich. Ngoài các yêu sách về các quyền tự do, họ c̣n đ̣i b́nh đẳng trong khẩu phần lương thực. Họ c̣n đ̣i bầu ủy ban cứu xét các người bị bắt giam trong tù. Giải tỏa lịnh trưng dụng. Giải tán các đơn vị đặc quyền công an. Nông dân có quyền canh tác loại nào, nuôi gia súc nào họ thấy cần thiết.
Ở Kronstadt t́nh thế biến chuyển dồn dập.
Ngày 1 tháng 3, công nhân tổ chức một cuộc biểu t́nh vĩ đại. Có 15.000 người tham dự, một phần tư là lính hải quân và dân vùng Kronstadt.
Chủ tịch Ủy ban hành pháp trung ương bônsêvich, ông Mikhail Kalinine phải đích thân đến để cứu văn t́nh h́nh. Nhưng ông ta bị nhóm biểu t́nh đả đảo và bị đuổi đi. Ngày hôm sau một nhóm Bônsêvich chừng 2000 của tỉnh Krostadt đứng ra thành lập một Ủy ban cách mạng lâm thời và tiếp xúc với đ̣an biểu t́nh.
Để bẻ găy phong trào chống đối, ngày 7 tháng 3, lực lượng công an được lịnh hành động dứt điểm cuộc nổi loạn. Trong ṿng 48 tiếng đồng hồ, công an bắt giam trên hai ngàn công nhân, cảm t́nh viên, đảng viên đảng xă hội cách mạng, và những người không đảng phái. V́ không có vũ khí chống cự nên họ bị bắt dễ dàng. Sau đó, chính quyền Bônsêvich và các toán công an tổ chức chu đáo tấn công căn cứ hải quân Krostadt. Tướng Toukhatchevki chỉ huy cuộc tấn công. Ông ta dùng khóa sinh của trường vơ bị và các toán công an trong chiến dịch dẹp loạn. Cuộc tấn công bắt đầu ngày 8 tháng 3. Sau 10 ngày giao tranh, căn cứ Kronstadt thất thủ. Trên 1000 người chết cho cả hai bên. Cuộc đàn áp tiếp diễn với tất cả mức độ tàn ác của nó. Quân thua trận bị bắn tại chỗ.
Tài liệu mới đây cho biết từ tháng 4 cho đến tháng 6 có 2103 người bị án tử h́nh, 6459 tù chung thân khổ sai.
Trước khi Kronstadt thất thủ, gần 8000 người trốn thoát theo con đường băng tuyết thuộc vịnh Phần Lan. Họ tụ tập ở Terijoki, Ino và Vyborg. Khi nghe lịnh ân xá, họ trở vê Nga. Nhưng họ bị lừa. Liền ngay khi trở về, họ bị bắt giam và bị đày đi lao động khổ sai ở đảo Solovski và Kholmogory. Trong số 5000 người bị đày đến nơi này, vào muà Xuân 1922 chỉ c̣n sống sót có 500 người.
Trại khổ sai lao động Kholmogory nằm ven sông Dvina, là một trong những trại tàn bạo nhứt. Họ đưa tội nhân xuống thuyền, trói tay chân, và buộc cục đá vào cổ, rồi xô xuống sông.
Đây là sáng kiến của chỉ huy trưởng công an Mikhail Kedrov. Ông ta áp dụng phương thức giết người này từ năm 1920.
Một số lính nổi loạn ở Krostadt, các người Cosaque và nông dân vùng Tambov là nạn nhân của phương thức giết người dă man này trong năm 1922.
Sau khi dẹp xong Kronstadt, nhà nước Bônsêvich dồn lực lượng vào công tác lùng bắt các đầu năo của các cuộc đ́nh công. Mặc khác, họ đ́nh chỉ các cuộc trưng thu và các cuộc đàn áp Tôn giáo.
