https://vi.wikipedia.org/wiki/Wikipe...a/Th%C3%A1ng_2
Ngày 04 tháng 02, 1945
• 1945 – Chiến tranh thế giới thứ hai: Hội nghị Yalta với sự tham gia của nguyên thủ ba đại cường quốc (Churchill, Roosevelt, và Stalin) được tổ chức tại bán đảo Krym, Liên Xô.
https://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%B...E1%BB%8B_Yalta
https://en.wikipedia.org/wiki/Yalta_Conference
https://fr.wikipedia.org/wiki/Conf%C3%A9rence_de_Yalta
Hội nghị Yalta
Từ trái sang phải: Winston Churchill, Franklin D. Roosevelt và Joseph Stalin tại Hội nghị Yalta.
Thỏa thuận trong Hội nghị Yalta, còn gọi là hội nghị Crimea và tên mật là Hội nghị Argonaut (Yalta còn được viết phiên âm là I-an-ta hoặc Ianta[1]), với sự tham gia của các nhà lãnh đạo 3 cường quốc:
Stalin (Tổng bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô),
Roosevelt (Tổng thống Hoa Kỳ) và
Churchill (Thủ tướng Anh), họp từ ngày 4-11 tháng 2 năm 1945 tại Cung điện Livadia gần thành phố Yalta, miền nam Ukraina, là một hợp tác quân sự để giải quyết những bất đồng giữa ba cường quốc, thắng trục phát xít và buộc Đức đầu hàng vô điều kiện, tổ chức lại thế giới sau chiến tranh, đưa ra chính sách với Đức cũng như với các nước được giải phóng, khi cục diện chiến tranh thế giới lần thứ hai đã ngã ngũ.
Ukraina
Palais de Livadia, près de Yalta, où sont signés les accords de Yalta en 1945.
Chuỗi các hội nghị 3 cường quốc bao gồm Hội nghị Tehran (1943), Hội nghị Yalta (1945) và Hội nghị Potsdam (1945).
Hội nghị quyết định việc chiếm và chia Đức ra 4 vùng chiếm đóng (thêm Pháp), việc đền bù chiến tranh.
Đức phải phi quân sự hóa, phi phát xít hóa, dân chủ hóa, bồi thường chiến tranh, một trong những hình thức bồi thường là tịch thu tài sản nước Đức một lần.
The eventual partition of Germany into Allied Occupation Zones:
British zone
French zone (two exclaves) and beginning in 1947, the Saar protectorate
American zone
Soviet zone, later the GDR
Polish and Soviet annexed territory
Partition plan from Winston Churchill:
North German state
South German state, including modern Austria and Hungary
West German state
Partition plan from Franklin D. Roosevelt:
Hanover
Prussia
Hesse
Saxony
Bavaria
International zone (two exclaves)
Allied-administered Austria
Morgenthau Plan:
North German state
South German state
International zone
Territory lost from Germany (Saarland to France, Upper Silesia to Poland, East Prussia, partitioned between Poland and the Soviet Union)
Conservé à la Bildarchiv der Österreichischen Nationalbibliothek de Vienne, le fameux accord de pourcentages contresigné par Churchill et Staline à Moscou le 9 octobre 1944.
Liên Xô phải mở mặt trận chống Nhật từ 2-3 tháng sau khi chiến sự ở châu Âu kết thúc, đổi lấy quyền chiếm đóng Viễn Đông (quần đảo Kuril và Triều Tiên).
Tại Hội nghị San Francisco (diễn ra từ ngày 25 tháng 4 đến ngày 26 tháng 6 năm 1945), tổ chức Liên Hợp Quốc được thành lập với sự tham gia của các nước cộng hoà xô viết như Ukraina, Belarus...
Với Ba Lan, xác định biên giới phía đông theo tuyến Curzon, mở rộng lãnh thổ sang phía tây, cải tổ chính phủ lâm thời.
Với Nam Tư, cần lập ngay chính phủ chung từ Ủy ban Giải phóng Dân tộc của Tito (do Liên Xô ủng hộ) và chính phủ lưu vong của Ivan Šubašić.
Trật tự lưỡng cực Yalta:
Sự kiện này cũng dẫn đến việc hình thành Trật tự lưỡng cực Yalta là việc phân chia khu vực có ảnh hưởng giữa các nước lớn của phe đồng minh tại Hội nghị.
Nội dung của hội nghị về việc kết thúc chiến tranh:
Ba cường quốc thống nhất mục đích là tiêu diệt tận gốc Chủ nghĩa Phát xít Đức và Chủ nghĩa quân phiệt Nhật.
Liên Xô sẽ tham gia chiến tranh chống Nhật tại Châu Á sau khi chiến tranh ở châu Âu kết thúc.
Ba cường quốc thống nhất sẽ thành lập một tổ chức để giữ gìn hòa bình và an ninh thế giới.
Hội nghị đã thông qua các quyết định quan trọng về việc phân chia ảnh hưởng của hai cường quốc Liên Xô và Hoa Kỳ.
