Results 1 to 3 of 3

Thread: Một thời vang bóng 3

  1. #1
    Member
    Join Date
    09-02-2011
    Posts
    670

    Một thời vang bóng 3


    PHAN VĂN HÙM
    Người chiến sĩ cách mạng





    Phan Văn Hùm
    Bút danh : Phù Dao
    (1902-1946)



    Tiểu sử

    Phan Văn Hùm sinh tại ấp Búng, làng An Thạnh, Lái Thiêu, Thủ Dầu Một (nay là tỉnh B́nh Dương). Vợ chính của ông là Dương Thị Lại (1905-1992), vợ thứ là Mai Huỳnh Hoa (1910-1987), cháu ngoại của nữ sĩ Sương Nguyệt Anh và là chắt ngoại nhà thơ Nguyễn Đ́nh Chiểu.

    Sinh trong một gia đ́nh nông dân, buổi đầu Phan Văn Hùm theo học ở Sài G̣n, đậu bằng Thành chung, dạy học một năm, ra Hà Nội học trường cao đẳng Công chính (1924-1925) rồi được bố trí làm tham tá công chính ở Huế. Đến năm 1927 bị buộc thôi việc v́ ủng hộ nữ sinh trường Đồng Khánh băi khóa nhân đám tang Phan Châu Trinh.

    Ngày 28 tháng 9 năm 1928, Phan Văn Hùm cùng Nguyễn An Ninh đi Bến Lức (Long An), vô cớ bị cảnh sát xét hỏi giấy tờ tùy thân rồi c̣n bị đánh đ̣n. Ông đánh trả nên bị vu cáo tội cướp, phải vào ở Khám Lớn Sài G̣n.

    Những ngày ở trong tù, Phan Văn Hùm viết tác phẩm Ngồi tù khám lớn, nhà in Bảo Tồn nhận ấn hành, nhưng sách mới ra th́ bị cấm (1929).

    Ngày 8 tháng 5 năm 1929, ông bị ṭa tuyên phạt ba tháng tù treo và phạt tiền. Tháng 9 năm đó, Phan Văn Hùm sang Pháp học tại Đại học Sorbonne (Paris), đỗ Cử nhân và Cao học triết. Ra trường, ông đi dạy tiếng Việt ở Toulouse. Ở đây, ông chịu ảnh hưởng của phái Đệ tứ cộng sản Pháp, nên có những tư tưởng và hành động khiến nhà cầm quyền lưu ư, lùng bắt. Ông trốn sang Bỉ rồi về Sài G̣n vào tháng 7 năm 1933.

    Về nước, Phan Văn Hùm hợp tác với Nguyễn An Ninh, Tạ Thu Thâu, Trần Văn Thạch, Lê Văn Thử, Hồ Hữu Tường ra báo La Lutte (Tranh đấu), làm chủ bút tờ Đồng Nai và viết cho nhiều báo khác... Ngoài việc viết báo, ông c̣n đi dạy học ở các trường trung học tư thục, trường Trung học Paul Doumer. Được ít lâu th́ ông bị thôi việc v́ tổ chức các giáo viên băi khóa.

    Năm 1936, Phan Văn Hùm với Tạ Thu Thâu, Nguyễn Văn Tạo, trúng cử vào Hội đồng thành phố Sài G̣n. Năm 1937, ông viết tác phẩm Nỗi ḷng Đồ Chiểu và Biện chứng pháp phổ thông (tập hợp những bài diễn thuyết của ông về đề tài này tại Hội quán Khuyến học hội). Tháng Tư năm 1939, ông ứng cử vào Hội đồng Quản hạt Nam Kỳ trúng cử, nhưng bị nhà cầm quyền Pháp ở Nam Kỳ t́m cách loại bỏ ông.

    Qua những bài viết nhằm tuyên truyền tư tưởng cách mạng vô sản, phản đối chính sách bất công của Pháp... khiến ông bị cáo buộc là làm mất an ninh chính trị, bị kết án 3 năm tù, đày đi Côn Đảo. Trong ngục ông bị bệnh phù thũng.

    Năm 1942, Phan Văn Hùm được thả nhưng vẫn bị quản thúc tại Tân Uyên (Biên Ḥa). Những ngày ở đây, ông viết bộ Phật giáo triết học.

