Thù lao cho nghề đập đá rất rẻ mạt. Nhưng hầu hết những người đập đá đều là người già, phụ nữ và trẻ em. Họ là những người không có một tay nghề căn bản nào để có thể kiếm ra tiền, cả ngày không biết làm ǵ, trong khi cuộc sống của gia đ́nh th́ quá thiếu thốn, nên bất cứ khi nảo rảnh rỗi, là họ phải đập đá để kiếm thêm tiền chi tiêu trong gia đ́nh.
Những người dân đập đá đều không có găng tay, không có kiếng an toàn. Họ phải dùng những tấm vải rách đủ màu, đủ loại quấn kín chân tay, mặt mũi, chỉ để hở có hai con mắt. V́ vậy, có rất nhiều người bị tai nạn, đập búa vào các ngón tay, hay miểng đá văng vào mắt, vào mặt, vào tay chân… trong đó có những trường hợp trầm trọng bị mù.
Khi viết những ḍng chữ này, tôi lại bùi ngùi nhớ đến Pḥng Thành, h́nh ảnh của những con hẻm nhỏ chạy dài với những hàng cây, và trước mỗi căn nhà là những đống đá say ngủ, những người làm nghề “tả sẹc” âm thầm, cô đơn, thui thủi một ḿnh, bất kể sáng tối, trưa chiều, mưa nắng, trong những bộ quần áo, giẻ rách nhiều hơn vải, và bộ mặt bịt kín, chỉ hở có hai con mắt.
Tôi đă từng đến thăm những gia đ́nh làm nghề “tả sẹc”, cảm khái chứng kiến những bà cụ, ông cụ, những em học sinh… chân tay, mặt mũi bị sẹo hoặc bị tàn tật chỉ v́ đập đá.
Tuy chỉ mới sống ở Pḥng Thành có vài tháng ngắn ngủi, chúng tôi đă thấy rơ sự khủng hoảng trai thừa gái thiếu tại Trung Hoa, hậu quả cuả chính sách 1 con cho một gia đ́nh được áp dụng rộng răi tại Trung Hoa trong suốt nhiều thập niên.
Thường cứ vào buổi chiều, đàn ông con trai độc thân tụ tập trước cửa nhà tṛ chuyện, hoặc lang thang đi dạo phố để được đắm đuối ngắm vuốt trong tuyệt vọng những cô gái Trung Hoa thắt bím, đi nhanh như chạy. Bề ngoài những người đàn ông con trai vui vẻ cười đùa, nhưng trong thâm tâm, hầu hết đều lo nghĩ đến chuyện t́m kiếm một người phụ nữ làm vợ.
V́ sự chênh lệch tỷ lệ giữa nam và nữ quá cao, cộng t́nh trạng con gái ở Pḥng Thành đổ xô ra thành thị làm việc, nên lấy vợ tại Pḥng Thành thời đó vừa tốn kém vừa rất vất vả cho người con trai.
Ngoài những khó khăn trong việc kiếm được vợ, họ c̣n gặp khó khăn trong tài chánh. Tôi đă nghe nhiều chuyện, t́nh duyên của họ nửa đường đứt gánh v́ tiền bạc không có, nhiều ông bố cả đời chỉ lo chắt bóp dành dụm để có đủ tiền lo đám cưới cho con mà cũng không đủ, dẫn đến không biết bao nhiêu bi kịch trong gia đ́nh, ngoài xă hội.
Thường, sau mỗi cuộc t́nh dang dở như vậy, người con trai đều bỏ Pḥng Thành đi Nam Ninh, Quảng Châu hay Thượng Hải… nói là đi “kiếm tiền”, “đổi đời”, nhưng hầu hết là đi để t́m quên lăng, và rồi vĩnh viễn không thấy trở lại.
Trong thời gian này, gia đ́nh bà Trà và anh Tiến, anh Thu thường xuyên gửi thư cho ṭa đại sứ Mỹ ở Bắc Kinh, cũng như gia đ́nh ở Mỹ để một mặt xin nhập cảnh Mỹ theo tiêu chuẩn tỵ nạn chính trị, mặc khác xúc tiến hồ sơ bảo lănh vô Mỹ theo tiêu chuẩn đoàn tụ gia đ́nh.
C̣n tiếp...
Bookmarks