Ngày 28 tháng 12, chỉ huy trưởng công an Dzerjinski ra lịnh cho các công an địa phương bắt giam tất cả các thành phần trí thức, nhóm Mensêvich, đảng cách mạng xă hội. Bắt giam cả các công chức làm việc trong các uỷ ban phụ trách nông nghiệp và bộ phận tiếp tế.
Nhóm xă hội ôn ḥa cũng bị truy nă cùng với đảng Mensêvich. Đảng này có ảnh hưởng lớn trong quần chúng. Từ tháng 3 đến tháng 6, cơ cấu trung ương đảng Mensêvich bị phá vỡ. Các uỷ viên bị bắt và đe dọa chuyển ra vùng Siberie. Các vị này tuyệt thực phản đối. Chính quyền tống 12 lănh tụ đảng Mensêvich ra khỏi nước Nga. Tháng 2 năm 1922 họ tới thủ đô Bá Linh của Đức. Hai lănh tụ nổi tiếng là ông Dan và Nikholaievski.
Mùa Xuân 1921, chính quyền cộng sản bắt đầu cho sản xuất công nghiệp. Lúc bấy giờ mức sản xuất giảm 1/10 so với năm 1913. Qua chính sách quân sự hóa lao động, nhà nước bắt công nhân gia tăng năng làm việc.
Trung tâm hầm mỏ cung cấp 80% thép và than đá cho toàn nước Nga là vùng Dombass. Tại vùng này , chính quyền áp dụng phương pháp độc tài để bắt công nhân làm việc.
Cuối năm 1920, một trong những lănh tụ thân tín với Troski, ông Piatakov được chỉ định làm Tổng cục trưởng phụ trách hầm mỏ. Trong một năm, ông đă cho công nhân sản xuất gấp 5 lần so với mức sản xuất b́nh thường. Bất cứ công nhân nào vắng mặt đều bị ghép vào tội phá hoại, sẽ bị đưa đi lao động khổ sai hay bị xử bắn. Đả có 18 công nhân bị bắn trong năm 1921. Ông bắt công nhân đi làm luôn ngày chủ nhật, họ mới nhận đủ khẩu phần bánh ḿ hằng ngày. Ngoài ra họ chỉ nhận 1/3 hay 1/2 khẩu phần để sống qua ngày. Sau khi làm việc xong, họ phải tháo đôi giày của họ để lại cho toán khác mang , tiếp tục làm việc.
Tổng cục trưởng hầm mỏ thừa nhận có nhiều lư do công nhân bỏ việc. Ngoài chuyện thiếu ăn trầm trọng, công nhân mắc bịnh v́ thời tiết quá lạnh, quần áo không đủ ấm. Nhất là bị ẩm ướt lâu ngày không có quần áo thay. Để giảm bớt miệng ăn, ngày 24 tháng 6, chính quyền ra lịnh đuổi một số người không có việc làm ra khỏi các trung tâm hầm mỏ. Bớt khẩu phần lương thực của thân nhân công nhân hầm mỏ. Tiêu chuẩn tiếp tế lương thực căn cứ vào năng xuất lao động. Đó là h́nh thức sơ khai của chính sách trả công theo sản phẩm.
Các biện pháp trên hoàn toàn đi ngược lại các tư tưởng b́nh đẳng và bảo đảm tiếp tế lương thực mà nhiều công nhân hằng mơ tưởng. Họ bị nhóm người Bônsêvich lợi dụng. Đó là những phương pháp phản lại tầng lớp thợ thuyền, lại sẽ được áp dụng sau này vào năm 1930 dưới thời Staline. Nhà nước cộng sản bất chấp luật lao động. Họ chẳng quan tâm đến nghiệp đoàn. Chính sách lao động tàn bạo này không phải chỉ là sản phẩm của cuộc nội chiến dưới thời Lenine, mà nó là một báo hiệu trước chính sách sau này của trung tâm quyền lực chủ nghĩa Staline.
Mùa Xuân 1921, chính phủ tiếp tục công tác b́nh định các vùng c̣n do nông dân chiếm đóng.
