Phỏng vấn giám đốc CPPA về vụ Mường Nhé.

LTS: Trong thông cáo báo chí gửi đi ngày 9 tháng 5, 2011, Trung Tâm Phân Tích Chính Sách Công (Center for Public Policy Analysis, viết tắt là CPPA) ở Hoa Thịnh Đốn, cho biết CSVN tăng phái một trung đoàn để đàn áp các người Hmong đứng lên đ̣i tự do tôn giáo, cải cách ruộng đất ở huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên cách đây hơn một tuần lễ. Theo cơ quan này, thêm 14 người Hmong thiệt mạng, nâng tổng số người biểu t́nh bị sát hại lên thành 63 người chưa kể hàng trăm người mất tích, hay bị bắt.

CPPA khẳng định là đă dựa vào các nguồn tin từ tỉnh Điện Biên và cả từ tỉnh Phongsali của Lào để đưa ra những dữ kiện mà họ nói là “rất đáng tin cậy.”

Giám đốc điều hành của CPPA, cũng là cựu cố vấn cho An Ninh Quốc Gia Hoa Kỳ, ông Philip Smith, dành cho kư giả Hà Giang của nhật báo Người Việt cuộc phỏng vấn về việc này.



-Hà Giang (NV): Xin ông vui ḷng tóm tắt vài nét về “Center for Public Policy Analysis,” cũng như nguồn tài trợ cho tổ chức?

-Philip Smith: Vâng, được chứ. Được thành lập năm 1988, và hoạt động tại Washington, DC, Trung Tâm Phân Tích Chính Sách Công (CPPA) là một tổ chức nghiên cứu phi lợi nhuận, phi chính phủ, tập trung vào chính sách đối ngoại, an ninh quốc gia, người tị nạn và các vấn đề nhân đạo quốc tế, và đóng vai tṛ cố vấn cho Quốc Hội Hoa Kỳ về các chính sách đối ngoại quan trọng. Ngân sách làm việc của chúng tôi hoàn toàn do cá nhân hay các tổ chức tư nhân đóng góp. Chúng tôi hoàn toàn không nhận được sự trợ giúp nào của chính phủ.

-NV: Ông có thể cho biết CPPA đă biết tin về những người Hmong tại Mường Nhé bị đàn áp bắt đầu từ bao giờ?

-Philip Smith: Chúng tôi có đại diện tại Bangkok, Thái Lan, Lào, Việt Nam và ngay ở tỉnh Điện Biên. Chúng tôi cũng làm việc với nhiều cộng đồng người Việt gốc Hmong ngay ở tại Hoa Kỳ, cũng như cộng đồng người Lào gốc Hmong, và nhiều tổ chức khác. V́ thế, khi sự kiện vừa xẩy ra là chúng tôi nhận được tin và có mặt tại chỗ và chứng kiến cảnh những người Hmong biểu t́nh một cách ôn ḥa bị đàn áp rất thẳng cánh, rất tàn nhẫn. Dĩ nhiên chúng tôi nghiên cứu đời sống của người Hmong đă hơn 20 năm rồi, nên hiểu rơ cảnh sống của họ trước và sau khi nhà nước CSVN lên cầm quyền.


Ông Philip Smith (giữa) trong một buổi điều trần tại Quốc Hội Hoa Kỳ liên quan đến t́nh h́nh nhân quyền tại Lào vào tháng 4 vừa qua. (H́nh: website www.kaydanes.wordpre ss.com)

-NV: Khoảng 5,000 người Hmong theo đạo Công Giáo, đạo Tin Lành và cả người thờ Thần Vật đă đứng lên đ̣i tự do tôn giáo và cải cách ruộng đất. Theo ông th́ điều ǵ là chất xúc tác đă tạo nên một cuộc biểu t́nh lớn lao, với cả hàng ngàn người tham dự như vậy?

-Philip Smith: Để trả lời câu hỏi này một cách thấu đáo, tôi phải nói thẳng ra như thế này. Những cán bộ cao cấp trong Bộ Chính Trị đảng CSVN cũng như những tướng lănh quân đội CSVN thành lập nhiều công ty thật ra thuộc sở hữu của họ. Họ tự tiện chặt cây đốn rừng, và đuổi người Hmong ra khỏi đất đai mà họ, và tổ tiên họ đă sinh sống, canh tác, từ đời này đến đời khác. Không những bị mất đất đai, mất phương tiện sinh sống, người Hmong c̣n tự nhiên bị bắt phải xin phép chính quyền mới được tự do thờ phượng, tự do hành đạo theo những tôn giáo mà họ đă có từ bao lâu nay.

Một điều nữa cần phải được nhắc lại là dù luôn phải đối diện với đời sống khó khăn, dân tộc Hmong rất yêu nước, rất nhiều người biểu t́nh có cha anh là cựu chiến binh của quân đội cộng sản Việt Nam, đă dùng đất đai, lúa gạo của họ để tham gia chiến đấu chống cuộc xâm lược của Trung Quốc vào năm 1979. Họ đứng lên v́ họ là những nạn nhân bị dồn nén lâu ngày bởi những bất công của xă hội, và v́ cảm thấy bị phản bội.