    Đầu năm 1946, khi Pháp đánh chiếm lại Nam Bộ, Phan Văn Hùm bị giết chết tại miền Đông Nam Bộ, nguyên nhân vẫn c̣n đang tranh căi


    Tác phẩm tiêu biểu

    Ngồi tù khám lớn
    Nỗi ḷng Đồ Chiểu

    Ngoài những tác phẩm đă kể trên, Phan Văn Hùm c̣n sưu tập và chú giải Dương Từ Hà Mậu, Ngư tiều y thuật vấn đáp của Nguyễn Đ́nh Chiểu; Nghiên cứu về Vương Dương Minh, viết nhiều bài khảo cứu về các vấn đề triết học, y học cổ truyền, Phật giáo, lịch sử trên các báo.


    Đánh giá

    Phan Văn Hùm được đánh giá "là người có kiến thức uyên bác và văn phong giản dị, lôi cuốn, biết biến các vấn đề trừu tượng thành dễ hiểu", là "một giáo học, một chuyên viên Trường Tiền, sau bỏ nghề tiếp tục con đường học vấn rồi trở thành một nhà yêu nước, một học giả, được nhiều người trong học giới xem ông là một học giả sắc nét nhất của Nam Kỳ."

    Nguồn: Wikipedia

    http://sachxua.net/forum/index.php?topic=1813.0;wap2

  2. #2
    Member
    Join Date
    09-02-2011
    Posts
    670
    Một số chi tiết về Phan Văn Hùm



    Trần Nguơn Phiêu

    LTS.-
    Đây là một đoạn trích thuật từ cuốn hồi kư của Bác sĩ Trần Nguơn Phiêu viết về một nhà cách mạng nổi danh là Phan Văn Hùm. Kư ức này là di sản quí báu và hàm chứa những dữ kiện khá mới là cho tới nay mới được tiết lộ về Phan Văn Hùm.


    1.

    MIỀN NAM TRONG KHÓI LỬA

    Đầu năm 1945, không quân Mỹ đă bắt đầu gia tăng đánh phá thiết lộ xuyên Đông Dương. Ngay cả thành phố Sài G̣n cũng đă nhiều lần bị giội bom, nhất là về phía thương cảng Khánh Hội. Tất cả sự kiện trên là những báo hiệu có thể quân đội Đồng Minh sẽ đổ bộ lên bán đảo Đông Dương, hậu cần quan trọng của quân đội Nhật.

    Ở về phía Bắc, Việt Minh đă thiết lập được các khu du kích và an toàn khu. Tháng 5 năm 1945, Hồ Chí Minh đă về hẳn trong an toàn khu do Chu Văn Tấn bảo vệ. Việt Minh đă nhận được sự trợ giúp của cơ quan t́nh báo OSS của Mỹ. Về phía Trung Hoa, Tướng Trương Phát Khuê cũng đă yểm trợ Hồ Chí Minh phần nào để chuẩn bị cho kế hoạch Hoa quân nhập Việt. Trước việc Đồng Minh đang chuẩn bị tấn công Nhật trên bán đảo Đông Dương, Hồ Chí Minh đă phái hai đại biểu đến Côn Minh để gặp lănh sự Pháp và đề nghị sự hợp tác với “người Pháp mới, tự do”.

    Chánh quyền Decoux đă ra lệnh đánh trả đũa quân du kích Việt Minh từ tháng 11, 1944. Họ đă triệt hạ, đốt phá nhiều làng có tham gia du kích chiến, thiêu hủy các kho lương thực, kết án tử h́nh nhiều người bị t́nh nghi. Bộ chỉ huy quân sự Pháp định tổ chức một chiến dịch mới vào ngày 12 tháng 3 năm 1945, nhưng 3 ngày trước đó, ngày 9 tháng 3 năm 1945, toàn bộ chánh quyền thực dân Pháp ở Đông Dương đă bị quân đội Nhật đảo chánh!

    Chỉ trong một đêm, tám mươi năm chánh quyền thực dân sụp đổ hoàn toàn. Tướng Tsuchihashi chỉ huy quân đội Nhật thay thế toàn quyền Decoux. Minoda được chỉ định làm thống đốc Nam Kỳ. Ngày 11-3-1945, Bảo Đại tuyên bố hủy bỏ các hiệp ước bảo hộ của Pháp và “đất nước lấy lại quyền độc lập” và ủy nhiệm cho học giả Trần Trọng Kim thành lập nội các với các nhà trí thức và chuyên viên ở Nam, Trung, Bắc.

