Tạ ơn cổ vơ của minh quânOriginally Posted by NguyễnQuân
Tại hạ xuân về cũng muốn fun
Kẹt nỗi pháo xe nay x́ lép
Láu táu chưa xuất đă thu quân
Tạ ơn cổ vơ của minh quân
Tại hạ xuân về cũng muốn fun
Kẹt nỗi pháo xe nay x́ lép
Láu táu chưa xuất đă thu quân
Last edited by hatka; 16-02-2011 at 12:33 AM.
Ra xuân đi rảo trong "huyện" mình
Thấy thơ xướng họa khắp ..."bùng binh"
Nghểnh cổ gật gù "a câu đối"
Nào tuổi hạc, kinh kệ, hương khói
Bao tấc dạ những luống bồi hồi
Phật xa quê nhà đâu hết linh?
Giao thừa khắc khoải...chờ xông đất?
Thì ra các "bác" xông trận ...tình!
Hậu sinh xin kiếu chẳng lờn khinh.
Last edited by Tiếng Xưa; 15-02-2011 at 11:59 PM.
Hậu sinh khả úy nào dám khinh
Rảo bước đi quanh thị trấn mình
Bàn dân thiên hạ vui như Tết
Nam thanh nữ tú thật đẹp xinh
Lão ông lão bà đầu bạc trắng
Âu yếm dìu nhau trông rất tình
Bé thơ đùa giỡn cười trong nắng
Bầu cua cá cọp rủ nhau binh
NQ
Last edited by NguyễnQuân; 16-02-2011 at 01:39 AM.
Hậu sinh thông cảm, "bác" thanh kiu
Suốt năm im ỉm kẻo "cháu" khinh
Nay cướp thời cơ ba ngày Tết
Thả bậy dê già "cháu" phát kinh
Last edited by hatka; 16-02-2011 at 03:34 AM.
Hậu sinh thông cảm, "bác" thanh kiu
Suốt năm im ỉm sợ "cháu" khinh
Nay cướp thời cơ ba ngày Tết
Thả bậy dê già "cháu" phát kinh
nối điêu:
Râu dê bạc trắng bay phơ phất
mồm lại be he giọng thật tình:
Chính cống Vịt Kiu đây các cháu.
Gái nhí bu lại chật bùng binh
Nỡm
"Gái nhí bu lại chật bùng binh"
Vưỡn thua cảnh "bác" miệt Phong Dinh *
Ninh Kiều tượng "bác" ôi hồ hởi
Ngắm chị em ta tíu tít quanh
* "Cần Thơ có bến Ninh Kiều
Dưới chân tượng Bác đĩ nhiều hơn dân"
Những bài thơ cuối cùng của Nguyên Sa
Tác giả : Tuy Ḥa
Nhà thơ Nguyên Sa đă yên nghỉ mười mấy năm ở California. Mọi vui buồn và được mất cũng đă lắng dịu đi, đủ để những người bây giờ b́nh tâm phác thảo một chân dung thơ Nguyên Sa. Ông đă đến với chúng ta, đă sống với chúng ta, đă rời xa chúng ta, và đă gửi lại những câu thơ dâng hiến cả cuộc đời.
Thi sĩ Nguyên Sa (tên thật Trần Bích Lan) sinh ngày 1/3/1932 tại Hà Nội, mất ngày 18/4/1998 tại Mỹ. Trong cuốn hồi kư của ḿnh, ông viết: "Tôi thích được giới thiệu bằng cách đọc lên một bài thơ Nguyên Sa. Đó là cách giới thiệu được cả Nguyên Sa ư thức và vô thức, cho thấy bản ngă của người làm thơ tương đối đầy đủ nhất, cả bản ngă đă có, bản ngă đang có, và bản ngă muốn có. Những bài thơ khác biệt mang lại bản ngă khác biệt…". V́ vậy, để hiểu Nguyên Sa không có phương pháp nào đáng tin cậy bằng sự nghiêm túc đọc lại thơ Nguyên Sa.