-NV: Ông đă giải thích rất rơ hoàn cảnh sống của người Hmong, nhưng vẫn chưa nói đến yếu tố đă châm ng̣i cho cuộc biểu t́nh lớn lần này. Có phải là v́ nghèo đói, không đủ ăn nên họ đă đứng lên?

-Philip Smith: Vâng, cám ơn câu hỏi rất xác đáng. Nghèo đói, hoàn cảnh túng quẫn chỉ là một trong nhiều nguyên nhân khiến người Hmong bất măn. Theo tin mà chúng tôi chưa tiết lộ với ai, th́ những Hmong đă tụ tập một phần là v́ họ muốn gặp nhau để ăn mừng dịp Đức Giáo Hoàng Phao Lồ đệ II được phong thánh, đó là lư do tại sao họ tụ tập vào hai ngày 30 tháng 4 và 1 tháng 5. Khi tưởng nhớ đến Đức Giáo Hoàng Phao Lồ đệ II th́ họ cũng nhớ đến và được hứng khởi bởi lời nói của ngài: “Các con đừng sợ hăi.” Chúng tôi cho rằng họ cũng muốn được giống như người Ba Lan, đứng lên đ̣i hỏi tự do tôn giáo, nhân quyền và công b́nh trong việc đất đai. Rất tiếc là họ đă bị CSVN thẳng tay đàn áp, đă mang súng máy đến bắn chết.

-NV: Ông vừa cho biết là tổ chức CPPA cố vấn cho Quốc Hội Hoa Kỳ, như vậy th́ chính phủ Hoa Kỳ đă phản ứng như thế nào trước hàng loạt thông cáo báo chí mà tổ chức của ông đă đưa ra về sự kiện này?

-Philip Smith: Chính quyền Hoa Kỳ đă có những phản ứng kịp thời. Thí dụ như ṭa Đại Sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam đă lên tiếng yêu cầu nhà cầm quyền Việt Nam ngưng ngay việc bạo động, một yêu cầu mà tiếc thay nhà nước Hà Nội đă bỏ ngoài tai. Ṭa Đại Sứ Hoa Kỳ cũng cho hay họ đang điều tra về sự kiện sắc tộc Hmong đă bị CSVN điều động quân đội đến để đàn áp gây khiến nhiều người Hmong bị thiệt mạng. Trước phản ứng này của Hoa Kỳ, Hà Nội càng nhanh chóng t́m cách dẹp đoàn người biểu t́nh. Hiện giờ không những khu vực biểu t́nh đă bị phong tỏa, không một kư giả ngoại quốc hay độc lập nào được phép đặt chân đến để t́m hiểu sự thật, mà chúng tôi được biết rằng Hà Nội cũng dùng ảnh hưởng của ḿnh để phong tỏa một khu vực của nước Lào, khiến không nhà báo nào có thể len lỏi từ Lào vào được Mường Nhé.

Hiện giờ th́ hàng trăm người đă bị bắt ném lên các công xa đưa đi. Chúng tôi được biết xe đi về hướng Nam, nơi có những nhà tù bí mật của quân đội CSVN. Sẽ không ai được biết là bao nhiêu người sẽ bị bí mật thủ tiêu hay giam cầm tại những nhà giam bí mật này.

-NV: Ông nghĩ ǵ về chuyến đi thăm Mường Nhé vừa qua của phó thủ tướng Việt Nam, ông Trương Vĩnh Trọng, và lời khiển trách của ông ta với chính quyền địa phương là “không nên để dân bị đói.”?

-Philip Smith: Đó chỉ là một hành vi lừa đảo, một lời nói dối lớn trắng trợn, một cố gắng để đánh lạc dư luận thế giới. Người dân Hmong nghèo khổ là v́ nhà nước Việt Nam làm cho họ nghèo, là v́ lănh đạo Việt Nam phung phí tài nguyên của quốc gia, tước đất tước nhà của người dân để làm giầu cho cá nhân, là v́ họ lấy tiền thế giới giúp cho việc chống đói giảm nghèo bỏ vào túi riêng. Sở dĩ họ đàn áp những người Hmong này tàn ác như thế là v́ họ sợ ảnh hưởng của cách mạng hoa nhài, họ sợ thế giới sẽ biết sự thật.

-NV: CPPA dự định sẽ làm ǵ trước t́nh thế này?

-Philip Smith: Chúng tôi sẽ tiếp tục mang vấn đề này ra trước Quốc Hội Hoa Kỳ. Sẽ đặt vấn đề với Liên Hiệp Quốc để kêu gọi sự giúp đỡ của cộng đồng quốc tế, và sẽ cố gắng tiếp tục đưa những tin tức này ra công luận để thế giới biết rơ số phận hẩm hiu của những người dân nghèo khổ ở Việt Nam.

-NV: Cảm ơn ông Philip Smith đă dành th́ giờ cho chúng tôi về cuộc phỏng vấn này.

Người Việt Online - http://www.nguoi-viet.com/absolutenm.../?a=130954&z=1