Chính phủ Mỹ lại rơi vào t́nh trạng "shutdown"
Kể từ ngày 22/12/2018, một số cơ quan hành chính Mỹ lại bị tê liệt, hàng trăm ngàn nhân viên nhà nước tạm thời phải nghỉ việc. REUTERS/Jonathan Ernst
Kể từ ngày 22/12/2018, một số cơ quan hành chính Mỹ lại bị tê liệt, do Thượng Viện và cơ quan hành pháp bất đồng về ngân sách của chính phủ liên bang. Hàng trăm ngàn nhân viên nhà nước bị tạm thời cho nghỉ việc. Nguyên nhân dẫn tới t́nh trạng bế tắc lần này là ngân sách hơn 5 tỷ đô la xây bức tường biên giới giữa Hoa Kỳ với Mexico
Tổng thống Mỹ Donald Trump muốn thực hiện bằng được kế hoạch này và coi bức tường nói trên là phương tiện duy nhất ngăn cản các làn sóng người nhập cư từ biên giới Mêhicô tràn vào Hoa Kỳ. Ông vấp phải sự chống đối mạnh mẽ tại Thượng Viện, nơi đảng Cộng Ḥa tuy chiếm đa số nhưng không hội đủ 60 phiếu thuận trên tổng số 100 để thông qua, như giải thích của thông tín viên Grégoire Pourtier từ New York :
"Thứ Năm vừa qua, Hạ Viện đồng ư về ngân sách 5,7 tỷ đô la để tài trợ cho công tŕnh xây tường ở đường biên giới giữa Hoa Kỳ và Mêhicô. Đây là một dự án được tổng thống Donald Trump coi là một ưu tiên hàng đầu. Nhưng rơ ràng là tại Thượng Viện, đảng Cộng Ḥa không có đủ đa số để văn bản này được thông qua. Do vậy, tối Thứ Sáu là cơ hội cuối cùng để các bên đàm phán. Thế nhưng, cuộc thương lượng đă không kéo dài và chỉ hai giờ đồng hồ trước hạn chót, Donald Trump đă cho công bố một đoạn video, cảnh báo là chính phủ sẽ lại phải đóng cửa.
Lỗi tại ai ? Thoạt đầu, tổng thống Mỹ khẳng định ông sẵn sàng nhận trách nhiệm về việc một phần các hoạt động hành chính bị tê liệt, thế nhưng giờ đây Donald Trump nêu đích danh đối phương. Ông nói : "Chúng ta không thể làm ǵ khác, bởi v́ chúng ta cần lá phiếu của đảng Dân Chủ. Ta có thể gọi đây là một vụ shutdown của phe Dân Chủ, hay bằng một cái tên nào đó, tùy ư. Nhưng chúng ta cần họ giúp đỡ để thông qua kế hoạch của chúng ta. Hỡi các vị bên đảng Dân Chủ, chúng ta có một danh sách tuyệt vời các nhu cầu để bảo vệ đất nước của chúng ta. Hăy ngưng các tṛ chống đối, để cùng bắt tay vào việc, bất luận màu sắc chính trị, và hăy cùng nhau đi đến đích ..."
Kết thúc bài phát biểu, Donald Trump hy vọng đợt shutdown lần này sẽ không kéo dài. Nhưng để được như vậy th́ một trong hai phe phải nhượng bộ. Hiện tại, đảng Dân Chủ nhắc đi nhắc lại là sẽ không chấp nhận tài trợ cho bức tường biên giới. Nhà Trắng liệu có thể chấp nhận những giải pháp khác để bảo vệ đường ranh giới với Mêhicô hay không ? Trong tuần, tổng thống Mỹ đă nhượng bộ, nhưng rồi có lẽ trước những lời chỉ trích mạnh mẽ của một số nhà b́nh luận vốn trung thành với ông, Donald Trump cuối cùng đă thay đổi thái độ và giờ đây, ông tỏ ra cứng rắn hơn bao giờ hết".
Thượng Viện tiếp tục đàm phán
Ngày 22/12/2018, Thượng Viện Mỹ lại đàm phán tiếp nhằm tháo gỡ bế tắc, tránh để các hoạt động hành chính bị tê liệt trong nhiều này. "Shutdown" có nghĩa là một số các cơ quan của chính phủ phải tạm thời đóng cửa v́ không có ngân sách để hoạt động. Hàng chục dịch vụ của chính quyền liên bang bị ảnh hưởng, có tới gần 850.000 nhân viên nhà nước phải tạm cho nghỉ việc. Riêng một số cơ quan nhậy cảm như an ninh biên pḥng, nhân viên cai ngục và y tế không bị ảnh hưởng.