Xuất thân từ một gia đ́nh không liên quan ǵ đến văn chương nghệ thuật. Năm 17 tuổi, Nguyên Sa sang Pháp du học. Sau khi tốt nghiệp Tú tài, ông ghi danh vào khoa Triết, ĐH Sorbonne. Và cuộc hạnh ngộ với bà Trịnh Thị Nga đă biến ông thành thi sĩ. Bài thơ nổi tiếng đầu tiên của Nguyên Sa cũng là bài thơ đính hôn. Bài thơ có tên Nga được in vào thiệp cưới của họ năm 1955: "Em đừng buồn như những chiếc lá tre khô. Em đừng buồn như những nóc nhà thờ không có tuổi". Năm 1956, ông bà đưa nhau về Sài G̣n sống bằng nghề dạy học. Không chỉ giảng dạy môn Triết cho các trường trung học, họ c̣n mở ra hai trường tư thục Văn Học và Văn Khôi. Với quan niệm bản thân "vốn dĩ chỉ là hạt cát", Trần Bích Lan lấy bút danh Nguyên Sa và ngay lập tức lừng lẫy trên thi đàn.
Phác họa về nhà thơ Nguyên Sa.
Có thể do sự t́nh cờ hữu duyên, những bài thơ phổ nhạc của Nguyên Sa lan tỏa rất nhanh vào đời sống, và cho đến tận hôm nay, nhắc Nguyên Sa là người ta nghe vang lên trên môi Anh vẫn nhớ em ngồi đây tóc ngắn. Mà mùa thu dài lắm ở chung quanh (Áo lụa Hà Đông), hoặc Áo nàng vàng tôi về yêu hoa cúc. Áo nàng xanh tôi mến lá sân trường (Tuổi mười ba); hoặc Vẫn hỏi ḷng ḿnh là hương cốm. Chả biết tay ai làm lá sen (Paris có ǵ lạ không em) và Hăy biến cuộc đời thành những tối tân hôn. Nếu em sợ thời gian dài vô tận (Tháng sáu trời mưa).
Những bài thơ được phổ nhạc ấy cứ bồng bềnh từ thế hệ này sang thế hệ kia, khiến nhiều bài thơ khác của Nguyên Sa ít nhiều bị che khuất, kể cả những câu thơ độc đáo miêu tả chiếc áo dài dân tộc Có phải em mang trên áo bay. Hai phần gió thổi, một phần mây. Hay là em gói mây trong áo. Rồi thở cho làn áo trắng bay. Tuy nhiên, nếu đọc thơ Nguyên Sa viết sau năm 1975 ở hải ngoại, vẫn nhận ra nét hào hoa riêng biệt. Trong tập Hoa sen và hoa đào được sáng tác khoảng thời gian 1982-1988, có những câu thơ mang đậm phong cách Nguyên Sa như Anh nhớ em ngồi áo trắng thon. Ngàn năm c̣n măi lúc gần quen. Em gầy như liễu trong thơ cổ. Anh bỏ trường thi lúc Thịnh Đường hay Phương Đông vào chỗ hồng lên má. Chiều xuống lưng chừng mái tóc thưa.
Nguyên Sa từng xuất bản cuốn sách biên khảo triết học Descartes nh́n từ phương Đông, nhưng trả lời phỏng vấn của nhà văn Vũ Bằng vào năm 1972, th́ ông vẫn khẳng định: "Nói triết lư sa sả, e rằng sẽ là người tự kiêu. Nhất là trong thơ, càng nhiều triết lư càng mất tính cách của thơ. Theo tôi, thực chất của thơ là cái linh hồn, là sự sống của những chữ ta dùng".
Suy nghiệm đó được Nguyên Sa thể hiện rất rơ trong những bài lục bát. Thơ Việt Nam đă từng tự hào về lục bát Nguyễn Du, lục bát Nguyễn Bính, lục bát Huy Cận th́ có lẽ những ai yêu thể thơ truyền thống cũng cần lưu ư lục bát Nguyên Sa. Sáu chữ và tám chữ được Nguyên Sa vận hành khá tự nhiên và nhịp nhàng đến mức phẩm chất thi ca tuôn chảy vào ḷng độc giả một cách bất ngờ. Khi gặp Mây hồng bâng khuâng Những chiều sương kín đầu non. Hỏi nhau nhè nhẹ sao buồn chi em, khi muốn Tháo gỡ giăng mắc ngậm ngùi Ta nằm tháo gỡ cơn mưa. Cầu vồng tràn núi cũng vừa bắc ngang. Trong thơ ta gọi là nàng. Nói năng lẫm liệt, t́nh càng thâm sâu. Trời cao có núi bắc cầu. Trong ta vực thẳm cúi đầu nghe mưa, hoặc khi đăm đắm Hiu quạnh thân phận Bỏ tay vào túi buổi chiều. Lấy ra hiu quạnh với nhiều bản thân. C̣n hiu quạnh chỗ mộ phần. Tấm bia màu trắng mấy lần quạnh hiu, và khi hân hoan Ngày khỏi bệnh nhận ra: Thương ghê màu áo hoa cà. Mộng mơ bật sáng trên da thịt người.