Theo đó, Liên Xô nắm Đông Âu, Đông Đức, Đông Berlin, quần đảo Kuril (Nhật), Bắc Triều Tiên, Đông Bắc Trung Quốc và Mông Cổ;
Hoa Kỳ nắm ảnh hưởng ở phần còn lại của châu Âu (Tây Âu), Nam Triều Tiên, phần còn lại của Nhật Bản, ở bán đảo Triều Tiên, quân đội Liên Xô chiếm đóng miền Bắc, quân đội Mỹ chiếm đóng miền Nam lấy vĩ tuyến 38 làm ranh giới quân sự, nhằm tạo cơ sở cho việc gìn giữ trật tự thế giới sau khi chiến tranh kết thúc.
Anh, Pháp được khôi phục khu vực ảnh hưởng cũ.
Hai nước Áo và Phần Lan trở thành nước trung lập.
Vùng Mãn Châu, đảo Đài Loan và quần đảo Bành Hồ được trao trả lại cho Trung Quốc.
Ngoài ra, theo thỏa thuận của Hội nghị Potsdam, lấy vĩ tuyến 16 làm ranh giới, việc giải giáp quân đội Nhật được giao cho quân đội Anh về phía Nam và quân đội Trung Hoa Dân Quốc về phía Bắc.
Trật tự lưỡng cực Yalta đã góp phần hình thành hai hệ thống xã hội đối lập:
Tư bản chủ nghĩa và Xã hội chủ nghĩa.
Nước Đức chia hai hình thành nhà nước với hai chế độ chính trị khác nhau:
Cộng hòa Liên bang Đức ở phía Tây và Cộng hòa Dân chủ Đức phía Đông.
Điều tương tự đã xảy ra ở Việt Nam bị chia đôi đất nước thành Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Việt Nam Cộng hòa, hay sự chia cắt thành Bắc Triều Tiên và Hàn Quốc mà vẫn còn tồn tại cho đến bây giờ.
Những thỏa thuận của 3 cường quốc ở Hội nghị Yalta như vậy đã xâm phạm đến vấn đề chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ cũng như lợi ích dân tộc của các quốc gia này.
Sau chiến tranh, hai hệ thống xã hội nêu trên càng được phát triển bởi:
• Kế hoạch Marshall đối với các nước Tây Âu của Mĩ.
• Sự thành lập Hội đồng tương trợ kinh tế (SEV) vào năm 1949 của khối các nước Xã hội Chủ nghĩa.
Trải qua hơn 40 năm,
"Trật tự lưỡng cực Yalta" đã từng bước bị xói mòn và sau những biến động to lớn ở Đông Âu và Liên Xô trong những năm 1988 - 1991,
"Trật tự lưỡng cực Yalta" đã bị sụp đổ, do Khối Đông Âu và các liên minh trong phạm vi ảnh hưởng chủ yếu của Liên Xô (liên minh quân sự - khối Hiệp ước Vacxava và liên minh kinh tế - khối SEV) đã bị tan vỡ và do đó thế "lưỡng cực" của hai siêu cường Hoa Kỳ và Liên Xô trong trật tự thế giới cũ đã bị phá vỡ.
Thuật ngữ "Trật tự lưỡng cực Yalta" thường chỉ được dùng trong sách giáo khoa các nước theo Xã hội chủ nghĩa.
Chiến tranh Lạnh
Hoa-K ỳ - Liên X – ANZUS – NATO – Phong Trào không Liên kết – SEATO - Khối Warszawa
Thập niên 1940:
Hội nghị Yalta • Chiến dịch Unthinkable •
Hội nghị Potsdam • Vụ Gouzenko •
Khủng hoảng Iran 1946 • Nội chiến Hy Lạp •
Trình bày lại về Chính sách về nước Đức •
Chiến tranh Đông Dương lần 1 • Học thuyết Truman •
Hội nghị Quan hệ châu Á • Kế hoạch Marshall •
Đảo chính Tiệp Khắc năm 1948 • Chia rẽ Tito–Stalin •
Phong tỏa Berlin • Sự phản bội của phương Tây •
Bức màn sắt • Khối phía Đông •
Nội chiến Trung Quốc (lần 2)
Thập niên 1950:
Bức màn tre • Chiến tranh Triều Tiên •
Đảo chính Iran năm 1953 •
Khởi nghĩa Đông Đức năm 1953 •
Đảo chính Guatemala năm 1954 • Chia cắt Việt Nam •
Khủng hoảng eo biển Đài Loan lần 1 •
Hội nghị thượng đỉnh Geneva (1955) •
Biểu tình Poznań 1956 • Sự kiện năm 1956 ở Hungary •
Khủng hoảng Kênh đào Suez • Khủng hoảng Sputnik •
Khủng hoảng eo biển Đài Loan lần 2 • Cách mạng Cuba •