Ngày 27 tháng 4, cục chính trị uỷ nhiệm cho Toukhatchevski đàn áp các toán nông dân phiến loạn của Antonov trong vùng Tambov. Một lực lượng quân số chừng 100.000 trong đó đơn vị chính là các toán công an, có pháo binh và không quân yễm trợ, đă tiêu diệt lực lượng đối kháng của Antonov. Các biện pháp thanh trừng, lưu đày, xử bắn, diễn ra thảm khốc tại vùng này sau khi quân chính phủ đánh tan phiến loạn. Họ dùng cả hơi ngạt trong các làng xa xôi mà họ nghi ngờ đă che chở các quân lính của Antonov.
Ngày 11 tháng 6 năm 1921, Toukhatchevski và chủ tịch toàn quyền ủy ban hành pháp, ông Ovseenko cùng kư bản nhật lịnh số 171, cho thi hành các biện pháp sau đây:
1./ Bắn tại chổ những ai không xưng tên khi bị xét hỏi.
2./ Các ủy ban chính trị quận hay xă có quyền bắt các con tin hay đem xử bắn những người có vũ khí mà không chịu đem giao cho nhà nước.
3./ Khi t́m thấy vũ khí ở nơi nào là những người ở đó sẽ bị hành quyết.
4./ Gia đ́nh nào che chở lính phản loạn, sẽ bị bắt giam và đưa đi lao động khổ sai, biệt xứ. Tài sản sẽ bị tịch thu. Người lớn tuổI nhất trong nhà sẽ bị hành quyết không cần xét xử.
5./ Gia đ́nh của các phiến loạn cũng bị ghép vào các phần tử phiến loạn. Nhà cửa bị tịch thu. Chủ gia bị xử bắn.
6./ Nếu gia đ́nh quân nhân phiến loạn bỏ trốn, tất cả tài sản sẽ chia cho nông dân trung thành với chế độ.
7./ Nhựt lịnh này phải được thi hành triệt để.
Ngày 12 tháng 6, Tướng Toukhatchevski ra lịnh bắn đại bác có đầu đạn chứa hơi ngạt vào các vị trí của quân nông dân nổi loạn. Tàn quân phải di chuyển qua các vùng khác.
Một số lănh tụ phản đối phương thức dùng hơi ngạt tấn cộng loạn quân.
Tháng 7 năm 1921, công an cho thiết lập bảy trung tâm tập trung, chứa 50.000 bị bắt làm con tin mà phần đông là phụ nữ, thiếu nhi, và người ǵa. Họ là thân nhân của các nông dân, quân nhân đào ngũ. Tính trạng sức khỏe ở vào mức độ tồi tệ nhất. Bịnh tiêu chảy, chí rận, không đủ quần áo, thiếu ăn, diễn ra hằng ngày.
Con số tử vong hàng tháng lên đến 15%.
Ngày 1 tháng 9 năm 1921, từ quân số 40.000 trong cuộc nổi loạn tháng 2 , lưc lượng nông dân nay chỉ c̣n lối 1000 người có vũ khí. Đến tháng 11, loạn nông dân gần như tan ră. Một số bị lưu đày số khác bị án tử h́nh. Cuộc b́nh định của vùng Tambov được coi như hoàn tất.
Nhưng tại các vùng quê ở Ukraine, miền Tây Siberiee, các tỉnh ven sông Volga à vùng Caucase vẫn c̣n các cuộc bạo động, ít ra cũng kéo dài đến cuối tháng 6 năm 1922. Mặc dù chính sách trưng thu đă hủy bỏ nhưng các h́nh thức sách nhiễu dân chúng vẫn c̣n tái diễn tại các vùng vừa mới b́nh định. Cho nên t́nh h́nh ở nông thôn vẫn c̣n ngột ngạt. Nhân dân và chính quyền không tin tưởng lẫn nhau.
Sau đây là bản phúc tŕnh đề ngày 11 tháng 7 năm 1921 của chủ tịch đoàn của ủy ban toàn quyền gồm 5 thành viên, chỉ đạo các biện pháp áp dụng chống lại các tên phiến loạn ở Tambov.