    Tại Sài G̣n, giáo sư Hồ Văn Ngà thành lập đảng Việt Nam Quốc Gia Độc Lập. Để vận động quần chúng, đánh dấu ngày lịch sử chánh quyền thực dân Pháp sụp đổ trên dải đất Việt Nam, đảng Phục Quốc của Kỳ ngoại hầu Cường Để, các tổ chức Cao Đài, Ḥa Hảo, Liên đoàn Công chức, Tịnh Độ Cư Sĩ... tổ chức một cuộc biểu t́nh công khai đầu tiên gồm trên 50 ngàn người ở sân Vườn Ông Thượng ngày 16 tháng 3-1945.

    Trong chính sách tập họp thanh niên, thừa kế việc làm trước kia của phong trào “Thanh niên Khỏe” của Ducoroy, Thống đốc Minoda đồng ư cho lănh sự Iida đứng ra tạo phong trào này, với chủ tâm có thể điều động thanh niên Việt vào phụ trợ cho quân đội Nhật về sau nếu thấy cần. Hồ Văn Ngà được Iida tiếp xúc đề nghị thực hiện tổ chức. Hồ Văn Ngà đă giao lại việc này cho bác sĩ Phạm Ngọc Thạch, Tổng Thư Kư của đảng Việt Nam Quốc Gia Độc Lập cùng với những người trước kia đă từng tổ chức thanh niên thể thao trong thời Decoux để thành lập Thanh Niên Tiền Phong. Phong trào này đă được dân chúng ủng hộ rầm rộ trong sự náo nức của một dân tộc vừa chớm thấy chân trời một quốc gia đă thu hồi phần nào nền độc lập.

    Các hoạt động náo nhiệt của Thanh Niên Tiền Phong, sự hăng say của giới báo chí nay được tự do hô hào dân chúng đoàn kết giữ vững nền độc lập... đă đem đến một luồng sinh khí mới trong không khí chính trị miền Nam.

    Trong bầu không khí náo nức đó, cả nhà Phan Văn Hùm đều vội rời bỏ Tân Uyên để về Sài G̣n. Phan Văn Hùm chỉ trở lại Búng có vài ngày thôi, sau đó trở lại Đô thành để gặp lại các đồng chí cũ: Tạ Thu Thâu t́m cách thoát ṿng kiểm soát của Hiến binh Nhật từ Long Xuyên lên; Trần Văn Thạch từ Cần Thơ về. Phan Văn Chánh, Nguyễn Văn Số, Lê Văn Thử... nay cũng trở lại Sài G̣n. Chỉ có Hồ Hữu Tường là chủ trương phải đi ra Bắc, để t́m hiểu t́nh h́nh và cũng có thể để t́m cơ hội xuất ngoại. Các nhân vật Đệ Tứ ở miền Nam đều đồng ư trong việc phải gấp rút tổ chức thành lập đảng “Thợ thuyền Cách mạng” để ứng phó với t́nh thế mới. Việc tiếp xúc nối lại liên lạc với các nhóm đồng chí hướng ở Bắc và Trung cần phải thực hiện. Trách nhiệm đó đă được Tạ Thu Thâu tuyên bố tự đảm trách và khởi hành ra Bắc với một đồng chí thanh niên là Đỗ Bá Thế, người về sau đă tường thuật chuyến công tác đó trong quyển tiểu thuyết “Thím Bảy giỏi”.

    Phan Văn Hùm có trách nhiệm tập họp các anh em trong nhóm Tranh Đấu để lo việc tái bản báo Tranh Đấu. Các Ủy ban hành động thời Mặt trận B́nh dân cần được khôi phục lại. Lê Văn Vững và thầy giáo Nguyễn Thi Lợi lănh nhiệm vụ đặc biệt đó cho vùng Sài G̣n - Chợ Lớn. Khi tái bản trở lại vào tháng 8, 1945 báo Tranh Đấu đă thường được phát hành từ 15.000 đến 20.000 số.

    Riêng về phần các anh em của Liên minh Cộng sản, Lư Sanh Hạnh đứng ra tái lập lại và cổ động thành lập các Ủy ban Nhân dân. Hồ Hữu Tường, sau những ngày sống ở Côn Đảo, đă tuyên bố không c̣n đi theo con đường cách mạng Mác nên không c̣n liên lạc ǵ với nhóm Liên Minh Cộng Sản nữa và đang dự định chuẩn bị lên đường đi ra Bắc. Liên minh lúc đó đă được tổ chức mạnh mẽ ở Đề Pô xe điện G̣ Vấp với hơn 400 công nhân. Nhà thơ Nguyễn Hải Âu thuộc nhóm Tia Sáng ở miền Bắc đă vào đây và gia nhập nhóm ở G̣ Vấp. Anh đă anh dũng cùng anh em công nhân xe điện G̣ Vấp cầm súng chống Pháp khi quân Pháp trở lại tấn chiếm cơ sở này!

