Người ta sống không nổi với Cộng Sản nên phải ra đi bằng mọi giá ! Trong số hàng chục ngàn con thuyền mong manh đi vượt biển, đôi khi có cả tàu sắt, nhưng chắc là không thể ngờ có người dùng bè.

Chiếc bè do ông Nguyễn Văn Phong và con ... làm tại bến Thanh Đa, Sài G̣n, ra đi vào ngày 23/09/1975. Bè được đóng bằng 36 thùng phuy xăng loại 200 lít, chia ra làm 2 hàng hàn nối với nhau, phía đầu cắt nhọn để rẽ sóng, bên trên làm giàn và nhà tạm trú. Bè chở 14 người (trong số đó có một em bé sơ sinh mới 8 tháng) theo sông Sài G̣n ra biển, may mắn được tàu Nhật vớt ngày 27/09, cách Vũng Tàu 175 dặm và đưa tới Nhật.

Và chúng ta may mắn có được tấm h́nh quư giá này là do thuỷ thủ Yoshida chụp cảnh những người trên bè đang vẫy cờ SOS. Năm 1954, đă từng có người dùng bè vượt tuyến từ Bắc vào Nam. 14 người trên bè sau đó đă đi định cư ở Mỹ, phần lớn là San Jose, Cali.

Chúng tôi đă có dịp gặp gia đ́nh này ở Nhật Bản và Hoa Kỳ, đă đưa h́nh chiếc bè lên trang b́a cuốn Boat People phát hành năm 1980, bằng 4 thứ tiếng là Việt, Anh, Nhật và Pháp, in 10 ngàn cuốn. Trong cuốn này đă vẽ sơ đồ chiếc bè theo b́nh diện và thiết diện ...
Bà Mary Nguyễn là một trong số hơn 500 người đă tham dự ngày khánh thành Viện Bảo Tàng Thuyền Nhân và Việt Nam Cộng Hoà tại San Jose vào cuối tháng 08/2007. Nhưng bà có tâm sự khác với nhiều Thuyền Nhân Việt Nam.

Gia đ́nh bà là gia đ́nh Thuyền Nhân hết sức may mắn. Đă ra đi sớm sủa. Ngày 23/09/1975. Nếu không kể đợt di tản ồn ào tháng 04/1975 th́ sau 5 tháng ở lại với Việt Cộng, gia đ́nh ông Nguyễn Văn Phong đă ra đi tiên phong dẫn đầu cho cả trăm ngàn người vượt biên sau này. Nhưng có điều đặc biệt là gia đ́nh trọn vẹn 14 người đă không đi bằng thuyền. Hoàn toàn chỉ là một người làm ăn buôn bán. Không phải quân nhân công chức. Không phải đánh cá hay hải quân. Ông có nhà ở khu Thanh Đa bên bờ sông Sài G̣n. Gia đ́nh bị Việt Cộng « giải phóng » gần 2 tháng th́ ông Phong tính chuyện phải ra đi. Không muốn đám con trai phải hy sinh bên Cam bốt. Ông là người đầu tiên và cũng là người duy nhất đóng bè vượt biển. Gia đ́nh cho tiền an ninh khu vực và nói là đóng bè đi làm ăn nghề cá. Người ta phải về quê làm kinh tế mới, th́ ông ra biển làm nghề cá. Cùng với đàn con trai, ông già 51 tuổi ghép 36 thùng phuy hàn lại thành 2 ống dài mỗi bên 18 thùng. Ông chế bè đi biển.