Những câu thơ mềm mại, linh hoạt và ấm áp theo suốt cả cuộc đời Nguyên Sa, và lúc đến chặng đường hoàng hôn số kiếp thi sĩ th́ ông chợt ngộ Hiện tượng toàn diện để thả hồn tràn theo nghĩ suy không kịp kết nối vần điệu: Lau khô một bông hoa không phải chỉ là động tác của tay. Công việc đ̣i hỏi sự chú ư của thị giác, sự nhịp nhàng của hô hấp và cả sự di chuyển trong một không gian. Đối mặt với căn bệnh ung thư dạ dày hành hạ từng ngày, Nguyên Sa vẫn không rời bỏ thơ. Bài thơ Hóa học trị liệu có thể xem như một cột mốc để đánh dấu những sáng tác tạ từ nhân gian của ông.
"Tôi biết cây phong đứng ở trước cửa bệnh viện nghĩ ǵ
Khi những chiếc lá phong buông tay ra
Làm thành những ṿng tṛn nhỏ
Những chiếc lá phong màu rượu chát rơi xuống một vị trí tên là mặt đất
Gió đưa những chiếc lá phong sang một vị trí khác cũng tên là mặt đất
Như thể vật nào cuối cùng cũng chỉ có cùng một tên"
Không thể nói khác hơn rằng, 22 bài thơ viết từ đầu năm 1998 đến lúc chia tay vĩnh viễn với Nàng thơ, đă cho hậu thế thấy được một ḍng chảy khác của thơ Nguyên Sa. Những câu thơ ngổn ngang và giàu chất trí tuệ, không phải đến th́nh ĺnh, mà có mạch nguồn trong thao thức Nguyên Sa. Trên giường bệnh, có lẽ hơn một lần ông ưu tư về những bài thơ ḿnh viết đă được phổ nhạc truyền tụng khắp nơi: "Tôi đă làm xong bài thơ để phổ nhạc. Nhưng bài nhạc chưa tới. Đến khi nó tới. Bài thơ nhất định bỏ đi". Thật vậy, những bài thơ sau chót của Nguyên Sa hầu như không dành cho âm nhạc, chỉ dành cho những chột dạ.
Nguyên Sa chột dạ về Mật khẩu đời ḿnh:
"Mỗi lần Thượng đế mở toang lồng ngực và bước vào
Tôi sợ đến nín thở
Tôi sợ ông gọi cửa không được
Tôi sợ ông quên mật khẩu
Tôi sợ ông quay ra hỏi
Tôi sẽ không biết trả lời sao
V́ tôi cũng không nhớ"
Nhà thơ Nguyên Sa và vợ. Ảnh tư liệu.