    Ông Huỳnh Phú Sổ sau ngày Nhật đảo chánh Pháp, nay mới có cơ hội trở lại các tỉnh để vừa phổ biến giáo lư Phật giáo Ḥa Hảo, vừa đi khuyến nông v́ lúc đó nạn đói đă hoành hành ở Bắc và Trung. Cách thức thực hành Phật pháp một cách b́nh dân, thực tiễn và cách mạng của Ông đă được những người nông dân Nam bộ hưởng ứng nhiệt liệt. Tín đồ càng ngày càng đông. Một phần rất lớn những nông dân đă hưởng ứng phong trào Nam Kỳ Khởi Nghĩa trước kia và đă may mắn thoát qua được sự đàn áp dữ dội của thực dân Pháp, nay theo về Đức Thầy cũng rất nhiều v́ cảm kích lối hành đạo cách mạng và yêu nước của ông Huỳnh Phú Sổ.

    Phan Văn Hùm, trong thời gian bị an trí ở Tân Uyên, đă có thời gian suy ngẫm, nghiên cứu để viết tác phẩm “Phật Giáo Triết Lư”. Ông đă đặc biệt lưu tâm đến sự phát triển Phật giáo Ḥa Hảo và tính cách thời đại của pháp môn hành đạo cách mạng này.

    Người viết bài chỉ là một học sinh mới lớn lên trong thời gian Phan Văn Hùm trở lại hoạt động ở Sài G̣n nhưng đă được cơ hội gặp gỡ ông v́ thường đi theo một bạn học ở Pétrus Kư tên Phan Phục Hổ, con trai của Phan Văn Hùm. Nhờ cơ hội đó, người viết bài thường được nghe những lời bàn luận của các bác, các chú lớn trong nhóm Tranh Đấu. Những người trong nhóm đă đồng ư với Phan Văn Hùm là nhóm có chân đứng vững vàng trong giới thợ thuyền và trí thức ở các đô thị lớn nhưng chưa có tổ chức rộng và vững ở nông thôn. Trong thời hoạt động cách mạng thời bấy giờ, chỉ có Nguyễn An Ninh và Phan Văn Hùm là những người đă có các nghiên cứu sâu xa về Phật giáo. Hai nhà cách mạng này đă từng len lỏi vào các vùng nông thôn Nam Bộ, dưới h́nh thức đi bán “dầu cù là Nguyễn An Ninh”, nhưng kỳ thực là để t́m hiểu nguyện vọng dân chúng và tổ chức đảng Thanh Niên Cao Vọng. Nguyễn An Ninh đă bỏ ḿnh ở Côn Đảo, nay chỉ c̣n Phan Văn Hùm là người có nhiều lưu tâm đến tổ chức nông dân và các hoạt động của Phật giáo Ḥa Hảo.

    Phan Văn Hùm v́ thế sau khi thoát vùng quản chế Tân Uyên về Sài G̣n, đă có được dịp tiếp xúc, bàn luận, góp ư kiến với ông Huỳnh Phú Sổ, giáo chủ Phật giáo Ḥa Hảo. Ông Huỳnh Phú Sổ, người chủ trương một nền Phật giáo Thời đại cho giới cư sĩ, nông dân miền Nam, một nền Phật giáo không tăng ni, chùa chiền, chuông mơ... lúc đó đă có được một số tín đồ khoảng hai triệu. So với dân số miền Nam vào thời đó vào khoảng năm triệu th́ Phật giáo Ḥa Hảo phải được coi là một lực lượng nông dân đáng kể. Người viết bài đă chứng kiến việc Tạ Thu Thâu đă có nói với Phan Văn Hùm: “Cho tôi gặp ông Thầy trước ngày tôi ra Bắc”.

    Savani, một đại tá Chánh sở Mật thám, phụ trách t́nh báo ở Nam Kỳ đă có báo cáo, nghi ngờ Phan Văn Hùm đă giúp ư cho ông Huỳnh Phú Sổ viết những văn bản Ḥa Hảo chống thực dân Pháp, khuyên dân chúng không nên ṭng quân giúp Pháp v.. v... Ngoài ra, Nguyễn Văn Trấn, người của Dương Bạch Mai chỉ định cho làm Giám đốc Quốc gia Tự vệ cuộc cũng đă có đoạn viết trong sách “Viết cho Mẹ và Quốc hội”, nghi ngờ về vai tṛ này của Phan Văn Hùm trong hoạt động của ông Huỳnh Phú Sổ. Nguyễn Văn Trấn viết: “Đặc biệt là Phan Văn Hùm đă thảo lời hịch và chương tŕnh cho Dân chủ Xă hội đảng, gọi tắt là Dân Xă đảng, cho đức Chí Tôn làm chủ miền Tây và Tây Đô” (Viết cho Mẹ và Quốc hội, trang 110, Văn Nghệ xuất bản, 1995).

