Thanh Trúc, phóng viên RFA
2013-08-31
Tiến triển khả quan
Nghĩa Dũng Đài trong Nghĩa Trang Quân Đội Biên Ḥa sau khi được trùng tu. VAF PHOTO
Sau thời gian âm thầm vận động với phía Việt Nam từ 2006, việc trùng tu Nghĩa Trang Quân Đội Biên Ḥa, mà VAF Sáng Hội Việt Mỹ gọi một cách trân trọng là tôn tạo mộ phần của 16.000 binh sĩ miền Nam bỏ ḿnh trong cuộc chiến, đang có những bước tiến khả quan.
Trở về sau chuyến đi hồi tháng Bảy, chủ tịch VAF, ông Nguyễn Đạc Thành, dành cho Thanh Trúc bài phỏng vấn với những tiến triển mới nhất tính đến lúc này:
Nguyễn Đạc Thành: Chuyến trước chúng tôi về đầu tháng Ba 2012 để bắt đầu tôn tạo lại Nghĩa Trang Biên Ḥa. Chuyến tôi mới về lần này, ngày 20 tháng Bảy 2013 theo lời mời của ông Tổng Lănh Sự Lê Thành Ân, một trong những người hết sức quan trọng, đă ủng hộ và đă giúp chúng tôi thực hiện việc trùng tu Nghĩa Trang Biên Ḥa. V́ ông muốn thấy kết quả trước khi măn nhiệm kỳ và chúng tôi đă trở về ngày 20 tháng Bảy, gặp ông Lê Thành Ân ngày 21 tháng Bảy. Sau đó chúng tôi yêu cầu bên anh em trên B́nh Dương, đây là những người trong chính quyền tỉnh B́nh Dương, th́ họ thực hiện ngay ba cái cầu thang c̣n lại. Khi chúng tôi và ông Lê Thành Ân lên thăm nghĩa trang ba cái cầu thang đang được xây dựng.
Đó là ba bậc thang lên Nghĩa Dũng Đài. Nghĩa Dũng Đài là nơi có Vành Khăn Tang, trong đó thờ phượng những anh em đă hy sinh. Bốn bốn góc là bên trái, bên phải, trước, sau của Nghĩa Dũng Đài là có bốn bậc thang đi lên. Bốn bậc thang đó bị hư hết th́ bậc thang đầu tiên ở trước mặt đă làm xong, có bàn thờ với bức tường đá đen để thân nhân đến lễ bái. Ba bậc thang c̣n lại chưa thực hiện th́ ngay ngày chúng tôi về chúng tôi yêu cầu trên B́nh Dương th́ ngày hôm sau người ta thực hiện liền. Đến khi tôi về th́ bốn bậc thang của Nghĩa Dũng Đài đều đă hoàn tất.
Thanh Trúc: Bên cạnh đó ông c̣n làm việc ǵ khác liên quan đến vấn đề chính quyền bên đó cho phép tôn tạo nghĩa trang?
Nguyễn Đạc Thành: Chúng tôi và ông Tổng Lănh Sự Lê Thành Ân và người nữa là tiến sĩ Đinh Xuân Quân, phụ tá đặc biệt về ngoại giao của VAF, đă gặp ông thứ trưởng Bộ Ngoại Giao Nguyễn Thanh Sơn. Trong buổi họp chúng tôi có nhắc lại và thảo luận th́ ông thứ trưởng Nguyễn Thanh Sơn đồng ư coi như thực hiện ngay việc tu bổ Vành Khan Tang và những phần c̣n lại của Đài Tưởng Niệm. Xong đó th́ sẽ có một phái đoàn của chúng tôi về để thăm Nghịa Trang Biên Ḥa, cầu siêu cho anh em trong những ngày sắp tới.
Nghĩa trang quân đội Biên Ḥa trước khi được trùng tu. VAF PHOTO.
Thanh Trúc: Thưa ông, sau chuyến đi vừa rồi xin ông tŕnh bày thêm chi tiết về kết quả việc tu bổ Nghĩa Trang Biên Ḥa tính đến lúc này?
Nguyễn Đạc Thành: Tính tới bây giờ th́ bốn cầu thang đi vào Nghĩa Dũng Đài đă hoàn tất, chúng tôi đă ủi bứt đi cái nhà vệ sinh, cái vọng gác của bộ đội, làm sạch và tráng xi măng, trồng hoa bên trong Nghĩa Dũng Đài nơi thờ phượng trong đó có Vành Khăn Tang. Tức nhiên là cái ṿng tṛn cao ở trên th́ đắp lại những chỗ bị bể, và ở dưới th́ chúng tôi đă ủi bằng phẳng, tráng xi măng lối đi bên trong của Nghĩa Dũng Đài rồi xây con lươn và trồng bông, xây bàn thờ với bức tường đá đen có lư hương, trang trí cây kiểng để quan khách và thân nhân đến viếng thăm nghĩa trang có nơi đặt lễ vật, dâng hương và tưởng niệm người quá cố.
Trong khi đó chúng tôi cũng nhổ đi một số cây to trên phần đất bên ngoài, bắt hệ thống nước, ủi bằng làm sạch sẽ Nghĩa Dũng Đài, đồng thời ủi bằng phẳng và tráng nhựa con đường từ ngoài cổng đi vào.