Nguyên Sa chột dạ về Kư ức người vợ sắt son đi cùng ông suốt hành tŕnh long đong duyên nợ:
"Em làm cho tà áo lượn bay màu trắng ở quê hương xưa
trở thành màu hồng
Em làm thắp lên ngọn bạch lạp vào buổi sáng
ở trong lớp học
trong những giờ khắc yêu đương"
Nguyên Sa chột dạ về những Mặt nạ chập chờn lẩn khuất
"Chiếc mặt nạ ngay sát lần da mặt, gắn vào hay tháo gỡ
đều đ̣i hỏi nhiều thời gian
Làn da mặt dính vào thịt xương gắn vào hay tháo gỡ càng lâu hơn
Không thể đo được thời gian t́m kiếm những chiếc mặt nạ
Ở dưới làn da mặt dính vào thịt xương"
Nguyên Sa chột dạ về Con sông ngược xuôi bất tận miền khát vọng
"Suối cạn là nghĩa trang biết thở dài của ḍng sông
Sa mạc là nghĩa trang khác, nghĩa trang biết khóc của ḍng sông
Vật nào cũng có hai nghĩa trang
Một vật bao giờ cũng có hai tên
Tên nó và tên ước mơ của nó
Nghĩa trang của nó và nghĩa trang của ước mơ
Có lúc tôi thích được gọi bằng tên tôi
Có lúc tôi thích được gọi bằng tên ước mơ của tôi
Đó là lư do tôi kư tên em khi làm thơ"
Thế nhưng, niềm riêng day dứt nhất, đau đáu nhất của Nguyên sa trong những bài thơ cuối cùng là nỗi mong ngóng thăm thẳm cố hương. Như "bài thơ" Nguyên Sa đón Tết ở Wichita Falls giữa cơ hồ run rủi: Nửa khuya nàng đánh thức tôi dậy, nói dậy đi, dậy đi, giao thừa rồi. Tôi ngồi dậy. Chúng tôi mặc quần áo mới. Chúng tôi thắp nhang. Chúng tôi ngồi uống trà với nhau, ngồi tựa lưng vào nhau, hát cho nhau nghe bằng ánh sáng của những ngày mới gặp nhau. Khi nàng quay đầu lại, tôi thấy mắt nàng đỏ hoe. Mắt nàng ngơ ngác giống như mắt con vành khuyên một ḿnh, để định hướng, bay theo những màu vàng của một rừng mai. Dường như, Nguyên Sa không c̣n muốn ngắt ḍng hay ngắt câu, ông cứ để cảm xúc lênh loang cho kịp nhịp điệu hối hả từ trái tim ḿnh. Và ông nghĩ về một sự Thủy chung giản dị khi hóa thân vào tro bụi: anh chỉ xin em ném dùm anh xuống những mảnh đất đầu đời, chỗ băi phù sa anh tắm mỗi chiều, con lộ mỗi ngày chúng ḿnh cùng nhau đi học. Riêng với quê nhà thơ ấu, Nguyên Sa tỉ mỉ viết sáu câu chia biệt:
"Ngọn đèn chiếu xuống bức tranh
Cầm lên Hà Nội thấy đ́nh miếu xưa
Tiễn nhau nhớ Tháng Giêng, mưa
Sông Hồng nước động bóng chưa nhập h́nh
Tiễn anh linh hiển u linh
Cấu vào da thịt thấy ḿnh bỏ đi"
Vậy là Nguyên Sa đă yên nghỉ mười năm ở California. Mọi vui buồn và được mất cũng đă lắng dịu đi, đủ để những người bây giờ b́nh tâm phác thảo một chân dung thơ Nguyên Sa. Ông đă đến với chúng ta, đă sống với chúng ta, đă rời xa chúng ta, và đă gửi lại những câu thơ dâng hiến cả cuộc đời. Gần nửa thế kỷ miệt mài với thơ, Nguyên Sa canh cánh "luôn luôn làm sao để không giống ḿnh, để trở thành một người khác ḿnh, th́ đó chính là cách thức, cách thế để trở thành chính ḿnh".
Cớ chi rảo bước bước rồi kinh.
Ấy a cái lỗi chỉ tại mình.
Cứ để mặc ai ai vui tết.
tuổi hạc ngày xuân bộ hết tình ?
Bồi hồi chẳng phải riêng bầy nhóc.
Phật ứng tại mình ấy mới linh.
Chúc tuổi đầu năm là phong tục.
Xông đất xông người lại thất kinh ?
chúc vui nhé.
Xuân vui chị thứ rủ hơi bài.
Qúa đã Ô kê đó chị hai.
Dẫu có muộn phiền cơn nắng cực.
Nể lòng xin chớ nỗi chê bai.
Qú
Gặp phải tháng Giêng, tháng ăn chơi
Ăn thời chẳng được lại bắt chơi
Phen này ông quyết t́m đường trốn
May ra kéo được chút tàn đời
There are currently 1 users browsing this thread. (0 members and 1 guests)
Posting Permissions
Reply With Quote
Bookmarks