Hai ống song song nối ngang bằng đai sắt và thanh gỗ. Phía trên là 1 nhà sàn nhỏ làm chỗ tạm trú cho 14 người. Ông thuyền trưởng chủ tàu, vợ con và bạn của các con. Trong số nầy có em bé gái mới sanh được 8 tháng. Thằng bé 4 tuổi và 1 đứa con trong bụng cô em gái. Phía sau bè có gắn 2 máy Yamaha. Một cái 7 mă lực và 1 cái 10 mă lực. Trên bè chứa thực phẩm và nước uống dự trữ cho 2 tuần lễ. Với địa bàn và ống nḥm mua chợ Trời, một bản đồ Việt Nam loại treo tường và cờ SOS. Chiếc bè đóng trong 3 tháng cùng vị thuyền trưởng bất đắc dĩ và hết sức liều lĩnh ra đi ngày 23/09/1975 tại cửa Nhà Bè Vũng Tàu. Chuyến đi này, về sau ai nghe chuyện cũng nói là điên. Nhưng vào thời kỳ đó chưa có phong trào vượt biển rầm rộ, chưa có hải tặc, chưa có trại tỵ nạn. Sau cùng, như một phép lạ, vượt biển thành công và bây giờ bà Mary Nguyễn đứng bên cạnh con tàu tại Viện Bảo Tàng mà nhớ lại chiếc bè đă đưa gia đ́nh bà đến bến tự do đúng 32 năm về trước. Năm 1975 bè của ông Phong ra đi vào 23/09. Chỉ 4 ngày sau tại hải phận quốc tế bè Tự do được tàu chở dầu của Nhật Bản vớt trên đường đi Mă lai.

Tên tàu là Shokomaru. Gia đ́nh tỵ nạn 14 người gồm cả em bé 8 tháng lên tàu dầu Nhật Bản vào ngày 27/09/1975 cách bờ biển phía ĐôngVũng tàu 125 dặm.

Vào ngày đẹp trời cuối tháng 9 cách đây 32 năm, chiếc bè 3 thước 6 chiều ngang và 17 thước chiều dài đă không c̣n chạy được nữa. Máy hư, hết dầu, nước cạn. Nếu không được cứu th́ gia đ́nh đi trên bè này chắc chắn sẽ chết hết. Cho dù có c̣n chạy được nhưng chỉ 1 trận băo nhỏ là bè tan ngay. Cả gia đ́nh bây giờ đều làm ăn, học hành tốt đẹp ngay tại San Jose. Riêng ông thuyền trưởng 51 tuổi vào năm 1975 đă liều lĩnh đóng bè vượt biên, đem cả gia đ́nh vào chốn hiểm nghèo, ông đă đi vào đường chết để t́m ra lối sống. Ông Phong mất năm 2004 tại San Jose hưởng thọ 84 tuổi.

Bà Mary kể lại rằng hôm chúng tôi ra đi đúng vào dịp Cộng sản đổi tiền lần đầu. Có lẽ v́ thế nên an ninh lỏng lẻo. Gia đ́nh có 2 vợ chồng 8 người con, 7 trai, 1 gái, cháu gái nhỏ nhất lúc đó có 8 tháng. Năm nay cháu đă 32 tuổi rồi. Các cháu đă lập gia đ́nh. Gia đ́nh chúng tôi là đại gia đ́nh. Trên 30 con cháu đều sống quanh vùng San Jose. Được tàu Nhật vớt qua Đông kinh ở 9 tháng rồi theo bà con qua Mỹ. Ông nhà tôi lớn tuổi lại bị đau nên không đi làm. C̣n tôi, lời bà Mary cho biết đă đi làm trên 20 năm. Bây giờ về hưu và chỉ làm công tác thiện nguyện.

Bà cho biết gia đ́nh hạnh phúc may mắn là nhờ ở Đức Tin và cầu nguyện. Nhân dịp khánh thành Bảo tàng viện Thuyền Nhân tại San Jose bà Mary trao tặng tấm h́nh chiếc bè độc đáo lênh đênh trên biển. H́nh này do 1 thuỷ thủ trên tàu chở dầu chụp được trước khi cứu cả gia đ́nh.

Gia đ́nh ông Phong về cảng Tokyo, báo chí Nhật Bản và thế giới có loan tin. Đài VOA và BBC đều có bài phóng sự về biến cố đặc biệt của gia đ́nh t́m tự do bằng bè phuy xăng. Câu chuyện này đă bay về Việt Nam như phép lạ. Sau cùng, chuyện đóng bè t́m tự do đă góp phần vào lịch sử của Thuyền Nhân và câu chuyện này lại thêm ư nghĩa ghi lại vào đúng thời điểm 32 năm trước.