    Không khí chánh trị thời bấy giờ rất sôi động ở miền Nam. Các đảng phái ái quốc từng hoạt động bí mật trước kia, nay đă ồ ạt công khai sinh hoạt. Ông Trần Văn Ân, trước kia đă được Nhật đưa qua Singapore lánh nạn cùng với ông Trần Trọng Kim và Dương Bá Trạc nay đă trở về Long Xuyên, chỉ kịp thăm gia đ́nh sau bao năm xa cách được một ngày thôi và phải lên ngay Sài G̣n hội họp cùng các nhà hoạt động chính trị khác. Ông Hồ Văn Ngà, người sáng lập đảng Quốc gia Độc lập với bác sĩ Phạm Ngọc Thạch nay thành lập ngay “Mặt trận Quốc gia Thống nhất”. Mặt trận này gồm, ngoài đảng Quốc gia Độc lập c̣n có sáu tổ chức khác: Thanh Niên Tiền Phong, giáo phái Cao Đài, Ḥa Hảo, Liên đoàn Công chức, nhóm Trí thức và phái Tịnh độ Cư sĩ.

    Nhóm Đệ Tứ không có tham gia trong Mặt Trận Thống Nhất này, mặc dầu có việc tiếp xúc thường xuyên với Hồ Văn Ngà. Bản Tuyên Ngôn của Mặt Trận (Xem: Phóng ảnh, Trang 326, quyển Việt Nam 1920 - 1945, của Ngô Văn, nhà xuất bản Chuông Rè, tháng 7 năm 2000) đă ghi rơ các thành phần của Mặt Trận gồm có: Việt Nam Quốc gia Độc lập đảng, Thanh Niên Tiền Phong, Nhóm Trí Thức, Liên Đoàn Công Chức, Tịnh Độ Cư Sĩ, Phật Giáo Ḥa Hảo, Cao Đài Giáo. Trong các văn bản của Mặt Trận, không bao giờ có ghi tên Nhóm Đệ Tứ. Sự nhầm lẫn này có lẽ một phần do kư giả Nam Đ́nh đă ghi trong Hồi kư của ông là nhóm Đệ Tứ đă có chân tham gia trong Mặt Trận. Những người trong nhóm Đệ Tam có lẽ đă vin vào Hồi Kư của Nam Đ́nh để vu cáo là nhóm Đệ Tứ đă “thân Nhật” v́ Đệ Tứ đă gia nhập Mặt Trận này.

    Ngày 21 tháng 8 năm 1945, Mặt Trận Quốc Gia Thống Nhất tổ chức một cuộc biểu t́nh rộng lớn gồm trên 200.000 người với các biểu ngữ: Việt Nam Độc Lập, Đả đảo Đế quốc Pháp, Độc Lập hay là Chết... Đoàn biểu t́nh đă diễn hành trong trật tự, từ Sở Thú đến Dinh Norodom, qua các trục lộ chính, đến khu b́nh dân Chợ Cầu Ông Lănh... Những người xu hướng Đệ Tứ tuy không trực thuộc Mặt Trận vẫn diễn hành tham gia dưới cờ của Đệ Tứ Quốc Tế, ánh chớp Cách mạng trên quả Địa cầu.

    Qua ngày 22 tháng 8, Kha Vạn Cân, Thị trưởng Sài G̣n - Chợ Lớn ra chỉ thị kéo sập các tượng đồng tượng trưng cho sự chiếm đóng của thực dân Pháp. Trong niềm hân hoan chung, dân chúng đă kéo ngă các tượng Giám mục D'Adran trước Nhà thờ Lớn thành phố Sài G̣n, tượng Francis Garnier trước Nhà hát Tây, tượng Rigaud de Genouilly ở bến Thủ Thiêm, tượng Năm h́nh ở Ngă Sáu, tượng Gambetta ở Vườn Ông Thượng...