Tranh cãi nhà bếp • Hội nghị Á-Phi • Tu chính án Bricker •
Chủ nghĩa McCarthy • Chiến dịch Gladio •
Học thuyết Hallstein
Thập niên 1960:
Khủng hoảng Congo • Chia rẽ Trung-Xô •
Vụ việc U-2 năm 1960 • Sự kiện Vịnh Con Lợn •
Bức tường Berlin • Khủng hoảng tên lửa Cuba •
Chiến tranh Việt Nam • Đảo chính Brazil năm 1964 •
Hoa Kỳ xâm chiếm Cộng hòa Dominica •
Chiến tranh biên giới Nam Phi •
Chuyển sang Trật tự mới • Thuyết domino •
Tuyên bố ASEAN • Nội chiến Lào •
Hội đồng Quân sự Hy Lạp 1967–1974 •
Chiến tranh Sáu ngày • Cách mạng văn hóa •
Chiến tranh Trung-Ấn • Mùa xuân Praha •
Khối Warszawa tấn công Tiệp Khắc •
Chủ nghĩa cộng sản Gulyás • Xung đột biên giới Trung-Xô
Thập niên 1970:
Giảm căng thẳng •
Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân •
Tháng 9 Đen ở Jordan • Nội chiến Campuchia •
Chính sách thực dụng • Ngoại giao Bóng bàn •
Thoả thuận bốn cường quốc về Berlin •
Chuyến thăm Trung Quốc của Richard Nixon •
Đảo chính Chile 1973 • Chiến tranh Yom Kippur •
Đàm phán Giới hạn Vũ khí Chiến lược •
Nội chiến Angola • Nội chiến Mozambic •
Chiến tranh Ogaden · Chia rẽ Trung Quốc-Albania •
Chiến tranh Việt Nam–Campuchia •
Chiến tranh Việt–Trung • Cách mạng Iran •
Chiến dịch Kền kền • Chiến tranh giải phóng Bangladesh •
Chuyến bay số 902 của Korean Air Lines
Thập niên 1980:
Chiến tranh Xô viết tại Afghanistan •
Chiến tranh Iran-Iraq • Tẩy chay Olympic năm 1980 và năm 1984 •
Công đoàn Đoàn kết •
Khủng hoảng Ba Lan 1980-1981 • Contras •
Khủng hoảng Trung Mỹ • RYAN •Chuyến bay số 007 của Korean Air Lines •
Able Archer 83 • Sáng kiến phòng thủ chiến lược •
Xâm chiếm Grenada • Cách mạng Sức mạnh Nhân dân •
Sự kiện Thiên An Môn • Hoa Kỳ xâm chiếm Panama •
Bức tường Berlin sụp đổ • Những cuộc cách mạng 1989 •
Glasnost • Perestroika
Thập niên 1990:
Cách mạng Dân chủ Mông Cổ • Nam Tư tan rã •
Liên Xô tan rã • Sự chia cắt Tiệp Khắc
…
Ý Thức Hệ:
Chủ nghĩa tư bản (Trường phái kinh tế học Chicago •
Kinh tế học Keynes • Chủ nghĩa tiền tệ • Kinh tế học tân cổ điển •
Kinh tế học trọng cung • Chủ nghĩa Thatcher •
Thuyết kinh tế Reagan)
Chủ nghĩa cộng sản (Chủ nghĩa Stalin • Chủ nghĩa Trotsky •
Chủ nghĩa Mao • Tư tưởng Chủ thể • Chủ nghĩa Tito •
Chủ nghĩa cộng sản cánh tả • Chủ nghĩa Guevara •
Chủ nghĩa cộng sản châu Âu • Chủ nghĩa Castro)
Dân chủ tự do • Dân chủ xã hội • Chủ nghĩa bảo hoàng
Tuyên Tryền:
Pravda • Izvestia • Đài Châu Âu Tự do/Đài Tự do •
Khủng hoảng đỏ • Tiếng nói Hoa Kỳ • Tiếng nói nước Nga
Chính sách Ngoại Giao:
Học thuyết Truman • Kế hoạch Marshall •
Chính sách ngăn chặn • Học thuyết Eisenhower •
Thuyết domino • Học thuyết Kennedy •
Cùng tồn tại hòa bình • Ostpolitik • Học thuyết Johnson •
Học thuyết Brezhnev • Học thuyết Nixon •
Học thuyết Ulbricht • Học thuyết Carter •
Học thuyết Reagan • Rollback
…
Thân phận các nhược tiểu quốc bị các đại cường định đoạt.
Năm Ủy viên thường trực của Hội đồng Bảo An Liên hiệp quốc quyết định trên đầu trên cổ các nước nhỏ… Chúng ta những con dân VNCH có thể gọi:
Đế quốc Anh, Đế quốc Mỹ , Đế quốc Pháp, Đế quốc Liên Xô , Đế quốc Tàu đỏ khi thấy nước mình bị hy sinh trong trò chơi của các đại cường.
Nhưng các “Đỉnh cao trí tuê chỉ đồng ý với 3 nước đầu mà thôi, còn 2 nước sau thì phải là ANH EM, Liên Xô vĩ đại, Trung quốc vĩ đại!!!
Bookmarks