Các cuộc càn quét ở xă Koudrioukovskaia đă bắt đầu từ ngày 27 tháng 7 tại làng Ossinovski. Đó là nơi trú ẩn của loạn quân. Dân làng tỏ ra thờ ơ với các toán công an. Họ không chỉ điểm các nơi ẩn trú của lính nông dân. Họ trả lời không biết.
Chúng ta bắt giữ 40 người làm con tin. Thông báo cho họ biết làng bị bao vây, trong ṿng 2 tiếng đồng hồ phải mang vũ khí ra nạp và phải tố cáo các quân phiến loạn. Dân làng hội hộp nhưng không có thái độ dứt khoát hợp tác với các toán tảo thanh càn quét. Có lẻ họ cho lịnh xử bắn của chúng ta chỉ là để hâm dọa. Nhưng khi 2 tiếng đồng hồ trôi qua, trước đám đông dân chúng tụ tập, chúng ta đă bắn tại chổ 21 con tin. Cuộc hành quyết diễn ra từng người có sự hiện diện của các thành viên của ủy ban toàn quyền, những người cộng sản, .. để gây ảnh hưởng trong quần chúng.
Đối với làng Kareievska, một làng có nhiều tàn quân trú ẩn, với địa h́nh hiểm trở, chúng ta phá hủy toàn diện và xóa tên luôn trên bản đồ. Dân làng phải bị đưa đi lưu đày. Những gia đ́nh có con phục vụ cho Hồng quân th́ được đưa qua các làng lớn hay vào trú ngụ trong các căn nhà tịch thu của các gia đ́nh loạn quân.
Ngày 3 tháng 7 năm 1921, chúng tôi hành quân vào làng Bogoslovka. Chưa có nông dân của làng nào mà cứng đầu và có tổ chức như vậy. Khi chúng tôi đặc câu hỏi, từ trẻ em tới người già đều ngạc nhiên trả lời : - Ở làng chúng tôi không có tên ăn cướp nào cả. Các ông đừng có nghĩ như vậy! Thỉnh thoảng chúng tôi có thấy họ di chuyển qua làng chúng tôi, nhưng chúng tôi không biết không biết có phải họ là những tên ăn cướp không ? Chúng tôi sống yên ổn. Chúng tôi không làm hại ai cả. Chúng tôi không biết ǵ cả...
Ủy ban đă thi hành các biện pháp như đă xảy ra ở làng Ossinovski. Chúng tôi bắt giử 58 con tin. Qua ngày 4 tháng 7 chúng tôi xử bắn trước mắt dân làng 21 con tin. Ngày hôm sau 15. Chúng tôi đă loại 60 gia đ́nh của quân phá hoại tổng số lên đến 200 người. Cuối cùng chúng tôi đạt được mục đích. Dân làng chịu hợp tác truy lùng các tàn quân nông dân và chỉ điểm các hầm vũ khí.
Các cuộc tảo thanh càn quét kết thúc vào ngày 6 tháng 7 năm 1921. Kết quả rất tốt đẹp. Tiếng vang ,tràn đến các làng bên cạnh. Những người lính nông dân trốn trong xă Volots cạnh đó đă ra đầu hàng.
Kư tên : Chủ tịch ủy ban toàn quyền
Siberie là vùng cung cấp một số lớn nông phẩm vào lúc nạn đói đe doạ trầm trọng nhất ở các tỉnh ven sông Volga.
Để xúc tiến việc thu thuế vùng Siberie, Dzerjinski được biệt phái đến vùng này vào tháng 12 năm 1921 với tư cách là toàn quyền đặc biệt. Ông thiết lập một ṭa án lưu động. Ṭa án di chuyển từ làng này qua làng kia và xử án tù hay đưa đi lao động khổ sai đối với những ai không chịu đóng thuế. Các toán trưng thu, các toán thu thuế cùng với ṭa án lưu động đă gây ra biết bao tội ác.