    Trong các ngày thành phố đang sôi sục này bỗng nhiên thấy sự xuất hiện của vài xe phóng thanh chạy trên đường phố, rải truyền đơn và hô hào: “Ủng hộ Việt Minh”. Một tổ chức xa lạ với dân chúng miền Nam đă tự xưng qua truyền đơn là một tổ chức có khả năng giải phóng Việt Nam.


    Còn tiếp

  3. #3
    Member
    Join Date
    09-02-2011
    Posts
    670
    Một số chi tiết về Phan Văn Hùm




    2.


    Truyền đơn viết:

    “Việt Minh đă từng sát cánh bên cạnh Đồng Minh, đánh Tây chống Nhật. Đối với Nga là bạn. Đối với Tàu như răng với môi. Đối với Mỹ, chủ trương thương mại, nên không có ư xâm lăng. Đối với Anh, nội các Attlee mới lên nắm chính quyền và thiên tả. V́ vậy, bề ăn nói của chúng ta rất dễ dàng...”


    Việt Minh kêu gọi tổ chức mít tinh ngày 28 tháng 8.

    Ngày 22 tháng 8, Mặt Trận Quốc Gia Thống Nhất triệu tập các đại biểu, nhưng Phạm Ngọc Thạch, lănh tụ Thanh Niên Tiền Phong không đến dự. Đến chiều, truyền đơn và áp phích công bố là Thanh Niên Tiền Phong nay gia nhập Mặt Trận Việt Minh!. Việc Bác sĩ Phạm Ngọc Thạch, người phụ trách Thanh Niên Tiền Phong th́nh ĺnh trở cờ tuyên bố gia nhập Mặt trận Việt Minh vào thời đó đă được một số những nhà cách mạng miền Nam giải thích là v́ Thạch bị Trần Văn Giàu chiêu dụ: Thạch đă mang tiếng thân Nhật, đứng ra phụ trách Thanh Niên Tiền Phong. Nay Nhật đă thua trần, đầu hàng Đồng Minh. Nếu không theo Trần Văn Giàu và sớm trở cờ theo Việt Minh, ngày kia sẽ bị Đồng Minh xét xử về tội theo Nhật?

    Ngày 23, Hồ Văn Ngà lănh tụ Mặt Trận Quốc Gia Thống Nhất, tiến hành thương lượng với Việt Minh. Ông tuyên bố sẵn sàng rút lui, lấy cớ là để t́m cách đối phó hữu hiệu với thời cuộc.

    Ngày 24, tờ Hưng Việt đăng một Thông cáo:

    “Sau một cuộc thương thuyết giữa Mặt trận Quốc gia Thống nhất cùng đại biểu của Việt Minh, hai bên đă thỏa thuận hợp tác cùng nhau. Ba khẩu hiệu sau này: Việt Nam hoàn toàn độc lập, dưới chính thể Cộng ḥa Dân chủ, chính quyền về Việt Minh, được đại biểu Mặt Trận Quốc Gia Thống Nhất tuyên bố sát nhập vào Việt Minh. Những tổ chức của Mặt Trận Quốc Gia Thống Nhất sẽ tham gia vào cuộc biểu t́nh ngày 25 tháng 8”.

    Trong tinh thần cộng tác v́ lợi ích quốc gia, trước viễn ảnh Pháp có thể lăm le trở lại Đông Dương, Mặt Trận Quốc Gia Thống Nhất đă lấy quyết định tăng cường cho Việt Minh. Việc làm này cũng phù hợp với lời kêu gọi của vua Bảo Đại. Bức điện tín số 1855GT của Bảo Đại gởi ngày 22 tháng 8 cho các Khâm sai ở Bắc và Nam Việt Nam đă chỉ thị các nơi nói trên nên t́m cách liên lạc với các đại biểu Việt Minh v́ Bảo Đại đă có lời yêu cầu hợp tác lập chính phủ mới thay thế chính phủ Trần Trọng Kim.

    Bộ phận đảng Cộng Sản ở Nam do Nguyễn Văn Tạo, Bùi Công Trừng phụ trách đă thảo luận gay go về việc có nên thừa cơ hội nắm chính quyền hay không v́ e ngại nếu quân Nhật phản ứng, đảng có thể bị thiệt hại lớn v́ lực lượng Việt Minh không mạnh như ở Bắc. Phạm Ngọc Thạch là người vẫn tiếp xúc với Nhật trước kia khi phụ trách phong trào Thanh Niên Tiền Phong được đảng giao cho việc thăm ḍ ư đồ của Thống chế Nhật Terauchi. Trong t́nh huống chán nản v́ nước Nhật đă tuyên bố đầu hàng quân Đồng Minh, Terauchi hứa sẽ không can thiệp.