Trong 40 năm qua, nước Mỹ đă trải qua nhiều đợt "shutdown", lần dài ngày nhất (21 ngày liên tiếp) là dưới thời tổng thống Bill Clinton và đợt tê liệt gần đây nhất là hồi tháng 2/2018 nhưng lần đó, các cơ quan nhà nước chỉ phải ngưng hoạt động trong vài giờ.
Nguyên nhân dẫn tới t́nh trạng bế tắc nói trên thường rất khác nhau, dưới thời tổng thống Barack Obama, lập pháp và hành pháp đối đầu với nhau trên hồ sơ bảo hiểm y tế. Mỗi đợt khủng hoảng như vậy thường gây thiệt hại hàng tỷ đô la cho kinh tế Hoa Kỳ.
Điện Capitol trong buổi sáng đầu tiên đóng cửa một phần chính phủ, ngày 22/12. Việc đóng cửa một phần chính phủ liên bang bắt đầu vào sáng 22/12
sau khi đảng Dân chủ từ chối chi 5 tỷ USD để xây dựng bức tường biên giới với Mexico theo yêu cầu của Tổng thống Trump. Ảnh: AP.
Cảnh Mặt trời mọc tại Nhà Trắng ở Washington, ngày 22/12. Hàng ngh́n nhân viên liên bang đối mặt với việc đóng cửa một phần chính phủ vào sáng 22/12.
Tổng cộng hơn 800.000 nhân viên liên bang bị gián đoạn công việc, hơn một nửa trong số đó phải tiếp tục làm việc mà không được trả lương. Ảnh: AP.
Rào chắn an ninh được đặt trước Ṭa nhà Quốc hội Mỹ vào ngày đầu tiên chính phủ liên bang đóng cửa một phần tại Washington, Mỹ, ngày 22/12.
TT Trump khăng khăng đ̣i 5 tỷ USD cho bức tường biên giới trong khi các cuộc đàm phán với đảng Dân chủ tại Quốc hội không đạt được đột phá nào. Ảnh: Reuters.
Nghị sĩ đảng Cộng ḥa Mitch McConnell tới Quốc hội trong bóng tối. Một biện pháp tạm thời để giữ cho chính phủ hoạt động trong khi các cuộc đàm phán tiếp tục dường như cũng ngoài tầm với cho đến khi Thượng viện trở lại họp phiên đầy đủ vào ngày 27/12. Tổng thống Trump đưa ra tuyên bố tại Pḥng Bầu dục,Toà Bạch Cung, ngày 21/12 trước khi việc đóng cửa chính phủ bắt đầu. "Tôi đang ở Nhà Trắng, làm việc chăm chỉ", Tổng thống Trump viết trên Twitter tối 22/12. Ông Trump đă hủy bỏ kỳ nghỉ tại Câu lạc bộ Mar-a-Lago ở Florida do việc đóng cửa chính phủ. Đệ nhất phu nhân Melania Trump đă trở về Washington cùng chồng.
Ṭa nhà Cục lưu trữ Quốc gia tại Washington DC đóng cửa vào ngày 22/12. Các thượng nghị sĩ đă phê duyệt một thỏa thuận lưỡng đảng vào đầu tuần
để giữ cho chính phủ mở cửa vào tháng 2 và cung cấp 1,3 tỷ USD cho các dự án an ninh biên giới, không phải cho bức tường. Ảnh: AFP/Getty.
Hành khách đi qua sân bay ở Austin, Texas, ngày 22/12. Các nhân viên an ninh ở đây đang làm việc mà không được trả lương sau khi chính phủ đóng cửa một phần.
Thượng viện đă thông qua luật đảm bảo rằng người lao động sẽ nhận lại tiền lương cho những ngày làm việc khi chính phủ đóng cửa. Ảnh: New York Times.
Tượng Nữ thần Tự do, công viên quốc gia vẫn mở cửa đón khách sau khi đóng cửa một phần chính phủ nhờ tài trợ của bang New York.
Sự bế tắc của chính phủ đă chặn ngân sách cho 9 bộ và hàng chục cơ quan, bao gồm Bộ An ninh, Giao thông, Nội vụ, Nông nghiệp, Tư pháp. Một số cơ quan bao gồm Ngũ Giác Đài,
Bộ Y tế, FBI, lực lượng biên pḥng, cảnh sát biển vẫn hoạt động b́nh thường. Ảnh: AP.
RFI & ZingNews
Bookmarks