Viên chủ tịch ṭa án tối cao Nikolai Krylenko đă ra lịnh điều tra các hành động sách nhiễu của các tổ chức dưới quyền của viên chỉ huy ngàng công an, tướng Dzerjinski.
Ngày 14 tháng 2 năm 1922, sau khi thanh tra vùng Omsk, ông viết phúc tŕnh: Hành động lạm quyền của các toán trưng thu không thể tưởng tượng được. Họ bắt nông dân không đóng thuế nhốt vào trong các nhà kho không có ḷ sưởi. Họ tra đánh nông dân bằng các roi da và hâm dọa xử bắn. Nông dân đóng thuế không đủ tiêu chuẩn th́ bị trói và bắt chạy khỏa thân qua các đường phố, rồi sau đó bị nhốt trong các nhà kho kông ḷ sưởi. Phụ nữ cũng bị bắt khỏa thân, ngồi trong các hố băng tuyết giá lạnh. T́nh h́nh trong các làng rất là căng thẳng.
Một năm rưỡi sau, khi cho thi hành chính sách kinh tế chính trị, cơ quan công an chính trị, được coi như là nhân chứng đă làm một tờ phúc tŕnh như sau :
Trong tỉnh Pskov, các số thuế được quy định trên 2/ 3 các vụ mùa thu hoạch. Bốn xă vơ trang nổi dậy chống lại chính sách thuế cao.
Tỉnh Novgorod v́ thất mùa nên thuế giảm xuống 1/ 4 . Hai tỉnh Riazan và Tver bị đánh thuế 100%. Dân của hai tỉnh không c̣n lương thực. Họ phải đào rễ cây hay cắt cỏ để ăn, sống qua ngày. Nhưng ở đây chúng tôi không thấy các cảnh tự sát tập thể như ở Kiev khi nông dân không thể đóng thuế mà cũng chẳng có vũ khí để chống lại. Gần hơn một năm nay, nạn đói đe dọa liên tục, càng làm cho người dân bi quan hơn.
Qua đến mùa Thu 1922, t́nh h́nh khả quan hơn. Sau hai năm sống trong cảnh đói kém, vụ mùa năm nay họ được phép giữ nông phẩm để ăn qua mùa Đông, với điều kiện vụ mùa Xuân phải đóng thuế trả từng phần. Năm đó số lượng ngũ cốc thu hoạch giảm rất nhiều so với 10 năm trước.
Hạn hán không phải là lư do duy nhất dẫn đến sự giảm sút trong thu hoạch. Sự thiếu tổ chức, tŕnh độ hiểu biết về kỹ thuật nông nghiệp quá thấp, dụng thu quá thô sơ, lỗi thời là những nguyên nhân . Ngoài ra vấn đề chiến tranh, sự chống đối của nông dân trong chính sách nông nghiệp cũng là lư do làm chậm trễ các quá tŕnh sản xuất.
Trong lời khai, họ có nói đến cái tại họa nhưng nêu đích danh. Đó là yếu tố chính của các vụ mất mùa: Chính sách trưng dụng.
Các quan đầu tỉnh của các tỉnh bị nạn đói đe dọa nhiều nhất đă cùng nhau họp tại Mạc Tư Khoa trong tháng 6 năm 1921 đă quy trách nhiệm vào chính phủ và nhất là các toán trưng dụng. Chính các toán này v́ có quá nhiều quyền hành, đă lạm dụng, thi hành quá gắt gao cho nên làm cho nạn đói trầm trọng hơn. Ông Vaviline, đại diện cho tỉnh Samara giải thích rằng các ủy ban tỉnh phụ trách tiếp tế từ lúc khởI đầu trưng thu ước lượng con số quá cao.Họ thổi phồng con số trưng thu. Năm 1920, mặc dù mùa màn thất thoát, họ củng trưng thu hàng triệu thùng lúa ḿ. Tất cả lúa dự trữ, lúa giống điều bị tịch thu. Qua tháng giêng năm 1921, dân không c̣n bánh ḿ để ăn. Qua tháng hai, con số người chết v́ đói gia tăng. Vài tháng sau, trong tỉnh Samara không c̣n lực lượng chống đối nào nữa cả. Dân chỉ đến bao vây ôn ḥa các văn pḥng hành chánh Xô Viết hay văn pḥng đảng cộng sản. Họ chờ đợi các đoàn tiếp tế lương thực trong nhiều ngày.