Kể lại câu chuyện này với quư vị đồng hương nhằm mục đích ǵ ? Trước hết đây là câu chuyện của chuyến đi vào tháng 09/1975 và bây giờ là tháng 09/2007. Đó là tháng kỷ niệm của gia đ́nh ông Nguyễn văn Phong, 32 năm về trước.

Thêm vào đó, tin tức VOA và BBC về chuyến vượt biên bằng bè tự chế được tàu Nhật vớt loan truyền trên Thái B́nh Dương bay về Việt Nam chính là câu chuyện mở đường cho Thuyền Nhân vượt biên sau này. Ai cũng nói rằng bè thùng phuy mà c̣n đi được tại sao ḿnh lại không đi.

Gặp lúc Việt cộng ra tay sắt máu, đánh tư sản, đổi tiền, tập trung tù cải tạo. Tin tức chiếc bè bằng thùng xăng đến bến tự do đă đem nhiều hy vọng cho người dân miền Nam.
H́nh ảnh chiếc bè với 14 Thuyền Nhân lên tàu dầu Nhật Bản rồi được thả trôi tự do trên Thái B́nh Dương đă nằm trong ống kính máy h́nh của 1 thuỷ thủ. Ngày nay tấm h́nh bất hủ này vẫn c̣n được treo tại Nhật Bản và tại Viện Bảo Tàng Thuyền Nhân ở San Jose.
Câu chuyện đến đây có thể coi như chấm dứt. Tuy nhiên v́ đă qua 30 năm dài , cuộc sống tại Hoa kỳ không c̣n ǵ để giấu diếm nên câu chuyện phụ đề sau đây xin được ghi thêm.
Số là khi chúng tôi có hỏi về gia đ́nh, bà Mary hồn nhiên cho biết đầu đuôi gồm cả câu chuyện t́nh rất riêng tư. Đây mới thực là chuyện đời của người dân tỵ nạn. “Ông à, lời bà Mary kể lại, khi lấy nhà tôi, tôi chỉ là 1 cô bé xinh đẹp chưa đến 18 tuổi, mồ côi mẹ, chỉ c̣n ông già. Cha tôi gửi con vào học nội trú trường đạo. Cuối tuần tôi ra nhà bà con chơi. Bà con làm tài xế cho ông chủ nhà thầu. Ông nầy lớn tuổi nhưng chưa lấy vợ. Ông theo đuổi tôi. V́ ham vui muốn sống ngoài khuôn viên trường đạo, tôi chịu lấy ông. Cách biệt 17 tuổi. Ông già tôi không chịu nhưng cũng đành. Chồng không cho tôi đi học, không cho đi làm. Măi sau này tôi mới đi làm Thư kư cho hăng Thuốc tây. Chúng tôi sinh ra toàn con trai. Có 1 cô bạn gái cùng làm hăng Thuốc Tây về ở chung nhà. Bạn gái của tôi lâu ngày thành bạn gái của ông luôn. Tôi có 7 con trai. Cô sanh được đứa con gái. V́ tôi không có con gái nên thương cháu như con. Từ nhỏ đến lớn nó cứ tưởng tôi là mẹ ruột. Đến khi vượt biên tất cả đi 1 lượt. Con của tôi và con của cô vợ nhỏ cũng khai là con của tôi hết. Tôi có 7 đứa con trai đă lớn, thêm một trai một gái của D́ nó. Thành ra tôi là bà mẹ 9 con. Lúc ra đi “cô em bạn gái” của gia đ́nh đă có bầu nhưng không ai hay. Qua đến Nhật cô sinh thêm đứa con gái. Khi đến Hoa Kỳ th́ v́ tương lai và hoàn cảnh, D́ của các cháu ra riêng lập gia đ́nh. Hai ḍng con của chúng tôi rất thương yêu nhau như một nhà.