Chúng tôi có một số anh em, đă bảo trợ cho 20 ngôi mộ, Hai chục ngôi mộ này là xây làm kiểu mẫu để sau này bà con muốn tôn tạo lại mộ thân nhân của ḿnh th́ đúng theo những cái mộ đó. Chúng tôi muốn từ đây về sau tu bổ mộ là đúng theo một kiểu, không cao không thấp, bằng nhau để nghĩa trang được khang trang.
Kêu gọi không bốc mộ
Thanh Trúc: Thế c̣n những công việc mà VAF phải tiếp tục thực hiện trong những ngày tới là nghư thế nào?
Nguyễn Đạc Thành: Chúng tôi đang tổ chức cắt cỏ, nhổ cỏ dại, dọn rác. Hy vọng Thanh Minh năm nay nghĩa trang sẽ được sạch sẽ những ngày cuối năm sáp tới.
Trong 6 tháng c̣n lại là chương tŕnh mà Bộ Ngoại Giao yêu cầu chúng tôi cho biết sáu tháng c̣n lại của năm 2013 và năm 2014 là làm cái ǵ. Chỉ c̣n lại mấy tháng mà thôi và làm những việc đó chúng tôi cũng cần người bảo trợ để đưa vào thực hiện.
Năm 2014 chúng tôi muốn hoàn tất đắp mộ, những ngôi mộ bằng đất mà không c̣n thân nhân nữa, th́ chúng tôi muốn vận động bà con có tu bổ mộ th́ làm đúng theo kích thước của bên quản trang và chúng tôi đang làm. Chứ c̣n nếu làm cái cao cái thấp, cái lớn cái nhỏ, cái trồi cái sụt th́ chẳng khác nào một cái nghĩa trang b́nh thường, coi nó rất tội nghiệp cho anh em nằm ở dưới.
Nghĩa Trang Quân Đội Biên Ḥa khi đang được trùng tu. VAF PHOTO
Đồng thời nữa, chúng tôi muốn kêu gọi bà con, là bởi v́ trước đó có những tin đồn rỉ tai, nói rằng Nghĩa Trang Biên Ḥa sẽ bị giải tỏa, nếu không bốc mộ th́ người ta sẽ cào hoặc dời hài cốt đi và hài cốt sẽ bị mất. Cho nên đă có một số, ít nhất khoảng 3.000 ngôi mộ, đă dời đi rồi. Đó là một trong những lư do Nghĩa Trang Biên Ḥa có gần 60 mẫu mà bây giờ c̣n khoảng 29 mẫu thôi. Đó là một điều tai hại.
Và cũng như kỳ rồi là cắm cọc mặt bằng, chúng tôi đă lập tức gởi văn thư lên Bộ Ngoại Giao và lên chính quyền tỉnh B́nh Dương. Họ cho biết rằng đó là một sự sai lầm của bên phía địa phương th́ cọc đă nhổ ngay. Rồi sau này, khi chúng tôi đưa h́nh ảnh Nghĩa Trang Biên Ḥa đă tu bổ được th́ có một số người chống đối, đồng thời suy luận trước sau ǵ nghĩa trang cũng bị giải tỏa cho nên không cần phải tu bổ. Có một số bà con tưởng đó là đúng và tiếp tục bốc mộ nữa. Chúng tôi xin kêu gọi bà con đừng làm như vậy. Bốc mộ như vậy th́ nghĩa trang chỉ c̣n ít mộ thôi th́ thử hỏi làm sao giữ được nghĩa trang? Chỉ c̣n một ít mộ nữa th́ bắt buộc chính quyền Việt Nam người ta phải qui hoạch trở lại, đem những cái mộ đi chỗ khác th́ Nghĩa Trang Biên Ḥa, nơi an nghĩ của 16.000 tử sĩ Việt Nam Cộng Ḥa, sẽ không c̣n nữa. Đó là di tích lịch sử của miền Nam và có thể là của một quốc gia. Xin mọi người hiểu nghĩa trang không bị cào xới là bởi ǵ bây giờ mọi người trên thế giới đều biết rằng chính phủ Việt Nam cho phép tôn tạo lại Nghĩa Trang Biên Ḥa có nghĩa là Nghĩa Trang Biên Ḥa không bị giải tỏa.
Thanh Trúc: Được biết theo dự tính của VAF th́ năm 2014 một ủy ban vận động tu bổ Nghĩa Trang Biên Ḥa sẽ được thành lập. Xin ông nói qua về công việc này?
Nguyễn Đạc Thành: Nghĩa Trang Biên Ḥa không phải riêng của ai. Toàn thể chúng ta thọ ơn những người đă nằm xuống. Giữ vững nghĩa trang và tu bổ nghĩa trang là bổn phận chung. Đó là lư do mà chúng tôi muốn có một đại hội vào tháng Hai 2014. Đại hội có một ủy ban ra đời, gồm đại diện bên Pháp, bên Đức, bên Úc, một số tiểu bang cũng như một số hội đoàn quân đội, tham gia làm một ban hỗn hợp điều khiển. Việc tu bổ, vận động tài chánh là Là ủy ban này quyết định chứ không phải VAF quyết định nữa.
Thanh Trúc: Thưa ông Nguyễn Đạc Thành, xin cảm ơn thời giờ của ông.
Nguồn:
http://www.rfa.org/vietnamese/in_dep...013081030.html
Bookmarks