23 năm đă trôi qua kể từ sau cuộc chiến bi hùng ấy. Hôm nay, chúng tôi trở lại mảnh đất Hoà Cường năm xưa để t́m lại những người đă gia nhập hải quân năm 1987 và tham gia trận hải chiến Trường Sa năm 1988 nhưng không c̣n gặp được ai nữa.

Họ cũng như các thân nhân liệt sĩ Trường Sa ngày đó, v́ cuộc mưu sinh, đă tứ tán mỗi người mỗi nơi...

Anh Dương Văn Dũng kể lại diễn biến
của trận hải chiến Trường Sa năm


Khuất lấp giữa đời thường

Anh Dương Văn Dũng, sinh năm 1966, lính công binh hải quân Đại đội 9, Trung đoàn 83, có mặt trên tàu HQ 604 ở Gạc Ma kể lại, chiều 13/3/1988, HQ 604 đến được Gạc Ma chừng khoảng nửa tiếng đồng hồ th́ tàu Trung Quốc đến.

Sáng 14/3, sau khi giết hết số chiến sĩ giữ cờ trên đảo, pháo 100mm từ tàu chiến Trung Quốc bắt đầu nă vào HQ 604 cho tới khi tàu ch́m. Không dừng ở đó, tàu chiến Trung Quốc tiếp tục truy sát những chiến sĩ c̣n sống sót.

Một số chiến sĩ may mắn thoát được lúc đó sau cũng bị tàu Trung Quốc truy lùng, bắt làm tù binh đem về giam ở nhà tù Quảng Đông. Trong số này có anh Dũng.

Về Hoà Cường t́m kiếm mà không gặp được ai trong số các chiến sĩ hải quân tham gia trận hải chiến năm xưa, chúng tôi ḍ măi, khó khăn lắm mới biết được tin về người cựu binh Trường Sa Dương Văn Dũng.

Những bà mẹ liệt sĩ Trường Sa ở Hoà Cường đều nhắc tới tên anh, nhưng không có tin tức ǵ về anh. Họ chỉ biết rằng anh đă chuyển từ Hoà Cường vào xă Hoà Xuân sinh sống lâu rồi. Rất may, chú Thành, một cựu chiến binh của phường Hoà Cường (cũ) nhiệt t́nh bỏ ra hai ngày trời về Hoà Xuân hỏi thăm tin tức và đă t́m được anh.

Năm 1992, Dương Văn Dũng và tám chiến sĩ bị bắt trong trận hải chiến Trường Sa 1988 được Trung Quốc trả về nước. Anh Dũng trở về phường Hoà Cường lập gia đ́nh. Năm 1993, Dương Văn Dũng có đứa con đầu ḷng, sau đó có thêm hai cháu nữa, đứa nhỏ nay học lớp 3.

Vợ anh làm nghề bán trái cây ngoài chợ, anh làm nghề phụ hồ. Căn nhà cũ bị giải toả anh phải vào xă Hoà Xuân mua đất làm nhà mới, nay bị giải toả tiếp một lần nữa.

Chúng tôi t́m gặp được anh lúc 12 giờ trưa nắng chói chang khi anh đang phụ hồ ở khu tái định cư E1 Hoà Xuân. Đứa con trai đầu ḷng của anh vừa bị tai nạn qua đời cách đây mấy tháng. Khuôn mặt khắc khổ buồn ngơ ngác của người cựu binh năm xưa lấm lem vôi vữa. Ngồi măi, rất lâu trong cái quán nước tạm bợ ở công tŕnh, anh mới bắt đầu kể lại chuyện cũ.


Con trai liệt sĩ Trường Sa Nguyễn Mậu Phong – Nguyễn Tiến Xuân xung phong ra Trường Sa
tiếp tục bảo vệ biển đảo như cha của ḿnh 23 năm về trước. Ảnh: gia đ́nh cung cấp

H́nh ảnh rời rạc của trận chiến ngày 14/3/1988 trên con tàu HQ 604 được chắp vá lại qua lời kể của anh bằng h́nh ảnh những lỗ thủng trên tàu do đạn pháo của Trung Quốc bắn, chỉ huy Trần Đức Thông ngă xuống, máu loang cả biển và những người sống sót bị truy sát đến phút cuối cùng…

Trong câu chuyện của ḿnh, anh Dũng có nhắc tới một người bạn, chiến sĩ Trương Văn Hiền, quê Nghệ An. Khi tàu HQ 604 bị tàu Trung Quốc bắn ch́m, Hiền bị thương nặng ở ngực, phải bám vào một thùng phuy trôi dạt trên biển và bị Trung Quốc bắt. Sau khi được thả, Hiền trở về quê, nghe nói anh Hiền v́ cuộc sống khó khăn cũng phải bỏ quê vào Dăk Lăk làm rẫy sinh nhai.

