Lê Uyên Phương& T́nh Yêu & Đà lạt
[video=youtube;75uA5O636m8]http://www.youtube.com/watch?v=75uA5O636m8&feature=player_detailpage[/video]
[FONT="Arial"][SIZE="4"][COLOR="blue"] Cách nay đúng 10 năm, ngày 29 Tháng Sáu năm 1999 là ngày từ trần của nhạc sĩ Lê Uyên Phương.
Người th́ đă mất nhưng những bản nhạc vẫn c̣n được hát và tiếp tục cuộc sống của nó, tạo cảm giác cho những người trẻ yêu nhau.
Bắt đầu với bản nhạc viết ở xứ Pleiku nắng bụi mưa śnh “Buồn đến bao giờ” rồi đến những bản nhạc kế tiếp, nhạc Lê Uyên Phương đă thổi một luồng gió mới vào tân nhạc Việt Nam.
Trong bối cảnh khốc liệt của một cuộc chiến tranh mà nỗi khắc khoải tương lai cũng như những băn khoăn từ ngày tháng hiện tại đă làm giới trẻ thấy gần gũi với những ca khúc của ông mà một thời được hát như lời rao giảng bàng bạc của trái tim dù đôi khi có nhuốm nét siêu h́nh của triết lư.
Ngôn từ thiết tha, cung bậc âm thanh thầm th́ đă làm những ca khúc như Dạ Khúc Cho T́nh Nhân, C̣n Nắng Trên Đồi, Lời Gọi Chân Mây, Vũng Lầy Của Chúng Ta, ... một thời đă thành những lời ngỏ yêu thương cho cả một thế hệ.
Trước khi rời khỏi trần gian có lần Lê Uyên Phương đă tâm sự trong một cuộc phỏng vấn của Trường Kỳ:
Tôi nghĩ rằng cuộc đời này không có ǵ miên viễn. Cái ǵ nó cũng có cái lúc của nó.
Tuổi trẻ tôi có rồi, khi tôi nghĩ lại th́, cái tuổi trẻ đó thật là tuyệt vời. Tôi có t́nh yêu rồi, tôi có t́nh yêu này, tôi có t́nh yêu khác. Tôi có một giây phút này, có giây phút khác.
Tôi có tuổi cắp sách đến trường, tôi có những lúc tôi t́m kiếm những ǵ trong cuộc sống.
Có những lúc tôi có, những lúc tôi mất. Tôi thấy tôi có hết, mà có những cái tôi thấy enjoy ghê gớm lắm.
Nếu bây giờ nói, v́ bây giờ cái đó nó là cái ǵ tuyệt vời lắm nên ḿnh phải t́m lại nó nếu không th́ nguy hiểm lắm, th́ cái đó tôi không stupid để tôi làm. OK, đi, đi luôn đi! Nó có đó và nó mất rồi. Bây giờ khi nh́n sự việc như vậy th́ tôi đâu có nghĩ là tôi phải mất mát cái ǵ đâu, tôi không nghĩ tôi phải sợ cái ǵ mà mất nó đâu!
Tôi không hối tiếc điều ǵ hết.
Bây giờ tôi không nghĩ là đáng lẽ cái điều đó nó phải thế này thay v́ nó phải như vậy.
Không! Không! Tôi không nghĩ như thế.
Đối với tôi không có chữ đáng lẽ. Nó phải như vậy, nó là như vậy rồi. Nó có đó, và nó mất đó.
Giản dị thôi, không có ǵ hết. Tôi chỉ thấy có cái điều như thế này, tôi chỉ sợ một ngày nào đó khi tôi mở mắt ra tôi nh́n và tôi thấy không c̣n cái ǵ đẹp hết.
Thấy mưa chán bỏ xừ! Thấy nắng chán muốn chết, làm nhạc thấy muốn khùng, muốn điên lên luôn...
Tôi sợ cái đó ghê gớm lắm.”
Tự nhiên, khi nghe nhạc Lê Uyên Phương, tôi lại nhớ về Đà lạt. Thành phố ấy, những giấc mơ thanh xuân, những ước vọng tuổi trẻ. Tôi tưởng tượng như khi ḿnh đang sống giữa thành phố sương mù. Con đường rào rạt tiếng thông reo của những b́nh minh vừa ửng hồng.
Giữa cái trong veo của thiên nhiên, thấy ḷng trải ra những kỷ niệm.
Xuống con dốc, qua chợ Ḥa B́nh, đến thung lũng thấp hơn, khu Hồ Xuân Hương, bến xe.
Leo lên con dốc nữa, nhà thờ Con Gà.
Những cảnh gợi nhớ đến người, có lẽ hoài trong trí nhớ không có Đà Lạt với rừng thông, với mây trời, không có những băi cỏ xanh ngút ngàn mông mênh, không có những con dốc đầy hoa, chắc sẽ không có những ca khúc độc đáo mang tên Lê Uyên Phương.
Thành phố ấy, là nơi Lê Uyên Phương viết những bản nhạc đều tiên “Khi Loài Thú Xa Nhau”.
Lúc tuổi trẻ, nhạc có nét hoang sơ của những lũng vắng, của mùi mật cỏ, của vị da thịt người t́nh.
Bằng âm nhạc, bằng ngôn ngữ, là những bước chân khám phá giây phút linh thiêng lạ lùng của bà Eva cắn miếng táo cấm đầu tiên
. Nhiều người phê phán sự ví von. Tại sao lại hạ thấp vị trí của con người như vậy.