Chúng tôi không biết cách nào giải tán. Mỗi ngày, họ lăng ra chết tại trụ sở, chết như con ruồi. Có đến chín trăm ngàn người chết đói trong tỉnh.
Đọc các bản báo cáo của công an địa phương, của cục t́nh báo quân đội, người ta biết được vụ thiếu lương thực xảy ra từ năm 1919. Từ đó, t́nh trạng thiếu lương thực mỗi ngày một tăng. Trong các bản phúc tŕnh nội bộ, các ủy ban nông nghiệp và tiếp tế đều có kê khai các vùng đang bị đói và các vùng sẽ bị đói. Vụ đói ở năm 1921 là do các cuộc trưng thu cuồng nhiệt của năm 1920. Cơ quan công an chính trị suy luận rằng chính nhờ nạn đói mới giảm được sự chống đối của quần chúng. Mặc dù chính phủ biết rằng chính cưỡng bách thu mua lương thực sẽ dẫn đến hậu quả không lường được, chính phủ không dùng biện pháp nào để ngăn chận nạn đói.
Ngày 30 tháng 7 Lenine và Molotov gởi điện thư đến các bí thư tỉnh, vùng, ra lịnh họ gia tăng bộ phận thu mua và mở chiến dịch giải thích tầm mức quan trọng chính trị và kinh tế về việc đóng thuế để duy tŕ sức mạnh của đảng và nhà nước.
Đứng trước chính sách thi hành triệt để tiêu diệt giai cấp nông dân, tháng 6 năm 1921, các nhà trí thức, chuyên viên nông nghiệp, kinh tế, giáo sư đại học đă đứng lên thành lập Ủy ban Chống Đói trong phạm vi của Hội Canh Nông Mạc Tư khoa. Các ủy viên đầu tiên là hai kinh tế gia Krondatiev và Prokopovitch, ông Ekaterina Kouskova, cựu Bộ Trưởng tiếp tế của Chính Phủ lâm thời, một nhà văn, một kư giả và một số chuyên viên nông nghiệp. Nhờ sự giới thiệu của Gorki, ủy ban được ông Levkamenev tiếp kiến vào trung tuần tháng 7. Lenine từ chối tiếp kiến ủy ban.
Sau cùng ủy ban thuyết phục được một số nhân vật lănh đạo đảng về một số vấn đề. Các ủy viên trong ủy ban chống đói là những người rất có uy tín với Tây phương qua cuộc cứu đói năm 1891. Nay họ đứng ra vận động sự giúp đở của quốc tế. Ủy ban đ̣i một quy chế cho họ. Ngày 21 tháng 7 năm 1921 chính quyền bônsêvich cho hợp pháp hoá uỷ ban cứu đói dưới cái tên Ủy ban liên Nga cứu đói . Ủy ban này được phép mang dấu Hồng Thập Tự, và được toàn quyền t́m kiếm lương thực, thuốc men trong hay ngoài lănh thổ Nga. Họ được phép xử dụng các phương tiện chuyển vận đặc biệt để mang thực phẩm đến phân phối cho các nạn nhân của nạn đói. Họ tổ chức các quán cơm miễn phí. Họ có quyền liên lạc với các cơ quan ngoại quốc. Chưa bao giờ trong lịch sử nước Nga có được một tổ chức với nhiều quyền như vậy. Sự nhượng bộ này là do sự khủng hoảng kinh tế và xă hội trong khi nước Nga đang cho thi hành tân chính sách chính tri kinh tế. Chính quyền c̣n đang lo sợ .
Reply With Quote
Bookmarks