Ông nhà tôi ở Việt Nam là 1 tay đẹp trai, đào hoa, bay bướm. Xem chừng ông c̣n nhiều mối t́nh và có con cái riêng mà tôi không biết hết.

Qua đến nước Mỹ là ông hết thời vận. Ở Việt Nam ông làm ăn xoay xở đủ chuyện. Chuyện đóng bè là phát minh lớn lao cuối cùng của ông. Nhờ Trời mà sống sót. Chính Thuyền Trưởng Nhật Bản nói rằng ông nh́n đám nhỏ biết rằng trận băo sắp đến là bè này phải tan tành ngay. V́ vậy mà ông mới vớt bè của chúng tôi. Chúng tôi c̣n thực phẩm và c̣n dầu, máy tàu c̣n chạy được nhưng ông bảo là phải khai hết nước, hết dầu, máy hư. Như vậy ông mới có quyền vớt chúng tôi.

Ông nhà tôi ở Việt Nam coi như chính thức có 2 vợ, vợ lớn vợ nhỏ nhưng chúng tôi khai ở Nhật là chị em. Tất cả các con là con tôi hết.

Khi sang nước Mỹ, đến miền Đông quá lạnh, chúng tôi phải dọn về Cali hưởng trợ cấp. Đất Mỹ không phải là thế giới làm ăn của nhà tôi. Ông bị bệnh lại thêm tuổi già. Chỉ có tôi bắt đầu đi làm thợ ráp điện tử. Có ông worker Việt Nam làm sở xă hội quá tốt nói rằng bà có quá nhiều con, đi làm lương assemlly làm sao nuôi được ông chồng đau ốm với một đàn con. Rồi ông chỉ cho tôi khai sao cho hợp lệ mà có đủ tiền sống.

Nhưng t́nh cảnh này cũng qua thời gian ngắn, sau cùng các cháu tốt nghiệp đi làm th́ không c̣n phải khai tới khai lui nữa. Hơn 30 năm, các cháu đều có gia đ́nh. Con tôi và con của D́ nó đều thành đạt. Đại gia đ́nh của chúng tôi đều đi làm đóng góp lại cho nước Mỹ. Ông nhà tôi yên nghỉ năm 2004 hưởng thọ 84 tuổi. Các con ông rất hiền lành và đức hạnh. Khi tôi đi đến Viện Bảo Tàng, nh́n thấy thùng phuy trên con tầu lại nhớ đến chiếc bè ông nhà tôi nối kết 38 thùng phuy. Không biết ngày nay những thùng phuy đó trôi giạt đi đâu?

Chuyện gia đ́nh tôi 32 năm trước từ lúc bước chân đến đất Nhật và rồi vào đất Hoa Kỳ v́ hoàn cảnh có lúc phải khai không đúng sự thật. Vợ chồng lại không nói là vợ chồng. Không phải con lại nhận là con. Tôi rất áy náy. Dù là quyền lợi cũng chẳng được là bao nhưng vẫn là nói dối.

Nay nói ra là được giải toả 1 lần, tôi rất sung sướng. Ông nhà tôi quê Vĩnh Long, quê tôi ở B́nh Long. D́ của các cháu tôi coi như em gái. Em gái của tôi lại thành bạn gái của nhà tôi. Con gái của D́, tôi thương như con tôi. Chồng tôi c̣n sống hay mất đi chúng tôi vẫn coi nhau như chị em. Ba mươi năm trước có lúc d́ không chịu vượt biên, tôi phải hết sức kéo đi v́ thực t́nh thương đứa con gái 8 tháng. Tôi không muốn bỏ cháu ở lại. Bây giờ cháu tốt nghiệp đại học về điều dưỡng tại Hoa Kỳ. Nước Nhật đă cứu chúng tôi sống. Nước Mỹ đă nuôi chúng tôi trên 30 năm và ở trên Trời, Chúa vẫn ở măi cùng Người.

Giao Chỉ