Chúng tôi hỏi anh hồi đó có sợ không? Rít một hơi thuốc thật dài, anh Dũng trả lời: “Giờ lâu lâu sực nhớ lại thấy cũng ghê nhưng hồi đó không sợ. Với lại đi làm cả ngày mệt, tối về ngủ cũng quên hết rồi!”

Trận chiến Trường Sa năm xưa trong đầu người cựu binh giờ chỉ như một cơn ác mộng bị ch́m khuất dưới những nhọc nhằn của cuộc sống hiện tại. Tôi nhớ trước khi đi t́m anh Dũng, mẹ Hồ Thị Lai nhắn: “Nếu t́m được địa chỉ nó nhớ báo cho mẹ biết. Mấy năm nay không ai biết nó ở đâu, cuộc sống ra sao. Thật tội nghiệp, nó là đứa duy nhất ở Hoà Cường c̣n được trở về!”

Con liệt sĩ Trường Sa tiếp tục bảo vệ Trường Sa

Bên con sông Kiến Giang, ở phía tả ngạn là làng Hiển Lộc (Duy Ninh, Quảng Ninh) xưa cũng có người lính hải quân tên Nguyễn Mậu Phong t́nh nguyện ra bảo vệ Trường Sa. Khi anh lên đường, hai đứa con trai Nguyễn Mậu Trường và Nguyễn Tiến Xuân của anh c̣n đỏ hỏn.

Sau ngày anh hy sinh, chị Liễu, vợ anh, đă nuốt nước mắt vào ḷng, một ḿnh bươn chải nuôi hai con khôn lớn. Mỗi ngày, chị thường kể cho con về người cha anh hùng của chúng, kể từ nhà ra ngoài đồng, kể trong lời ru vào giấc ngủ. Hai đứa con của anh lớn lên, cũng tự nhiên nuôi trong ḷng ư nghĩ phải ra Trường Sa tiếp tục bảo vệ bờ cơi như cha đă làm.

Hai anh em Trường, Xuân cùng viết đơn t́nh nguyện gửi vào đơn vị mà cha họ từng phục vụ, chiến đấu. Lá đơn gửi đi từ tháng 1.2007. Trong đơn, hai anh em viết: “Chúng cháu muốn trở thành người lính như ba cháu, được xung phong nơi đầu sóng ngọn gió để bảo vệ biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc...”

Cuối năm đó, Trường được gọi nhập ngũ theo đúng nguyện vọng và làm nhiệm vụ tại đảo Nam Yết. Nguyễn Tiến Xuân trở thành sinh viên học viện Hải quân đóng tại tỉnh Khánh Hoà. Ngày hai con lên đường, chị Liễu đi bộ cả mấy cây số tiễn chúng. Xe chuyển quân lăn bánh, chị quay mặt khóc không để hai đứa con biết.

Sau nhiều năm học tập, Xuân đă lên đường ra Trường Sa thực tập. Em mang theo bó hoa huệ thả xuống biển, nói chuyện với cha như một người đồng đội và hứa sẽ đưa mẹ ra Trường Sa để “đoàn tụ” cùng cha, để giới thiệu với đồng đội của cha nay đă hoá thân vào sóng nước Biển Đông người mẹ đă nuôi ḿnh khôn lớn để hôm nay lại ra bảo vệ Trường Sa.

http://quocphong.baodatviet.vn/Home/...165013.datviet

Cảm nhận người khiêng bài :

Đau xót này ngàn năm khó phai, trách cho những ai c̣n nghĩ đến t́nh hữu nghị với kẻ đă giết hại dân ḿnh .