    V́ nay được Mặt Trận Quốc Gia Thống Nhất tăng cường, Việt Minh quyết định sẽ tổ chức cuộc biểu t́nh sớm hơn, vào ngày 25 tháng 8 thay v́ 28 tháng 8. Bác sĩ Phạm Ngọc Thạch được chỉ định đi liên lạc với Thống chế Nhật Terauchi để thăm ḍ phản ứng của quân đội Nhật. Terauchi cầm quyền chỉ huy lực lượng Đông Nam Á hứa sẽ không can thiệp. Để thử trước cho chắc ăn, trong đêm 22 rạng ngày 23, Việt Minh quyết định ra tay ở Tân An là tỉnh lỵ gần Sài G̣n. Sau khi ḍ hỏi và được toán quân Nhật đóng ở Tân An đồng ư, Việt Minh đă kêu gọi được tỉnh trưởng Tân An giao cho Ṭa bố tỉnh một cách an toàn, không một phát súng nổ.

    Thế là chiều ngày 24 tháng 8, Việt Minh đă cho Thanh Niên Tiền Phong, các đội tự vệ, công chức các sở chiếm đóng dinh Thống đốc Nam Kỳ, Bưu Điện Trung Ương, các Kho Bạc, các bót cảnh sát, sở Mật Thám, sở Cứu hỏa, nhà máy điện, nhà máy nước... Với sự đồng ư trước của Nhật, Việt Minh tránh đột nhập treo cờ ở phủ Toàn Quyền, Đông Dương Ngân Hàng, Kho đạn, bến tàu, sân bay, Hải Quân Công Xưởng...

    Dân chúng xung quanh Sài G̣n, Chợ Lớn, Gia Định như G̣ Vấp, Hóc Môn, Bà Điểm, Chợ Đệm, B́nh Chánh, Khánh Hội, Thị Nghè... được khuyến khích rần rộ kéo về Sài G̣n để tham dự biểu t́nh vào sáng 25 tháng 8. Ngay trong đêm đó, kiến trúc sư Huỳnh Tấn Phát đă dựng lên một kỳ đài cao 15 thước, bọc vải đỏ ở Bồn Kèn, trước dinh Xă Tây, ở ngă tư đại lộ Charner và Bonard (đường Nguyễn Huệ và Lê Lợi thời VNCH). Huỳnh Tấn Phát, thuộc đảng Tân Dân Chủ nhưng đă được Trần Văn Giàu kết nạp vào đảng Cộng sản từ ngày 5-3-1945 đă nhường chức Ủy viên cho Huỳnh Văn Tiểng trong chính phủ lâm thời mới. Danh sách 9 người của Ủy ban Hành chính Lâm thời Nam Bộ, một ủy ban tự thiết lập, được ghi to bằng chữ vàng để ra mắt dân chúng:



    Chủ tịch kiêm Ủy viên Quân sự: Trần Văn Giàu

    Ngoại giao: Phạm Ngọc Thạch

    Nội vụ: Nguyễn Văn Tạo

    Lao động: Hoàng Đôn Văn

    Thanh tra Chính trị miền Tây: Nguyễn Văn Tây

    Quốc gia Tự vệ cuộc, kiêm Thanh tra Chính trị miền Đông: Dương Bạch Mai

    Kinh tế: Ngô Tấn Nhơn

    Tuyên truyền và Thanh niên: Huỳnh Văn Tiểng

    Tài chánh: Từ Bá Đước


    Trần Văn Giàu sau này có cho biết là khi họp Hội nghị Xứ ủy mở rộng kỳ thứ ba ở Chợ Đệm ngày 23-8-1945, Huỳnh Tấn Phát đă được đề cử làm Ủy viên trong Lâm ủy Hành chánh Nam Bộ nhưng Huỳnh Tấn Phát đă từ chối và xin nhường cho Huỳnh Văn Tiểng thay thế.

    Như thế, trong 9 ủy viên của Lâm ủy Hành chánh, 4 người là đảng viên Cộng sản Đệ Tam, 4 người thân Cộng, chỉ có Ngô Tấn Nhơn là độc lập! Các thành phần quốc gia thuộc Mặt Trận Quốc Gia Thống Nhất vừa mới nhượng bộ thỏa hiệp với Việt Minh đều bị gạt ra ngoài. Họ chưa bao giờ được Việt Minh tham khảo về việc thành lập Lâm ủy, mặc dầu chỉ mới vài ngày trước, để ứng phó hữu hiệu với thời cuộc, họ đă thỏa thuận gia nhập Việt Minh để có sự đoàn kết rộng răi.