Nhưng phần đông, nhất là giới trẻ, lại ưa thích nồng nhiệt những bài hát mang cái tâm tư khắc khoải cùng những ước vọng, những đam mê rất thường, rất người. Những bài hát có một lúc đă thành một hiện tượng âm nhạc
Nghe nhạc Lê Uyên Phương, những lúc buồn hay những khi vui, vẫn là một nhịp của trái tim hối hả.
T́nh yêu, khó mường tượng. Có lúc, là mượt mà da thịt của người nữ, gợi cảm, mời gọi. Nó gợi nhớ đến những giọt mồ hôi lóng lánh trên làn da mướt lông măng.
Nhưng, cũng có lúc, là những cánh chim đơn lẻ chíu chít trên con phố sương mù, của bâng khuâng thoảng đến trong tâm thức.
Khi yêu nhau, bóng với h́nh lẫn lộn, thực lẫn mộng chỉ có tấc gang và bất hạnh cùng hạnh phúc kề cận nhau trong niềm nḥa nhạt của cuộc sống.
Nghe nhạc Lê Uyên Phương, trái tim trẻ hoài, trẻ măi
Cách nay hơn ba chục năm, năm 1973 ở Đà lạt, Lê Uyên Phương đă viết những lời nhạc trong “Cất Tiếng Hát Giữa Đời”:
“Hăy thử hỏi lại, ta c̣n lại ǵ
Trong trí nhớ nhỏ nhoi
Là một bầu trời xanh
Là mối t́nh lành
Hay nhẹ nhàng nuối tiếc
Hăy thử hỏi lại
Ta c̣n lại ǵ
Trong trí nhớ nhỏ nhoi
Là cơn mưa đầu mùa
Là câu hát vu vơ
Hay một giây tuyệt vọng.”
. Bầu trời xanh, cơn mưa đầu mùa, những lời ngỏ của bài hát t́nh, những câu đối thoại vu vơ ngơ ngẩn, những chiều mưa một ḿnh con dốc, tất cả thành khuôn cửa mở ra một lănh thổ của tưởng tượng.
Ở đó, ngôn ngữ văn chương và cung bậc âm nhạc giao ḥa, tưởng như ngàn xa vọng về
Hạt mưa, sợi nắng, chiếc lá, ngọn gió, không đơn thuần là vật chất, mà c̣n là tượng h́nh của cảm giác nào xa xôi lắm nhưng lại thân gần.
Như hạt mưa, không chỉ là thuần túy hạt nước rơi xuống từ trời cao, mà, nó gợi lại những nhịp điệu của âm vọng tiếng mưa trên mái tôn thuở thơ ấu nào.
Hay giọt nắng, không phải chỉ là mầu vàng phai lóng lánh, mà c̣n gợi nhớ đến buổi sáng nào d́u em trên ngọn dốc, nghe mùi nhựa thông thoang thoảng giữa đất trời.
Lê Uyên Phương đă viết về ngày xưa, lúc anh vừa viết những bản t́nh ca cho tuổi trẻ muôn năm.
Không phải là không khí của những pḥng trà nồng nặc mùi khói thuốc của những trang sách hiện sinh vẽ ra.
Mà lúc ấy, c̣n có bóng dáng của chiến tranh, của những nỗi niềm tuổi trẻ. (“Nhạc trẻ”, tôi vẫn không thích cái từ ngữ gộp chung cho các loại nhạc thật sự cho tuổi trẻ mà chỉ là những bài hát lai căng hát để phục vụ cho nhu cầu đầu tiên của các sân khấu dành cho quân nhân ngoại quốc...)
Viết về Đà Lạt, nhạc sĩ như người trở về thánh địa xưa của ḿnh, của hồi ức mang mang, của những phút giây chẳng thể nào quên được:
“...không thể nào quên được những đêm thật tuyệt vời của Đà Lạt vào những năm của thập niên 60 chúng tôi, như phần đông những người trẻ lúc đó, thường hay la cà khắp các quán cà phê ở Đà Lạt, nhất là cà phê Tùng gần chợ Ḥa B́nh.
Cái pḥng vuông vức với những hàng ghế liền bọc plastic đỏ, những chiếc bàn thật thấp, trên tường có một bức tranh lớn vẽ một người chơi guitar theo lối nửa lập thể, nửa ấn tượng,.
Và cái không gian đầy khói thuốc trộn lẫn với âm nhạc nhẹ phát ra từ chiếc loa không lớn lắm đặt trên cao, tất cả đă trở thành một thứ ma túy đối với chúng tôi, một bài hát mà lúc bấy giờ chúng tôi ai cũng ưa thích, bài “J'Entend Soufflet le Train”, tôi không nhớ ai đă hát bài hát đó, nhưng cái âm hưởng vừa gần gũi vừa xa vắng của bài hát, như một tiếng c̣i tàu, đă thể hiện đúng tâm trạng của chúng tôi lúc bấy giờ.
Phải chăng trong sự thôi thúc của đời sống, trái tim ta đôi lúc cũng bắt gặp được cái nhịp đập bất thường rất kỳ diệu của cuộc đời và trong mỗi khối óc của chúng ta, một số những tế bào năo bộ đă hiểu biết được đôi điều về cái đẹp vô cùng của sự năo nề trong kiếp sống.
Trong cái bấp bênh của cuộc sống lúc bấy giờ và trong cái xao xuyến khôn cùng của trí óc, âm nhạc đă tự nhiên có sức quyến rũ đặc biệt đối với chúng tôi.
Không có thời kỳ nào mà âm nhạc lại đóng vai tṛ tuyệt vời đến như thế, nó thâm nhập vào con tim chúng ta và biến mọi lo âu của cuộc đời thành một niềm hoan lạc mới.[/COLOR][/SIZE][/FONT]