    Cũng giống như cuộc biểu t́nh ngày 21-8-1945 trước đó vài ngày, dân chúng đă tham gia cuộc biểu t́nh ngày 25-8 trong ṿng trật tự, hăng hái biểu dương ư chí quyết chấm dứt chế độ thực dân. Nhưng kỳ này, nếu có khác chăng th́ chỉ là sự hiện diện của cờ đỏ sao vàng của Việt Minh thay v́ cờ quẻ Ly.

    Nhóm Tranh Đấu dưới sự hướng dẫn của Phan Văn Hùm và Trần Văn Thạch đă tham dự cuộc biểu t́nh này giống như đă có mặt trong ngày biểu t́nh ngày 21-8 do Mặt Trận Quốc Gia Thống Nhất tổ chức. Nhóm tập hợp để khởi hành ở góc Massiges - Norodom (Mạc Đỉnh Chi - Thống Nhất thời VNCH), dưới biểu hiện Đệ Tứ, h́nh trái đất tṛn có ánh sáng chớp h́nh số 4. Những người không biết rơ t́nh h́nh trong nhóm Đệ Tứ ở miền Nam thời bấy giờ không được biết là thật ra trong nhóm vẫn có sự phân chia làm hai bộ phận. Sự phân chia đó là do kết quả của sự liên kết khi thành lập nhóm Tranh Đấu dưới sự điều động của Nguyễn An Ninh. Trong thời kỳ Mặt trận B́nh Dân ở Pháp, một đảng viên đảng Cộng sản Pháp là Gabriel Péri đă được gởi sang Đông Dương để điều tra t́nh h́nh. Nguyễn An Ninh đă thuyết phục được Gabriel Péri về tŕnh lại đảng để xin ủng hộ việc xuất bản một cơ quan báo chí tranh đấu cho công nhân Việt Nam, với sự cộng tác của hai nhóm Đệ Tam và Đệ Tứ ở miền Nam. Kết quả cuộc vận động này của Nguyễn An Ninh là việc tái bản báo Tranh Đấu ngày 4 tháng 10 năm 1934. Đợt phát hành này bắt đầu với tờ Tranh Đấu mới mang số 5.

    Những người cộng tác trong tờ Tranh Đấu đợt mới này đă đồng thanh chấp thuận đề nghị của Nguyễn An Ninh là dẫu thuộc xu hướng Đệ Tam hay Đệ Tứ, các bài báo sẽ không được kư tên tác giả, không quảng cáo cá nhân, không biểu lộ xu hướng đảng phái. Tất cả các bài báo phải nhắm vào cuộc đấu tranh chung chống kẻ thù là chính quyền thực dân Pháp. Cuộc liên minh độc nhất trong lịch sử giữa Đệ Tam và Đệ Tứ này chỉ xảy ra ở Việt Nam và đă tồn tại được gần ba năm. Hồ Hữu Tường đă gọi liên minh này là “một quái thai lịch sử”, chỉ được thành h́nh ở Việt Nam mà thôi.

    V́ sự giao ước đó nên những người xu hướng Đệ Tứ hoạt động công khai trong liên minh không thể b́nh luận về việc Stalin kư hiệp ước hỗ tương với Pháp cũng như khi Đại hội Quốc tế Cộng sản kỳ thứ 7 và cũng là kỳ họp cuối cùng, ra lệnh hủy bỏ các chỉ thị năm 1928 (Chính sách cấp thời lật đổ chế độ tư bản toàn thế giới).


    Còn tiếp

Thread Information

Users Browsing this Thread

There are currently 1 users browsing this thread. (0 members and 1 guests)

Similar Threads

  1. Đổi Vàng Thiệt Ra Vàng Giấy
    By Tu_Nhan_Dan_ in forum Tin Việt Nam
    Replies: 1
    Last Post: 12-05-2012, 09:49 AM
  2. Replies: 4
    Last Post: 20-04-2012, 08:15 AM
  3. Replies: 19
    Last Post: 12-01-2012, 12:15 AM
  4. Replies: 164
    Last Post: 25-08-2011, 01:41 AM
  5. Replies: 9
    Last Post: 14-07-2011, 04:54 AM

Bookmarks

Posting Permissions

  • You may not post new threads
  • You may not post replies
  • You may not post attachments
  • You may not edit your posts
  •